9. Daire 1997/3912 E. , 1998/669 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1997/3912
Karar No: 1998/669
Temyiz İsteminde Bulunan Taraflar :
1- …
Vekili : …
2- Selçuk Vergi Dairesi Müdürlüğü – KONYA
İstemin Özeti : Un imal eden yükümlünün 1995 yılı hesaplarının incelenmesi sonucu düzenlenen inceleme raporuna istinaden Aralık 1995 dönemi için tarh olunan ağır kusur cezalı katma değer vergisinin terkini istemiyle açılan davayı; yükümlünün defter kayıtları ile inceleme elemanı nezdinde düzenlenen tutanakta tespit ve kabul edilen hususlar ile … Borsası ile … Odası gibi kuruluşlarca bildirilen % 1,5 vezin artışı olacağı yönündeki bilgiler dikkate alınarak Mahkemelerince yapılan hesaplama sonucunda …-liralık satış hasılatı elde edildiği halde kayıt ve beyan dışı bırakıldığı tespit edildiğinden, tarh edilen katma değer vergisinde yasaya aykırılık bulunmadığı, ancak matrah farkı yükümlünün defter ve belgeleri üzerinden ve randıman incelemesi sonucu bulunduğundan tarhiyata ağır kusur cezası yerine kusur cezasının uygulanması icabettiği gerekçesiyle kısmen kabul ederek katma değer vergisini onayan ağır kusur cezasını ise kusur cezasına çeviren … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının; vergi dairesi müdürlüğü tarafından meydana gelen vergi ziyaı nedeniyle kesilen ağır kusur cezasının yerinde olduğu ve aynen onanması gerektiği; yükümlü tarafından ise, bisküvilik un üretildiği ve bu tip buğdaylarda vezin artışı olmadığı, diğer taraftan raporda hesap hatası yapıldığı ileri sürülerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : Taraflarca cevap verilmemiştir.
Savcı …’ın Düşüncesi : Uyuşmazlık,yükümlünün 1995 yılına ilişkin hesaplarının incelenmesi sonucu salınan ağır kusur cezalı katma değer vergisini değişiklikle onayan vergi mahkemesi karaının,yükümlüce temyizen inclenerek bozulması istemine ilişkindir.
Un fabrikası işleten yükümlünün ihtilaflı yıla ait defter ve belgelerinin inceleme elemanınca incelenmesi sonucu düzenlenen rapora dayalı olarak öğütmeye verilen 20.004.812 kg temiz buğdaydan % 1,5 vezin artışı ile 20.504.884 Kg. un elde edilmesi gerektiğinden bahisle aradaki fark üzerinden yükümlü adına ağır kusur cezalı katma değer vergisi salındığı,açılan dava üzerine vergi mahkemesince,inceleme elemanınca saptanan matrah farkının yerinde olduğu ve bu farkın defter ve belgeler üzerinden saptanması nedeniyle tarhiyata ağır kusur değil kusur cezası uygulanabileceği gerekçesiyle anılan davanın kısmen kabulüne karar verildiği dosyanın incelenmesinden anlaşılmaktadır.
Ancak,dosyada mevcut dava dilekçesi incelendiğinde,bir buğdayın temiz buğday durumuna gelinciye kadar % 7 nisbetinde fire vereceğinin ve olayda imale sevkedilen buğdayın bisküvilik buğday olması nedeniyle vezin artışı olmıyacağının iddia edildiği görülmektedir.
Vergi Mahkemesince bu iddiaların incelenmesi ve verilen kararda karşılanması gerekirken hiç dikkate alınmaması isabetsiz olmuştur.
Açıklanan nedenlerle yükümlü iddiaları incelenip,sonucuna göre yeniden bir karar verilmek üzere vergi mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi : Yükümlünün ileri sürdüğü iddiaların karşılanması amacıyla bilirkişi incelemesi yaptırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken tarhiyatın onanması yönündeki kararda yasal isabet görülmediğinden mahkeme kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
Duruşma istemi, 2577 sayılı Kanunun 17.maddesine göre yerinde görülmeyerek incelemeye geçildi.
Uyuşmazlık, yükümlü adına tarh olunan katma değer vergisini onayan ağır kusur cezasını ise kusur cezasına çeviren vergi mahkemesi kararının taraflarca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Vergi incelemesinden, beyan dışı bırakılan hasılatın, diğer bir anlatımla ödenmesi gereken verginin gerçeğe en yakın şekilde saptanması amaçlanmıştır.
Öte yandan; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda re’sen araştırma ilkesi benimsenmiş, aynı Kanunun 31.maddesinde, mahkemenin çözümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren hallerde bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verebileceği belirtilmiştir.
Olayda, üretime sevk edilen buğdayın bisküvilik un imal edilecek nitelikte olması nedeniyle vezin artışı olmayacağı, ayrıca bu iş kolunda % 7 nispetinde bir firenin olduğunun ilgili kuruluşlarca da bildirildiği ve vergi inceleme raporunda hesap hatası bulunduğu yönündeki yükümlü iddialarının araştırılması teknik bir bilgiyi gerektirdiğinden ve matrah farkının yerinde olup olmadığı da bu teknik tespite bağlı olduğundan, bu konuda yaptırılacak bir bilirkişi incelemesi sonucu karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulü yolundaki mahkeme kararında yasal isabet bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, yaptırılacak bilirkişi incelemesi sonucunda fark matrah bulunması halinde kusur cezası uygulanması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine 19.2.1998 tarihinde oybirliği ile karar verildi.