Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2021/7866 E. , 2023/1190 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/7866
Karar No : 2023/1190
TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- …
2- … Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılardan … adına kayıtlı olan … numaralı ruhsatın iptal edilmesine ilişkin Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; uyuşmazlık konusu … sayılı işletme ruhsatının iptal edilmesine ilişkin Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işleminin söz konusu ruhsatın adına kayıtlı olduğu … adına tesis edildiği, bu işlemin ruhsat sahibine ait idare kayıtlarında bulunan KEP adresine tebliğe çıkarıldığı ve 22/11/2019 tarihinde gönderildiği, her ne kadar KEP adresinin aktive edilmemiş olması nedeniyle alıcısına teslim edilemediği anlaşılmakta ise de, ruhsat sahibinin, davalı idareye bildirmiş olduğu KEP adresine ilişkin aktivasyon sözleşmesini 31/08/2018 tarihine kadar imzalamak suretiyle, söz konusu adresi aktif hale getirmesi noktasında yasal yükümlülüğü/zorunluluğu bulunmasına karşın, bunu yerine getirmediği görülmekle, dava konusu işlemin, aktif edilmiş tebligata esas KEP adresi bildirme zorunluluğunun son günü olan 31/08/2018 tarihinden sonra 22/11/2019 tarihinde adı geçenin bizzat bildirdiği KEP adresine davalı idarece gönderildiği ve teslim edilememesinin zorunlu bir nedenden değil, bizzat kendisinin üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirmemesinden kaynaklandığı dikkate alındığında, 22/11/2019 tarihinde söz konusu KEP adresine iletildiğinin kabul edilmesi gerektiği ve mevzuat uyarınca tebligatın, söz konusu tarihi izleyen beşinci günün sonunda, yani 27/11/2019 tarihinde yapılmış sayılacağı, dava konusu işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan işbu davanın da en geç 28/11/2019 tarihinden itibaren 60 günlük dava açma süresi içinde ya doğrudan ya da 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 11. maddesi kapsamında yapılacak başvuru üzerine isteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılmasına göre kalan süre içerisinde açılması gerekirken, bu tarihten çok sonra 23/03/2021 tarihinde açılan işbu davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelemesine olanak bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, aktive edilmemiş olan hesaba yapılan tebligatın usulsüz olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacılar tarafından, Bursa ili, Orhangazi ilçesinde bulunan ve davacılardan … adına kayıtlı olan … numaralı ruhsata ait 2017 yılı ruhsat bedellerinin yasal süresi içerisinde yatırılmadığının tespit edilmesi sebebiyle ruhsat bedelinin 3 (üç) ay içerisinde yatırılması gerektiği, aksi takdirde 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 13. maddesinin 1. fıkrası kapsamında işlem tesis edileceği hususunun … tarih ve … sayılı yazı ile 08/08/2017 tarihinde bildirilmesine karşın, verilen süre içerisinde ruhsat bedelinin yatırılmadığının tespit edildiğinden bahisle, 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 13. maddesinin 1. fıkrası hükmü doğrultusunda … sayılı işletme ruhsatının, ruhsat bedelinin yatırılması için verilen sürenin sonu olan 09/11/2017 tarihinden geçerli olmak üzere iptal edilmesine ilişkin Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işleminin iptali istemiyle görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3213 sayılı Maden Kanunu’nun Ek 18. maddesinde; “MAPEG görev alanına giren konulara ilişkin her türlü tebligatı, kayıtlı elektronik posta adresi (KEP) veya kurumsal elektronik tebligat sistemi (e-Tebligat) yoluyla ilgilisine tebliğ edebilir. Bu yollarla yapılan tebligatlar 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu uyarınca tebliğ edilmiş sayılır. 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanunu ile 30/05/2013 tarihli ve 6491 sayılı Türk Petrol Kanunu kapsamında ruhsat ve hak sahibi olanların, aktif edilmiş tebligata esas kayıtlı elektronik posta adresi (KEP) kullanmaları zorunludur. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyenlere, yükümlülüklerini yerine getirmedikleri her üç ay için 25.000 Türk Lirası idari para cezası uygulanır. Bu idari para cezası her yıl 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı nispetinde artırılır.”, düzenlemesi, Geçici 37. maddesinde ise; “4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanunu ile 30/5/2013 tarihli ve 6491 sayılı Türk Petrol Kanunu kapsamında ruhsat ve hak sahibi olanların 3213 sayılı Kanunun ek 18 inci maddesinde düzenlenen aktif edilmiş tebligata esas kayıtlı elektronik posta adresini (KEP) 31/8/2018 tarihine kadar MAPEG’e sunması zorunludur. Bu tarihe kadar sunmayanlar hakkında ek 18 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca idari para cezası uygulanır.” düzenlemesi yer almaktadır.
7201 sayılı Tebligat Kanununun “Elektronik tebligat” başlıklı 7/a (Ek:11/1/2011-6099/2 md.) (Değişik:28/2/2018-7101/48 md.) maddesinde; “Aşağıda belirtilen gerçek ve tüzel kişilere tebligatın elektronik yolla yapılması zorunludur.
1. 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar.
2. 5018 sayılı Kanunda tanımlanan mahallî idareler.
3. Özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan fonlar ve kefalet sandıkları.
4. Kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların bağlı ortaklıkları, müessese ve işletmeleri.
5. Sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait diğer ortaklıklar.
6. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları.
7. Kanunla kurulanlar da dahil olmak üzere tüm özel hukuk tüzel kişileri.
8. Noterler.
9. Baro levhasına yazılı avukatlar.
10. Sicile kayıtlı arabulucular ve bilirkişiler.
11. İdareleri, kamu iktisadi teşebbüslerini veya sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait diğer ortaklıkları; adli ve idari yargı mercileri, icra müdürlükleri veya hakemler nezdinde vekil sıfatıyla temsile yetkili olan kişilerin bağlı bulunduğu birim.
Birinci fıkra kapsamı dışında kalan gerçek ve tüzel kişilere, talepleri hâlinde elektronik tebligat adresi verilir. Bu durumda bu kişilere tebligatın elektronik yolla yapılması zorunludur.
Birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre elektronik yolla tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması hâlinde bu Kanunda belirtilen diğer usullerle tebligat yapılır.
Elektronik yolla tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır.
Bu Kanun uyarınca yapılan elektronik tebligat işlemleri, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi tarafından kurulan ve işletilen Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi üzerinden yürütülür. … Anonim Şirketi, sistemin güvenliğini ve bu sistemde kayıtlı verilerin muhafazasını sağlayacak her türlü tedbiri alır.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Maden Yönetmeliği’nin “KEP adreslerinin bildirilmesi” başlıklı geçici 10. maddesinde; “Ruhsat sahiplerinin tebligata esas Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) adreslerinin bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren iki ay içerisinde Genel Müdürlüğe bildirilmesi zorunludur. Aksi halde Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrası gereğince işlem tesis edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer alan mevzuat düzenlemeleri uyarınca, MAPEG’in görev alanına giren konulara ilişkin her türlü tebligatın, kayıtlı elektronik posta adresi (KEP) veya kurumsal elektronik tebligat sistemi (e-Tebligat) yoluyla ilgilisine tebliğ edilebileceği, davalı idareye KEP ya da e-tebligat hususunda seçimlik hak tanındığı, aktif edilmiş tebligata esas KEP adresinin 31/08/2018 tarihine kadar MAPEG’e sunulmasının zorunlu olduğu, dolayısıyla bu tarih itibarıyla 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında ruhsat ve hak sahibi olanların, aktif edilmiş tebligata esas KEP adresinin bulunması gerektiği anlaşılmaktadır.
Aynı düzenlemelere göre, davalı idareye bildirilmiş olan KEP adresine ilişkin aktivasyon sözleşmesinin de 31/08/2018 tarihine kadar imzalanmak suretiyle, söz konusu adresin aktif hale getirilmesi noktasında yasal yükümlülüğün/zorunluluğun bulunduğu, bu yükümlülüğün ruhsat ve hak sahibi olanların üzerinde olduğu konusunda şüphe bulunmamaktadır. Bununla birlikte, bu yükümlülüğü yerine getirmeyenlere, yükümlülüklerini yerine getirmedikleri her üç ay için idari para cezası uygulanacağı hüküm altına alınmış olup, idari para cezası uygulanması noktasında davalı idareye takdir hakkı verilmediği, bunun idarece yerine getirilmesinin bir zorunluluk olarak düzenlendiği görülmektedir.
Davalı idarece dava konusu işlem davacı …’nin “….kep.tr” adlı KEP adresine 22/11/2019 tarihinde gönderilmiştir. Ancak davacı tarafından temyiz dilekçesi ekinde sunulan dava dışı PTT’nin … tarih ve … sayılı yazısında, KEP adresinin 21/11/2017 tarihinde alındığı, KEP adreslerinin alındıktan sonra aktive edilmesi gerektiği, ancak davacının KEP adresinin aktivasyonunun 29/06/2021 tarihi itibarıyla hala gerçekleştirilmediği, aktivasyon sözleşmesi imzalanmadığından gönderinin alıcısına teslim edilemediği ve buna ilişkin “Teslim Edilemedi” delilinin gönderici kurumla (davalı idareyle) paylaşıldığı belirtilmektedir.
Maden Kanunu hükümlerine göre her ne kadar, ruhsat ve hak sahibi olanların aktif edilmiş tebligata esas kayıtlı elektronik posta adresini (KEP) 31/08/2018 tarihine kadar MAPEG’e sunması zorunlu ise de; söz konusu yükümlülüğünü yerine getirilmeyen KEP adresi edinmeyen veya bu adresleri aktif ederek kullanıma hazır hale getirilmeyen ruhsat ve hak sahiplerine MAPEG tarafından idari para cezası uygulanacağı da tabiidir.
Sonuç olarak, elektronik yolla tebligatın yapılamaması hâlinde davalı idarece diğer usullerle tebligat yapılması gerekirken, bu yolun tercih edilmeyerek aktivasyon sözleşmesi imzalanmamış olan ve elektronik tebligata elverişli olmadığı görülen davacının KEP adresine yapılan e-tebligatın ilgili mevzuat uyarınca geçerli bir tebligat olmadığı görülmektedir.
Bu itibarla, işin esasının incelenerek bir karar verilmesi gerekirken, davanın süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik istinaf istemini reddeden temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan … TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın yukarıda belirtilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
5. Kesin olarak 14/03/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.