9. Daire 1996/1183 E. , 1996/3087 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1996/1183
Karar No: 1996/3087
Temyiz İsteminde Bulunan : …
Karşı Taraf :Salihli Vergi Dairesi Müdürlüğü, Salihli – MANİSA
İstemin Özeti : Tuğla, blok ve kiremit imal eden yükümlü Şirketin işletmesine dahil bulunan kamyon nedeniyle ek motorlu taşıtlar vergisinin tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davayı; 3986 sayılı Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 9. maddesinde, sicilde kayıtlı bir kısım taşıtlardan, maddede yazılı şartlara uyanların, değerlerine göre belli oranda bu vergiye tabi olduğu belirtildikten sonra, hesaplanan verginin 1 Temmuz 1994 tarihinde … vergi dairesince tahakkuk ve tebliğ edilmiş sayılacağı ve 31 Temmuz 1994 tarihine kadar motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksidi ile birlikte ödeneceğinin hükme bağlandığı, bu hükme göre ayrı bir tarh, tahakkuk ve tebliğ işlemine gerek olmadığı, olayda davacı Şirket, malik olduğu taşıt nedeniyle yasa gereği 1 Temmuz 1994 günü tahakkuk ve tebliğ edilmiş sayılan vergiye karşı süresi içinde dava açmadığı gibi, ödeme de yapmadığından, kesinleşen alacak için ödeme emri düzenlenmesinde kanuna aykırılık görülmediği, davacı tarafından ileri sürülen iddiaların ancak tahakkuka karşı açılan davada incelenebileceği, bu aşamada incelenemeyeceği gerekçesiyle reddederek, ödeme emrini onayan … Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının; sahip olunan kamyonu taşımacılık işlerinde kullandıklarından ve şirketin faaliyet konuları arasında taşımacılık faaliyeti de bulunduğundan, bu vergiye tabi olmadıkları düşüncesiyle dava açmadıkları, ileri sürdükleri iddianın “borcu olmadığı” kapsamında bulunması nedeniyle ödeme emrine karşı açılan davada incelenmesi gerektiği ileri sürülerek bozulması isteminden ibarettir.
Savunmanın Özeti : Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerekeceği savunulmuştur.
Savcı …’ın Düşüncesi : Uyuşmazlıkta, işletmeye dahil bulunan kamyon için, tahakkuk ettirilen ek motorlu taşıt vergisi nedeniyle adına düzenlenen ödeme emrini, 3986 sayılı Yasanın 9 ncu maddesi gereğince 1 Temmuz 1994 günü tahakkuk ve tebliğ edilmiş sayılan vergiye karşı ertesi günden başlıyan dava açma süresinden itibaren 30 gün içinde dava açılmamış olduğundan, kesinleşen alacak için ödeme emri düzenlenmesi yerinde olup, ileri sürülen iddianın ödeme emri safhasında incelenemiyeceği gerekçesiyle onayan Vergi Mahkemesi kararının, yükümlü şirketçe taşımacılık işinde kullanılan kamyondan dolayı ek vergi alınamayacağı iddiasıyla temyizen incelenmesi istenilmektedir.
7.5.1994 gün ve 21927 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 3986 sayılı Yasanın 9 ncu maddesinde, Ek Motorlu Taşıtlar Vergisinin, 1.7.1994 tarihinde tahakkuk ve tebliğ edilmiş sayılacağı hükme bağlanmışsa da, bu hüküm, verginin tahakkuk ve tahsilini kolaylaştırmak amacına yönelik olup, kanun kapsamına girmediğini iddia eden yükümlüler yönünden dava hakkını başlatacak nitelikte bulunmamaktadır.
Bu nedenle, anlaşmazlık konusu olayda, yükümlü şirketin işletmeye dahil bulunan kamyonun taşımacılık işinde kullanılması nedeniyle ek vergiye tabi tutulamıyacağına ilişkin iddiasının, adına düzenlenen ödeme emri üzerine açtığı davada (borcum yoktur) kapsamında incelenmesi gerekirken, incelenmeksizin reddinde isabet görülmediğinden, yükümlü şirket temyiz isteğinin kabulü ile yeniden karar verilmek üzere Vergi Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’nın Düşüncesi : 3986 sayılı Kanunun 9. maddesi uyarınca nakliyecilik faaliyetinde kullanılan kamyonların vergiye tabi tutulmaması ve bu nedenle tahakkuka karşı dava açılmasının sözkonusu olmaması karşısında yükümlü iddialarının “borcu olmadığı” kapsamında kabul edilerek işin esasının incelenmesi gerekirken vergi mahkemesince kararda yazılı gerekçe ile davanın reddinde isabet bulunmamaktadır.
Bu nedenle temyiz isteminin kabulü ile vergi mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
İstem; işletmeye dahil bulunan kamyonun ek motorlu taşıtlar vergisine tabi olduğundan bahisle yükümlü adına düzenlenen ödeme emrine karşı açılan davayı reddeden vergi mahkemesi kararının bozulmasına ilişkin bulunmaktadır.
7.5.1994 gün ve 21927 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3986 sayılı Kanunun “ek motorlu taşıtlar vergisi” başlıklı 9. maddesinin 1. fıkrasında; 18.2.1963 tarihli ve 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 5. ve 6. maddelerinde yer alan (I), (II), (III) ve (IV) sayılı tarifelere göre vergiye tabi olan ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte ilgili sicilde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlardan, yolcu ve yük taşımacılığında kullanılanlar hariç, ticari işletmeye dahil olan ancak taşımacılık faaliyetinde kullanılmayanlar dahil olmak üzere, değeri …- lirayı geçenlerin değerlerinin % 4’ü oranında, …- lirayı geçenlerin ise değerlerinin % 8’i oranında bir defaya mahsus olmak üzere ek motorlu taşıtlar vergisine tabi olacağı, 197 sayılı Kanunun tarifeler, mükellef, istisna ve muafiyetlere ilişkin hükümlerinin bu vergi için de geçerli olacağı, hesaplanan verginin, 1 Temmuz 1994 tarihinde taşıtların kayıt ve tescilinin yapıldığı yerin vergi dairesince tahakkuk ve tebliğ edilmiş sayılacağı ve 31 Temmuz 1994 tarihine kadar motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksidi ile birlikte ödeneceği hükme bağlanmıştır.
Öte yandan 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 58. maddesinin 1. fıkrasında; kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında 7 gün içinde dava açabileceği açıklanmıştır.
Uyuşmazlıkta Vergi Mahkemesince, 3986 sayılı Kanunun 9. maddesi uyarınca 1 Temmuz 1994 tarihinde tahakkuk ve tebliğ edilmiş sayılan ek motorlu taşıtlar vergisine karşı bu tarihten itibaren 30 gün içinde dava açılmamış olması nedeniyle düzenlenen ödeme emrinin yerinde olduğu, ileri sürülen iddiaların ise tahakkuk aşamasında incelenebileceği, ödeme emri safhasında incelenemeyeceği gerekçesiyle dava reddedilmiş ise de, 3986 sayılı Kanunun 9. maddesi ile bazı araçlar ek motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulmuş ve bu verginin tahakkuk ve tebliği konusunda yeni bir düzenleme getirilmiş olduğundan ve bu düzenleme karşısında vergiye tabi olmadığını düşünen araç sahibinin, kendisinden vergi istenmedikçe dava açması düşünülemeyeceğinden vergiye tabi olmayan araçların vergiye tabi tutularak ek motorlu taşıtlar vergisinin tahsili için düzenlenen ödeme emrine karşı açılacak davada ileri sürülen iddiaların, “borcu olmadığı” kapsamında incelenmesi gerekmektedir.
Kaldı ki, işletmeye dahil bulunan kamyonunun taşımacılık işinde kullanılması nedeniyle ek motorlu taşıtlar vergisine tabi tutulması da söz konusu olmadığından davayı reddeden vergi mahkemesi kararında kanuna uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, … Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının bozulmasına, dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine 15.10.1996 gününde oybirliği ile karar verildi.