Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2021/4814 E.  ,  2022/687 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4814
Karar No : 2022/687

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI YANINDA MÜDAHİL)
… Belediye Başkanlığı
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
KARŞI TARAF : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU :… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Dava konusu istem: Davacı Aydın Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından, 6360 sayılı Kanun uyarınca tüzel kişiliği sona eren Söke İlçesi, Sazlı Belde Belediyesi bünyesinde taşeron işçi olarak çalışmakta iken, iş akitleri ilçe belediyesince sonlandırılan 16 işçiye ait kıdem-ihbar tazminatı alacağının %50’si olan 169.472,56 -TL’nin ASKİ’ye devrine dair … gün ve … sayılı Aydın Valiliği Devir-Tasfiye Komisyon kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile; müdahil idare tarafından dosyaya sunulan bilgi – belgelerin incelenmesinden, borcun dayanağı olan 16 adet işçinin mülga Sazlı Belediyesinden çıkışlarının yapıldığı, dava konusu işleme dair açıklamada “halen icra dosyalarına istinaden Söke Belediyesi bütçesinden borçların ödenmeye devam edildiği”nden bahsedildiği, dava konusu borcun … Mahkemelerinde açılmış ve zamanında mülga Sazlı Beldesinde çalışmış ve çıkışı yapılmış 16 adet işçinin ayrı ayrı açtığı tazminat davalarından kaynaklandığı, … Asliye Hukuk Mahkemesinde (İş Mahkemesi sıfatıyla) … E., … E., … E., … E., … E., … E., … E., … E., … E., … E., … E., … E., … E., … E., .. E. Sayılı dosyaları ile yapılan yargılamalar neticesinde 16 adet işçi için “Söke Belediye”sinin davalı kurum olarak sorumlu tutulduğu, mahkeme kararı gereği ödenmesi gereken kıdem tazminatları sebebiyle Söke Belediyesi aleyhine icra takiplerinin başlatıldığı, Komisyonun … tarihli … Nolu kararı ile Söke Belediyesi Sazlı Beldesinden davacı idareye devredilen işçi personel listesi incelendiğinde yalnızca 1 adet işçi personelin (…) davacı idareye devredildiği, bu personelle ilgili açılmış bir dava yahut icra takibinin de bulunmadığı, dolayısıyla … Asliye Hukuk Mahkemelerinde müdahil belediye aleyhine açılan ve davacı Kuruma devri yapılan işçi personelle ilgisi olmayan davalardan kaynaklanan borcun davacı idareye devrinde hukuka ve mevzuata uyarlık görülmediği gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Borcun, işten çıkartılan su ve kanalizasyon işinde çalışan personele ilişkin olup, davacı kuruma devri gerektiği öne sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı idarece, istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçe değiştirilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden Aydın Valiliğinin yürütmenin durdurulması istemi incelenmeksizin; Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1. maddesinde “Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Ordu, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van illerinde, sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulmuş ve bu illerin il belediyeleri büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür” hükmüne, geçici 1. maddesinin 1. fıkrasında; “Bu Kanundaki devir, tasfiye ve paylaştırma işlemlerini yürütmek üzere vali tarafından, bir vali yardımcısının başkanlığında, valinin uygun göreceği kurum ve kuruluş temsilcilerinin ve ilgili belediye başkanlarının katılımıyla devir, tasfiye ve paylaştırma komisyonu kurulur. Bu komisyona yardımcı olmak üzere valinin görevlendirmesi ile alt komisyonlar da kurulabilir.” hükmüne, 2. fıkrasında, “1 inci maddeye göre tüzel kişilikleri kaldırılan belediye ve köyler, mevcut personelini, taşınır ve taşınmazlarını, iş makineleri ve diğer taşıtları ile kamu kurum ve kuruluşlarına olan alacak ve borçlarını katılacakları ilçe belediyesine bu Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren bir ay içinde bildirir. Bu belediye ve köylerin taşınmazlarının tahsisi ve kiralanması, iş ve toplu iş sözleşmesinin yapılması, yeni nazım ve uygulama imar planının yapılması, imar planı değişikliği ve revizyonu ile her türlü imar uygulaması (inşaat ruhsatı hariç), iş makineleri ve diğer taşıtların satışı ile borçlanmaları katılacakları ilçe belediyesinin onayına bağlıdır. Henüz ilçe belediyesi oluşmamış yerlerde bildirimler il belediyesine yapılır ve onaylar il belediyesince verilir. Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten önce ilanı yapılmış memur alımları hariç olmak kaydıyla, yine bu Kanun ile tüzel kişilikleri kaldırılan belediye ve köyler tarafından nakil yoluyla atanacaklar da dâhil olmak üzere hiçbir şekilde yeni personel alımı yapılamaz ve bu belediye ve köyler tarafından aynı tarihten itibaren tüzel kişiliğin sona ereceği tarihi geçecek şekilde veya mevcut hizmet alımlarının kapsamını ve personel sayısını genişletecek şekilde hizmet alımı sözleşmesi düzenlenemez” hükmü, 3. fıkrasında, “1 inci maddeye göre tüzel kişilikleri kaldırılan belediye ve köylerin personeli, her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları, komisyon kararıyla ilgisine göre bakanlıklara, büyükşehir belediyesi, bağlı kuruluşu veya ilçe belediyesine devredilir. Devir işlemi ilk mahalli idareler genel seçimi itibarıyla uygulamaya konulur” hükmüne yer verilmiştir.
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 1. maddesinde; ”İstanbul Büyük Şehir Belediyesinin su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gereken her türlü tesisi kurmak, kurulu olanları devralmak ve bir elden işletmek üzere İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü kurulmuştur.” hükmüne, 2. maddesinde; ”İSKİ’nin görev ve yetkileri şunlardır:a)İçme, kullanma ve endüstri suyu ihtiyaçlarının her türlü yeraltı ve yer üstü kaynaklarından sağlanması ve ihtiyaç sahiplerine dağıtılması için; kaynaklardan abonelere ulaşıncaya kadar her türlü tesisin etüt ve projesini yapmak veya yaptırmak, bu projelere göre tesisleri kurmak veya kurdurmak, kurulu olanları devralıp işletmek ve bunların bakım ve onarımını yapmak, yaptırmak ve gerekli yenilemelere girişmek, b) Kullanılmış sular ile yağış sularının toplanması, yerleşim yerlerinden uzaklaştırılması ve zararsız bir biçimde boşaltma yerine ulaştırılması veya bu sulardan yeniden yararlanılması için abonelerden başlanarak bu suların toplanacakları veya bırakılacakları noktaya kadar her türlü tesisin etüt ve projesini yapmak veya yaptırmak; gerektiğinde bu projelere göre tesisleri kurmak ya da kurdurmak; kurulu olanları devralıp işletmek ve bunların bakım ve onarımını yapmak, yaptırmak ve gerekli yenilemelere girişmek, c) Bölge içindeki su kaynaklarının, deniz, göl, akarsu kıyılarının ve yeraltı sularının kullanılmış sularla ve endüstri artıkları ile kirletilmesini, bu kaynaklarda suların kaybına veya azalmasına yol açacak tesis kurulmasını ve bu tür faaliyetlerde bulunulmasını önlemek, bu konuda her türlü teknik, idari ve hukuki tedbiri almak, d) Su ve kanalizasyon hizmetleri konusunda hizmet alanı içindeki belediyelere verilen görevleri yürütmek ve bu konulardaki yetkileri kullanmak, e) Her türlü taşınır ve taşınmaz malı satın almak, kiralamak, ekonomik değeri kalmamış araç ve gereçleri satmak, İSKİ’nin hizmetleriyle ilgili tesisleri doğrudan doğruya yahut diğer kamu veya özel kuruluşlarla ortak olarak kurmak ve işletmek, bu maksatla kurulmuş veya kurulmakta olan tesislere iştirak etmek, f) Kuruluş amacına dönük çalışmaların gerekli kılması halinde her türlü taşınmaz malı kamulaştırmak veya üzerinde kullanma hakları tesis etmek.” hükmüne, ek 5. maddesinde ise; ”Bu Kanun diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanır.” hükmüne yer verilmiştir.

MADDİ OLAY :
6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 1. maddesi uyarınca 30.03.2014 tarihinde yapılan yerel seçimle birlikte Aydın İlinde sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulduğu, Aydın İli’ne bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliğinin kaldırıldığı, köylerin mahalle olarak, belediyelerin ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katıldığı, Aydın İlindeki İl Özel İdaresinin tüzel kişiliğinin kaldırıldığı, anılan Kanun’un geçici 1. maddesi uyarınca, tüzel kişilikleri kaldırılan belediye ve köylerin personeli, her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları, komisyon kararıyla ilgisine göre bakanlıklara, büyükşehir belediyesi, bağlı kuruluşu veya ilçe belediyesine devredilmesine ve tüzel kişiliği kaldırılan il özel idaresinin her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları, komisyon kararıyla ilgisine göre bakanlıklara, bakanlıkların bağlı veya ilgili kuruluşları ile bunların taşra teşkilatına, valiliklere, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığına, büyükşehir belediyesine ve bağlı kuruluşuna veya ilçe belediyesine devredilmesine, büyükşehir ilçe belediyesi olan ilçe belediyelerine ait personel, taşınır ve taşınmazların büyükşehir belediyesinin görev alanına girmesi halinde büyükşehir belediyesi ve ilgili bağlı kuruluşları arasında paylaştırılmasına karar verilebilmesi için devir, tasfiye ve paylaştırma işlemlerini yürütmek üzere vali tarafından, bir vali yardımcısının başkanlığında, valinin uygun göreceği kurum ve kuruluş temsilcilerinin ve ilgili belediye başkanlarının katılımıyla devir, tasfiye ve paylaştırma komisyonu kurulduğu ve 03/03/2014 günlü komisyon kararıyla personellerin devri yönünden karar alınarak alacak-borçların devrinin ileri tarihe bırakılmıştır.
Aydın Belediyesinin, 6360 sayılı Kanun uyarınca ilk mahalli idareler genel seçiminden sonra Büyükşehir Belediyesine dönüşeceğinden Devir, Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu üyesi olarak sadece Aydın Belediyesinin yetki alanındaki sahip olduğu her türlü taşınır, taşınmaz malları ve personelini ilgilendiren konulardaki toplantılara katılımının sağlanması gerektiği yolunda tesis edilen … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılan bir başka davada verilen … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı davanın reddine ilişkin kararının, Dairemizin 16.04.2015 tarih ve E:2015/821, K:2015/3390 sayılı kararı ile bozulması üzerine;tüzel kişilikleri sona eren mülga İl Özel İdaresi, belde belediyeleri ve köyler ile büyükşehir ilçe belediyesine dönüşen belediyelerin malvarlıkları ve personelinin devirlerinin oluşturulan devir, tasfiye ve paylaştırma komisyonunca büyükşehir belediyesinin katılımı ile yeniden ele alındığı Aydın Valiliği Devir, Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonunun 05/04/2016 günlü kararıyla bir adet su işleri personelin devrine karar verildiği, akabinde de … tarih ve … sayılı kararı ile Sazlı Belediyesine ait borç listesinin 5. sırasında yer alan 338.945,13 TL tutarındaki “Hizmet alımı ile çıkışı olan taşeron işçilerin kıdem tazminatları” vasıflı borcun 169.472,56 TL’lik kısmının davacı idareye devrine ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; kapatılan belediyelerin her türlü taşınır-taşınmaz malları, hak, alacak ve borçlarının ilgili kurumlara devredileceği; su ve kanalizasyon hizmetlerinin yürütülmesinden davacı idarenin sorumlu olduğu ve bu itibarla sözkonusu hizmetlere ilişkin personel ile bu hizmetlerin yerine getirilmesine yönelik istihdam edilen personel borçlarının ilgisi nedeniyle davacı idareye devrinin gerektiği anlaşılmaktadır.
Buna karşın, su ve kanalizasyon idaresine devri gereken borcun, devri kesinleşen personele ilişkin olduğunun somut ve açık bir biçimde ortaya konulması gerekmektedir.
Olayda; Mahkemece, ara kararı ile borcun ait olduğu personellerin kimler olduğu ve devrin, davacı kurum açısından kesinleşip-kesinleşmediğinin ve borcun miktarının açıklanmasının istenildiği; ara kararına davalı idarece verilen cevaptan ve sunulan belgelerden; dava konusu komisyon kararından önceki komisyon kararı ile, kapatılan belediyede çalışmakta olan bir adet su işleri personeli davacı kuruma devredilmekle birlikte; dava konusu kararda belirtilen borcun; bu personelle ilgisi olmayıp; kapatılan belediyede taşeron işçi olarak çalışmakta iken işten çıkarılan 16 adet personelin işçilik alacakları (kıdem-ihbar) olduğu ve bu alacağın tazminine ilişkin İş Mahkemesi kararında ise; bu personelin tamamının temizlik işinde çalıştırıldıklarının tespit edildiği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla; su ve kanalizasyon hizmetlerinde çalışan işçilere ilişkin olmayan personelin, işçilik alacaklarından müteşekkil borcun davacı ASKİ’ye devrine ilişkin komisyon kararında hukuka uyarlık bulunmamakta olup; işlemle ilgisi olmayan bir personelden kaynaklı borç olup-olmadığı değerlendirilerek verilen işlemin iptaline ilişkin kararın istinaf isteminin reddine dair karar sonucu itibariyle yerinde görülmüştür.
Bu durumda; sonucu itibariyle hukuka uygun bulunan temyize konu kararın yukarıda yer verilen gerekçe ile onanması gerekmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda yer verilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 10/02/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.