Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2023/1507 E. , 2023/1321 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2023/1507
Karar No : 2023/1321
HAKİMİN REDDİ İSTEMİ HAKKINDA KARAR
Davacı … vekili Av. …tarafından; Kocaeli ili, Kandıra ilçesi, …mahallesinde devlet ormanının …ada, … parselinde bulunan taşınmazın işgali, ormandan faydalanma ve orman içinde yerleşilmesi suçlarından yapılan yargılama sonucunda, işgal ve yararlanma suçunun işlenmesinde kullanılan ve bina niteliğinde olduğu anlaşılan bilirkişilerin raporunda gösterilen davaya konu orman sınırları içerisinde kaldığı anlaşılan alan üzerindeki yapıların müsaderesine ilişkin …Asliye Ceza Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararın kesinleşmesi nedeniyle infazının yapılmak üzere müsadereye konu orman sınırları içerisinde kalan alanın üzerindeki yapıların tebligat tarihinden itibaren 15 gün içinde tahliye edilmesine ilişkin …Orman İşletme Şefliğinin … tarih ve E.…sayılı işleminin iptali istemiyle … Genel Müdürlüğü’ne karşı açılan davada; davanın görev yönünden reddi yolunda verilen … İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının istinaf yolu ile incelenerek kaldırılması istemiyle davacı tarafından başvuru yapıldığı, ayrıca yine davacı tarafından …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi Başkanı ve iki üyesinin reddi isteminde bulunulması üzerine söz konusu talep hakkında karar verilmek üzere Dairemize gönderilen dosyada gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Mahkemelerde çekinme ve ret” başlıklı 57. maddesi;
“1. Tek hakimle görülen davalarda hakimin reddi istemi, reddedilen hakimin katılmadığı idare veya vergi mahkemesince incelenir.
2. İtiraz üzerine veya doğrudan davaya bakmakta olan bölge idare mahkemesi ile idare ve vergi mahkemesi başkan ve üyelerinin reddi istemi, reddedilen başkan ve üyenin katılmadığı bölge, idare ve vergi mahkemesince incelenir.
3. İdare ve vergi mahkemelerinde reddedilen başkan ve üye birden çok ise istem bölge idare mahkemesince incelenir. Bölge idare mahkemelerinde reddedilen başkan veya üye birden çok ise istem Danıştayca incelenir.
4. Danıştayca ve bu mahkemelerce ret istemleri yerinde görülürse işin esası hakkında da karar verilir.
5. Davaya bakmaktan çekinme halinde diğer bir hakimin görevlendirilmesi ile mahkemenin noksan üyesinin tamamlanması veya görevli mahkemenin belirlenmesinde yukarıdaki hükümler uygulanır.” hükmünü içermektedir.
2577 sayılı Kanunun 31. maddesinde Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na atıf yapılan konular arasında hakimin davaya bakmaktan memnuiyeti ve reddi konusu da yer almaktadır.
6100 sayılı Yasa’nın 36. maddesinde, “Hakimin tarafsızlığından şüpheyi gerektiren önemli bir sebebin bulunması hali” hakimin reddi sebebi olarak kabul edilirken; maddenin (a) bendinde, “Davada, iki taraftan birine öğüt vermiş ya da yol göstermiş olması.”; (b) bendinde, “Davada, iki taraftan birine veya üçüncü kişiye kanunen gerekmediği halde görüşünü açıklamış olması.”; (c) bendinde, “Davada, tanık veya bilirkişi olarak dinlenmiş veya hakim ya da hakem sıfatıyla hareket etmiş olması.”; (ç) bendinde, “Davanın, dördüncü derece de dahil yansoy hısımlarına ait olması.”; (d) bendinde ise, “Dava esnasında, iki taraftan birisi ile davası veya aralarında bir düşmanlık bulunması.” hallerinde hakimin reddi sebebinin var olduğunun kabul edileceği kurala bağlanmıştır.
Reddedilen Bölge İdare Mahkemesi Başkan ve Üye sayısı birden fazla olduğu için; istemin, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 57. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, Dairemizce incelenmesi gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta, davacı vekili Av. …tarafından verilen ve 20/01/2023 tarihinde …İdare Mahkemesi Yazı İşleri kaydına giren dilekçe ile “Öncelikle; …İdare Mahkemesi’nin …İdare numaralı dosyası ile ilgili olarak; …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi hakimleri …Sicil numaralı Hakim …(Başkan), …Sicil numaralı Hakim …(Üye) ve …Sicil numaralı Hakim …(Üye)’nin ihsas-ı reyde bulunmalarından dolayı ilgili istinaf başvurumuzun incelemesinin başka bir heyet yapılması”nın istenildiği, bu suretle hakimin reddi talebinde bulunulduğu anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından, …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin başkanı ve iki üyesi hakkında reddi hakim talebinde bulunulmasına karşın ret istemine ilişkin olarak ileri sürülen nedenlerin yukarıda yer verilen mevzuat hükmünde belirtilen sebeplerden hiçbirine girmediği, ilgililerin tarafsızlıklarından şüpheyi gerektirecek bir durumun oluşmadığı anlaşıldığından reddi hakim isteminin reddi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, yukarıda isimleri belirtilen …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi Başkan ve Üyelerine ilişkin reddi hakim talebinin reddine, 21/03/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.