Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2020/6814 E.  ,  2020/4990 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/6814
Karar No : 2020/4990

DAVACI : …

DAVALI : … Merkezi – …/…

DAVANIN KONUSU : 2020 Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı (DGS) Kılavuzunun 14. maddesinin iptali istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davanın süre aşımı nedeniyle reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31. maddesinin atıfta bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 334. maddesi uyarınca davacının adli yardım istemi kabul edilerek 2577 sayılı Kanun’un 14/3 ve 20/B maddeleri uyarınca işin gereği görüşüldü.

HUKUKİ SÜREÇ :
Dava; 2020 Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı (DGS) Kılavuzunun 14. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
İlgili Mevzuat:
6114 sayılı Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Hizmetleri Hakkında Kanunun “Sınavlara İlişkin Hükümler” başlıklı 3. bölümünün “Temel İlkeler” başlıklı 7. maddesinin (5). fıkrasında; “Sınavlarla ilgili her türlü açıklama, başvuru ve sınav sonuçlarının adaylara duyurulması, Başkanlığın internet sayfasında yapılır. İnternet sayfasında yapılan duyurular adaylara tebliğ hükmündedir.” düzenlemesi yer almaktadır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun ‘Dilekçeler üzerine ilk inceleme’ başlıklı 14. maddesinin 3. fıkrasında, dilekçelerin, Danıştayda daire başkanının görevlendireceği bir tetkik hakimi, idare ve vergi mahkemelerinde ise mahkeme başkanı veya görevlendireceği bir üye tarafından: a) Görev ve yetki, b) İdari merci tecavüzü, c) Ehliyet, d) İdari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, e) Süre aşımı, f) Husumet, g) 3 ve 5 inci maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden sırasıyla inceleneceği; ‘İlk inceleme üzerine
verilecek karar’ başlıklı 15. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, süre aşımı yönünden yapılan incelemede Kanuna aykırılık görülürse davanın reddine karar verileceği hususları hüküm altına alınmıştır.
İdari yargıda davaların tümü aynı usul takip edilmek suretiyle sonuçlandırılmakta iken, bazı davaların niteliği itibarıyla diğerlerinden farklı olması nedeniyle bu tür davaların geciktirilmeksizin karara bağlanması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda, yargı hizmetinin hızlandırılması, etkin ve verimli bir şekilde sunulabilmesi amacıyla 11/09/2014 tarih ve 29116 sayılı (Mükerrer) Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanun ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda değişiklikler yapılmış ve idari yargıda başvuru, inceleme ve yargılama usulüne ilişkin olarak bazı yenilikler getirilmiştir.
6552 sayılı Kanun’un 96. maddesi ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’na 20/B maddesi eklenmiş olup, anılan maddede ise, “Millî Eğitim Bakanlığı ile Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan merkezî ve ortak sınavlar, bu sınavlara ilişkin iş ve işlemler ile sınav sonuçları hakkında açılan davalara ilişkin yargılama usulünde;
a) Dava açma süresi on gündür.
b) Bu Kanunun 11 inci maddesi hükümleri uygulanmaz…” hükmüne yer verilmiştir.
İdari işlemlere karşı başvuru yollarının ayrıntılı düzenlemelerde yer alması, başvuru süresinin kısa olması veya olağan başvuru yollarına istisna getirebilmesi nedeniyle işlemlere karşı hangi mercilere ve ne kadar sürede başvurulabileceğinin idarelerce işlemde belirtilmesi hukuk güvenliği ilkesinin gereğidir. Yukarıda belirtilen Anayasa hükmü ile de bireylerin yargı ya da idari makamlar önünde haklarını alabilmelerine kolaylık ve olanak sağlanması amaçlanmış; idareye işlemlerinde, ilgililerin kaç gün içinde, hangi mercilere başvurabileceklerini bildirme yükümlülüğü getirilmiştir.
Nitekim 2020 DGS Kılavuzu’nun 23. sayfasında yer alan “ÖSYM ile yazışmalar” başlıklı 10.3 kısmında; sınav ve yerleştirme sonucunun incelenmesini isteyen adayların, sonuçların ÖSYM tarafından elektronik ortamda açıklandıktan sonra 10 gün içinde (sonuçların açıklandığı tarihten bir gün sonra başlamak üzere) genel amaçlı dilekçe örneğini kullanarak Merkeze başvurması gerektiği, sınav sorularına ilişkin itirazların ise sınav tarihinden itibaren 3 iş günü içerisinde (sınav tarihinden bir gün sonra başlamak üzere) aynı şekilde yapılması gerektiği, yapılacak her türlü itirazın, adayın dava açabilme hakkı için geçerli 10 günlük dava açma süresini durdurmayacağı düzenlemesine yer verildiği görülmektedir.
26/03/2020 tarih ve 31080 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Geçici 1. maddesinde; ”(1) Covid-19 salgın hastalığının ülkemizde görülmüş olması sebebiyle yargı alanındaki hak kayıplarının önlenmesi amacıyla;
a) Dava açma, icra takibi başlatma, başvuru, şikâyet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler ve zorunlu idari başvuru süreleri de dâhil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreler; 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile usul hükmü içeren diğer
kanunlarda taraflar bakımından belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim tarafından tayin edilen süreler ile arabuluculuk ve uzlaştırma kurumlarındaki süreler 13/3/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden,
b) 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlarda belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim veya icra ve iflas daireleri tarafından tayin edilen süreler; nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri, taraf ve takip işlemleri, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınması, ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin işlemler 22/3/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden, itibaren 30/4/2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar durur. Bu süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden itibaren işlemeye başlar. Durma süresinin başladığı tarih itibarıyla, bitimine on beş gün ve daha az kalmış olan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere on beş gün uzamış sayılır. Salgının devam etmesi halinde Cumhurbaşkanı durma süresini altı ayı geçmemek üzere bir kez uzatabilir ve bu döneme ilişkin kapsamı daraltabilir. Bu kararlar Resmî Gazete’de yayımlanır.” denilmektedir.
Diğer taraftan, 30/04/2020 tarih ve 31114 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 29/04/2020 tarih ve 2480 sayılı Cumhurbaşkanı kararı ile yürürlüğe konulan “Yargı Alanındaki Hak Kayıplarının Önlenmesi Amacıyla Getirilen Durma Süresinin Uzatılmasına Dair Karar”ın 1. maddesinde, “Covid-19 salgın hastalığının ülkemizde yayılmasını ve yargı alanında doğabilecek hak kayıplarını önlemek amacıyla; 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen durma süresi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve ikincil mevzuatında öngörülen zorunlu idari başvuru yoluna ilişkin süreler hariç, 1/5/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden 15/6/2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar (salgın hastalığın yayılma tehlikesinin daha önce ortadan kalkması halinde yeniden değerlendirilmek üzere) uzatılmıştır.” kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, dava konusu Kılavuzunun Yükseköğretim Kurulu kararları doğrultusunda hazırlandığı, dava konusu Kılavuzda sınava başvuran adayların kılavuzlarda ve ilgili mevzuatta yer alan düzenlemeleri kabul etmiş sayılacakları, 6114 sayılı Kanun’un 7. maddesinin 5. fıkrası gereği, sınav ve yerleştirmelerle ilgili açıklama ve duyuruların ÖSYM Başkanlığı’nın internet sayfasında yapılacağı, internet sayfasındaki duyuruların adaylara tebliğ hükmünde olduğu, 2020 DGS Kılavuzu’nun 23. sayfasında sınav ve yerleştirme sonucunun incelenmesini isteyen adayların, sonuçların ÖSYM tarafından elektronik ortamda açıklandıktan sonra 10 gün içinde (sonuçların açıklandığı tarihten bir gün sonra başlamak üzere) genel amaçlı dilekçe örneğini kullanarak başvurabilecekleri ve yapılacak her türlü itirazın adayın dava açabilme hakkı için geçerli olan 10 günlük dava açma süresini durdurmayacağının belirtildiği görülmektedir.
Somut olayda; dava konusu edilen Kılavuzun 09/06/2020 tarihinde ÖSYM’nin internet sitesinde yayımlandığı, sınavın 09/08/2020 tarihinde yapıldığı, sınav sonuçlarının ise 07/09/2020 tarihinde açıklandığı, dava dilekçesinde davacı tarafından öğrenme tarihi olarak 07/09/2020 tarihine yer verildiği ve 23/10/2020 tarihinde Mahkeme kayıtlarına giren dava dilekçesiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve somut olayın birlikte değerlendirilmesi neticesinde; davacının 09/06/2020 tarihinde yayınlanan Kılavuzdan, bu tarihte haberdar olunduğunun kabulü gerekmekle birlikte dava açma süreleri, 30/04/2020 tarih ve 31114 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 29/04/2020 tarih ve 2480 sayılı Cumhurbaşkanı kararı ile yürürlüğe konulan “Yargı Alanındaki Hak Kayıplarının Önlenmesi Amacıyla Getirilen Durma Süresinin Uzatılmasına Dair Karar”ın 1. maddesiyle 01/05/2020 (bu tarih dâhil) tarihinden 15/06/2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar uzatılmış olduğundan en geç 15/06/2020 tarihinden itibaren 10 günlük dava açma süresi geçtikten sonra (25/06/2020 tarihinde) bakılan davanın açılması gerektiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda; 2577 sayılı Kanunun 20/B maddesine göre 10 günlük dava açma süresinin son gününün 25/06/2020 tarihi olması karşısında, 23/10/2020 tarihinde açılan işbu davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenmesine olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN SÜREAŞIMI NEDENİYLE REDDİNE,
2. 2577 sayılı Kanunun 31. maddesinin göndermede bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu uyarınca davacının adli yardım istemi kabul edilmesine karşın, dava süre yönünden ret ile sonuçlandığından aşağıda dökümü gösterilen … TL yargılama giderinin davacıdan alınmasını temin amacıyla kararın bir örneğinin kesinleşmeden sonra … Vergi Dairesi Müdürlüğüne tebliğine ve müzekkere yazılmasına,
3. 2577 sayılı Kanun’un 20/B maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 5 (beş) gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
10/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.