9. Daire 1996/1639 E. , 1997/4342 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1996/1639
Karar No: 1997/4342
Temyiz İsteminde Bulunan : …
Karşı Taraf : Kars Vergi Dairesi Müdürlüğü – KARS
İstemin Özeti : Yükümlü oda tarafından satın alınan gayrimenkul için satıcı müesseseye fatura bedeli ile birlikte ödenen katma değer vergisinin, 507 sayılı Kanunun ek 11. maddesiyle odalara vergi muafiyeti tanındığı ileri sürülerek iadesi istemiyle açılan davayı; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunun 1/3-g maddesinde, dernek ve odaların ticari, sınai, zırai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetlerinin katma değer vergisine tabi olduğunun belirtildiği, Kanunun başka hükümlerinde de derneklere yapılan teslim ve hizmetlerden dolayı, sosyal amaçlı istisnalar dışında, muafiyet ve istisna getirilmediği, ” İstisnaların Sınırı” başlıklı 19. maddesinde ise, diğer kanunlardaki vergi muaflık ve istisna hükümlerinin bu vergi bakımından geçersiz olduğu, katma değer vergisine ilişkin istisna ve muafiyetlerin ancak bu Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenleneceğinin öngörüldüğü, olayda, Türkiye Kömür İşletmeleri Doğu Linyitleri İşletmesi Müessesesi Müdürlüğü’nün aktifinde kayıtlı gayrimenkulün 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1. maddesi kapsamında davacı odaya satılıp teslim edildiği, bu teslim Kanunun 17. maddesinde sayılan sosyal amaçlı teslimlerin hiç birine girmediğinden ve kanunun başka yerlerinde de … Odasına teslim edilen gayrimenkullerden dolayı muafiyet ve istisna hükmü de bulunmadığından, 19. maddedeki sınırlayıcı hüküm gereğince özel kanundaki muafiyet hükmünün katma değer vergisi için uygulama olacağı bulunmadığı gerekçesiyle reddeden … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının, 507 sayılı Kanunun ek 11. madde hükmünün Katma Değer Vergisi Kanunun 19. madde hükmüne kıyasla sonraki özel kanun hükmü olması nedeniyle olaya uygulanması gerektiği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Savcı …’in Düşüncesi : Uyuşmazlık, Doğu Linyitleri İşletmesi Müessese Müdürlüğü’nden satın alınan apartman dairesi için fatura bedeli ile birlikte satıcı müesseseye ödenen katma değer vergisinin alıcı derneğe iade edilip edilmeyeceği, özel kanundaki muafiyet hükmünün katma değer vergisine uygulanıp uygulanmayacağı hususuna ilişkindir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar,2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında,anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi : 9.5.1991 tarihli 3741 sayılı Kanunun 33. maddesi ile 507 sayılı Kanuna eklenen ek 11. maddede yazılı muaflık hükmü, 2.11.1984 tarihinde yürürlüğe giren Katma Değer Vergisi Kanununa göre, özel ve sonraki kanun hükmü olması nedeniyle olaya uygulanacak kural olduğundan, yükümlü kurumun anılan kanun hükmü uyarınca, katma değer vergisinden muaf olması nedeniyle, yapılan tahakkuk düzeltilmesi ve mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, davacı oda tarafından satın alınan taşınmaz için ödenen katma değer vergisinin, 507 sayılı Kanunun ek 11. maddesinde odalara tanınan muafiyet nedeniyle iadesi istemiyle açılan davayı reddeden vergi mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması isteminden doğmaktadır.
507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkarlar Kanununa 3741 sayılı Kanunun 33. maddesiyle eklenen ek 11. maddesinde,dernek, birlik, federasyon ve konfederasyonun kuruluş amaçlarına uygun olarak kullanılmak üzere iktisap ettikleri ve edecekleri gayrımenkuller ile gelirlerinin her türlü vergi resim ve harçlardan muaf olduğu öngörülmüş olup, aynı Kanunun 1. maddesinde, Esnaf ve Küçük Sanatkarlar Derneğin kuruluş amaçlarının, esnaf ve küçük sanat sahipleriyle, bunların yanlarında çalışanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak mesleğin genel menfaatlerine uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakını korumak olduğu belirtilmiştir.
Öte yandan 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 19. maddesinin 1. bendinde, diğer kanunlardaki vergi muaflık ve istisna hükümlerinin bu vergi bakımından geçersiz olduğu, katma değer vergisine ilişkin istisna ve muafiyetlerin ancak bu Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenleneceği hükmü yer almıştır.
Dava dosyanın incelenmesinden,yükümlü … Odasının Türkiye Kömür İşletmeleri Doğu Linyitleri İşletmesi Müdürlüğü’nün aktifinde kayıtlı gayrimenkulü, dispanser veya eğitim tesisi olarak kullanmak üzere, ihale yolu ile satın alıp fatura bedeliyle birlikte katma değer vergisini de ödediği, bilahare, 507 sayılı Kanunun ek 11. maddesindeki muafiyet hükmünden bahisle katma değer vergisinin iadesi istemiyle işbu davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Olayda, yükümlü … Odası tarafından satın alınan taşınmazın kuruluş amaçlarına uygun olarak kullanılmak üzere iktisap edildiği hususunda tartışma bulunmamaktadır. Tartışılan husus Katma Değer Vergisi Kanununun 19. maddesi karşısında, 507 sayılı Kanunun 11. maddesinin uygulanıp uygulanamayacağına ilişkindir.
507 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Kanunun ek 11. maddesi, bu Kanuna 9.5.1991 tarihli ve 3741 sayılı Kanunun 33. maddesiyle eklenmiştir.3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu ve dolayısıyla bu Kanunun 19. maddesi ise 25.10.1984 tarihinde kabul edilip 2.11.1984 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu hususlar göz önünde bulundurulduğunda, 507 sayılı Kanunun ek 11. maddesi hükmü, 3065 sayılı Kanunun 19. madde hükmü karşısında özel ve sonraki kanun hükmü niteliği taşıdığından, uyuşmazlık konusu olaya uygulanacak olan kuraldır.
Bu durumda yükümlü … Odasının, 507 sayılı Kanunun ek 11. maddesinde yer alan muafiyet hükmü uyarınca, katma değer vergisinden muaf olduğunu kabulle, ödenen katma değer vergisinin iadesi gerekir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan mahkemeye gönderilmesine 23.12.1997 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.