Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2020/3102 E. , 2022/7532 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/3102
Karar No : 2022/7532
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Üniversitesi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 2016 Tıpta Yandal Eğitimi sınavı sonucu … Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü İç hastalıkları Anabilim Dalı Hemotoloji Bilim Dalı Araştırma Görevlisi kadrosuna yerleşmeye hak kazanan davacının atanması istemiyle yapmış olduğu başvurusunun yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz olduğundan bahisle anılan kadroya atamasının yapılmamasına ilişkin … tarih ve E… sayılı işlemin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararında; davalı idare tarafından Edirne Valiliği İl Emniyet Müdürlüğünden davacı hakkında arşiv araştırması yapılmasının talep edilmesi üzerine yapılan arşiv araştırması neticesinde Edirne Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü’nün … tarihli ve … sayılı yazısı ile davacının güvenlikle ilgili konularda PVSK Ek 7 kapsamında bir takım istihbari bilgi bulunduğundan bahisle, davacı ile ilgili olarak Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği’nin 15’inci maddesi gereğince kuruma ulaşan istihbari bilgiler çerçevesinde üniversite tarafından oluşturulan Değerlendirme Komisyonunca atamasının uygun olmadığı kararı verilmiş ise de, Mahkememizin 12.09.2019 tarihli Ara Kararı üzerine davalı idarenin … tarih ve … sayılı cevabi yazı ekinde sunduğu bilgi ve belgeler incelendiğinde; davacı hakkında başlatılan ”TKP/ML Konferans Örgütü içinde faaliyette bulunmak suçundan” Erzurum Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma neticesinde hakkında ” Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar” verildiği ve davacının adli sicil kaydının bulunmadığı, 2016 yılında … Üniversitesi Rektörlüğü Tıp Fakültesi Dekanlığı İç Hastalıkları Anabilim Dalına bağlı Yoğun Bakım Dalında yandal eğitimine başlamış olduğu ve halen bu Üniversitede fiili olarak çalışmaya devam ettiği dikkate alındığında ve davacı hakkında davalı idareye ulaşan diğer istihbari bilgilere ilişkin somut herhangi bir bilgi ve belgenin davalı idare tarafından ortaya konulamadığı gibi davacının atamasının yapılmasına engel teşkil edecek nitelikte başkaca bir somut istihbari bilgi ya da belge ortaya konulamadığından, davacının anılan kadroya atanma talebinin reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; dava konusu işlemin yasal dayanağı olan 657 sayılı Kanun’un 48. maddesinin A-8 bendinde yer alan Devlet memurluğuna alımlarda güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılması gerektiğine ilişkin düzenlemenin, Anayasaya ve hukuka aykırı olduğunun Anayasa Mahkemesinin 24/07/2019 tarih ve E:2018/73; K:2019/65 sayılı kararı ile ortaya konularak iptal edilmesi karşısında, davacının güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığı gerekçesiyle görevine son verilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacının güvenlik soruşturması sonucunda … Ağır Ceza Mahkemesi’nin E:… sayılı dosyasında silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan yargılamasının devam ettiği bildirildiğinden atanmasının uygun olmadığının değerlendirildiği, Ohal nedeniyle çıkarılan 676 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 74. maddesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48. maddesi kapsamına uygun işlem tesis edildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının belirtilen gerekçe ile onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : 2016 Tıpta Yandal Eğitimi sınavı sonucu … Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü İç hastalıkları Anabilim Dalı Hemotoloji Bilim Dalı Araştırma Görevlisi kadrosuna yerleşmeye hak kazanan davacının atanması istemiyle yapmış olduğu başvurusunun yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz olduğundan bahisle anılan kadroya atamasının yapılmamasına ilişkin … tarih ve E… sayılı işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun dava konusu işlem tarihindeki 48. maddesinde “Madde 48 – (Değişik: 12/5/1982 – 2670/14 md.) Devlet memurluğuna alınacaklarda aşağıdaki genel ve özel şartlar aranır. A) Genel şartlar: 1. Türk Vatandaşı olmak, 2. Bu Kanunun 40 ncı maddesindeki yaş şartlarını taşımak, 3. Bu Kanunun 41 nci maddesindeki öğrenim şartlarını taşımak, 4. Kamu haklarından mahrum bulunmamak, 5. (Değişik: 23/1/2008 – 5728/317 md.) Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, (…)(1) zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak. 6. Askerlik durumu itibariyle; a) Askerlikle ilgisi bulunmamak, b) Askerlik çağına gelmemiş bulunmak, c) Askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedek sınıfa geçirilmiş olmak, 7. 53 üncü madde hükümleri saklı kalmak kaydı ile görevini devamlı yapmasına engel olabilecek (…) akıl hastalığı (…) bulunmamak. 8. (Ek: 3/10/2016 – KHK-676/74 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7070/60 md.) Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak. B) Özel şartlar: 1. Hizmet göreceği sınıf için 36 ve 41 nci maddelerde belirtilen öğretim ve eğitim kurumlarının birinden diploma almış olmak, 2. Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak.” hükmü yer almakta olup, Anayasa Mahkemesinin 24/07/2019 tarih ve E:2018/73; K:2019/65 sayılı kararıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (8) numaralı alt bendinin iptaline karar verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Anayasa’nın “Anayasa Mahkemesinin kararları” başlıklı 153. maddesinde; Anayasa Mahkemesi’nin kararlarının kesin olduğu, iptal kararlarının gerekçesi yazılmadan açıklanamayacağı, Anayasa Mahkemesi’nin bir kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin tamamını veya bir hükmünü iptal ederken, kanun koyucu gibi hareketle, yeni bir uygulamaya yol açacak biçimde hüküm tesis edemeyeceği, kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların hükümlerinin, iptal kararlarının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkacağı, gereken hallerde Anayasa Mahkemesi’nin iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabileceği, bu tarihin, kararın Resmi Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemeyeceği, iptal kararının yürürlüğe girişinin ertelendiği durumlarda Türkiye Büyük Millet Meclisinin, iptal kararının ortaya çıkardığı hukuki boşluğu dolduracak kanun teklifini öncelikle görüşüp karara bağlayacağı, iptal kararlarının geriye yürümeyeceği, Anayasa Mahkemesi kararlarının Resmi Gazetede hemen yayımlanacağı ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlayacağı hükmüne yer verilmiştir.
Anayasa Mahkemesi’nin 12/12/1989 tarih ve E:1989/11, K:1989/48 sayılı kararında, “Türk Anayasa sisteminde Devlete güven ilkesini sarsmamak ve ayrıca Devlet yaşamında bir karmaşaya neden olmamak için iptal kararlarının geriye yürümezliği kuralı kabul edilmiştir. Böylece, hukuksal ve nesnel alanda sonuçlarını doğurmuş bulunan durumların iptal kararlarının yürürlüğe gireceği güne kadarki dönem için geçerli sayılması sağlanmasına” ilişkin hususlar belirlenmiştir.
Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye yürümezliği ilkesi uyarınca, her ne kadar 657 sayılı Kanun’un anılan hükmü Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilmiş ise de; dava konusu işlem tarihi olan 14/05/2018 tarihi itibariyle düzenlemenin yürürlükte olduğu, anılan düzenleme uyarınca davacının güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının yapıldığı görüldüğünden, işin esasına girilerek değerlendirme yapılması gerekmektedir.
Davacı hakkında yaptırılan güvenlik soruşturma raporunun incelenmesinden; davacı hakkında herhangi bir kayda rastlanmadığı belirtilerek PVSK Ek 7 kapsamında bir takım istihbari bilgi bulunduğu, Edirne Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü’nün 25/05/2015 tarihli yazısında davacı hakkında 28/02/2011 tarihinde “TKP/ML KONFERANS terör örgütü içerisinde faaliyet yürüten şahıslar” suçundan şüpheli olarak işlem yapıldığı, Erzurum Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 15/03/2011 tarih ve Soruşturma No:…, Karar No:… sayılı kararı ile davacı hakkında TKP/ML Tikko Terör Örgütü üyesi olmak, örgüt adına eylem ve faaliyetlerde bulunmak iddiası ile başlatılan soruşturma sonucunda kamu adına kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiği görülmektedir.
Bu durumda; davacı hakkında yaptırılan güvenlik soruşturmasında, davacı ile ilgili herhangi bir olumsuz durumun tespit edilmediği, TKP/ML Tikko Terör Örgütü üyesi olmak, örgüt adına eylem ve faaliyetlerde bulunmak iddiası ile başlatılan soruşturma sonucunda kamu adına kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiği göz önüne alındığında, güvenlik soruşturmasının olumsuz olduğu gerekçesiyle atamasının yapılmamasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Bu itibarla; Bölge İdare Mahkemesince verilen ve hüküm fıkrası itibarıyla hukuka uygun bulunan kararın, yukarıda aktarılan gerekçe ile onanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. Kesin olarak, 13/12/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.