Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2021/609 E.  ,  2023/1632 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/609
Karar No : 2023/1632

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : …ve …’a velayeten
Kendi Adına Asaleten …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin …gün ve E:…, K:…sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Van İli, Edremit İlçesi, …Ortaokulu’nda öğrenci olan …’ın, öğretmeni H.G. tarafından defalarca cinsel istismara maruz bırakıldığı, bakım ve gözetim sorumluluğu olan davalı idarenin istismarı önleyemeyerek küçüğü cinsel eylemlerden koruyamadığı, olayda idarenin hizmet kusuru olduğu ileri sürülerek duyulan elem ve ızdıraba karşılık … için 500.000,00 TL manevi, baba … için 300.000,00 TL manevi, kardeş … için 100.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 900.000,00 TL manevi tazminatın, 18/12/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararda; manevi zararın, kişinin fizik yapısını zedeleyen, yaşama gücünü azaltan olaylar nedeniyle duyulan acıyı, ızdırabı veya kişilik haklarının zedelenmesi nedeniyle şeref ve haysiyetin rencide edilmesini ifade ettiği gibi; günlük yaşamı zorlaştıran belli ağırlıktaki her türlü üzüntü ve sıkıntıyı da kapsadığı, bilindiği gibi, çocuğun cinsel istismarı olaylarının, istismara uğrayan kadar, ailesi ve topluma da etkisi bulunmaktadır. Küçüklerin cinsel yönden istismar edilmesi, hele hele bu eylemin, toplumun çocuklarını emanet ettiği öğretmenler vasıtasıyla gerçekleştirilmesi, Türk toplumunun sosyolojik ve ahlaki yapısının zedelenmesine, toplumumuzun makul ve orta zekalı her üyesi tarafından şiddetle kınanmasına ve olayın elem ve ızdırabının herkesçe paylaşılmasına sebep olmaktadır. Burada, sadece davacı …’ın özel ve cinsel dokunulmazlığının ihlal edilmediği, aynı zamanda toplumun huzuru ve ahlak anlayışının da istismara uğratıldığı olayın oluş şekli, davacının yaşı, ülkemizin uluslararası taahhütleri, toplumuzun kendine özgü niteliği dikkate alındığında, davacılardan mağdur … için 250.000,00 TL, baba … için 10.000,00 TL, kardeş … için 5.000,00 TL olmak üzere toplam 215.000,00 TL manevi tazminatın, davalı idare tarafından davacılara ödenmesi gerektiği sonucuna ulaşılarak, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, 900.000,00 TL manevi tazminat isteminin, 265.000,00 TL’lik kısmının kabulüne, 635.000,00 TL’lik kısım ile bu kısma ilişkin faiz talebinin reddine,635.000,00 TL’lik kısım ile bu kısma ilişkin faiz talebinin reddine, 265.000,00 TL tazminatın, davalı idare tarafından başvurunun yapıldığı 01/11/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacılara ödenmesine, karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti; Davalı idare tarafından istinafa konu kararın aleyhlerine olan kısımlarının usule ve hukuka aykırı olduğu iddia edilerek kaldırılması, davacılar tarafından ise anılan kararın manevi tazminat yönünden çok düşük olarak tayin edildiği ileri sürülerek bozulması ve lehlerinde karar verilmesinin istenildiği, İdare Mahkemesi kararının davanın kısmen kabulüne ilişkin kısmının kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığından kararın bu kısmı yönünden, davalı idarenin istinaf başvurusunun reddedilmesi gerektiği sonucuna varıldığı, İstinafa konu kararın, manevi tazminat kısmınına yönelik davacıların istinaf istemine gelince; manevi tazminatın, kişinin malvarlığında meydana gelen eksilmeyi gidermeye yönelik bir tazmin aracı değil, manevi değerlerinde bir eksilme meydana gelen ve yaşama sevinci ve zevki azalan kişinin manen tatminini sağlamaya yönelik bir tazmin aracı olduğu, manevi zararın başka türlü giderim yollarının bulunmayışı veya yetersiz kalışı manevi tazminatın parasal olarak belirlenmesini zorunlu kıldığı, manevi tazminatın olay nedeniyle duyulan elem ve ısdırabı kısmen de olsa hafifletmeyi amaçladığı, belirtilen niteliği gereği manevi tazminatın, zenginleşmeye yol açmayacak şekilde belirlenmesi gerekmekte ise de, tam yargı davalarının niteliği gereği takdir edilecek manevi tazminat miktarının, olayın ağırlığını ortaya koyacak miktarda olması gerektiği, bu durumda; davacılar …’ın çocuğu ve …’ın kardeşi …’ın, Van İli, Edremit İlçesi, …Ortaokulu’nda öğrenci olması bu dönemde öğretmeni H.G. tarafından defalarca cinsel istismara maruz bırakılması, bakım ve gözetim sorumluluğu olan davalı idarenin istismarı önleyemeyerek küçüğü cinsel eylemlerden koruyamadığı için davacıların duymuş oldukları acı ve üzüntünün karşılığı olarak … için 300.000,00.-TL, baba …için 180.000,00.-TL ve kardeş … için 50.000,00.-TL olmak üzere toplam 530.000,00.-TL manevi tazminatın idare tarafından davacılara ödenmesi gerektiği sonucuna varılarak,
Davalı idarenin istinaf başvurusunun reddine, davacıların istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, davacılar … için 300.000,00.-TL, baba …için 180.000,00.-TL ve kardeş … için 50.000,00.-TL olmak üzere toplam 530.000,00.-TL manevi tazminat isteminin kabulüne, fazlaya ilişkin manevi tazminat istemlerinin ise reddine, 530.000,00.-TL’nin davalı idare tarafından, idareye başvuru tarihi olan 01/11/2017 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davacılara ödenmesine, karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, hükmedilen manevi tazminat miktarlarının fahiş olduğu, manevi tazminatla hedeflenen acıların dindirilmesi amacının aşıldığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesinin …gün ve E:…, K:…sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. 2577 sayılı Kanunun 50. maddesi uyarınca onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine,
5. Kesin olarak, 05/04/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.