9. Daire 1996/6414 E. , 1997/2503 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1996/6414
Karar No: 1997/2503
Temyiz İsteminde Bulunan : Bahçelievler Belediye Başkanlığı-İSTANBUL
Karşı Taraf : …
Vekili : …
İstemin Özeti : Yükümlülere ait gayrimenkulün Arsa Ofisi Genel Müdürlüğünce 1989 yılında kamulaştırılması sonucu kesinleşen kamulaştırma bedeli ile en son vergi değeri arasındaki fark üzerinden kesinti suretiyle tahsil edilen 1986-1989 yıllarına ait ağır kusur cezalı emlak vergisinin iadesi istemiyle açılan davayı; 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 39. ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 31. maddelerinden bahisle, yükümlünün 1986-1988 ve 1989 yılları beyannamesini verdiği, taşınmazın 1989 yılında kamulaştırılması üzerine ortaya çıkan fark üzerinden vergi hesaplandığının anlaşıldığı, normal beyan tarihinden sonra kamulaştırma sonucu ortaya çıkan vergi değerini, beyan sırasında ne mükellefin, ne de idarenin bilmesi mümkün olmadığından sadece 1989 sayılı için emlak vergisi tahakkuk ettirilmesi gerektiği, bu nedenle 1986,1987 ve 1988 dönemleri için tahakkuk ettirilen ve ödenen vergide yasal isabet görülmediği gerekçesiyle kısmen kabul ederek 1989 yılına ait cezayı ve vergiyi onayan, 1986,1987 ve 1988 yıllarına ait tahsil edilmiş vergi ile cezanın iadesine karar veren … Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı Kararının; 2942 kamulaştırma Kanununun 39. maddesine göre 1986 yılından beri kısıtlılık nedeniyle tahsil edilemeyen 9/10 oranındaki verginin tahsiledilmesinin yasal olduğu ileri sürülerek bozulması isteminden ibarettir.
Savunmanın Özeti : Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
Savcı …’in Düşüncesi : Davacılar adına kayıtlı taşınmazın Arsa Ofisi tarafından 1989 yılında kamulaştırılması nedeniyle 1986-1987-1988 ve 1989 yılları için tahakkuk ettirilen ve ödenen cezalı emlak vergisinin kaldırılması istemi ile açılan davanın kısmen kabulü ile 1986-1987 ve 1988 dönemi için ödenen verginin kaldırılmasına, kısmen reddi ile 1989 dönemi tarhiyatının onanmasına ilişkin olarak verilen vergi mahkemesi kararının vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 39.maddesinde; emlak vergisi tarhına esas olan en son vergi değerinin kesinleşen kamulaştırma bedelinden az olması halinde aradaki farkın emlak vergisine tabi tutulacağı ve bu farka ait verginin Emlak Vergisi Kanununun 31.maddesinin son fıkrasına göre kusur cezalı olarak tarh olunacağı hükme bağlanmış, 3194 sayılı İmar Kanununun 10.maddesinde de;belediyelerin imar planlarının yürürlüğe girmesinden itibaren en geç 3 ay içinde bu planı tatbik etmek üzere 5 yıllık imar programlarını hazırlayacakları belirtilmiş,aynı Kanunun 13.maddesinde de,resmi yapılara,tesislere ve okul,cami,meydan,otopark,yeşil saha,çocuk bahçesi,pazar yeri,hal,mezbaha ve benzeri umumi hizmetlere ayrılan alanlarda inşaata ve mevcut bina varsa esaslı değişiklik ve ilaveler yapılmasına izin verilmeyeceği,imar programına alınan alanlarda kamulaştırma yapılıncaya kadar emlak vergisi ödenmesinin durdurulacağı,kamulaştırmanın yapılması halinde,durdurma tarihi ile kamulaştırma tarihi arasında tahakkuk edecek olan emlak vergisinin kamulaştırmayı yapan idare tarafından ödeneceği açıklanmıştır.
Olayda, kamulaştırılan taşınmazın hangi tarihte imar planına alındığı ve hangi tarihte 5 yıllık imar programı yapıldığı dosyadan tespit edilememektedir. Ancak, kamulaştırma tarihinden itibaren geriye doğru 5 yıllık imar programı yapılması süresi 1986 yılını da kapsamına aldığından 1986-1989 yıllarına ait kusur cezalı emlak vergisi tarhına imkan bulunmamaktadır.
Bu nedenle vergi mahkemesi kararının 1989 yılı vergisinin onanmasına ilişkin kısmında isabet bulunmamakta ise de temyiz eden vergi dairesi aleyhine bozma kararı verilemiyeceğinden temyiz isteminin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi : İleri sürülen iddialar usule ve hukuka uygun vergi mahkemesi kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
Vergi Mahkemesi kararının 1986,1987 ve 1988 yılları cezalı emlak vergisine ilişkin olan hüküm fıkrası dairemizce hukuka uygun bulunduğundan bu kısma ait tmyiz isteminin reddi gerekmektedir.
1989 yılına ilişkin kusur cezalı emlak vergisine gelince; 3194 sayılı İmar Kanununun 10. maddesinde, belediyelerin imar planlarının yürürlüğe girmesinden itibaren en geç 3 ay içinde bu planı tatbik etmek üzere 5 yıllık imar programları hazırlaması öngörülmüş, aynı Kanunun 13. maddesinde de, resmi yapılara, tesislere ve okul, cami, yol, meydan, otopark, yeşil saha, çocuk bahçesi, pazar yeri, hal, mezbaha ve benzeri umumi hizmetlere ayrılan alanlarda inşaata ve mevcut bina varsa esaslı değişiklik ve ilaveler yapılmasına izin verilmeyeceği, imar programlarına alınan alanlarda kamulaştırma yapılıncaya kadar emlak vergisi ödemesinin durdurulacağı, kamulaştırma yapılması halinde durdurma tarihi ile kamulaştırma tarihi arasında tahakkuk edecek emlak vergisinin kamulaştırmayı yapan idare tarafından ödeneceği hükme bağlanmış olup, diğer yandan, 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 30/3. maddesinde Kanunlar veya diğer kamu düzeni koyan mevzuatla tasarrufu kısıtlanan bina, arsa ve arazinin vergisinin kısıtlamanın devam ettiği sürece 1/10 oranında tahsil edileceği belirtilmiştir.
Belediye Başkanlığı temyiz dilekçesinde kamulaştırılan gayrimenkulün 1986 yılından beri kısıtlı olduğunu, 1989 yılında gayrimenkulün kamulaştırılması ile kısıtlılığı sona erdiğinden verginin ödenmeyen 9/10 luk kısmının tahsil edildiğini belirtmektir. Bu ifadeden taşınmazın 1986 yılından beri imar planına alındığı anlaşıldığından 1989 yılına ilişkin verginin de terkin edilmesi gerekmekte ise de, buna ilişkin vergi mahkemesi kararına karşı yükümlünün temyiz isteği bulunmadığından ve temyiz den taraf aleyhine karar verilmesi mümkün olmadığından vergi mahkemesi kararının onanması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddine, … Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının onanmasına, …- lira ilam harcının temyiz isteminde bulunandan alınmasına 16.9.1997 gününde oybirliği ile karar verildi.