Danıştay Kararı 8. Daire 2020/3745 E. 2020/4718 K. 03.11.2020 T.

Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2020/3745 E.  ,  2020/4718 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/3745
Karar No : 2020/4718

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

DAVANIN KONUSU : Özel motorlu taşıt sürücü kursu işletmecisi olan davacı tarafından, Özel Öğretim Kurumları Standartlar Yönergesi’nin 30 ve Geçici 3. maddeleri uyarınca B sınıfı sertifika programı için en az 4 aracı bulunmayan sürücü kurslarınının, 01.06.2015 tarihi itibariyle Özel MTSK Modülü üzerinden kursiyer kaydının engellenmesine ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı tüm valiliklere yapılan duyurunun iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : Söz konusu düzenlemenin üst hukuk normlarında yer almadığı ve mağduriyete yol açacağı; kazanılmış hakların yol sayıldığı öne sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI : İşlemin üst hukuk normlarına uygun olduğu belirtilerek, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : İdari Dava Daireleri Kararına uyularak davalı … Kaymakamlığının hasım konumundan çıkartılmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava; Özel motorlu taşıt sürücü kursu işletmecisi olan davacı tarafından, Özel Öğretim Kurumları Standartlar Yönergesi’nin 30’uncu ve Geçici 3’üncü maddeleri uyarınca B sınıfı sertifika programı için en az 4 aracı bulunmayan sürücü kurslarının, 01/06/2015 tarihi itibarıyla Özel MTSK Modülü üzerinden kursiyer kaydının engellenmesine ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı tüm valiliklere yapılan duyuru işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46’ncı maddesinin 1’inci fıkrasında; Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarına karşı Danıştayda temyiz yoluna başvurulabileceği, 49’uncu maddesinin 2’nci fıkrasında, temyiz incelemesi sonunda Danıştayın; görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması, hukuka aykırı karar verilmesi ve usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması sebeplerinden dolayı incelenen kararı bozacağı; 4’üncü fıkrasında, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50’nci madde hükümlerinin kıyasen uygulanacağı hükme bağlandığından; ilk derece mahkemesi sıfatıyla bakılan davaların
incelemesi sonucu ilgili dava daireleri kurulunca; usul veya esas bakımından yeninden bir araştırma, inceleme yapılmasını veya maddi ve hukuki olayın yeninden yorumlanmasını gerektirmeyecek şekilde verilen bozma kararlarına karşı, ilk kararı veren Danıştay dava dairesine “ısrar hakkı” tanınmamıştır. Dolayısıyla, kararı bozulan Danıştay dava dairesi, bozma kararına uymak zorundadır.
Dosyanın incelenmesinden, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı tüm valiliklere yapılan duyuru işleminin iptali istemiyle açılan davada; Danıştay Onbeşinci Dairesinin 25/09/2018 tarih ve E:2018/2161, K:2018/6423 sayılı kararıyla; dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği; bu kararın, davalı idarelerden … Kaymakamlığı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 25/12/2019 günlü ve E:2019/252, K:2019/6864 sayılı kararıyla, dava konusu işlemin tesisi, icrası ya da hukuki sonuçları ile asgari seviyede makul ve hukuki bir ilgisi kurulamayan … Kaymakamlığının, hasım mevkiinden çıkartılarak karar verilmesi gerekirken, anılan idare de hasım mevkiinde tutulmak suretiyle davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığı yolunda verilen Daire kararında hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle temyiz isteminin kabulü ile anılan kararın bozulduğu anlaşılmaktadır.
Buna göre, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun yukarıda sözü edilen maddeleri uyarınca Danıştay dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdiği kararların bozulması halinde ısrar olanağı bulunmadığından, İdari Dava Daireleri Kurulunun bozma kararında yer alan gerekçelerle öncelikli olarak usul yönünden Davalı idarelereden …Kaymakamlığının hasım mevkinden çıkartılması ve … Bakanlığı husumetiyle karar verilmesi gerekmektedir.
Esas yönünden ise; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 123. maddesinde sürücü kurslarında kullanılacak araçların nitelik ve niceliğinin yönetmelikle belirleneceği hükmü yer almasına karşın sertifika sınıflarına göre eğitimde ve sınavda kullanılacak araçların sayıları … Bakanlığı tarafından çıkarılan Yönerge ile belirlenmiştir.
Bilahare, B sınıfı sertifika programı için en az 4 aracı bulunmayan sürücü kurslarınının, 01/06/2015 tarihi itibarıyla Özel MTSK Modülü üzerinden kursiyer kaydının engellenmesine ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün … tarih ve …sayılı işleminin dayanağı olan dava konusu Özel Öğretim Kurumları Standartları Yönergesi’nin 30. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinin 07/03/2017 tarihli makam oluru ile ilga edilerek Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği’nin 17’nci maddesinin 4’üncü fıkrasına işlendiği anlaşılmaktadır.
Buna göre, dava konusu düzenlemenin dayanağı hükmün yürürlükten kaldırılması nedeniyle davanın konusuz kaldığı görüldüğünden dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ : Özel motorlu taşıt sürücü kursu işletmecisi olan davacı tarafından, Özel Öğretim Kurumları Standartlar Yönergesinin 30 ve Geçici 3. maddeleri uyarınca B sınıfı sertifika programı için en az 4 aracı bulunmayan sürücü kurslarınının, 01.06.2015 tarihi itibariyle Özel MTSK Modülü üzerinden kursiyer kaydının engellenmesine ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve …sayılı tüm valiliklere yapılan duyurunun iptali istenilmektedir.

İNCELEME VE GEREKÇE:
Danıştay Onbeşinci Dairesinin davalı idare ve … Kaymakamlığı husumetiyle gördüğü davada; 25.09.2018 gün ve E:2018/2161, K:2018/6423 sayılı kararıyla (B) sınıfı sertifika programı için en az 4 aracı bulunmayan sürücü kurslarınının, 01.06.2015 tarihi itibariyle Özel MTSK Modülü üzerinden kursiyer kaydının engellenmesine ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işleminin dayanağı hüküm olan Özel Öğretim Kurumları Standartları Yönergesi’nin 30. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinin 7/3/2017 tarihli Makam Oluru ile ilga edilerek Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği’nin 17. maddesinin 4. fıkrasına dercedildiğinin görüldüğü, bu durumda; dava açıldıktan sonra dava konusu düzenlemenin dayanağı hükmün yürürlükten kaldırılması nedeniyle davanın konusuz kaldığı görüldüğünden, davanın esası hakkında karar verilmesine yer bulunmadığı gerekçesiyle dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Daire kararının, … Kaymakamlığı’nca temyiz edilmesi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun, 25.12.2019 gün ve E:2019/252, K:2019/6864 sayılı kararıyla; dava konusu işlemin tesisi, icrası ya da hukuki sonuçları ile asgari seviyede makul ve hukuki bir ilgisi kurulamayan …Kaymakamlığı’nın, hasım mevkiinden çıkartılarak karar verilmesi gerekirken, anılan idare de hasım mevkiinde tutulmak suretiyle davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığı yolunda verilen Daire kararında hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle … Kaymakamlığı’nın temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının bozulmasına karar verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46. maddesinin 1. fıkrasında; Danıştay dava daireleri kararlarına karşı Danıştay’da temyiz yoluna başvurulabileceği, 2575 sayılı Yasanın 38. maddesinde İdari Dava Daireleri Kurulunca idari dava dairelerinden ilk derece mahkemesi olarak verilen kararların temyizen inceleneceği, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesinin 4. fıkrasında ise; İdare mahkemelerinin bozmaya uymayarak eski kararında ısrar edebileceği öngörülürken, Danıştay İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurulları kararlarına uyulmasının zorunlu olduğu belirtilmiş, Danıştay dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdiği kararların temyizen bozulması halinde ise ısrar olanağı tanınmamıştır.
Bu nedenle, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun bozma kararı üzerine yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.

Öte yandan; davalı … Bakanlığı tarafından, Daire kararının temyiz edilmemesi üzerine karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm kesinleşmiş bulunmaktadır.
Bu durumda, davaya konu işlemin dayanağı olan Yönerge kuralının yürürlükten kaldırılarak, Yönetmelik kuralına dönüştürüldüğü; dava açıldıktan sonra dava konusu düzenlemenin dayanağı hükmün yürürlükten kaldırılması nedeniyle davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle, davanın esası hakkında karar verilmesine yer bulunmadığına yönelik Daire kararının kesinleşmesi nedeniyle, davanın esasının yeniden incelenemeyeceği açık olup, davalı idarelerden …Kaymakamlığı’nın hasım konumundan çıkartılması gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Dava hakkında verilen karar verilmesine yer olmadığına ilişkin Dairemiz kararının kesinleşmesi nedeniyle, işin esası hakkında yeniden hüküm kurulmamasına; davalı idarelerden …Kaymakamlığının hasım mevkiinden çıkartılmasına, kararın taraflara ve bir örneğinin hasım mevkiinden çıkarılan idareye tebliğine,
2. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere,
03/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.