Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2020/1821 E.  ,  2023/2019 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/1821
Karar No : 2023/2019

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Tic. ve Turizm A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Konya İli, Seydişehir İlçesi, …Mahallesi, Seydişehir-Antalya Karayolu … km üzerinde bulunan dinlenme tesislerinin kapasitesinin yeniden değerlendirilerek 2014 yılı arazi izin bedeli borcu çıkarılmasına dair Konya Orman Bölge Müdürlüğü’nün …tarih ve E:…sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesince verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararda; Seydişehir İlçesi, …Köyü, …Mevkiinde bulunan ve …yataklı … yıldızlı 100 kişilik lokanta tesisleri kurmak amacıyla, Orman Bakanlığının …tarih ve …sayılı oluru ile 49 yıllığına M.U. ve İ.A. adına, …tarih …sayılı Bakanlık oluruyla izni …Ticaret ve Turizm A.Ş. adına devredilen 49.000,00 m²lik ormanlık alanda, …tarih …sayılı Bakanlık oluruyla bedellerin …yataklı … yıldızlı otel, 100 kişilik lokanta ve akaryakıt istasyonu üzerinden ödenmesi kaydıyla 5.351,14 m²’lik otel sahası izninin iptaliyle 43.648,86 m²’lik sahada akaryakıt istasyonu, market, lokanta, personel ünitesi ve 2 apart otel olarak izni devam eden, Kültür ve Turizm Bakanlığının …tarih …sayılı oluruyla 200 kişilik 2. Sınıf lokanta, 200 kişilik açık yemek alanı, 50 kişilik snack bar, satış ünitesi, çocuk parkı, 60 araçlık açık oto park kapasitesiyle Turizm İşletme Belgesi verilen …dinlenme tesisi izniyle ilgili olarak; Kültür ve Turizm Bakanlığının …tarih …sayılı oluruyla verilen 200 kişilik 2. Sınıf Lokanta, 200 kişilik açık yemek alanı, 50 kişilik snack bar, satış ünitesi, çocuk parkı, 60 araçlık açık otopark kapasiteli Turizm İşletme Belgesindeki 200 kişilik lokanta kapasitesine göre bedel hesaplamalarının; …tarih …sayılı olurla verilen Turizm İşletme Belgesine göre; 2013 yılından itibaren 155 kişilik lokanta ve daha önce izne konu tesisler için güncellenen keşif özeti bedelleri olarak 2013 yılından itibaren gecikme zammıyla birlikte hesaplanması gerektiği, 18.04.2014 tarihli 28976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Orman Kanunu’nun 17/3 ve 18. maddelerinin Uygulama Yönetmeliğinin Geçici 2. maddesi 4. fıkrası “izinli saha içinde kalmak kaydıyla verilecek bedellendirmeye esas ilave tadilat, kapasite, tür ve sınıf değişikliği izinlerinde Kültür ve Turizm Bakanlığınca turizm yatırımı türleri için her yıl belirlenen birim maliyetlerine göre hesaplanacak ilave proje bedelinin binde beşi oranında arazi izin bedeli, yüzde üçü oranında Orköy bedeli, yüzde ikisi oranında erozyon kontrol bedeli ile ek taahhüt senedi ve teminat alınır. Kapasite, tür ve sınıfın düşmesi halinde bedellerde herhangi bir indirime gidilmez.” hükmü gereğince, …Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esasında açılan tespit davasında, tesisin uygulama kapasitesinin “mevcut izinler proje maliyet bedeli ve 155 kişilik 2. Sınıf lokanta” olarak tespit edilmiş olması ve bedellerin 155 kişi kapasitesine göre hesaplanan bedellerin toplamına göre hesaplanan 2013 yılı arazi izine bedellerine, yeniden değerleme oranlarına göre yapılan artışlarla hesaplanan 9.119,58.-TL 2014 yılı fark arazi izin bedelinin ödenmesi gerektiğine dair tesis edilen işlemin iptali talebiyle bakılan davanın açıldığı, …tarih …sayılı Bakanlık oluruyla, “bedellerin 53 yataklı 2 yıldızlı otel, 100 kişilik lokanta ve akaryakıt istasyonu üzerinden ödenmesinin” öngörüldüğü ve hesaplamaların, bu değerler nazara alınarak yapıldığı, müteakip yılların arazi izin bedellerinin ise; bir önceki yılın bedeline, yeniden değerleme oranı eklenerek hesaplandığı, 2013 arazi izin bedelinin, …Asliye Hukuk Mahkemesinin …Esasında davacı tarafından açılan tespit davasında, tesisin uygulama kapasitesinin “155 kişilik 2. Sınıf lokanta” olarak tespit edilmiş olması sebebiyle, 55 kişilik eksik hesaplamanın yapıldığı, 155 kuver adedi dikkate alındığında, mevcut izinler proje maliyet bedelinin 1.761.199,13.-TL, 155 kuver bedelinin, 155 x 17.768,00.-TL (Kuver Başı) = 2.740.090,00.-TL, toplam = 4.504.289,13.-TL’nin %05’inin, 22.506,45.-TL, 2014 yılı arazi izin bedelinin %8,36 artışla=24.387,98.-TL, tahsil edilen 2014 yılı arazi izin bedelinin 15.268,40.-TL olduğu nazara alındığında, 2014 yılı fark arazi izin bedelinin 9.119,58.-TL olduğu anlaşıldığından, davalı idare tarafından tesis edilen 9.119,58.-TL 2014 yılı fark arazi izin bedeli ödenmesine dair dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Her ne kadar davacı şirket tarafından dava konusu edilen işlemdeki 2014 yılı arazi izin bedelinin hatalı hesaplandığı iddia edilmişse de, Dairemizin 03.05.2019 gün ve E:2018/1842 sayılı ara kararı ile dava dosyası üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş olup, anılan ara kararı ile bilirkişi olarak resen seçilen Mali Müşavir tarafından yapılan inceleme sonucunda düzenlenen ve 18.10.2019 tarihinde Dairemiz kaydına giren bilirkişi raporunda davacının ödemesi gereken arazi izin bedelinin ilgili yıl için 100 kişi için yapılan ödeme düşüldükten sonra dava konusu işlemde de belirtildiği üzere 9.119,58.-TL olarak tespit edilmesi karşısında davacı şirketin bu yöndeki iddiasına itibar edilmediği belirtilerek, İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, ihtilafın çözümündeki hukuki dayanaklardan biri olan ve 18.04.2014 tarihli 28976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Orman Kanunu 17/3 ve 18. maddelerinin Uygulama Yönetmeliği hükümlerine aykırı hüküm verildiği, davalı idare tarafından müvekkile yönelik tesis edilen idari işlemde fark bedeli hesabı 55 kişilik fark bakımından yapılması gerekmekte iken davalı idare tarafından yapılan hesaplamalar sanki müvekkil tarafından 100 kişilik kapasite ile ilgili bedel ödemesi hiç yapılmamış ve sıfırdan 155 kişilik kapasiteye çıkılmışçasına hesaplama yapıldığı, davalı idare tarafından fark bedeli hususunda yapılan hesaplamalar kuver hesabı doğrultusunda yapıldığı, müvekkile ait tesis her ne kadar Turizm Bakanlığı işletme belgesi çerçevesinde faaliyet gösteren bir tesis olsa da kuver hesabı yapılmasını gerektirecek mahiyette otel ya da benzeri turistik tesis niteliğinde bir işletme olmadığı, davaya konu idare işlemi teşkil eden fark bedelleri ile ilgili olarak müvekkile daha evvelinde hiçbir yazılı tebliğ yapılmadığı ve böylelikle alacak muaccel hale gelmemiş olmasına rağmen aleyhine gecikme cezası adı altında faiz tesis edilmesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. 2577 sayılı Kanunun 50. maddesi uyarınca onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine,
5. Kesin olarak, 13/04/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.