Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2022/7208 E.  ,  2023/53 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/7208
Karar No : 2023/53

DAVACI : … Turizm İnşaat Emlak Reklam Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı

DAVANIN ÖZETİ : Davacının … plakalı aracının A1 yetki belgesi eki taşıt belgesine eklenmesine yönelik başvurusunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ile bu işlemin dayanağı olarak gösterilen Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 24. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 4 numaralı alt bendinde yer alan “1900 cm³” ibaresinin iptali istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı Kanunun 3. maddesine uygun bulunmayan dava dilekçesinin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14. maddesi uyarınca dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü.

HUKUKİ SÜREÇ:
Dava; davacının … plakalı aracının A1 yetki belgesi eki taşıt belgesine eklenmesine yönelik başvurusunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ile bu işlemin dayanağı olarak gösterilen Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 24. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 4 numaralı alt bendinde yer alan “1900 cm³” ibaresinin iptali istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun “İdari Davaların Açılması” başlığını taşıyan 3. maddesinde; davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin, davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihinin belirtileceği; dava konusu kararın ve belgelerin asılları veya örneklerinin dava dilekçesine ekleneceği; dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örneklerinin karşı taraf sayısından bir fazla olacağı; 15/1-d maddesinde ise; 14. maddenin 3/g bendinde yazılı hallerde otuz gün içinde 3. ve 5. maddelere uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanlıkları tamamlanmak üzere dilekçelerin reddine karar verileceği, belirtilmiştir.
İdari Yargılama Usulünde geçerli olan resen araştırma ve yazılılık ilkesi gereği dava dilekçelerinin, 2577 sayılı Kanunda belirtilen şekil kurallarına uygun bir biçimde ve yargılamanın gerektirdiği bilgileri içerecek nitelikte düzenlenmesi gerekmektedir. Bunu sağlamak için, dava dilekçelerinde; dava konusu edilen işlemlerin ve dava sebeplerinin, bir başka ifadeyle; idari işlemin içerdiği iddia edilen hukuka aykırılığın dayandığı hukuk kurallarının açık ve net bir biçimde somut olarak belirtilmesi şarttır. Ayrıca birden fazla işlemin davaya konu edilmesi ya da bir işlemin birden fazla madde, fıkra veya bendinin iptalinin istenilmesi halinde söz konusu işlemler ve bu işlemlerin hangi madde veya fıkralarının iptalinin istendiğinin tek tek sayılmak suretiyle belirtilmesi de yukarıda alıntısı yapılan düzenlemeler ve idari yargılama usulü ilkelerinin bir gereğidir.
Dosyanın incelenmesinden; A1 yetki belgesiyle yolcu taşımacılığı yapan davacı tarafından … plakalı aracının A1 yetki belgesi eki taşıt belgesine eklenmesine yönelik başvuruda bulunulduğu; davalı idare tarafından verilen … tarih ve … sayılı yanıtta, Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 24. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 4 numaralı alt bendinde yer alan “yetki belgesi eki taşıt belgesine ilave edilecek taşıtların 2900 cm³ silindir hacminden az olmaması zorunluluğuna” ilişkin hükmün Danıştay Sekizinci Dairesi’nin 03.06.2020 tarih ve E:2020/1759 sayılı kararı ile yürütmesinin durdurulduğu, aynı Yönetmeliğin Geçici 5. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin de aynı Dairenin E:2019/1323, K:2021/5628 sayılı kararıyla iptal edildiği, söz konusu yargı kararlarının uygulanması amacıyla 15.11.2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik değişikliğiyle getirilen 1900 cm³ silindir hacmi zorunluluğuna uygun olarak 02.09.2022 tarih ve 592928 sayılı Talimatın düzenlendiği ve taşıt belgesine eklenmesi istenen aracın 1461 cm³ silindir hacmine sahip olması nedeniyle motor silindir hacmine ilişkin asgari şartları sağlamadığı gerekçesiyle davacının başvurusunun reddedildiği, davacı tarafından başvurusunun reddi işlemi ile bu işleme dayanak olarak Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 24. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 4 numaralı alt bendinde yer alan 1900 cm³ silindir hacmi şartına yönelik düzenlemenin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, davacının başvurusunun reddine dayanak düzenleme olarak Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 24. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 4 numaralı alt bendinde yer alan 1900 cm³ silindir hacmi şartı gösterilmiş ise de, 10.01.2020 tarih ve 31004 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik değişikliği sonrası söz konusu alt bentte 2900 cm³ silindir hacmi şartı arandığı ve anılan düzenlemenin Danıştay Sekizinci Dairesi’nin 03.06.2020 tarih ve E:2020/1759 sayılı kararı ile yürütmesinin durdurulduğu, dolayısıyla Yönetmeliğin yürürlükteki halinde 1900 cm³ silindir hacmi şartının mevcut olmadığı, ancak davalı idarece yukarıda özetlenen yargı kararlarının gereğini yerine getirmek amacıyla 02.09.2022 tarih ve 592928 sayılı Talimatın çıkarıldığı ve fakat bu Talimatın dosya içerisinde yer almadığı görülmektedir.
Bu durumda, Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 24. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 4 numaralı alt bendinde 1900 cm³ silindir hacmi şartına ilişkin bir düzenleme bulunmadığı, dolayısıyla davacının iptalini istediği dava konusu düzenleyici işlemi doğru ve açık bir biçimde ortaya koyamadığı anlaşıldığından, bu haliyle dava dilekçesinin 2577 sayılı Kanun’un 3. maddesine uygun olmadığı sonucuna varılmaktadır.
Öte yandan, dava dilekçesinde (4) numaralı maddede yürütmenin durdurulması talebinin hukuki dayanakları açıklandıktan sonra, sonuç ve istem kısmında sadece ilgili Yönetmelik hükmünün yürütmesinin durdurulmasının istendiği, başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlem yönünden iptal isteminde bulunulduğu görüldüğünden söz konusu birel işlem yönünden de yürütmenin durdurulması isteminin olup olmadığının anlaşılamadığı, bu sebeple, hangi işlem ya da işlemler yönünden yürütmenin durdurulması talebinde bulunulduğunun da açıkça belirtilmesi gerekmektedir.
Ayrıca, dava dilekçesinin sonuç ve istem bölümünün (b) ile belirtilen kısmında … tarih ve … sayılı davalı idare işleminin iptali istemine yer verildikten sonra talebe konu hususların idarece yerine getirilmesine karar verilmesi de talep edilmiş ise de, idari yargı meciilerinden idari eylem ve işlem niteliğinde yargı kararı verilmesine yönelik talepte bulunulamayacağından bu yönden de dava dilekçesinin 2577 sayılı Kanun’un 3. maddesine uygun düzenlenmediği anlaşılmaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 3. maddesine uygun bulunmayan DAVA DİLEKÇESİNİN aynı Kanunun 15. maddesinin 1/d bendi uyarınca bu kararın tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde usulüne uygun biçimde düzenlenecek dilekçe ile yeniden dava açılabilmek üzere REDDİNE,
2. Yeniden açılacak dava için ayrıca harç alınmayacağının ve aynı yanlışlıkların yapılması halinde davanın reddine karar verileceğinin davacı vekiline bildirilmesine,
3. Davanın yenilenmemesi durumunda kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcı ile posta gideri avansından artan miktarın istemi halinde davacıya iadesine,
19/01/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.