Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2021/3001 E.  ,  2023/1092 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/3001
Karar No : 2023/1092

TEMYİZ EDEN (DAVALI): … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ: Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI): …

İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, Polis Amirleri Eğitim Merkezi’nde (PAEM) eğitim görmekte iken Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği (ETSŞY) Ek-3-11-A maddesinde belirtilen sağlık şartlarını sağlamadığından bahisle okuldan ilişiğinin kesilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; PAEM’de eğitim görmekte olan davacının sevk edildiği Yenimahalle Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin … tarih ve … sayılı sağlık kurulu raporunun ’Psikiyatri’ hanesinde, “geçirilmiş anksiyete bozukluğu”, ‘Teşhis’ hanesinde, “geçirilmiş anksiyete bozukluğu”, ‘Karar’ hanesinde, “PAEM öğrencisi olamaz” tespitine yer verildiği, yine Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin … tarih ve … sayılı sağlık kurulu raporunun ‘Karar’ hanesinde, ”adı geçenin yapılan psikiyatrik değerlendirilmesinde hali hazırdaki durumunda aktif psikopatoloji saptanmamakla birlikte Geçirilmiş Anksiyete Bozukluğu tanısı nedeniyle ETSŞY Ek-3 11’e göre A diliminde değerlendirilemeyeceği, PAEM öğrencisi olamayacağı” tespitine yer verildiği, anılan raporlara istinaden okuldan ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı, davaya konu edilen olayda, davacının ETSŞY Ek-3-11/A maddesinde belirtilen hastalıklar yönünden sağlık şartlarını taşıyıp taşımadığının tespiti amacıyla Mahkemece sevk edildiği Bilkent Şehir Hastanesince düzenlenen … tarih ve … sayılı sağlık kurulu raporunda; Teşhis: Z00.4-Genel psikiyatrik muayene, başka yerde sınıflanmamış, Karar: adı geçenin yapılan psikiyatrik değerlendirilmesinde halihazırdaki durumunda aktif psikopatoloji saptanmamakla birlikte “Geçirilmiş Anksiyete Bozukluğu” tanısı nedeniyle ETSŞY EK-3-11-A diliminde değerlendirilemeyeceği, PAEM öğrencisi olamayacağı” şeklinde karar verildiği, bu durumda, hakem hastane Sağlık Kurulu Raporu’na göre PAEM öğrencisi olamayacağı anlaşılan davacının okul ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince;
Polis Akademisi Başkanlığı Polis Amirleri Eğitimi Merkezi Giriş ve Eğitim-Öğretim Yönetmeliğinin 9. maddesinin 1.fıkrasının (b-6) bendinde;
“PAEM’e başvuru yapacak adaylardan Sağlık Yönetmeliğinde belirtilen şartları taşıma” koşulunun arandığı, 2. fıkrasında, “PAEM’e başvuran adayların birinci fıkrada belirtilen şartlardan herhangi birini taşımadıkları anlaşılması halinde, sınav sonuçlarına bakılmaksızın adaylıklarının, öğrenime başlamışlarsa öğrenciliklerinin sona erdirileceği, 21. maddesinde; geçici kaydı yapılan öğrencilerin intibak eğitimi sırasında alınan raporlarının Genel Müdürlük Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığınca Sağlık Yönetmeliği hükümlerine göre değerlendirileceği, “Kesin kayıt-kabul” başlıklı 23. maddesinde ise; “İntibak eğitimini tamamlayan adaylardan, kesin kayıt için sağlık kurulu raporu ve noter tasdikli yüklenme senedi istenir. Sağlık kurulu raporu olumsuz olan ve on beş gün içinde yüklenme senedini getirmeyen adayların dosyası Müdürlük onayı ile işlemden kaldırılır.” düzenlemesine yer verildiği,
03/01/2018 tarih ve 30290 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ETSŞY’nin dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan Ek-3/11’de;
“11- Ruh Sağlığı ve Hastalıkları
A) Bu sisteme ait kronik hastalığı, sürekli diyet veya ilaç tedavisiyle kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı olanlar öğrenciliğe kabul edilmezler.
Bu bölümde ifade edilmemiş tanılarda, kişinin muayenesini yapan ilgili uzman doktor ve sağlık kurulu, hastalığın seyri ve derinliğini dikkate alarak, bu Yönetmeliğin 21 nci maddesine göre uygun olan dilim için karar verir.
B-C-D dilimlerinde tanımlanan hastalıklar öğrenciliğe engeldir.
1)Ruhsal yönden sağlam olacaktır. Geçmişinde ve halen hiçbir ruhsal hastalık, intihar girişimi, hafif ve orta derecede konuşma bozuklukları ve kişilik bozukluğu olmayacaktır, bulunması durumunda öğrenciliğe engeldir.
Açıklama: Son iki yılın semptomsuz ve tedavisiz geçirilmesi psikiyatrik yönden sağlam kabul edilir. Fakat C ve D diliminde geçen tanılar için süre ayrımı yoktur, öğrenciliğe engeldir.
Ayrıca onikofaji (tırnak yeme), trikotilomani (saç, kirpik, kaş vb yolma) gibi durumların mevcudiyetinde daha ayrıntılı değerlendirilerek A dilimi kapsamında olup olmadığına karar verilir.
2- Self mutilasyon (kendine zarar verme girişimi, yıkıcı davranım, dürtü kontrol ve davranım bozukluğu) öğrenciliğe engeldir. 
B)
1) D diliminde yer alan kişilik bozuklukları dışında kalan (narsistik, obsesif kompulsif, histrionik, bağımlı ve çekingen) kişilik bozuklukları.
Açıklama: Bu maddelere girecek olanların iş ortamlarına uyumlarının ve kişiler arası işlevselliklerinin bozulmamış olması, çalışma gücü ve verimlerinin azalmamış olması gerekmektedir. Bu tanıların, sosyalliği ve işlevselliği etkileyen şiddetli formları D dilimi kapsamında değerlendirilir.
2) Geçirilmiş ruhsal bozukluklar:
a) Depresyon bozuklukları,
b) Anksiyete bozuklukları… ” hükmü yer almakta iken,
Davaya konu işlemin tesis edildiği tarihten sonra yürürlüğe giren 29/09/2019 tarih ve 30903 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ETSŞY eki Ek-3/11’de,
“11- Ruh Sağlığı ve Hastalıkları
A Dilimi
Bu sisteme ait kronik hastalığı, sürekli diyet uygulamasıyla veya ilaç tedavisiyle kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı, tedavisiz şekilde remisyonda olsa dahi sürekli olarak kontrol altında tutulmayı gerektirecek bir hastalığı olanlar öğrenciliğe kabul edilmezler.
Bu bölümde ifade edilmemiş tanılarda, kişinin muayenesini yapan ilgili uzman doktor ve sağlık kurulu, hastalığın seyri ve derinliğini dikkate alarak, bu Yönetmeliğin 21 nci maddesine göre uygun olan dilim için karar verir.
B-C-D dilimlerinde tanımlanan hastalıklar öğrenciliğe engeldir.
(1) Ruh sağlığı ve hastalıkları yönünden;
a) Ruhsal yönden sağlam olacaktır. Geçmişinde ve halen hiçbir ruhsal hastalık, intihar girişimi, hafif ve orta derecede konuşma bozuklukları ve kişilik bozukluğu olmayacaktır, bulunması durumunda öğrenciliğe engeldir. Son iki yılın semptomsuz ve tedavisiz geçirilmesi psikiyatrik yönden sağlam kabul edilir. Fakat C ve D diliminde geçen tanılar için süre ayrımı yoktur, öğrenciliğe engeldir.
b) Geçmiş muayene ve tedavi ayrıntıları ile geçmiş ilaç kayıtlarını gösteren sistemler üzerinden, kişilerin son iki yıl içerisinde psikiyatrik yönden muayene olduklarına veya psikotrop ilaç kullandıklarına dair kayıtları görüldüğünde;
1) Psikotrop ilacın reçete edildiği ilgili sağlık hizmeti sunucusundan, bahse konu tarihte kişiye psikotrop ilaç reçete edilmesine neden olan muayene ayrıntılarını, tüm klinik bulguları ve diğer ayrıntıları açıklayan bir epikriz raporu getirmesi istenir ve bahse konu psikotrop ilacın hangi sebeple reçete edildiği anlaşılmaya çalışılır. Bu epikriz raporunu kişi kendisi temin ederek getirir.
2) Epikriz raporu görülmesi halinde; psikotrop ilacın reçete edildiği tarihte, kişinin, psikiyatrik tanı kriterlerini karşılayacak düzeyde psikopatolojisinin olup olmadığına, bahse konu psikotrop ilacın psikiyatrik tanı haricindeki diğer branş muayenelerindeki patolojik sürece destek olması amacıyla yazılıp yazılmadığına karar verilir. Bahse konu psikotrop ilacın, psikiyatrik tanı ve tedavi amacıyla yazılmadığına, epikriz raporundaki klinik durumun kısa süreli semptomlarla seyreden ancak psikiyatrik hastalık sınıflaması içinde yer almayan bir klinik durum olduğuna veya tanı kriterlerini doldurmayan geçici bir klinik durum olduğuna karar verilmesi halinde kişi hakkında öğrenci olur kararı verilebilir. (C ve D diliminde geçen tanılar için süre ayrımı yoktur, öğrenciliğe engeldir) Son iki yıl içerisinde psikiyatrik tanısı olduğu anlaşılanlara öğrenci olamaz kararı verilir.
3) Son iki yıl içerisinde kişilerin psikiyatrik yönden muayene olduklarına veya psikotrop ilaç kullandıklarına dair kayıtları görüldüğünde ve psikotrop ilacın reçete edildiği zamana ait epikriz raporu görülemediğinde, psikiyatrik tedavi geçmişi nedeniyle kişi hakkında öğrenci olamaz kararı verilir.
c) Onikofaji (tırnak yeme), trikotilomani (saç, kirpik, kaş vb yolma) gibi durumların mevcudiyetinde daha ayrıntılı değerlendirilerek A dilimi kapsamında olup olmadığına karar verilir.
B Dilimi
(1) D diliminde yer alan kişilik bozuklukları dışında kalan (narsistik, obsesif kompulsif, histrionik, bağımlı ve çekingen) kişilik bozuklukları.
Açıklama: Bu maddelere girecek olanların iş ortamlarına uyumlarının ve kişiler arası işlevselliklerinin bozulmamış olması, çalışma gücü ve verimlerinin azalmamış olması gerekmektedir. Bu tanıların, sosyalliği ve işlevselliği etkileyen şiddetli formları D dilimi kapsamında değerlendirilir.
(2) Geçirilmiş ruhsal bozukluklar;
a) Depresyon bozuklukları.
b) Anksiyete bozuklukları.
c) Obsesif kompulsif ve ilişkili bozukluklar.
ç) Travma ve stresör ile ilişkili bozukluklar.
d) Disosiyasyon bozuklukları, bedensel belirti ve ilişkili bozukluklar.
e) Uyum bozuklukları.
f) Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu.
g) Yeme bozuklukları, uyku bozuklukları, cinsel işlev bozuklukları.
ğ) Bu ruhsal bozuklukların geçirilmiş halleri.
(3) Hafif ve orta derecede konuşma bozuklukları.
(4) Kendine zarar verme girişimi (mevcudiyetinde, ayırıcı tanıda yıkıcı davranım, dürtü kontrol ve davranım bozukluğu açısından değerlendirilmelidir. Yıkıcı davranım, dürtü kontrol ve davranım bozukluğu D dilimi kapsamında değerlendirilir).
(5) Self mutilasyon (kendine zarar verme girişimi, self mutilasyon davranışlarına ait skarlar).” düzenlemelerinin yer aldığı,
Bakılan uyuşmazlıkta; 29/09/2019 tarihinde ETSŞY’de değişiklik yapıldığından, Dairenin … tarih ve E:… sayılı ara kararı ile davacının yeni düzenleme kapsamında sevk edildiği SBÜ Ankara Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesince düzenlenen … tarih ve … sayılı Sağlık Kurulu Raporunda “… öyküsünden üniversite son sınıfta ekim 2017 yılında psikosoyal stresörler nedeniyle uykusuzluk, sınav kaygısı şikayeti nedeniyle Kars Harakani Devlet Hastanesi psikiyatri bölümüne 18/10/2017 tarihinde başvurduğu, depresif epizod tanısıyla sertralin 50 mg başlandığı, ancak kullanmadığı, halen aktif ilaç kullanımının ve şikayetinin olmadığı, e-nabız kayıtlarında Kars Harakani Devlet Hastanesinde reçete edilen 07/12/2015 sertralin 100 mg/gün mirtazapin 15 mg/gün, 18.10.2017 sertralin 50 mg/gün kayıtlarının görüldüğü, RDM: Bilinç açık, koopere ve oryante, psikomotor aktivite normal, mizacı duygulanım ile uyumlu, ses tonu normal, konuşma miktarı normal, mimik ve jestler normal, uyku normal, özbakımı sosyoekonomik düzey ve yaşı ile uyumlu, algı bozukluğu saptanmadı, düşünce hızı normal, dikkat normal, duygulanım normal, duygulanım aralığı normal, affekti ötimik, düşünce içeriğinde homosidal ya da suicidal düşünce saptanmadı, yargılama tam, dürtü kontrolü var, içgörü var, MMPI profili geçerlidir, klinik alt ölçekler normal sınırlar içindedir, BEIER Cümle Tamamlama Testi: Hastanın oluşturduğu cümleler yapısal olarak değerlendirildiğinde uyaran kelimelerle uyumlu ve dilbilgisi kurallarına uygun olduklarının görüldüğü, cümlelerin içerikleri değerlendirildiğinde, psikopatolojiye işaret edebilecek bulguya rastlanmamıştır. Karar: ETSŞY EK-3 11. Bölüm A dilimi 1 (a) ‘ya uyar. Sağlam kabul edilir. Öğrenci olur.” şeklinde görüş belirtildiği, bu durumda; hakem hastane tarafından düzenlenen raporda davacının ETSŞY Ek-3-11-A maddesinde belirtilen sağlık şartlarını taşıdığı sonucuna varıldığından, bu maddede belirtilen sağlık şartlarını taşımaması gerekçe gösterilerek PAEM ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin dava konusu işlemde sebep unsuru yönünden hukuka uygunluk, aksi yöndeki mahkeme kararında ise hukuki isabet görülmediği gerekçesiyle, davacının istinaf başvurusunun kabulüne, başvuruya konu mahkeme kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, davacının sağlık durumunun ETSŞY Ek-3-11-A maddesine uygun olmadığı, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu, temyiz isteminin kabulü gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan isteme konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. 2577 sayılı Kanunun 50. maddesi uyarınca onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine,
5. Kesin olarak, 09/03/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.