Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2021/3682 E.  ,  2023/1094 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/3682
Karar No : 2023/1094

TEMYİZ EDEN (DAVALI): … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ: Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI): …
VEKİLİ: Av. …

İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Yozgat Polis Merkezi Eğitim Müdürlüğü (POMEM) öğrenci adayı olan davacı tarafından, sağlık durumunun Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği (ETSŞY) EK-3-11-A’ya uymadığından bahisle Polis Akademisi Başkanlığı’nın 07/08/2019 tarihli onayı ile ilişiğinin kesilmesine dair işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; POMEM’e geçici kaydı yapılan davacının sağlık durumu ile ilgili Ankara Şehir Hastanesi tarafından düzenlenen … tarih ve … sayılı Sağlık Kurulu Raporunda; “Geçirilmiş Ansiyete Bozukluğu” tanısıyla ” Ek-3″11-A’ya uymaz Polis Okulu Öğrencisi Olamaz” kararının verildiği, rapor üzerine dosyasının işlemden kaldırılarak POMEM ile ilişiğinin kesilmesi üzerine işlemin iptali talebiyle görülmekte olan davanın açıldığı, uyuşmazlık konusu olayda; davacı hakkında Ankara Şehir Hastanesi tarafından düzenlenen … tarih ve … sayılı raporda, davacının “geçirilmiş anksiyete bozukluğu” tanısı nedeniyle POMEM öğrencisi olamayacağına karar verildiği görüldüğünden, Mahkemenin 04.10.2019 tarihli ara kararı ile davacının SBÜ Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesine sevk edilerek; “davacının yapılacak muayenesi sonucunda, sağlık durumunun 03/01/2018 tarih ve 30290 sayılı Resmi Gazete yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin EK-3-11-A maddesinde (29/09/2019 tarihinde yapılan değişiklik de dikkate alınarak) öngörülen sağlık şartlarını taşıyıp taşımadığı hususunun saptanması için (davacının hakkındaki tanı dikkate alınarak ve POMEM öğrencisi olup olamayacağı da belirtilecek şekilde) sağlık kurulu raporunun düzenlenerek Mahkememize gönderilmesinin” istenilmesine karar verildiği, SBÜ Gülhane Eğitim Ve Araştırma Hastanesi’nce düzenlenen … tarih ve … sayılı raporun; Tanı Kısmında; “Karışık anksiyete ve depresif bozukluk (geçirilmiş depresif bozukluk” Karar Hanesinde; ” Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinin 29.09.2019 Tarihinde Yürülüğe Giren Yönetmeliğine Göre Pomem Öğrencisi Olamaz” tıbbi kanaatinin oluştuğuna karar verildiği, bu durumda; davacının ETSŞY Ek-3-11-A maddesinde yer alan sağlık şartlarını taşımadığının sağlık kurulu raporu ile tespit edilmiş olması karşısında, POMEM ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; 06/06/2015 tarih ve 29378 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Polis Meslek Eğitim Merkezleri Giriş Yönetmeliği’nin “Geçici kayıt” başlıklı 17. maddesinde, “(1) POMEM’lere, kesin başarı listesine göre planlanmış asıl adayların geçici kayıtları yapılır. Geçici kayıtları yapılan adayların sağlık kurulu raporları incelenmek üzere Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına gönderilir. İlgili daire başkanlığı inceleme sonucuna göre raporunda eksiklik görülen adayların eksikliklerini tamamlatır. Gerekirse öğrenciyi yeniden muayene edebilir veya ettirebilir. Sağlık Yönetmeliğine göre POMEM öğrencisi olup olamayacağına ilişkin karar verir ve bu kararı, gereği yapılmak üzere Başkanlığa bildirir.
(2) Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığınca “Polis Meslek Eğitim Merkezi Öğrenci Adayı Olamaz” kararı verilen adayların ilişikleri, Başkanlık onayı ile kesilir ve POMEM’lere gereği yapılmak üzere bildirilir…” hükmünün yer aldığı,
03/01/2018 tarih ve 30290 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği (ETSŞY)’nin dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan Ek-3/11’de;
“11- Ruh Sağlığı ve Hastalıkları
A) Bu sisteme ait kronik hastalığı, sürekli diyet veya ilaç tedavisiyle kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı olanlar öğrenciliğe kabul edilmezler.
Bu bölümde ifade edilmemiş tanılarda, kişinin muayenesini yapan ilgili uzman doktor ve sağlık kurulu, hastalığın seyri ve derinliğini dikkate alarak, bu Yönetmeliğin 21 nci maddesine göre uygun olan dilim için karar verir.
B-C-D dilimlerinde tanımlanan hastalıklar öğrenciliğe engeldir.
1)Ruhsal yönden sağlam olacaktır. Geçmişinde ve halen hiçbir ruhsal hastalık, intihar girişimi, hafif ve orta derecede konuşma bozuklukları ve kişilik bozukluğu olmayacaktır, bulunması durumunda öğrenciliğe engeldir.
Açıklama: Son iki yılın semptomsuz ve tedavisiz geçirilmesi psikiyatrik yönden sağlam kabul edilir. Fakat C ve D diliminde geçen tanılar için süre ayrımı yoktur, öğrenciliğe engeldir.
Ayrıca onikofaji (tırnak yeme), trikotilomani (saç, kirpik, kaş vb yolma) gibi durumların mevcudiyetinde daha ayrıntılı değerlendirilerek A dilimi kapsamında olup olmadığına karar verilir.
2- Self mutilasyon (kendine zarar verme girişimi, yıkıcı davranım, dürtü kontrol ve davranım bozukluğu) öğrenciliğe engeldir. 
B)
1) D diliminde yer alan kişilik bozuklukları dışında kalan (narsistik, obsesif kompulsif, histrionik, bağımlı ve çekingen) kişilik bozuklukları.
Açıklama: Bu maddelere girecek olanların iş ortamlarına uyumlarının ve kişiler arası işlevselliklerinin bozulmamış olması, çalışma gücü ve verimlerinin azalmamış olması gerekmektedir. Bu tanıların, sosyalliği ve işlevselliği etkileyen şiddetli formları D dilimi kapsamında değerlendirilir.
2) Geçirilmiş ruhsal bozukluklar:
a) Depresyon bozuklukları,
b) Anksiyete bozuklukları… ” hükmü yer almakta iken,
davaya konu işlemin tesis edildiği tarihten sonra yürürlüğe giren 29/09/2019 tarih ve 30903 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin eki Ek-3/11’de,
“11- Ruh Sağlığı ve Hastalıkları
A Dilimi
Bu sisteme ait kronik hastalığı, sürekli diyet uygulamasıyla veya ilaç tedavisiyle kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı, tedavisiz şekilde remisyonda olsa dahi sürekli olarak kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı olanlar öğrenciliğe kabul edilmezler.
Bu bölümde ifade edilmemiş tanılarda, kişinin muayenesini yapan ilgili uzman doktor ve sağlık kurulu, hastalığın seyri ve derinliğini dikkate alarak, bu Yönetmeliğin 21 nci maddesine göre uygun olan dilim için karar verir.
B-C-D dilimlerinde tanımlanan hastalıklar öğrenciliğe engeldir.
(1) Ruh sağlığı ve hastalıkları yönünden;
a) Ruhsal yönden sağlam olacaktır. Geçmişinde ve halen hiçbir ruhsal hastalık, intihar girişimi, hafif ve orta derecede konuşma bozuklukları ve kişilik bozukluğu olmayacaktır, bulunması durumunda öğrenciliğe engeldir. Son iki yılın semptomsuz ve tedavisiz geçirilmesi psikiyatrik yönden sağlam kabul edilir. Fakat C ve D diliminde geçen tanılar için süre ayrımı yoktur, öğrenciliğe engeldir.
b) Geçmiş muayene ve tedavi ayrıntıları ile geçmiş ilaç kayıtlarını gösteren sistemler üzerinden, kişilerin son iki yıl içerisinde psikiyatrik yönden muayene olduklarına veya psikotrop ilaç kullandıklarına dair kayıtları görüldüğünde;
1) Psikotrop ilacın reçete edildiği ilgili sağlık hizmeti sunucusundan, bahse konu tarihte kişiye psikotrop ilaç reçete edilmesine neden olan muayene ayrıntılarını, tüm klinik bulguları ve diğer ayrıntıları açıklayan bir epikriz raporu getirmesi istenir ve bahse konu psikotrop ilacın hangi sebeple reçete edildiği anlaşılmaya çalışılır. Bu epikriz raporunu kişi kendisi temin ederek getirir.
2) Epikriz raporu görülmesi halinde; psikotrop ilacın reçete edildiği tarihte, kişinin, psikiyatrik tanı kriterlerini karşılayacak düzeyde psikopatolojisinin olup olmadığına, bahse konu psikotrop ilacın psikiyatrik tanı haricindeki diğer branş muayenelerindeki patolojik sürece destek olması amacıyla yazılıp yazılmadığına karar verilir. Bahse konu psikotrop ilacın, psikiyatrik tanı ve tedavi amacıyla yazılmadığına, epikriz raporundaki klinik durumun kısa süreli semptomlarla seyreden ancak psikiyatrik hastalık sınıflaması içinde yer almayan bir klinik durum olduğuna veya tanı kriterlerini doldurmayan geçici bir klinik durum olduğuna karar verilmesi halinde kişi hakkında öğrenci olur kararı verilebilir. (C ve D diliminde geçen tanılar için süre ayrımı yoktur, öğrenciliğe engeldir) Son iki yıl içerisinde psikiyatrik tanısı olduğu anlaşılanlara öğrenci olamaz kararı verilir.
3) Son iki yıl içerisinde kişilerin psikiyatrik yönden muayene olduklarına veya psikotrop ilaç kullandıklarına dair kayıtları görüldüğünde ve psikotrop ilacın reçete edildiği zamana ait epikriz raporu görülemediğinde, psikiyatrik tedavi geçmişi nedeniyle kişi hakkında öğrenci olamaz kararı verilir.
c) Onikofaji (tırnak yeme), trikotilomani (saç, kirpik, kaş vb yolma) gibi durumların mevcudiyetinde daha ayrıntılı değerlendirilerek A dilimi kapsamında olup olmadığına karar verilir.
B Dilimi
(1) D diliminde yer alan kişilik bozuklukları dışında kalan (narsistik, obsesif kompulsif, histrionik, bağımlı ve çekingen) kişilik bozuklukları.
Açıklama: Bu maddelere girecek olanların iş ortamlarına uyumlarının ve kişiler arası işlevselliklerinin bozulmamış olması, çalışma gücü ve verimlerinin azalmamış olması gerekmektedir. Bu tanıların, sosyalliği ve işlevselliği etkileyen şiddetli formları D dilimi kapsamında değerlendirilir.
(2) Geçirilmiş ruhsal bozukluklar;
(…)
b) Anksiyete bozuklukları.” düzenlemesinin yer aldığı,
olayda, Dairenin 18.02.2021 tarihli ara kararıyla, davacıda “geçirilmiş anksiyete bozukluğu” bulunup bulunmadığının sorularak, gerek 03/01/2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ETSŞY ve gerekse de yukarıda hükümlerine yer verilmiş olan 29.09.2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği hükümleri doğrultusunda davacıya tanısı konulan hastalığın yeniden değerlendirilmesi zorunlu bulunduğundan, yeni yönetmelik hükümleri doğrultusunda davacının POMEM öğrencisi olup olamayacağı hususunda bir rapor alınmasının SBÜ Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden istenilmesi üzerine, adı geçen hastane tarafından düzenlenen … tarih … sayılı raporunda; “adli müşahade maksadıyla ayaktan sağlık kuruluna çıkarılmıştır, ilk yakınmalarının 2017 yılında sosyal stresörlere sekonder başlayan halsizlik, isteksizlik şeklinde başladığı, Bursa valiliği il sağlık müdürlüğü Bursa Ali Osman Sönmez Onkoloji Hastanesi Psikiyatri polikliniğine ilk kez 17.11.2017 tarhihinde başvurduğu, depresif mizaçlı uyum bozukluğu tanısı ile fluoksetin likit 10mg/gün ile tedavisine başlandığı, 10.01.2018 tarihindeki kontrolde kısmi düzelme görüldüğü, tedavisine aynı dozla devam edildiği, 16.02.2018 tarihindeki kontrolünde şikayetinin olmadığını ifade ettiği anlaşılmıştır. Hastanın onamı alınarak incelenen enabız kayıtlarından en son 16.02.2018 tarihinde fluoksetin kullanımı olduğu görülmüştür. RDM: bilinç açık, koopere ve oryante, psikomotor aktivite normal, mizacı duygulanım ile uyumlu, ses tonu normal, konuşma miktarı normal, mimik ve jestler normal, uyku normal, özbakımı sosyoekonomik düzey ve yaşı ile uyumlu, algı bozukluğu saptanmadı, düşünce hızı normal, dikkat normal, duygulanım normal, duygulanım aralığı normal, affekti ötimik, düşünce içeriğinde homosidal yada suicidal düşünce saptanmadı, yargılama tam, dürtü kontrolü var, içgörü var. Psikometrik incelemeler; MMPI profili geçerlidir. Klinik alt ölçekler normal sınırlar içindedir. beıer cümle tamamlama testi Hastanın oluşturduğu cümleler yapısal olarak değerlendirildiğinde uyaran kelimelerle uyumlu ve dilbilgisi kurallarına uygun oldukları görülmektedir. Cümlelerin içerikleri değerlendirildiğinde, psikopatolojiye işaret edebilecek bulguya rastlanmamıştır” şeklinde tespitlerde ve “ETSŞY’ye göre EK-3 11/A diliminin (1) a fıkrasına göre son 3 yılını psikiyatrik yönden semptomsuz ve tedavisiz geçirilmesine istinaden psikiyatrik yönden sağlam olduğu tıbbi kanaatine varılmıştır. POMEM öğrencisi olur.” yönünde kanaatte bulunulduğu, bu durumda; hakem hastanece düzenlenen raporda belirtilen tespitler uyarınca davacının ETSŞY Ek-3-11-A maddesinde belirtilen sağlık şartlarını taşıdığı sonucuna varıldığından, bu maddede belirtilen sağlık şartlarını taşımaması gerekçe gösterilerek POMEM ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin dava konusu işlemde sebep unsuru yönünden hukuka uygunluk, aksi yöndeki mahkeme kararında ise hukuki isabet görülmediği gerekçesiyle, davacı vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun kabulüne, başvuruya konu mahkeme kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, davacının ETSŞY Ek:3-11-A maddesinde yer alan sağlık koşullarını taşımadığı, işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, temyiz isteminin kabulü gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davacı tarafından, ETSŞY’de yer alan sağlık koşullarını taşıdığı, işlemin hukuka uygun olmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan isteme konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. 2577 sayılı Kanunun 50. maddesi uyarınca onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine,
5. Kesin olarak, 09/03/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.