Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2021/2315 E.  ,  2023/1261 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2315
Karar No : 2023/1261

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 23. Dönem öğrenci adayı olarak …Polis Meslek Eğitim Merkezi’ne (POMEM) geçici kaydı yapılan davacının, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin (ETSŞY) Ek-3-7-A maddesinde yer alan sağlık şartlarını taşımadığından bahisle Eğitim Merkezi’nden ilişiğinin kesilmesine ilişkin 24.06.2019 tarihli onay işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; 23. Dönem öğrenci adayı olarak … Polis Meslek Eğitim Merkezi’ne geçici kaydı yapılan davacının sevk edildiği Bozüyük Devlet Hastanesi tarafından düzenlenen … tarihli ve …sayılı sağlık kurulu raporunda; ”Göz Hastalıkları Hanesinde: Sağ: Tam, Sol:-1.75 ile 0,5×140 Astigmat, Göz Tembelliği; Teşhis Hanesinde: Tek Gözde Göz Tembelliği, Astigmat; Karar Hanesinde ise: Pomem Öğrencisi Olamaz.” kanaatinin bildirildiği, anılan tanı kararına istinaden davacının mevcut sağlık durumunun Yönetmeliğin Ek-3-7-A maddesine (Görme Kusuru, Ambliyopi) uymadığından bahisle öğrenci olamayacağına karar verilmesi ve akabinde okul ile ilişiği kesilerek dosyasının işlemden kaldırılması üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı, uyuşmazlıkta; davacının Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin eki listede yer alan Ek-3-7-A maddesinde belirtilen sağlık şartlarını taşıyıp taşımadığının ve Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrencisi olup olamayacağının tespiti amacıyla Mahkemenin 24.07.2019 tarihli ara kararı üzerine sevkedildiği Ankara Şehir Hastanesi Sağlık Kurulu’nca düzenlenen … tarihli ve … sayılı sağlık kurulu raporunda; ”Göz Hastalıkları hanesinde: görme keskinliği sağ:-0,50 aks 0,25 ile 9; sol -1,50 aks 150 ile 0,25 bio; sağ sol Lasık flebi mevcut fundus; sağ sol doğal renkli görme tam; sağ sol excimer lazer ameliyatlısı; sol ampliyopi mevcut; Teşhis hanesinde: Astigmatizma, Anopsisiz Ampliyopi; Karar Hanesinde; Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin Ek-3-7-A maddesine uymaz. Pomem öğrencisi olamaz.” yönünde görüş ve kanaate bulunulmasına karşın, 03.01.2018 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan ETSŞY’de yapılan 29.09.2019 tarihli değişiklikle ilgililer yönünden hastalıkların tanımlanmasına ilişkin lehe yeni düzenlemeler getirildiği görüldüğünden, Mahkemenin 03.10.2019 tarihli ikinci ara kararı ile davacının Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne sevki yapılarak, 03.01.2018 tarihli Yönetmelikte 29.09.2019 tarihli Yönetmelik değişikliği ile yapılan yeni düzenlemelerde yer alan sağlık şartlarını taşıyıp taşımadığının sağlık kurulu raporu ile saptanmasının istenilmesine karar verilmiş olup, aradan geçen süreye rağmen, davacıya ilişkin raporun Mahkemeye gönderilmemesi nedeniyle, 12.12.2019 tarihli Başkanlık yazısı ile Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden; davacıya ilişkin sağlık kurulu raporunun akıbetinin araştırılarak sağlık kurulu raporu düzenlenmiş ise, ivedi olarak raporun gönderilmesi, düzenlenmemişse gerekçesi ile birlikte Mahkemeye bilgi verilmesinin istenildiği, buna karşın Hastane Başhekimliği’nce Mahkemeye bilgi verilmediği görüldüğünden; davanın sürünmecede kalmaması adına, bu defa Mahkemece 17.01.2020 tarihinde üçüncü kez yapılan ara kararı ile davacının yeniden Ankara Şehir Hastanesi’ne sevki yapılarak ETSŞY’de belirlenen sağlık şartlarını taşıyıp taşımadığının saptanmasına karar verildiği, bu arada, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nce Mahkemenin 12.12.2019 tarihli Başkanlık yazısına, Mahkeme kayıtlarına 23.01.2020 tarihinde giren beyan dilekçesi ile cevap verildiği, anılan cevabi yazıda, davacının Hastaneye sağlık kurulu işlemleri için 05.11.2019 tarihinde müracaat ettiği, ancak işlemlerini tamamlamadığından hakkında rapor düzenlenemediği, başkaca da kaydının bulunmadığının belirtildiği, öte yandan, Mahkemenin 17.01.2020 tarihli ara kararının davacıya 22.01.2020 tarihinde tebliğ edilmesine karşın davacının ara kararda belirtilen süre içerisinde Mahkemeye başvuruda bulunmak suretiyle hastaneye sevk işlemine icabet etmediğinin anlaşıldığı, bu durumda; davacının, ETSŞY Ek–3-7-A maddesinde yer alan sağlık şartlarını taşıyıp taşımadığının tespiti amacıyla sevk edildiği Ankara Şehir Hastanesi’nin … tarihli ve … sayılı sağlık kurulu raporunda polis meslek öğrencisi olamayacağının belirtildiği, bu arada, ETSŞY’de ilgililer yönünden lehe düzenlemeler getirilmesi nedeniyle, mevcut sağlık durumunun polis meslek eğitim merkezlerinde öğrenci olup olmayacağına engel teşkil edip etmediğinin tespiti amacıyla sevk edildiği Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde, sağlık kurulu işlemlerini tamamlamadan hastaneden ayrıldığı, son olarak da Ankara Şehir Hastanesi’ne sek edilmesine ilişkin Mahkemenin 17.01.2020 tarihli ara kararına icabet etmeyerek üzerine düşen ispat yükümlülüğünün gereğini yerine getirmediği anlaşıldığından, davalı idarece davacı hakkında tesis olunan davaya konu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; 29.09.2019 tarihli ve 30903 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren değişikliklerle, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinin hastalıkların sınıflandırıldığı ek listelerde ilgililer yönünden lehe düzenlemeler yapıldığı, bakılan uyuşmazlıkta; İdare Mahkemesince, Mahkemece davacının mevcut sağlık durumunun polis meslek eğitim merkezlerinde öğrenci olup olmayacağına engel teşkil edip etmediğinin tespiti amacıyla hastaneye sevk edildiği halde ara kararlarına icabet etmeyerek üzerine düşen ispat yükümlülüğünün gereğini yerine getirmediği anlaşıldığından, davalı idarece davacı hakkında tesis olunan davaya konu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yönünde karar verilmiş ise de, davacı tarafından sevk edildiği hastanede heyet teşkil edilemediği, önceki avukatı tarafından kendisine süresi içinde bilgi verilmediğinden hastaneye sevk edildiğini öğrenemediği ve yapılan Yönetmelik değişikliğine göre POMEM öğrencisi olmasına engel bir sağlık orununun olmadığı hususları ileri sürüldüğünden, Dairenin … tarih ve … esas sayılı ara kararı ile hakkında “görme kusuru, ambliyopi” tanısı bulunan davacının, POMEM öğrencisi olup olamayacağına dair sağlık durumuna ilişkin olarak ortaya çıkan uyuşmazlığın çözüme kavuşturulması için, gerek 03/01/2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği ve gerekse de 29/09/2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği hükümleri uyarınca davacının sağlık durumunun yeniden değerlendirilmesine karar verilerek, bu kapsamda, söz konusu yönetmelik hükümleri doğrultusunda davacının POMEM öğrencisi olup olamayacağı hususunda rapor düzenlenmesi için sevk edildiği Hacettepe Üniversitesi Hastanesi tarafından düzenlenen … tarih ve … sayılı Sağlık Kurulu Raporunda; “Hasta ambliyopi için Nisan 2020’de nörovizyon tedavisi almış. Göz operasyonu refraksiyon kusuru için 2017’de refraktif cerrahi geçirmiş. Ek hastalığı yok. Hastanın yapılan oftalmolojik muayenesinde en iyi düzeltilmiş görme keskinliği sağ göz 1.0, sol göz 1.0 düzeyindedir. Ön segment muayenesinde bilateral kaş kapak kirpikler doğal, konjonktiva doğal, kornea saydam, ön kamara normal derinlikte, lens saydamdır. Fundus muayenesinde bilateral makula ve görülebilen retina doğal, bilateral diskte cupping görünümü mevcut olup c/d: 0.4-.0.5’tir. Renkli görme her 2 gözde tamdır. Göz içi basıncı 14/15. OCT doğaldır. Hastadan Patern VEP testi istendi. Patern VEP testine göre hastanın görme keskinliği bilateral 1.0’dır. Hastanın bu bulgular ile POMEM öğrencisi olması uygundur.” yönünde kanaat bildirildiği, bu durumda, Dairece hakem hastane olarak belirlenen Hacettepe Üniversitesi Hastanesi tarafından düzenlenen rapora göre davacının ilişiğinin kesilmesine gerekçe gösterilen ETSŞY Ek-3-7-A maddesinde belirtilen sağlık şartını taşıdığı sonucuna varıldığından, yönetmelikte belirtilen sağlık şartını taşımadığından bahisle POMEM’den ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık, aksi yöndeki mahkeme kararında ise hukuki isabet görülmediği gerekçesiyle; davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, başvuruya konu mahkeme kararının kaldırılmasına; dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :Davalı idare tarafından, davacının sağlık durumunun ETSŞY Ek-3-7-A maddesine uygun olmadığı, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu, temyiz isteminin kabulü gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile isteme konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dava; 23. Dönem olarak Bilecik Polis Meslek Eğitim Merkezi’ne geçici kaydı yapılan davacının Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin Ek-3-7-A maddesinde yer alan sağlık şartlarını taşımadığından bahisle Eğitim Merkezi’nden ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
06.06.2015 tarih ve 29378 sayılı Resmi Gazetede yayımlananarak yürürlüğe giren Polis Meslek Eğitim Merkezleri Giriş Yönetmeliğinin “Geçici Kayıt” başlıklı 17. Maddesinin 1 ve 2. fıkralarında; POMEM’lere, kesin başarı listesine göre planlanmış asıl adayların geçici kayıtları yapılır. Geçici kayıtları yapılan adayların sağlık kurulu raporları incelenmek üzere Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına gönderilir. İlgili daire başkanlığı inceleme sonucuna göre raporunda eksiklik görülen adayların eksikliklerini tamamlatır. Gerekirse öğrenciyi yeniden muayene edebilir veya ettirebilir. Sağlık Yönetmeliğine göre POMEM öğrencisi olup olamayacağına ilişkin karar verir ve bu kararı, gereği yapılmak üzere Başkanlığa bildirir. Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığınca “Polis Meslek Eğitim Merkezi Öğrenci Adayı Olamaz” kararı verilen adayların ilişikleri, Başkanlık onayı ile kesilir ve POMEM’lere gereği yapılmak üzere bildirilir.” hükümlerine yer verilmiştir.
3/1/2018 tarihli ve 30290 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin 4. maddesinde, hastalıkların ve yaralanmaların vücuttaki seyrinde geçirdiği safhalarına ve bıraktığı sekellerin derecelerine göre EK-3’te belirtilen hastalık branşlarının sınıflandırılmasındaki A, B, C, D, E dilimlerindeki sağlık durumları, “sağlık şartları” olarak tanımlanmış, “Okullara alınacak öğrenci adaylarında aranacak sağlık şartları” başlıklı 5. maddesinde, “Okullara alınacak öğrenci adayları, A dilimi sağlık şartlarına uygun olmak zorundadırlar. Bu Yönetmelikte bire bir karşılığı olmayan durumlarda, bu Yönetmeliğin 21 inci maddesi gereği, öğrenci adayının muayenesini yapan hastane sağlık kurulu doktorları, kişinin hastalığının uygun olabileceği dilim hakkında karar verir. B-C-D-E dilimlerinde geçen hastalığı olanlar veya 21 inci madde gereği değerlendirildiğinde hastalıklarının B-C-D-E dilimlerine uyduğuna, A dilimine uymadığına karar verilenler öğrenci olamazlar.”, “Öğrenci adaylarının giriş raporlarının ve diğer belgelerinin sağlık komisyonunca incelenmesi” başlıklı 10. Maddesinde, “Öğrenci adaylarına ait giriş raporları ve sağlıkla ilgili diğer belgeleri, sağlık komisyonu tarafından incelenir. Bu inceleme sonucunda; rapordaki laboratuvar ve diğer test yöntemlerinin sonuçları, muayene bulgu ve sonuçları ile teşhis, dilim ve karar arasında çelişki olmayan durumlarda, öğrenci adayı hakkında tek raporla, “Öğrenci Olur” veya “Öğrenci Olamaz” şeklinde kesin karar verilebilir. Bulgu, teşhis ve dilim yönünden, verilen kararın bu Yönetmelik hükümlerine uygun olmadığının tespiti halinde; rapor aynı hastaneye iade edilebilir veya öğrenci adayı başka bir tam teşekküllü hastaneye bulgu, teşhis, dilim ve karar ile ilgili sağlık kurulu raporu aldırılmak üzere sevk edilebilir. Sevk edilen hastaneden alınan sağlık kurulu raporundaki veya iade dönüşü gelen giriş raporundaki bulgu, teşhis, dilim ve karara göre öğrenci olup olamayacağına karar verilir. Çelişkili durum devam ediyorsa, giriş raporu veya danışman hastane raporu aynı hastaneye iade edilebilir veya öğrenci adayı hakkında netlik oluşana kadar 19 uncu maddede belirtilen danışman hastanelerin görüşüne başvurulabilir. Bulgu, teşhis, dilim ve karar yönünden bu Yönetmelik hükümlerine uygun olan sağlık kurulu raporuna göre karar verilir. Sağlık komisyonunun gerekli gördüğü durumlarda, öğrenci adayı Daire Başkanlığına çağrılarak, sağlık komisyonunca değerlendirilir. Daire Başkanlığına çağırılan öğrenci adayının, tebliğ tarihinden itibaren 3 iş günü içerisinde sağlık komisyonuna gelmesi şarttır. Bu değerlendirme sonucunda veya hiç çağırılmadan hastanelere sevk edilenler, aynı ilde sevk edildi ise, tebliğ tarihini takip eden bir sonraki mesai günü bitimine kadar, il dışına sevk edildi ise tebliğ tarihinden itibaren en geç üç iş günü içerisinde sevk olunan hastaneye müracaat etmek zorundadırlar. Hastanelere müracaat etmeyen veya müracaat etmelerine rağmen işlemlerini yarıda bırakarak ayrılan öğrenci adaylarının, adaylık hakları okul yönetimince sona erdirilir. Öğrenci adayı hakkındaki kesin karar, inceleme tarihindeki mevcut sağlık durumuna göre verilir. Tedavi veya operasyonla düzelebilen patolojilerin adaylıktan önce düzeltilmiş olması gerekmektedir. Bu tür tedavi ve operasyonlar için inceleme tarihinden sonra hiçbir şekilde süre verilemez. Öğrenci adayı hakkındaki “Öğrenci Olur” veya “Öğrenci Olamaz” şeklindeki nihai kararlar sağlık komisyonu tarafından verilir. Sağlık komisyonu tarafından yapılan değerlendirme sonuçları, Daire Başkanlığı tarafından ilgili birimlere bildirilir.” düzenlemeleri yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda bahsi geçen mevzuat hükümleri göz önüne alındığında, Polis Meslek Eğitim Merkezi Öğrenci Adaylarının Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği kapsamında A dilimi sağlık şartlarını taşımaları yasal zorunluluk olup, A dilimi sağlık şartlarını taşıyıp taşımadıklarının tespiti de yine ilgili mevzuatta belirtilen sağlık kuruluşlarınca yapılacaktır.
Dava dosyası kapsamında bilgi ve belgeler incelendiğinde, davacı hakkında Bozüyük Devlet Hastanesi, Ankara Şehir Hastanesi ve Hacettepe Üniversitesi Hastanesi tarafından düzenlenen sağlık kurulu raporlarında davacı hakkında birbiri ile çelişen teşhis ve kararlar yer almakta olduğu, davalı idarece davalı hakkında düzenlenen hakem hastane raporuna itiraz edildiği hususları göz önüne alındığında, davacının mevcutlu olarak bir görevli eşliğinde, yanında kimlik ve fotoğrafıyla, Hacettepe Üniversitesi dışında hakem hastane olarak belirlenecek başka bir üniversite hastanesine sevk edilmesi, burada yapılacak tetkik ve muayene sonucunda düzenlenecek rapor uyarınca uyuşmazlıkta yeniden karar verilmesi gerektiği gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla, davanın reddi yolundaki … İdare Mehkemesi kararına yönelik istinaf isteminin kabulüne, başvuruya konu mahkeme kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın yukarıda belirtilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. Kesin olarak 16/03/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.