Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2020/413 E.  ,  2023/1001 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/413
Karar No : 2023/1001

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Tic. ve San. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline ilişkin … Bakanlığı’nın … tarih ve … sayılı işleminin iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; özel öğretim kurumu açma iznini amacı dışında kullandığı tespit edilen kurumların, kurum açma izni ve iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edileceğinin hüküm altına alındığı, belirlenen programlar kapsamında yabancı dil kursu faaliyetinde bulunulmak üzere verilen kurum açma iznini amacı dışında kullandığı anlaşılan davacı şirkete ait iş yerinin, kurum açma izni ve iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu, ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek, 2577 sayılı Kanun’un 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, gerekli incelemeler yapılmadan işlem tesis edildiği, iznin amacı dışında kullanıldığına dair bir tespitin olmadığı, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeyerek, işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:
Davacı şirket tarafından, Adana ili, Seyhan ilçesinde bulunan Özel … Dil Kursu hakkında başlatılan inceleme sonucunda tesis edilen iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı’nın … tarih ve … sayılı işleminin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun ‘Kurum açma izni’ başlıklı 3. maddesinde; “Bir kurumda öğretime başlayabilmek için kurum açma izni alınması zorunludur. İzin başvuruları ilgili millî eğitim müdürlüğüne yapılır. Valilikçe yapılan inceleme sonucunda açılması uygun görülen okullar dışındaki kurumlara kurum açma izni verilir. Valilikçe açılması uygun görülen okullara ilişkin başvurular ise kurum açma izni verilmek üzere Bakanlığa gönderilir…Özel öğretim kurumları mevzuatına uygun olmak kaydıyla işyeri açma ve çalışma ruhsatı Bakanlıkça verilir. Bakanlık bu yetkisini valiliklere devredebilir.” hükmü, ‘Kurum açma izninin iptali, kurumun kapatılması, devri ve nakli’ başlıklı 7. maddesinde; “Kurum açma izni verilen kurumlardan iki yıl içerisinde faaliyete başlamayan, faaliyete başladıktan sonra yönetmelikte belirtilen süreden daha fazla izinsiz ara veren veya söz konusu izni amacı dışında kullandığı tespit edilen kurumların kurum açma izni ve iş yeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilir. Özel öğretim kurumunun; a) Bakanlıkça onaylı yerleşim planında izinsiz değişiklik yapması,…,c) Haftalık ders çizelgesi ve programları Bakanlık izni olmadan kurumda uygulaması,…,e) Mevzuatta belirtilen sayıda personel çalıştırmaması veya mevzuata aykırı personel çalıştırması,…,hâllerinde; (a), (b), (c) ve (d) bentlerindeki fiiller için brüt asgari ücretin beş katı; (e) ve (f) bentlerindeki fiiller için brüt asgari ücretin on katı ve (g) bendindeki fiil için brüt asgari ücretin yirmi katı idari para cezası uygulanır. Bu fıkranın (a), (b), (c), (d), (e), (f) ve (g) bentlerindeki fiillerin tekrarı hâlinde idari para cezası miktarı beş kat artırılarak uygulanır ve bu bentlerdeki fiillerin üçüncü kez tekrarlanması hâlinde ise kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı iptal edilir,…, İdari para cezası, kurum açma iznini vermeye yetkili makam tarafından verilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.” hükmü yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının incelenmesinden; yapılan şikayet üzerine başlatılan inceleme sonucunda düzenlenen soruşturma raporunda, Özel … Dil Kursu’nda Bakanlık onayı olmadan yerleşim planında değişiklik yapıldığı, ortaokul düzeyinde matematik dersinin haftalık ders programlarını Bakanlık izni olmadan kurumda uygulandığı, mevzuata aykırı olarak izinsiz personel (matematik öğretmeni ) çalıştırıldığı hususlarının sabit olduğundan bahisle 5580 sayılı Kanun’un 7. maddesinin 2. fıkrasının (a), (c) ve (e) bentleri uyarınca brüt asgari ücretin beş katı para cezası cezası ile cezalandırılmasının teklif edildiği, Adana İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından ek rapor istenilmesi üzerine, … tarih ve … sayılı ek soruşturma raporunda ise; Özel … Dil Kursunda Bakanlık onayı olmadan yerleşim planında değişiklik yapıldığı, ortaokul düzeyinde matematik dersinin haftalık ders programlarını Bakanlık izni olmadan kurumda uygulandığı, mevzuata aykırı olarak izinsiz personel (matematik öğretmeni) çalıştırıldığı, kursun amacı dışında faaliyette olduğu gerekçeleriyle bu kez kurum açma izni ve iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesi teklifinin getirildiği, Adana Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işlemiyle kurumun 5580 sayılı Kanun’un 7. maddesi uyarınca kapatılmasına karar verildiği, dava konusu Milli Eğitim Bakanlığı’nın … tarih ve … sayılı işlemiyle de iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta; isnat edilen fiillerin sübut bulduğu açık olmakla birlikte, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca anılan fiillerin karşılığının idari para cezası olduğu, fiillerin ikinci defa tekrar edilmesi halinde idari para cezasının beş kat artırılarak uygulanması gerektiği ve fiillerin üçüncü defa tekrar edilmesi durumunda iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edileceği açık olup, tesis edilen işlemde bu yönüyle hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Diğer taraftan, her ne kadar … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; kurum açma izni ve iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesine ilişkin işlem yönünden değerlendirme yapılmışsa da, dava konusunun Milli Eğitim Bakanlığı’nın … tarih ve … sayılı iş yeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline ilişkin işlem olduğu; davacı şirket tarafından, dil kursunun kapatılmasına ilişkin … Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işlemine karşı açılan davada, … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davalı idarenin istinaf başvurusunun reddedildiği, anılan kararın ise, Dairemizin 25/05/2022 tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla onanarak kesinleştiği görülmektedir.
Bu durumda, davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın yukarıda belirtilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
5. Kesin olarak 02/03/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.