9. Daire 1996/835 E. , 1996/1805 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1996/835
Karar No: 1996/1805
Temyiz İsteminde Bulunan : Şişli Vergi Dairesi Müdürlüğü
Gayrettepe/İSTANBUL
Karşı Taraf : …
Vekili : …
İstemin Özeti : Yükümlü şirket ile … Bankası T.A.O. arasında düzenlenen Genel Kredi Cari Hesap Sözleşmesi nedeniyle yükümlü şirket tarafından … Bankası T.A.O. şişli … Şubesine verilen taahhütnamede yazılı miktar üzerinden nisbi olarak tarh olunan kusur cezalı damga vergisinin terkini istemiyle açılan davayı; 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 6. maddesinin 1. fıkrasında, bir kağıtta birbirinden tamamen ayrı birden fazla akit ve işlem bulunduğu takdirde bunlardan herbirinden ayrı ayrı vergi alınmasının öngörüldüğü, ikinci fıkrasında ise, bir kağıtta toplanan akit ve işlemlerin birbirine bağlı ve bir asıldan doğma olmaları halinde damga vergisinin en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınacağının belirtildiği, olayda yükümlü şirketin 7.12.1992 tarihli Genel Kredi ve Cari Hesap sözleşmesi çerçevesinde … DM döviz kredisi kullanmak üzere anlaşmasına karşın bu kredinin … DM lik kısmının kullanıldığı, bu sözleşme imzalanırken aynı tarihte bir de ihracatın gerçekleşmemesi halinde uygulanacak müeyyideleri kapsayan bir taahhütnamenin imzalandığı, Vakıfbank’tan alınan döviz kredisi karşılığı ihracat gerçekleşmeyince genel kredi ve cari hesap sözleşmesi miktarı olan … DM üzerinden damga vergisi ödendiği, ayrıca sözleşmenin eki olan taahhütname nedeniyle kusur cezalı damga vergisi istenildiğinin anlaşıldığı, imzalanan sözleşme ile taahhütname kanun hükümlerine göre birbirine bağlı ve bir asıldan doğma işlem mahiyetinde olduğundan sözleşmenin eki olan taahhütname için damga vergisi istenmesinde yasal isabet görülmediği gerekçesiyle kabul ederek kusur cezalı kusur cezalı tarhiyatı terkin eden … Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının; düzenlenen sözleşme ile imzalanan taahhütname ayrı kağıtlar olduğundan ayrı ayrı vergilendirilmeleri gerektiği ileri sürülerek bozulması isteminden ibarettir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Savcı …’ın Düşüncesi : Uyuşmazlıkta, yükümlü şirket adına, … Bankası ile yaptığı ve damga vergisi ödediği genel kredi sözleşmesi dışında bu sözleşmenin eki olarak verilen taahhütnameye ilişkin olarak salınan kusur cezalı damga vergisini, 488 sayılı Kanunun 6/2 nci maddesi gereğince kaldıran Vergi Mahkemesi kararının, vergi dairesince temyizen incelenmesi istenilmektedir.
488 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin 2 nci fıkrasının uygulanabilmesi için, tek bir kağıt üzerinde birbirine bağlı ve bir asıldan doğma akit ve işlemlerin bulunması gerekmekte olup, bu özellikleri taşıyan akit ve işlemlerin farklı kağıtlarda düzenlenmiş olması halinde, olayın sözü geçen ikinci fıkra hükmü kapsamında kabulü mümkün bulunmamaktadır.
Bu nedenle anlaşmazlık konusu olayda, sözü geçen taahhütnameden dolayı yapılan damga vergisi tarhiyatında isabetsizlik görülmediğinden vergi dairesi temyiz isteğinin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi : İleri sürülen iddialar, usule ve hukuka uygun vergi mahkemesi kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 4. maddesinde, bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine bakılarak buna göre tabloda yazılı verginin bulunacağı, kağıtların mahiyetlerinin tayininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılacağı, 6/2. maddesinde, bir kağıtta toplanan akit ve işlemlerin birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde damga vergisinin, en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden alınacağı, aynı Kanunun 10 uncu maddesinde de, nisbi vergide kağıtların nev’i ve mahiyetlerine göre bu kağıtlarda yazılı belli paranın, maktu vergide kağıtların mahiyetlerinin esas olduğu hükme bağlanmıştır.
Olayda, ihracat kredisi ile ilgili olarak düzenlenen genel kredi sözleşmesi ekinde bulunan ve “taahhütname” başlığını taşıyan vergisi uyuşmazlık konusu kağıtlarda, alınan kredinin ihracatın finansmanında kullanılacağı ve taahhüt edilen ihracatın gerçekleşmemesi halinde istisnadan yararlanılarak ödenmeyen vergi ve harçların gecikme zammı ve cezasıyla birlikte ödeneceği belirtilmekte, yürürlükteki yasa, yönetmelik ve genelgelerle düzenlenmiş olan hukuki ve fiili durumlar teyit edilmektedir. Düzenleyici tasarruflarda belirtilen usul ve esaslara uygun hareket edileceğinin beyan edilmiş olması “taahhüt”ü tazammun etmemekte, sadece mevzuatın tayin ettiği usullerin hatırlatılmasını ifade etmektedir.
Bu hükümler karşısında olayda taahhütname başlığı taşımakla birlikte beyanname niteliğindeki kağıtların beyanname olarak kabulü gerektiğinden 488 sayılı Kanunun 6/2. maddesindeki hükmün uygulanma olanağı bulunmadığı gibi beyanname niteliğindeki sözkonusu kağıdın maktu damga vergisine tabi tutulması gerekirken, taahhütname olduğu gerekçesiyle nisbi damga vergisine tabi tutulmasında kanuna uyarlık bulunmamaktadır.
Bu durumda, vergisi ihtilaf konusu kağıtların beyanname olarak kabulü ile maktu damga vergisine tabi tutularak davanın kısmen kabul edilmesi gerekirken “taahhütnamenin” sözleşmenin eki olduğundan bahisle kusur cezalı damga vergisi tarhiyatını tamamen terkin eden mahkeme kararında yasal isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine 20.5.1996 gününde oybirliği ile karar verildi.