Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2022/6142 E. , 2023/310 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/6142
Karar No : 2023/310
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Muş ili, Bulanık ilçesi, … Köyünde güvenlik korucusu olarak görev yapan davacı tarafından, Güvenlik Korucuları Yönetmeliğinin 17/1-(ç) maddesinin 11. alt bendi uyarınca görevine son verilmesine ilişkin Muş Valiliği’nin 03/10/2019 tarihli işleminin iptali ile bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacı hakkında, Güvenlik Korucuları Yönetmeliğinin 4. bölümünün 17. maddesinin (ç) bendinin 11. alt bendinde yer alan “Verilen emirlere itaatsizlikte ısrarcı olmak” fiili ile ilgili olarak; bağımsız bir soruşturmacı tayin edilmeden (soruşturma emri veren kişi/makam ile soruşturmada elde edilen delilleri değerlendirerek ceza teklif eden kişi veya kurulların ayrı olması) ve usulüne uygun olarak soruşturmanın tamamlanmasından sonra ve ceza verilmeden önce, isnat olunan fiiller ve karşılığı ceza ile savunmasını yapması gereken yasal sürenin bildirildiği, süresi içinde savunma yapmamasının hukuki sonuçlarının hatırlatıldığı bir savunma istem yazısı tebliğ edilmeden tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı, öte yandan; Anayasa’nın 125. maddesinin son fıkrasında yer alan, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu hükmü karşısında, hukuka aykırılığı saptanan dava konusu işlem nedeniyle yoksun kalınan özlük ve parasal hakların davacının görevine son verildiği tarihten itibaren başlamak ve her hak ediş (ödenmesi gereken) tarihinden itibaren ödeme tarihine kadar dönemsel olarak işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi gerektiği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, bu işlem nedeniyle yoksun kalınan özlük ve parasal hakların her hak ediş (ödenmesi gereken) tarihinden itibaren ödeme tarihine kadar dönemsel olarak işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesi kararıyla; bir Kanun ya da KHK’nın uygulanması nedeniyle dava açmak durumunda kalan ve Anayasanın 153. maddesi uyarınca itiraz yoluyla Anayasa Mahkemesine başvurulmasını isteme hakkına sahip olan kişilerin de, hak veya menfaatlerini ihlal eden kuralın iptal davası veya itiraz yoluyla daha önce yapılan başvuru sonucunda Anayasa Mahkemesince iptal edilmiş olması halinde iptal hükmünün hukuki sonuçlarından yararlanmaları gerektiği, aksi halde Anayasa Mahkemesince verilen iptal kararının uygulama tarihinin ayrıca belirlenmesi halinde iptal edilen yasa kuralının uygulanmasının sürdürülmesi nedeniyle bu uygulamaya karşı dava yoluna başvuracakların iptal kararının hukuki sonuçlarından yararlanamayacaklarının kabulü; bir yandan dava yoluna başvuran herkes için Anayasa ile tanınmış olan itiraz hakkının bunlar için fiilen işlemez hale getirilerek ortadan kalkması ve iptal kararının uygulanamaması, öte yandan Anayasa’ya aykırılığı hükmen saptanmış olan bir yasa kuralının uygulanmasının hukuken korunması gibi bir sonuca neden olacağı, bu durumun, Anayasanın üstünlüğü ve Hukuk Devleti ilkesine aykırılık teşkil edeceği, sonucu itibariyle hukuka uygun olan … İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun yukarıda yazılı gerekçeyle reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin kanun ve yönetmeliğe uygun olarak idarelerine verilen yetkiye dayalı olarak tesis edildiği, hukuka aykırılık bulunmadığı, Anayasa Mahkemesi kararının sadece hükmünün esas alınıp ertelenmeye ilişkin kısmının dikkate alınmamasının hukuken kabul edilemeyeceği, bu durumun kamu yararına olumsuz etkisi olacağı, hukuki bir boşluk doğuracağı, dava konusu işlemin işlem tarihi itibarıyla hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı vekili tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Her ne kadar Bölge İdare Mahkemesi tarafından, 24/03/2022 tarihli 31788 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin 24/02/2022 tarihli E:2021/2, K:2022/20 sayılı 442 sayılı Köy Kanununun ek 18. maddesinde yer alan “…uygulanacak disiplin cezaları…” ibaresinin iptaline ilişkin kararına dayanılarak iptal kararının uygulanması gerektiği gerekçesiyle istinaf başvurusunun gerekçeli reddi kararı verilmiş olsa da; Dairemizin bu husustaki içtihadı; Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararının yürürlüğe gireceği tarihe kadar Güvenlik Korucuları Yönetmeliğinin dayanağı olan 442 sayılı Köy Kanunun ek 18. maddesinde yer alan “…uygulanacak disiplin cezaları…” ibaresi yürürlükte olduğundan, uyuşmazlığın dava konusu işlemin tesis edildiği tarihteki mevzuat dikkate alınarak çözümlenmesi gerektiği yönündedir.
Ancak Anayasa Mahkemesi tarafından iptal kararının yürürlüğünün 9 ay ertelenmesine ilişkin süre dolmadan, 30/11/2022 tarih ve 32029 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7422 sayılı Kanun ile 442 sayılı Köy Kanunu’na “Güvenlik korucularına verilecek disiplin cezalarının çeşitleri ile ceza uygulanacak fiil ve haller” başlıklı 74/A, “Ağırlaştırıcı ve hafifletici nedenler” başlıklı 74/B, “Uygulanacak hükümler” başlıklı 74/C maddelerinin eklendiği görülmüştür.
Bu durumda kanun koyucu tarafından Anayasa Mahkemesi tarafından verilen iptal kararı erteleme süresi içerisinde kanuni düzenleme yapıldığından, Bölge İdare Mahkemesi kararı neticesi itibarıyla hukuka uygun bulunmuştur.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından varsa artan tutarın Mahkeme tarafından ilgili tarafa iadesine,
4. Kesin olarak, 02/02/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.