9. Daire 1993/3838 E. , 1994/4145 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 1993/3838
Karar No: 1994/4145
Temyiz İsteminde Bulunan: 9 Eylül Vergi Dairesi Müdürlüğü – İZMİR
Karşı Taraf: …
İstemin Özeti: Yükümlü şirket ile … A.Ş. arasında altı adet otobüs için yapılan finansal kiralama sözleşmesinde belirtilen gayrimenkul teminatının tapu kütüğüne tecili sırasında tahsil edilen tapu (ipotek) harcının iadesi istemiyle açılan davayı; olayda finansal kiralamaya konu altı adet otobüsün kiralanmasına ilişkin olarak düzenlenmiş bulunan tastikli sözleşmede gösterilen taşınmazlar üzerine müştereken birinci derecede ve birinci sırada iktisat lehine gayrimenkul ipoteği konulacağı belirtildiği için ipotek işleminin yapıldığının anlaşıldığı, finansal kiralama sözleşmesinde, teminatın vasfı belirtilmiş olduğundan, 13 nolu Harçlar Kanunu Genel Tebliğinde açıklandığı üzere sözleşmenin ilgili sicillere tescil veya şerh işlemlerinin de, 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununun 30. maddesi uyarınca vergi, resim ve harçtan istisna tutulması gerektiği, bu nedenle finansal kiralamaya konu otobüslerin teminatını teşkil eden gayrimenkuller üzerine konan ipotek işlemi vergi, resim ve harçtan istisna olacağından tahsil edilen harcın iadesinin icabettiği gerekçesiyle kabul ederek, ipotek harcının iadesine karar veren … Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının; 3226 sayılı Kanunun 8. maddesinde sözleşmenin hangi şartlarla geçerlilik kazanacağının belirtildiği, her ne kadar teminat sözleşmede miktar ve vasıf olarak yer alıyorsa da kiralamaya konu malın menkul mal olduğu, yalnızca alacağın garanti altına alınması amacıyla istenilen teminatın, diğer borç alacak ilişkileri için gösterilen teminatlardan olduğu ve bu teminatın tapuya şerhinden başka bir şey olmadığı ileri sürülerek bozulması isteminden ibarettir.
Savunmanın Özeti: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
Savcı …’ın Düşüncesi: İleri sürülen bozma nedenleri, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1 numaralı bendinde öngörülen nedenlerden hiçbirisine girmediğinden, temyiz isteğinin reddi ile hukuka ve usul hükümlerine uygun bulunan, Vergi Mahkemesi kararının onanması gerekeceği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’nın Düşüncesi: 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununun 8. maddesinde; sözleşmenin düzenleme şeklinde noterlikçe yapılacağı, taşınır mala dair sözleşmenin noterlikteki özel sicile tescil edileceği, gayrimenkul mallara dair sözleşmenin tapu kütüğünün beyanlar hanesine, gemilerle ilgili sözleşmenin ise gemi siciline şerh edileceği açıklanmış, 30. Maddesinde ise; sözleşmenin her türlü vergi, resim ve harçtan istisna olacağı hükme bağlanmıştır.
Yukarıda açıklanan kanun hükümlerinden; finansal kiralama nedeniyle bir sözleşmenin düzenleneceği, bu sözleşmenin geçerli olabilmesi için 8. madde de yazılı yerlere tescil ve şerh işlemlerinin yapılacağı, ancak yapılan işlemlerden sonra sözleşmenin geçerlilik kazanacağı ve sözü edilen sözleşmenin vergi, resim ve harçtan istisna edileceği anlaşılmaktadır.
Finansal Kiralama Kanununda sadece sözleşmelerin vergi, resim ve harçtan istisna olacağı belirtilmiş, bu hususun dışında sözleşme gereği de olsa tapuda yada başka yerlerde yapılacak işlemlerin vergi, resim ve harçtan istisna olacağı konusunda herhangi bir hüküm getirilmemiştir. Ancak sözleşme için getirilen istisnanın, sözleşmenin geçerli olabilmesi için 8. madde uyarınca zorunlu olarak yapılması gereken tescil ve şerh işlemlerini de kapsayacağı tabiidir. Zaten anılan Kanunun 30. maddesinin uygulamasında bazı tereddütlerin ortaya çıkması üzerine 13 nolu Harçlar Kanunu Genel Tebliğ çıkarılarak, sözleşmelerin ilgili sicillere tescil ve şerh işlemlerininde vergi resim ve harçtan müstesna olacağı açıklanmıştır.
Uyuşmazlıkta ise; tapuda yapılan işlem 8. madde kapsamına giren işlemlerle ilgi olmayıp, sadece sözleşme gereği kiralanan araçların teminatı olarak taahhüt edilen taşınmazların kiralayan lehine ipotek edilmesi işlemi olduğundan, tapuda yapılan ipotek işleminin harçtan istisna edilmesi mümkün değildir.
Bu nedenle mahkeme kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
Temyiz edilen … Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisinin bulunmadığı anlaşıldığından temyiz isteminin reddine, anılan mahkeme kararının onanmasına 27.10.1994 gününde oybirliği ile karar verildi.