9. Daire         1997/3091 E.  ,  1998/536 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1997/3091
Karar No: 1998/536

Temyiz İsteminde Bulunan : …
Karşı Taraf : Boztepe Vergi Dairesi Müdürlüğü – ORDU

İstemin Özeti : Oto alım satımı ve zirai gübre bayiliği yapan yükümlü şirketin 1996/Mayıs dönemi hesaplarının incelenmesi sonucu düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak salınan kusur cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davayı; dosyanın incelenmesinden, ödevli şirketin … adlı mükelleften satın aldığı 150.000 kg gübreye ait … tarih ve … numaralı faturanın satıcı mükellefte kalan alt nüshasında katma değer vergisinin fiyatlara ve fatura tutarına dahil olarak düzenlendiği ve herhangi bir düzeltme yapılmadığı halde ödevli şirket tarafından faturanın kendilerinde bulunan nüshası üzerinde birtakım değişiklikler yapılarak katma değer vergisinin iç yüzde yöntemi ile ayrılmak suretiyle yevmiye defterine kaydedildiğinin ve ilgili dönemde de hesaplanan katma değer vergisinden indirildiğinin tespit edildiği, ancak yasal olarak faturada ayrıca gösterilmeyen katma değer vergisinin indirim konusu edilmesinin mümkün olmadığından bahisle yükümlü şirket adına uyuşmazlık konusu cezalı tarhiyatın yapıldığının anlaşıldığı, olayda her ne kadar yükümlü şirket tarafından, sözü edilen faturanın kendilerinde bulunan nüshası üzerinde birtakım değişiklikler yapılmak suretiyle katma değer vergisi iç yüzde yöntemiyle ayrıştırılarak kayıtlara intikal ettirilmişse de, dosyada yer alan belgelerden açıkça anlaşılacağı üzere anılan faturanın, satıcı mükellef tarafından, katma değer vergisi fiyatlara ve fatura tutarına dahil edilmek suretiyle düzenlendiğinin, daha sonra da sözkonusu fatura üzerinde herhangi bir düzeltmede bulunmadığının görüldüğü, kaldı ki bu hususta taraflar arasında da herhangi bir ihtilaf bulunmadığı, dolayısıyla yükümlü şirketin gübre alımına ilişkin olarak satıcı mükelleften aldığı faturanın, katma değer vergisi ayrıca değil, vergi fatura bedeline dahil edilmek suretiyle Katma Değer Vergisi Kanununun 29. maddesinin “indirime tabi tutulacak katma değer vergisinin fatura üzerinde ayrıca gösterilmesi gerektiği” yolundaki açık hükmüne aykırı olarak düzenlenmiş olması ve anılan durumun da Maliye Bakanlığınca yayımlanan tebliğlerde belirtilen ve alış belgelerinde ayrıca gösterilmeyen katma değer vergisi indiriminin kabul edilmesi hakkındaki işlemlerden kaynaklanmadığının anlaşılması karşısında sözkonusu vergi indiriminin yasal olarak kabulünün mümkün olmadığı, kesilen cezaya gelince, olayda yükümlü şirketin vergi ziyaına neden olduğu hususu açık olduğundan, Vergi Usul Kanununun 348 ve mükerrer 349. maddeleri gereğince kusur cezasının da yerinde bulunduğu gerekçesiyle reddederek kusur cezalı katma değer vergisini onayan … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının; indirim konusu yapılamayacağı belirtilen katma değer vergisinin faturanın alındığı mükellef tarafından aynı dönemde beyan edilerek ödendiği, dolayısıyla aynı verginin kendilerinden de istenilmesinin Türk vergi sisteminin çifte vergilendirme ile ilgili kurallarına aykırı olduğu, öte yandan faturayı kesen yükümlü adına, faturada katma değer vergisini ayrıca göstermediği için sadece usulsüzlük cezası kesildiği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Yasalara uygun olarak verilen mahkeme kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.
Savcı …’in Düşüncesi : Yükümlü şirket hesaplarının katma değer vergisi yönünden incelenmesi sonunda düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak,satın alınan emtiayı ilişkin faturada katma değer verğisi ayrıca gösterilmediği halde indirim konusu yapıldığı gerekçesi ile Mayıs 1996 dönemine için ikmalen tarhedilen kusur cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemi ile açılan davanın reddine ilişkin vergi mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Olayda … isimli şahıstan almış olduğu 150 kg gübre için düzenlenen …. gün ve … nolu fatura üzerinde katma değer vergisi ayrıca gösterilmediği halde mükellef tarafından iç yüzde hesabı ile katma değer vergisinin ayrıldığı ve ilgili dönemde hesaplanan katma değer vergisinden indirildiğinin inceleme ile tespit edildiği,bu durumun 3065 sayılı Yasa hükümlerine aykırı olduğu gerekçesi ile yükümlü adına ikmalen kusur cezalı katma değer vergisi tarhedildiği,aynı faturanın satıcıda kalan alt nüshasında fatura tutarının dahil edilerek aynı dönemde hasılat olarak beyan edildiği ve vergi dairesine ödendiği dosyanın incelenmesinden anlaşılmaktadır.
Katma değer vergisinin yansıtmalı bir vergi olması ve vergi yükününün nihai tüketici üzerinde kalması gibi özellikleri gözönüne alındığında emtia alışları sırasında katma değer vergisi ödeyen yükümlünün,düzenlenen faturalarda katma değer vergisinin ayrıca gösterilmemesi nedeniyle indirim hakkının ortadan kaldırılması verginin yukarıda belirtilen özellikleri ile bağdaşmayacağı gibi mükerrer vergi ödenmesine de yol açacaktır.
Bu nedenle faturada,katma değer vergisinin ayrıca gösterilmediğinden bahisle indirimin kabul edilmemesinde hukuka uyarlık bulunmadığından temyiz isteminin kabulü ile temyiz konusu kararın bozulması gerekeceği düşünülmüştür.
Tetkik Hakimi …’nın Düşüncesi : Dosyadaki bilgilerden malı satan ve faturayı kesen yükümlünün fatura bedeli dahilindeki katma değer vergisini hesaplayıp vergi dairesine ödediği, öte yandan faturada katma değer vergisini ayrıca göstermediği için adına sadece usulsüzlük cezası kesildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, katma değer vergisi indirimi kabul edilmeyerek aynı verginin yükümlü şirketten de tahsil edilmesi yasanın amacına aykırı olduğundan aksi yönde tesis edilen vergi mahkemesi kararında isabet görülmemiştir. Temyize konu kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık oto alım satımı ve zirai gübre bayiliği yapan yükümlü şirketin 1996/Mayıs dönemi hesaplarının incelenmesi sonucu düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak salınan kusur cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davayı reddeden vergi mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istemine ilişkin bulunmaktadır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29. maddesinin 1/a bendinde, mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri, aynı Kanunun 34. maddesinin 1.bendinde, yurt içinden sağlanan mal veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği hüküm altına alınmıştır.
Bu hükümler karşısında katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, indirim konusu yapılacak verginin fatura veya benzeri belgeler ile gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmesi ve söz konusu belgelerin kanuni defterlere kaydedilmiş olması gerekmektedir.
Olayda, yükümlü şirketin … adlı mükelleften satın aldığı 150.000 kg gübreye ait … tarih ve … numaralı faturanın satıcı yükümlüde kalan alt nüshasında katma değer vergisinin fiyata ve fatura tutarına dahil olarak düzenlendiği ve herhangi bir düzeltme yapılmadığı halde yükümlü şirket tarafından faturanın kendilerinde bulunan nüshası üzerinde değişiklik yapılarak katma değer vergisinin iç yüzde yöntemi ile ayrılmak suretiyle yevmiye defterine kaydedildiği ve ilgili dönemde hesaplanan katma değer vergisinden indirildiği, ancak faturada ayrıca gösterilmeyen katma değer vergisinin indirim konusu yapılamayacağından bahisle düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak kusur cezalı katma değer vergisi tarhiyatı yapıldığı anlaşılmıştır.
Dosyadaki bilgilerden, malı satan ve faturayı düzenleyen … adlı yükümlünün faturadaki meblağa tekabül eden katma değer vergisini iç yüzde yöntemi ile hesaplayarak vergi dairesi müdürlüğüne ödediği sonucuna varılmıştır.
Bu durumda faturayı düzenleyen satıcı, yükümlüden tahsil ettiği katma değer vergisini Hazineye intikal ettirdiğinden davacı şirketin de fatura tutarına dahil olarak katma değer vergisini indirim konusu yapması yasanın amacına uygun düşmektedir.
Bu bakımdan olayın özelliğine göre cezalı tarhiyatın terkinine karar verilmesi gerekirken aksi yönde tesis edilen mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine 12.2.1998 tarihinde oybirliği ile karar verildi.