Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2022/4211 E.  ,  2023/495 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/4211
Karar No : 2023/495

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Üniversitesi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Türk Hava Kurumu Üniversitesi İşletme Fakültesinde yardımcı doçent olarak görev yapan davacı tarafından, 31/05/2016 tarihi itibariyle sözleşmesinin yenilenmeyeceğine ilişkin … tarih, … sayılı işlemin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal ve özlük hakların faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile; davacı ile davalı idare arasında ilk olarak Mayıs 2012 tarihinde sözleşme yapıldığı, en son 10/02/2016 tarihi ile 31/05/2016 tarihi arasında geçerli olmak üzere hizmet sözleşmesi imzalandığı, … tarih, … sayılı işlem ile Türk Hava Kurumu Üniversitesi İşletme Fakültesinde yardımcı doçent olarak görev yapan davacıya, 31/05/2016 tarihi itibariyle sözleşmenin yenilenmeyeceğinin bildirildiği, 2012 Mayıs ayından beri anılan Akademisyen Hizmet Sözleşmelerinin tarafların rızası ile birer yıl süreli olarak imzalandığı, 14/09/2015 tarihli Akademisyen Hizmet Sözleşmesinin ise (14/09/2016) sona ermeden davacının talebi doğrultusunda kısaltıldığı, 31/05/2016 tarihinde davacının istemi, rızası, bilgisi ve menfaati doğrultusunda 10/02/2016-31/05/2016 tarihlerini kapsar şekilde sözleşme yapıldığı, davacıya ait SGK raporunun incelemesinden, 10/02/2016 tarihli sözleşmenin sonlanma tarihi olan 31/05/2016 tarihinden hemen sonra davacının, 13/06/2016 tarihinde Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde işe başladığı dikkate alındığında anılan sözleşmenin bu açıdan da davacı lehine yapldığı ve sözleşme süresinin davacının bilgi ve rızası ile kısa tutulduğu hususunun doğrulandığının anlaşıldığı, bu durumda, davacının menfaati ve rızası doğrultusunda 10/02/2016 tarihli sözleşmenin yapıldığı ve davacının hemen akabinde başka bir fakültede işe başladığı dikkate alındığında davalı idarenin sözleşmenin yenilenmeyeceğine dair işleminde hukuka aykırılık; davacının, bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklar konusundaki talebinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun reddi yönünde verilen kararın Dairemizin 18/11/2021 tarih, E:2018/2990, K:2021/5495 sayılı kararı ile bozulması üzerine … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı ile bozmaya uyularak; mütevelli heyetin … tarih ve … sayılı kararı ile, “Türk Hava Kurumu Üniversitesi adına en geniş şekilde, en geniş alanda, her türlü iş, işlem için temsil ilzama ve ahzu kabza” mütevelli heyet başkanının yetkili kılındığı, dava konusu işlemin Rektör Vekili tarafından 08/02/2016 tarihinde tesis edildiği ve 09/02/2016 tarihinde mütevelli heyet başkanı tarafından onaylandığı, mütevelli heyetin en yüksek karar organı olduğu, vakıf yüksek öğretim kurumu yöneticisi olan rektöre uygun gördüğü ölçüde yetkilerini devredebileceği, ancak yetkilerini mütevelli heyeti başkanına devredebileceğine ilişkin herhangi bir düzenleme olmadığı, bu nedenle heyetin fiilen işlememesi sonucunu doğuracak şekilde yetkilerini söz konusu mütevelli heyeti başkanına devretmesinin kabulüne imkan olmadığı, bu itibarla dava konusu işlemde yetki unsuru yönünden hukuka uygunluk olmadığı, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı ve bu suretle idarenin hizmet kusurunun olduğu, Anayasa’nın 125. maddesindeki, “İdare kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlüdür” hükmünün bir gereği olarak davacının anılan işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının davalı idarece davacıya ödenmesi gerektiği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, başvuruya konu mahkeme kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline, işlem nedeniyle yoksun kalınan parasal hakların, davanın açıldığı 26/06/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, mütevelli heyetin … tarih ve … sayılı kararı ile, “Türk Hava Kurumu Üniversitesi adına en geniş şekilde, en geniş alanda, her türlü iş, işlem için temsil ilzama ve ahzu kabza” mütevelli heyet başkanı …’nın yetkili kılındığı, işlemin hukuka uygun olduğu, davacının akademik kariyerine yurt dışında devam edeceğini bildirmesi üzerine, rızası dahilinde sözleşme süresinin kısaltıldığı, nitekim davacının 31/05/2016 tarihi itibariyle iş sözleşmesinin sona ermesi akabinde 13/06/2016 tarihinde Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde işe başladığı, parasal haklara ilişkin olarak davacının gelir elde edip etmediği tespit edilerek, bu miktarın düşürülmesi ve kalan miktarın ödenmesine karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Temyize konu kararın kısmen onanması, kısmen bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Türk Hava Kurumu Üniversitesi İşletme Fakültesinde yardımcı doçent olarak görev yapan davacı tarafından, 31/05/2016 tarihi itibariyle sözleşmesinin yenilenmeyeceğine ilişkin … tarih, … sayılı işlemin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal ve özlük hakların faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın, davacının mahrum kaldığı parasal hakların davanın açıldığı 26/06/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya ödenmesine ilişkin kısmı dışında kalan kısımları usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
İstinaf Mahkemesi kararının, davacının parasal haklarına ilişkin kısmı bakımından;
İdari yargılama hukukunun temel ilkeleri ve yerleşik yargı içtihatları gereği; idari yargı mercilerince verilen iptal kararları, geriye yürür ve idari işlemi tesis edildiği andan itibaren hiç tesis edilmemiş gibi ortadan kaldırır. İptal edilen işlem hiç yapılmamış sayıldığı için ilgilinin, işlem nedeniyle uğradığı parasal ve özlük hak kayıplarının karşılanması gerekmektedir.
Buna karşın, belirli süreli iş sözleşmelerinin yenilenmemesine ilişkin işlemlerin, yetki unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle idari yargı mercilerince iptal edilmesi durumunda, yetkili idari makam ya da organ tarafından, sözleşmenin yenilenmesi veya yenilenmemesi yönünde bir karar alınması gerekmektedir. Bu aşamada, iptal kararının hukuksal sonucu olarak yetki yönünden hukuka aykırı bulunan sözleşmenin yenilenmemesi işlemi ortadan kalmış olmakla birlikte, idare ile ilgili arasındaki belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermiş olması nedeniyle ortada bir sözleşme ilişkisi de bulunmamaktadır. İdari yargı merci tarafından, sözleşmenin yenilenmemesi işleminin esasına ilişkin bir değerlendirme yapılmadığından ve belirli süreli iş sözleşmesinin süresinin sona ermiş olması nedeniyle ortada bir sözleşme ilişkisi bulunmadığından, bu aşamada, ilgili bakımından, kesin ve net olarak belirli olmayan parasal ve özlük hak kayıpları hakkında; sözleşmenin yenilendiği varsayımı ile doğrudan bir kabul kararı verilmesi mümkün olmadığından, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmektedir.
Bu durumda; 2547 sayılı Kanun’un Ek 5. maddesine aykırı olarak, mütevelli heyet başkanının oluru ile tesis edilen sözleşmenin yenilenmemesine ilişkin dava konusu işlemin yetki unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmesi nedeniyle davacının parasal hakları bakımından, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiğinden, aksi yönde değerlendirme ile verilen Bölge İdare Mahkemesi kararının bu kısmında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kısmen kabulüne kısmen reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının davacının mahrum kaldığı parasal hakların davanın açıldığı 26/06/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya ödenmesine ilişkin kısmı dışında kalan kısımlarının ONANMASINA, davacının mahrum kaldığı parasal hakların davanın açıldığı 26/06/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece davacıya ödenmesine ilişkin kısmının ise BOZULMASINA,
3. Bozulan kısım yönünden yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 10/02/2023 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.