Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2020/2561 E.  ,  2023/1196 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/2561
Karar No : 2023/1196

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- …
2- …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı …’a ait … plakalı aracın, çalışma izni/ruhsatı almadan belediye sınırları dahilinde yolcu taşımacılığı yaptığından bahisle 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun EK 2/3-a maddesi uyarınca aracın 60 gün süreyle trafikten men edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali ile araç sürücüsü davacı …’a 5.010,00-TL idari para cezası verilmesine dair … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; tescil belgesinde kullanım amacı ticari olarak kaydedilen araç için işlem tarihi itibariyle geçerliliği devam eden güzergah kullanım izin belgesi bulunduğu ve uyuşmazlık konusu taşımacılığın 2918 sayılı Kanunun Ek. 2/3-a maddesi kapsamına girmediği anlaşıldığından anılan madde kapsamında tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemler hukuka aykırı bulunarak işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka uygun bulunduğu, ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, tesis edilen işlemlerin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Dava; davacı …’a ait … plakalı aracın, çalışma izni/ruhsatı almadan belediye sınırları dahilinde yolcu taşımacılığı yaptığından bahisle 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun EK 2/3-a maddesi uyarınca aracın 60 gün süreyle trafikten men edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali ile araç sürücüsü davacı …’a 5.010,00-TL idari para cezası verilmesine dair aynı tarihli … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması” başlıklı Ek 2. maddesinde; “(1) Araçlarını motorlu araç tescil belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile sürülmesine izin veren araç sahiplerine 1.002 Türk lirası idari para cezası uygulanır. Ayrıca, araç on beş gün süre ile trafikten menedilir. (2) 10/07/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve 03/07/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu kapsamında ilgili belediyeden; a) Çalışma izni/ruhsatı almadan, b) Alınan izin/ruhsatta belirtilen faaliyet konusu dışında, c) Alınan izin/ruhsatta belirtilen çalışma bölgesi/güzergâh dışında, belediye sınırları dâhilinde yolcu taşımak yasaktır. Bu fıkranın (a) bendine uymayanlara 5.010 Türk lirası, (b) bendine uymayanlara 2.018 Türk lirası, (c) bendine uymayanlara 1.002 Türk lirası idari para cezası verilir. Fiilin işlendiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde tekerrürü hâlinde, bu fıkrada yer alan idari para cezaları iki kat olarak uygulanır. (3) İşleteni veya sahibi, sürücüsünün kendisi olup olmadığına bakılmaksızın aracın bu maddenin üçüncü fıkrasına aykırı olarak kullanılmaması hususunda gerekli tedbirleri almak ve denetimini yapmakla yükümlüdür. Araç, bu maddenin üçüncü fıkrasının; a) (a) bendinin ihlali hâlinde altmış gün, b) (b) bendinin ihlali hâlinde otuz gün, c) (c) bendinin ihlali hâlinde ise on beş gün süreyle trafikten menedilir.” hükümlerine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Tescil belgesinde kullanım amacı ticari olarak kaydedilen araç için, işlem tarihi itibariyle geçerliliği devam eden Turizm Servis Aracı Güzergah Kullanımı İzin Belgesinin bulunduğu, var olan izin belgesinde belirtilen faaliyet konusu dışında bir faaliyette bulunulduğunun tespiti halinde, 2918 sayılı Kanunun Ek. 2/3-b maddesi kapsamında işlem tesis edilebilecek iken, 2918 sayılı Kanunun Ek. 2/3-a maddesi kapsamına girmeyen uyuşmazlık konusu taşımacılık faaliyetinden dolayı, 2918 sayılı Kanunun Ek. 2/3-a maddesi uyarınca tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:

Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen açıklama ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. 2577 sayılı Kanunun 50. maddesi uyarınca onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine,
5. Kesin olarak, 14/03/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.