Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2020/1925 E. , 2023/441 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/1925
Karar No : 2023/441
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ….
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- …Madencilik İnş. Yapı Malz. Oto.
Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.
2- …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Balıkesir ili, Marmara ilçesi sınırları içerisinde bulunan ER:…ve …numaralı işletme ruhsatının, Maden Kanunu’nun 13. maddesi uyarınca 04/11/2016 tarihi itibarıyla iptal edilmesine ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün …olur tarihli ve …sayılı işleminin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararında; tüzel kişilere yapılacak tebligatın tebligat yapılabilecek başka bir kimse yoksa şirketin daimi bir çalışanına yapılması mümkün olmakla birlikte, olayda şirketle herhangi bir bağı tespit edilemeyen ve şirket çalışanı olmadığı anlaşılan şahsa yapılan tebliğin usulüne uygun olmadığının kabulü gerektiği, bu durumda, Maden Kanunu uyarınca davacıya ait işletme ruhsatının, 2016 yılı ruhsat bedelinin, tebligata rağmen süresi içerisinde yatırılmaması nedeniyle iptaline karar verilmiş ise de; davacı şirkete ait S.…sayılı II. Grup (Doğaltaş-Mermer) maden ruhsatı için 2016 yılı ruhsat bedelinin yatırılmaması nedeniyle ilk uyarı niteliğinde …tarihli ve …sayılı işlemin davacıya usulüne uygun olarak tebliğ edilmediğinin anlaşılması karşısında, dava konusu ruhsat iptaline ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, PTT görevlisinin daimi çalışan olduğunu beyan eden kişinin çalışan olup olmadığını araştırıp tespit etmesi gibi bir sorumluluğunun olmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY
Davacı şirkete ait S.…sayılı II. Grup (Doğaltaş-Mermer) maden ruhsatı için 2016 yılı ruhsat bedelinin yatırılmaması nedeniyle söz konusu eksikliğin üç ay içinde tamamlanması, aksi halde ruhsatın iptal edileceğine ilişkin …tarih ve …sayılı yazının 03/08/2016 tarihinde “…” isimli şahsa tebliğ edildiği, sonraki süreçte yasal süresi içerisinde ruhsat bedelinin yatırılmadığından bahisle, davacı şirketin işletme ruhsatının 04/11/2016 tarihinden geçerli olmak üzere iptaline ilişkin …olur tarih ve …sayılı işlemin tesis edilmesi üzerine bu işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3213 sayılı Maden Kanunu’nun 13. maddesi 6592 sayılı Kanun’un 9. maddesiyle değiştirilmiş olup “Ruhsat bedeli, cezalar ve diğer yaptırımlar” başlıklı değişik 13. maddenin 1. fıkrasında; “Yürürlükteki ruhsatlar için her yıl Ocak ayının sonuna kadar ruhsat bedelinin tamamının yatırılması zorunludur. İşletme ruhsat bedelinin %70’i genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili muhasebe birimi hesabına, %30’u çevre ili uyum planı çalışmalarını belirlendiği bankada açılacak teminat hesabına yatırılır. I.Grup (a) bendi madenlerinin ruhsat bedelleri ise, Büyükşehir belediyesi dışındaki illerde il özel idaresi hesabına yatırılır. Ruhsat bedelinin yatırılmaması veya eksik yatırılması halinde 20,000-TL idari para cezası verilir ve ruhsat bedelinin üç ay içinde tamamlanması istenir. Bu süre içinde ruhsat bedelinin yatırılmaması durumunda ruhsat iptal edilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
3213 sayılı Maden Kanunu’na yine 6592 sayılı Kanunla eklenen “Ruhsat bedelinin tamamlattırılması” başlıklı Geçici 21. maddesinde ise; “Mevcut ruhsatların ruhsat bedeli yatırma yükümlülüğü 01/01/2016 tarihinde başlar. Ruhsat bedelinin süresinde yatırılmaması halinde 13’üncü madde hukümleri uygulanır. Ruhsat bedelleri yatırılan ruhsatların, ruhsat teminatları iade edilir” hükmü yer almaktadır.
7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 10. maddesinde “Tebligat, tebliğ yapılacak şahsa bilinen en son adresinde yapılır…” kuralına, 12. maddesinde “Hükmi şahıslara tebliğ, salahiyetli mümessillerine, bunlar birden ziyade ise, yalnız birine yapılır. Bir ticarethanenin muamelelerinden doğan ihtilaflarda, ticari mümessiline yapılan tebliğ muteberdir” kuralına, 13. maddesinde “Hükmi şahıslar namına kendilerine tebliğ yapılacak kimseler her hangi bir sebeple mütat iş saatlerinde işyerinde bulunmadıkları veya o sırada evrakı bizzat alamıyacak bir halde oldukları takdirde tebliğ, orada hazır bulunan memur veya müstahdemlerinden birine yapılır” kuralına, 21. maddesinde “Kendisine tebligat yapılacak kimse veya yukarıdaki maddeler mucibince tebligat yapılabilecek kimselerden hiçbiri gösterilen adreste bulunmaz veya tebellüğden imtina ederse, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza mukabilinde teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırmakla beraber, adreste bulunmama halinde tebliğ olunacak şahsa keyfiyetin haber verilmesini de mümkün oldukça en yakın komşularından birine, varsa yönetici veya kapıcıya da bildirilir. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuatın değerlendirilmesinden; tüzel kişilere ve ticari işletmelere yapılacak tebliğin yetkili temsilcilere yapılacağı, tebligatı almaya yetkili kişilerin, herhangi bir sebeple mutat iş saatlerinde işyerinde bulunmamaları veya o sırada evrakı bizzat alamayacak bir halde olmaları durumunda tebliğin, tüzel kişinin o yerdeki sürekli çalışan memur veya müstahdemlerinden birine yapılacağı, tüzel kişinin o yerdeki teşkilatı veya personeli içinde görev itibariyle tebligatın muhatabı olan tüzel kişinin temsilcisinden sonra gelen bir kimse veya evrak müdürü gibi esasen bu tür işlerle görevlendirilmiş bir kişi olması gerektiği, bu kişilerin de bulunmaması halinde, bu husus tebliğ mazbatasında belirtileceği ve tebliğin, o yerdeki diğer bir memur veya müstahdeme yapılacağı anlaşılmaktadır.
Olayda, dava konusu işlemin dayanağı niteliğinde olan …tarih ve …sayılı ruhsat bedelinin tamamlatılmasına ilişkin yazısının davacı şirketin bilinen en son adresi olan “…Beldesi, …, Balıkesir” adresine usulüne uygun olarak tebliğe çıkarıldığı, dosyaya sunulan … barkod numaralı tebliğ mazbatası incelendiğinde tebligatın daimi şirket çalışanı olduğu belirtilen …isimli şahsa yapıldığı görülmektedir.
İdare Mahkemesince davacı tarafın …isimli bir çalışanı olmadığı yönündeki iddası değerlendirilmek suretiyle Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’ndan talep edilen bilgi doğrultusunda, …T.C. kimlik numaralı …isimli şahsın davacı şirket bünyesinde çalışan kimselerden olmadığı sonucuna varılarak, yapılan tebligatın usulsüz olması nedeniyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Dava konusu işlemin dayanağı niteliğinde olan …tarih ve …sayılı işlemin usulüne uygun şekilde tebliğ edilip edilmediği hususu uyuşmazlığın özünü teşkil etmektedir. Söz konusu işlem “…Beldesi, …, Balıkesir” adresinde …T.C. kimlik numaralı …isimli şahsa tebliğ edilmiştir. Dava dilekçesi ekinde dosyaya sunulan vekaletnamenin incelenmesinden, anılan vekaletnamede davacıların yanı sıra vekil edenler arasında …T.C. kimlik numaralı …’in de bulunduğu, adı geçenin adres bilgisi olarak “…Beldesi, …Mah. …Cad. … Balıkesir” adresinin gösterildiği görülmektedir.
Ayrıca, davalı idarenin …tarih ve E.…sayılı başka bir işleminin daha önce aynı adreste yine …’e tebliğ edildiği anlaşılmakta olup, re’sen araştırma ilkesi uyarınca Dairemizce UYAP sistemi üzerinden yapılan araştırmada …’in davacı …’in oğlu olduğu da görülmüştür.
Buna göre, …tarih ve …sayılı işlemi tebliğ alan …’in, dosyada bulunan vekaletnamede gösterilen adres bilgisinin tebligatın yapıldığı adres olması, aynı adreste daha önce de davalı idarenin bir işlemini tebliğ alması söz konusu tebligatın usulüne uygun şekilde yapıldığının ve geçerli bir tebligat olduğunun kabulü gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, …tarih ve …sayılı işlemin usulüne uygun tebliğ edilmiş olması karşısında, anılan işlemde verilen üç aylık süre içinde 2016 yılı ruhsat bedelinin tamamlanmaması nedeniyle ruhsatın iptali yolunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın yukarıda belirtilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. Kesin olarak 08/02/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.