Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2020/2174 E.  ,  2020/6211 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/2174
Karar No : 2020/6211

Kararın Düzeltilmesi İsteminde Bulunan: … Başkanlığı
Vekili : Av. …

Karşı Taraf : …
Vekili : Av. …

İstemin Özeti: Danıştay Sekizinci Dairesi’nin 05/11/2019 gün ve E:2016/9587; K:2019/9589 sayılı kararının; hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince davacı tarafça öne sürülen nedenlerle 2577 sayılı Yasanın 54. maddesine uygun bulunduğundan kararın düzeltilmesi istemi kabul edilerek Dairemizin 05/11/2019 gün ve E:2016/9587, K:2019/9589 sayılı kararı kaldırıldıktan sonra işin esası yeniden incelendi:
Dava, … Yüksek İnşaat Okulunda lisans eğitimini tamamlayan davcı tarafından, diploma denklik belgesi verilmesine yönelik 03.02.2015 tarihli başvurusunun cevap verilmemek suretiyle zımnen reddine ilişkin davalı idare işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesi’nce; herhangi bir iç hukuk normu veya idarenin takdir yetkisiyle sınırlandırılması mümkün olmayan uluslararası bir sözleşmenin gerekliliklerine aykırı bir şekilde eksik inceleme neticesinde tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
22 Mayıs 1969 tarihli Birleşmiş Milletler Viyana Antlaşmalar Hukuku Sözleşmesi’nin “Ahde Vefa (pacta sunt servenda)” başlıklı 26. maddesinde “Yürürlükteki her andlaşma ona taraf olanları bağlar ve tarafların onu iyi niyetle icra etmesi gerekir. “İç hukuk ve andlaşmalara riayet” başlıklı 27. maddesinde ise, “Bir taraf bir andlaşmayı icra etmeme gerekçesi olarak iç hukukunun hükümlerine başvuramaz.” hükümlerine yer verilmiştir.
Ülkemiz tarafından 1.12.2004 tarihinde imzalanıp 28.2.2006 tarih ve 26094 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5463 sayılı Kanun uyarınca 8.1.2007 tarihinde onaylanarak 1.3.2007 tarihinde yürürlüğe giren Avrupa Bölgesinde Yükseköğretim İle İlgili Belgelerin Tanınmasına İlişkin Sözleşmeyi, davacının mezun olduğu üniversitenin bulunduğu Bulgaristan da 11.4.1997 tarihinde imzalayarak bu sözleşmeye taraf olmuştur. Anılan Sözleşmenin I. Bölümünde “Tanıma”, bir yabancı eğitim belgesinin, eğitim ve/veya iş etkinliklerinde kullanılmak üzere yetkili makam tarafından resmi olarak kabulü şeklinde tanımlanmış; VI. bölümünün 1. maddesinde ise “Bir tanıma kararı, yükseköğretim belgesi tarafından belgelenen bilgi ve beceri esasına dayanıyorsa, her Taraf, tanımanın istendiği belge ile tanımanın istendiği Tarafça bu belgeye karşılık gelen diploma arasında önemli bir farklılık(substantial difference) görülmediği durumda, diğer Tarafta verilmiş yükseköğretim belgelerini tanıyacaktır.” kuralına yer verilmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 7/p maddesinde; yurtdışındaki yüksek öğretim kurumlarından alınmış ön lisans, lisans ve lisansüstü diplomaların denkliğini tespit etmek Yükseköğretim Kurulu’nun görevleri arasında sayılmıştır.
Anılan Kanun uyarınca hazırlanıp 6.11.2010 gün ve 27751 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği”nin 8. maddesinde,”Başvurular aşağıda belirlenen ilkeler çerçevesinde incelenir:
a) Belgelerin asıl ve gerçeğe uygun olup olmadığı, üzerinde kazıntı, silinti ve benzeri tahrifatın bulunup bulunmadığı,
b) Belgelerin başvuran kişiye ait olup olmadığı,
c) Diplomayı veren yükseköğretim kurumunun ve eğitimin yapıldığı programın öncelikle faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca diploma vermeye yetkili bir kurum olarak tanınması, akreditasyon ya da kalite güvencesi kuruluşları tarafından akredite edilmiş olması ve Kurul tarafından tanınması halinde; denkliği talep edilen yükseköğretim programının eğitim düzeyi, mezuniyet için gereken ulusal kredi ve/veya AKTS toplamı, kazanılması gereken bilgi, beceri ve yetkinlik açısından Türk yükseköğretim programına eşdeğer olup olmadığı, Türk yükseköğretiminde aynı veya benzer bir program bulunmuyor ise bu bentte sayılan diğer şartların sağlanması halinde eğitim düzeyi açısından Türk yükseköğretimine eşdeğer olup olmadığı incelenir, unvan kullanılması gerektiği durumlarda Yükseköğretim Kanununun 43. maddesi gereğince inceleme yapılır.
(2) Komisyonca gerekli görülmesi halinde diplomanın uluslararası düzeyde veya ikili anlaşmalarla tanınan bir üniversiteden alınmış olmasına rağmen mezuniyet diploması ve diğer belgelerinin gerçek olup olmadığı, eğitim programının türü, niteliği, düzeyi konusunda başvuru sahibinden, ilgili yükseköğretim kurumundan veya ilgili ülke yetkili makamlarından 4 üncü maddede belirtilen belgeler dışında da bilgi ve belge istenebilir.” hükmüne yer verilmiş, 9. maddesinde ise, “Yapılan inceleme sonucunda;
a) Diplomanın alındığı kurumun ilgili ülke makamları ve YÖK tarafından tanınmış bir kurum olduğu, eğitimin yapıldığı programın benzeri Türk yükseköğretim programına denk olduğu, eğitim düzeyi ve öğrenim alanı açıkça tespit edilenlere mezun olduğu düzeye göre ön lisans denklik belgesi, lisans denklik belgesi veya yüksek lisans denklik belgesi verilir.
b) ÖSYS Kılavuzunda yer alan yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının kılavuzda yer alan programlarına Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yerleştirilen öğrencilerin alacakları diplomalara 8. maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri uyarınca yapılacak inceleme sonucunda denklik belgesi verilir.
c) Mezun olunan lisans programının Türkiye’deki eşdeğer programa göre alınması zorunlu görülen derslerinde eksiklik tespit edilenlere; Türkiye’deki bir üniversitede tamamlama eğitimine tabi tutularak bu dersleri almaları ve başarılı olduğunu belgelemeleri halinde denklik belgesi verilir. Tamamlama eğitimine katılmak isteyen öğrencilerin hangi üniversitelerde bu eğitimi alacakları, tamamlama eğitiminin süresi ve öğrencinin almak zorunda olduğu dersler Komisyonca belirlenir. Bu amaçla gerektiğinde konunun uzmanı kişilerden oluşan alt komisyonlar kurulabilir.
ç) Mezun olunan lisans programının eğitim düzeyi ve içeriğinin yeterli bulunmaması durumunda, başvuru sahibi usul ve esasları Kurul tarafından belirlenen seviye tespit sınavına tabi tutulur.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; davacının … Yüksek İnşaat Okulundan 2014 yılında mezun olduğu, diploma denklik belgesi verilmesine yönelik 03.02.2015 tarihli başvurusunun cevap verilmemek suretiyle zımnen reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
14.04.2016 tarihli Denklik Komisyonu- Ulaştırma- İnşaat ve Yer Bilimleri Mühendislik Grubu Alt Komisyonu tarafından davacıya münhasır yapılan incelemede davacının eksik aldığı dersler belirlenerek İnşaat Mühendisliği eğitiminin alanında yapılacak bir sınavla ölçülmesinin uygun olduğu görülmüştür. Bu durumda idarenin araştırma görevini yerine getirdiği anlaşılmış olup tanımanın istendiği tarafça bu belgeye karşılık gelen diploma arasında önemli farklılık olduğu sübut bulmuştur.
Açıklanan nedenlerle; karar düzeltme talebinin kabulüne, … İdare Mahkemesinin … tarih, E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına ve dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan mahkemeye gönderilmesine 30/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.