9. Daire         1997/2945 E.  ,  1998/1879 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1997/2945
Karar No: 1998/1879

Temyiz İsteminde Bulunan : …
Vekili : …
Karşı Taraf : Beşiktaş Belediye Başkanlığı- İSTANBUL
Vekili : …

İstemin Özeti : Yükümlü bankaya ait tasarrrufu kısıtlı bulunan arsalar için 1989-1994 yılları için fazladan ödenen Ek Gayrimenkul Vergisi ve emlak vergilerinin iadesi isteminin reddine ilişkin Beşiktaş Belediye Başkanlığının … tarih ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davayı; 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 30. maddesinin uygulanması ile ilgili olarak çıkartılan 17.11.1986 tarih ve 19284 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmeliğin 2. maddesinin 3. fıkrasına ve 5. maddesine göre gayrimenkullerin tasarrufunu kısıtlayan idareden alınacak belgelerin, verginin tarhına yetkili idareye ibraz edilmesi halinde kısıtlılığın aynı esaslar dahilinde uygulanacağı, bu belgelerin geçmişe yönelik olarak uygulanmasına imkan bulunmadığı, olayda uyuşmazlık konusu gayrimenkullere ait ilgili idareden alınmış olan belgenin davalı idareye 1994 yılında ibraz edildiği, bu nedenle belgenin ibraz edildiği tarihten önceki dönemler için kısıtlılık hükümlerinin uygulanma imkanı bulunmadığı gerekçesi ile reddeden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının; Emlak Vergisi Kanununun 30. maddesine göre kısıtlamanın devam ettiği sürece emlak vergisinin 1/10 oranda tahsil olunacağı yönetmeliğin 2 ve 5. maddelerinde belediyenin tasarrufu kısıtlı yerleri emlak vergisini tarha yetkili belediyeye bildirmek mecburiyetini getirdiği, emlak vergisini tarha yetki vergi dairesinin belediye olduğu, söz konusu taşınmazların kısıtlı olduğunun belediyenin otomatik olarak bilmesi gerektiği ileri sürülerek bozulması istenmektedir.
Savunmanın Özeti : Yasal dayanaktan yoksun bulunan temyiz isteminin reddi gerekeceği yolundadır.
Savcı …’ün Düşüncesi : Uyuşmazlık, tasarrufu kısıtlanan gayrimenküller için fazladan ödenen emlak vergilerinin iadesi istemiyle açılan davayı reddeden Vergi Mahkemesi kararının bozulmasını isteminden doğmuştur.

1319 sayılı Yasanın 30. maddesinde, taşınmazların tasarrufunun kısıtlanması halinde kısıtlılık süresince Emlak Vergisinin 1/10 oranında tahsil olunacağı kurala bağlanmış yapılan kısıtlamanın süresi belgelendirilmesi ve kısıtlama koyan kamu organlarının görev ve sorumluluklarının ise yönetmelikle düzenlenmesi öngörülmüştür. Yasanın tanıdığı yetkiye dayanılarak yaplan ve 17.11.1986 gün ve 19284 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tasarrufu Kısıtlanan Bina, Arsa ve Arazi Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinde, belediyelere Yönetmeliğin yayımı gününden başlayarak iki ay içinde tasarrufu kısıtlanan yerlerle ilgili olarak, Emlak Vergisini tarha yetkili olan daireye bilgi verme zorunluluğu getirilmiştir. Yönetmeliğin 2. maddesinde ise belediyelere getirilen bu bildirim zorunluluğuna uyulmayan durumlarda ilgililerinde kısıtlılık durumunu gösteren belgeyi sunarak kısıtlılık hükümlerinden yararlanmaları kabul edilmiştir.
Bu yasal düzenlemelerden anlaşılacağı üzere kısıtlılık hükümlerinden yararlanabilmek için taşınmaz maliklerin yazılı veya sözlü başvuruları aranmamakta, aksine tasarrufu kısıtlanan taşınmazları vergiyi tarha yetkili idareye bildirme görevi belediyelere yüklenmiş bulunmaktadır.
Bu durumda,kısıtlılığın, arsa veya bina sahibi tarafından, tasarrufu kısıtlayan idarelerden alınacak belgelerin vergiyi tarha yetkili idareye ibraz edilmesi halinde, uygulanacağı yolundaki Vergi Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, yükümlü temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’nın Düşüncesi : 1316 sayılı Emlak Vergisi Kanunun 30. maddesinin uygulanması ile ilgili olarak çıkartılan ve 17.11.1986 tarih ve 19284 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tasarrfu Kısıtlanan Bina, Arsa ve Arazi Hakkındaki Yönetmeliğin 5. maddesine göre kısıtlılık hükümlerinden yararlanabilmek için taşınmaz maliklerinin yazılı ve sözlü başvuruları aranmamakta, aksine tasarrufu kısıtlanan taşınmazları vergiyi tarha yetkili idareye bildirme görevi belediyelere verilmiştir.
Bu durumda kısıtlılık belgesinin alınarak ibraz edildiği tarihten önceki dönemler için kısıtlılık hükümlerinin uygulanamayacağına ilişkin mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle yükümlü temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık; yükümlü bankanın, İstanbul’un çeşitli semtlerinde bulunan ve 1952 yılından beri tasarrufu kısıtlı bulunan arsalar için 1989-1994 yıllarında fazladan ödemiş olduğu 9/10 oranındaki emlak vergilerinin (arsa) iadesi istemini reddeden Beşiktaş Belediye Başkanlığının … tarih ve … sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davayı reddeden … Vergi Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istemine ilişkindir.
1319 sayılı Yasanın 30. maddesinde, taşınmazların tasarrufunun kısıtlanması halinde kısıtlılık süresince emlak vergisinin 1/10 oranında tahsil olunacağı kurala bağlanmış, yapılan kısıtlamanın süresi, belgelendirilmesi ve kısıtlama koyan kamu organlarının görev ve sorumluluklarının ise yönetmelikle düzenlenmesi öngörülmüştür. Yasanın tanıdığı yetkiye dayanılarak çıkartılan ve 17.11.1986 tarih ve 19284 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, Tasarrufu Kısıtlanan Bina, Arsa ve Arazi Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinde, belediyelere Yönetmeliğin yayımı gününden başlayarak iki ay içinde tasarrufu kısıtlanan yerlerle ilgili olarak, emlak vergisini tarha yetkili olan daireye bilgi verme zorunluluğu getirilmiştir. Yönetmeliğin 2. maddesinde ise, belediyelere getirilen bu bildirim zorunluluğuna uyulmayan durumlarda ilgililerinde kısıtlılık durumunu gösteren belgeyi sunarak kısıtlılık hükümlerinden yararlanmaları kabul edilmiştir.
Bu düzenlemelerden anlaşılacağı üzere kısıtlılık hükümlerinden yararlanabilmek için taşınmaz mal maliklerinin yazılı veya sözlü başvuruları aranmayıp, tasarrufu kısıtlanan taşınmazları vergiyi tarha yetkili idareye bildirme görevi belediyelere yüklenmiş bulunmaktadır.
Bu durumda,kısıtlılığın, arsa veya bina sahibi tarafından, tasarrufu kısıtlayan idarelerden alınacak belgelerin vergiyi tarha yetkili idareye ibraz edilmesi halinde uygulanacağı yolundaki Vergi Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının bozulmasına, dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine 12.5.1998 tarihinde oybirliği ile karar verildi.