9. Daire 1996/872 E. , 1996/3163 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1996/872
Karar No: 1996/3163
Temyiz İsteminde Bulunan : …
Karşı Taraf :Süleyman Nazif Vergi Dairesi Müdürlüğü – DİYARBAKIR
İstemin Özeti : Yükümlü şirketin aktifinde kayıtlı çekici treyler nedeniyle tahakkuk ettirilen ek motorlu taşıtlar vergisinin tahsili amacıyla düzenlenerek tebliğ edilen ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davayı; ara kararı ile getirtilen nakliye fatura ve irsaliyesi ile 1994 yılı tüm defter ve belgelerin incelenmesinden yükümlü şirketin uyuşmazlık konusu aracın taşıma irsaliyesinin bulunmadığı ve yük veya yolcu taşımacılığında kullanıldığına ilişkin herhangi bir bilgi veya belgeye rastlanmadığı, bu durumda anılan araçla arizi de olsa 3986 sayılı Kanunun 9. maddesinde belirtilen türde taşımacılık faaliyetinde bulununulmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle reddederek ödeme emrini onayan … Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının; aktifinde kayıtlı bulunan çekici treylerin şirkete ait araç ve ağır yükleri şantiyeler arasında taşıdığı, yasanın sadece faaliyet konusu taşımacılık olan şirketleri kastetmeyip, diğer şirketlerin yük ve yolcu taşıyan araçlarını da kapsadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Yasal dayanaktan yoksun bulunan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
Savcı …’in Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp vergi mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi : Uyuşmazlıkta, yükümlünün ticari işletmesine dahil çekici treylerin taşımacılık faaliyetinde kullanıldığı sonucuna varıldığından yapılan tarhiyatta isabet bulunmadığından mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, yükümlü Şirketin aktifinde kayıtlı çekici treyler için 3986 sayılı Kanunun 9.maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen ek motorlu taşıtlar vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davayı reddeden vergi mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istemine ilişkindir.
3986 sayılı Ekonomik Denge İçin Yeni Vergiler İhdası Hakkında Kanunun 9.maddesinde, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 5. ve 6.maddelerinde yer alan I, II, III, ve IV sayılı tarifelere göre vergiye tabi olan ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte ilgili sicilde kayıtlı olan taşıtlardan yolcu ve yük taşımacılığında kullanılanlar hariç, ticari işletmeye dahil olan, ancak taşımacılık faaliyetinde kullanılmayanlar dahil olmak üzere ek motorlu taşıtlar vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.
Yukarıdaki Kanun hükmüne göre “yolcu ve yük taşımacılığında kullanılanlar” ibaresi, faaliyet alanı başkalarına ait yük ve yolcuyu ücret karşılığında taşıyan gerçek veya tüzel kişileri içine aldığı gibi, ücret karşılığı nakliye yapmamakla birlikte işletmenin aktifinde bulunan kamyon, otobüs gibi araçlarla hem kendisine ait yük ya da yolcuyu, hem de başkalarına ait yük ya da yolcuyu ücret karşılığında taşıyan gerçek veya tüzel kişileri içerisine almaktadır.
Çünkü Kanun metnindeki “yolcu ve yük taşımacılığında kullanılanlar” hükmü herhangi bir kayıt içermemekte olup, mutlak bir hükümdür. Yani herhangi bir surette (ücretle ya da kendi işinde taşımacılık şeklinde) bir sınırlandırma getirilmemiş, ancak ticari işletmeye dahil olan ve taşımacılık faaliyetinde kullanılmayan taşıtlar ek motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulmuştur.
Olayda inşaat taahhüt işi yapan yükümlü şirketin aktifinde kayıtlı olan çekici treyler yük taşımacılığı dışında başka bir faaliyette kullanılmayacağı hususu gözönüne alındığında sözkonusu araçla taşımacılık faaliyeti yapıldığı sonucuna varılmıştır.
Bu durumda yukarıdaki açıklamalar karşısında söz konusu aracın ek motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulması mümkün olmadığından, tahakkuk eden verginin tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali gerekirken vergi mahkemesince onanmasında yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye gönderilemesine 16.10.1996 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
AYRIŞIK OY : Uyuşmazlık; inşaat taahhüt işiyle uğraşan şirketin aktifinde kayıtlı çekici treylerin 3986 sayılı kanunun 9. maddesine göre ek motorlu taşıtlar vergisine tabi olup olmayacağı hususuna ilişkin bulunmaktadır.
3986 Sayılı Ekonomik Denge için Yeni Vergiler İhdası Hakkında Kanunun 9. maddesine göre; 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 5. ve 6. maddelerinde yer alan (I), (II), (III), ve (IV) sayılı tarifeler uyarınca vergiye tabi olan ve bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihte ilgili sicilde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlardan; yolcu ve yük taşımacılığında kullanılanlar hariç, ticari işletmeye dahil olan ancak taşımacılık faaliyetinde kullanılmayanlar bir defaya mahsus olmak üzere ek motorlu taşıtlar vergisine tabi olacaktır.
Aynı Kanunun 10/d maddesi hükmüyle tanınan yetkiye istinaden Maliye Bakanlığınca yayımlanan Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi 1 seri nolu Genel Tebliğinde bir bedel karşılığında yolcu ve yük taşıma işinde kullanılmayan taşıtların vergiye tabi olacağı açıklanmıştır. Nitekim T.T.K.nun “Taşıma İşleri” başlıklı kısmında yer alan 762 nci maddesinde “Taşıyıcı, ücret mukabilinde yolcu ve eşya (yük) taşıma işlerini üzerine alan kimsedir”. hükmü mevcut bulunmaktadır.
Açıklanan hükümler karşısında, bir ücret karşılığı yolcu ve yük taşımacılığında kullanılan ticari işletmeye dahil taşıtların ek motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulmayacakları, ancak ticari işletmenin aktifine kayıtlı olduğu halde bir ücret karşılığı yolcu ve yük taşımacılığında kullanılmayan taşıtların ise ek motorlu taşıtlar vergisine tabi olacakları sonucuna varılmaktadır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; söz konusu aracın şirketin faaliyet konusunu teşkil eden işlerinin gereği olarak işletmede taşımacılık faaliyetinde kullanıldığı, kanunun öngördüğü anlamda üçüncü kişilere ücret karşılığı yük ve yolcu taşımacılığında kullanılmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda yükümlü şirketin işletmesi’ne dahil çekici treylerin yasada öngörülen anlamda ücret karşılığı taşımacılık faaliyetinde kullanıldığının kabulü mümkün olmadığından ödeme emrine karşı açılan davayı reddeden mahkeme kararının onanması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmıyoruz.