9. Daire 1997/1180 E. , 1998/1574 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1997/1180
Karar No: 1998/1574
Temyiz İsteminde Bulunan Taraflar: 1) …
Vekili : …
2) Aydın Belediye Başkanlığı – AYDIN
Vekili : …
İstemin Özeti : Yükümlü şirkete bağlı Aydın Türk Telekom Başmüdürlüğü hizmet binasında tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden % 1 oranında elektrik tüketim vergisi alınması gerekirken % 5 oranında elektrik tüketim vergisinin alınması nedeniyle fazla ödenen … TL. elektrik tüketim vergisinin iadesi istemiyle düzeltme şikayet yoluyla yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali ile fazladan ödenen … TL. elektrik tüketim vergisinin reeskont faiziyle birlikte iadesi istemiyle açılan davayı; 2464 sayılı Kanunun 24. maddesinde belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde tüketilen elektrik ve havagazının elektrik ve havagazı tüketim vergisine tabi olduğunun, yine aynı Kanunun 38. maddesinin (a) bendinde, imal ve istihsal, taşıma, yükleme, boşaltma, soğutma, telli ve telsiz telgraf ve telefon müraselesi işlerinde tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden yüzde 1, (b) bendinde ise (a) bendi dışında kalan maksatlar için tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden yüzde 5 nispetinde elektrik tüketim vergisi alınacağının hükme bağlandığı, bu hükümde tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden % 1 oranında elektrik tüketim vergisi alınabilmesi için elektriğin telli ve telsiz telgraf ve telefon haberleşmesi için tüketilmesi şartı arandığı, sözü edilen haberleşmeler haricindeki maksatlar için tüketilen elektriğin ise % 5 oranında vergiye tabi olacağı, uyuşmazlık konusu dönemlerde elektrik tüketiminde % 1 oranına tabi haberleşme birimleri ile % 5 oranına tabi hizmet birimlerine ait elektrik tüketiminin tek bir sayaçtan yapıldığı, bu nedenle bu dönemde tüketilen elektriğin ne kadarının %1 oranına ne kadarının %5 oranına tabi olduğunu tespit etmenin güç olduğu, ancak bu dönemde tüketilen elektriğin önemli bir bölümünün haberleşme ünitelerinde tüketildiği ve bu tüketimin de % 1 oranında vergiye tabi olduğunun kuşkusuz bulunduğu, anılan dönemde tüketilen elektriğin ne kadarının haberleşme birimlerinde ve diğer birimlerde kullanıldığının belirlenmesi amacıyla bilirkişi incelemesi yaptırıldığı, bilirkişi tarafından hazırlanan raporda, tüketilen elektriğin % 97,5’nin haberleşme hizmetlerinde tüketildiğinin, % 2,5’nin posta hizmetlerinde tüketildiğinin tespit edildiği, buna göre tüketilen … TL. enerji bedeli üzerinden … TL elektrik tüketim vergisi ödenmesi gerekirken (… – …) = … TL. fazladan ödenen verginin iadesi gerektiği, davacı şirketin fazladan ödenen elektrik tüketim vergisine reeskont faizi uygulanmasına ilişkin istemine gelince, vergi alacağının kanunsuzluğundan bahisle dava açılması ve davanın kabul edilmesi durumunda faiz ödenmesi 2577 sayılı Kanunun 28. maddesinin son fıkrasına göre mahkeme kararının geç infaz edilmesi halinde mümkün olduğundan ve ilk tahsil tarihinden itibaren faiz işleyeceğine dair yasal dayanak bulunmadığından bu iddiada isabet olmadığı gerekçesiyle kısmen kabul ederek … TL. elektrik tüketim vergisinin iadesine hükmeden, reeskont faizi talebini ise reddeden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının; yükümlü şirket tarafından,bilirkişi raporunda sadece santral ile bağlı kalındığı, telgraf haberleşmesinin gözardı edildiği, buna ilişkin itirazın mahkemece dikkate alınmadığı; Belediye Başkanlığı tarafından ise, vergiyi tarh ve tahsil edenin … olduğu, …’ın hasım gösterilmesi gerektiği, bilirkişi raporunun sağlıklı olmadığı, santraller hizmet birimlerinden ayrıldıktan sonra % 1 oranın uygulanmasının mümkün olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Taraflarca savunma verilmemiştir.
Savcı …’in Düşüncesi : Tarafların temyiz dilekçelerinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenle taraflar temyiz istemlerinin reddi ile Vergi Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’nın Düşüncesi : İleri sürülen iddialar usule ve hukuka uygun vergi mahkemesi kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından tarafların temyiz istemlerinin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, yükümlü şirkete bağlı Aydın Türktelekom Başmüdürlüğü hizmet binasında tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden %1 oranında elektrik tüketim vergisi alınması gerekirken % 5 oranında elektrik tüketim vergisinin alınması nedeniyle fazla ödenen verginin iadesi istemiyle düzeltme şikayet yoluyla yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali ile fazladan ödenen elektrik tüketim vergisinin reeskont faiziyle birlikte iadesi istemiyle açılan davayı kısmen kabul ederek … TL. vergiyi iade eden,fazlası ile reeskont faizi talebini reddeden Vergi Mahkemesi kararının taraflarca temyizen incelenerek bozulması istemine ilişkin bulunmaktadır.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisi Nispetlerini belirleyen” 38 inci maddesinde, imal ve istihsal, taşıma, yükleme, boşaltma, soğutma, telli ve telsiz telgraf ve telefon müraselesi işlerinde tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden yüzde (1), bunun dışında kalan maksatlar için tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden yüzde (5) oranında vergi tahsil edileceği hükme bağlanmıştır.
Buna göre Kanunun 38. maddesinin (a) bendinde tek tek sayılan işlerde tüketilen elektriğin satış bedeli üzerinden yüzde bir oranında vergi tahakkuk ettirilmesi gerekmekte, ancak, her iki tarifeyi ilgilendiren tüketimin aynı sayaçtan yapılması halinde yüzde bir oranının uygulanacağı miktar tesbit edilemeyeceğinden vergilendirmenin ayrı oranlar uygulanarak yapılmasına olanak bulunmamaktadır.
Olayda, içerisinde santral da bulunan hizmet binasında kullanılan elektriğin aynı sayaç ile belirlendiği görülmüş olup, Vergi Mahkemesince, yaptırılan inceleme sonucu düzenlenen bilirkişi raporu ile de, telli ve telsiz telgraf ve telefon müraselesi işlerinde kullanılan elektrik miktarının değil, yükümlü şirketin kullandığı günlük enerji (kwh) miktarının tespit edildiği görülmektedir.
Bu itibarla, yüzde bir oranına tabi elektrik tüketim miktarı saptanamadığından ve tüm elektrik tüketim miktarına da aynı oranın uygulanması mümkün bulunmadığından yüzde beş oranı uygulamak suretiyle tahsil edilen vergide hukuka aykırılık bulunmamaktadır. Yüzde 1 oranının uygulanabilmesi için “telli ve telsiz telgraf ve telefon müraselesinde” kullanılan elektriğin tartışmasız bir biçimde tesbiti gerekmekte, bu tesbitin kat’i olarak yapılabilmesi de sözü edilen işler için ayrı bir elektrik sayacının bağlanmış olması şartına bağlı bulunmaktadır. Ayrı bir elektrik sayacı bulunmadığı takdirde idare yüzde 5 oranını uygulamakta haklıdır.
Bu durumda, tarafların muhtelif itirazlarıyla karşılaşan ve uyuşmazlığı çözümlemekte yeterli olmayan bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulü yolunda verilen mahkeme kararında yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, yükümlü şirket temyiz isteminin reddine, Belediye Başkanlığı temyiz isteminin kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının bozulmasına, …- TL. ilam harcının temyiz isteminde bulunan yükümlü şirketten alınmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine 22.4.1998 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Her ne kadar telgraf ve telefon haberleşmeleri ile posta hizmetlerinde kullanılan elektrik için ayrı sayaçlar bulunmamakta ve tüm tüketim aynı sayaçtan geçmekte ise de, vergi mahkemesince yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda, tüketilen elektriğin yüzde 97,5 oranının, başka bir deyişle % 100 üne yakın miktarının telefon haberleşmesinde kullanıldığının saptandığı anlaşıldığından, elektrik tüketim vergisinin % 1 oranında tahsil edilmesi gerektiği yolunda verilen temyiz konusu mahkeme kararında isabetsizlik görülmediğinden taraflar temyiz isteminin reddi gerekeceği oyu ile karara karşıyım.