Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2019/8813 E. , 2020/4173 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/8813
Karar No : 2020/4173
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Nakliyat Hafriyat İnşaat Hayvancılık Taahhüt Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
DAVALI YANINDA MÜDAHİLLER: 1- … 2- …
3- … 4- …
5- … 6- …
7- … 8- …
9- … 10- …
11- … 12- …
13- … 14- …
15- … 16- …
17- … 18- …
19- … 20- …
21- … 22- …
23- … 24- …
25- … 26- …
27- … 28- …
29- … 30- …
31- … 32- …
33- … 34- …
35- … 36- …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … İli, … İlçesi sınırları dahilinde ve davacı şirket uhdesinde bulunan S:82061 sayılı II(a) grubu maden işletme ruhsatının Maden Kanunu’nun 7. maddesinin 21. fıkrası uyarınca iptali ile Maden Kanunu’nun 7. maddesinin 21. fıkrası, 10. maddesinin 7. fıkrası, 12. maddesinin 7. fıkrası ve Maden Yönetmeliği’nin 43. maddesinin 1. fıkrası uyarınca toplam … TL idari para cezası verilmesine ilişkin Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün 24.07.2018 tarih ve E.433036 sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:…İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile; davacının maden ruhsat sahasında yapılan denetimlerde, mevzuata aykırı olarak izin verilen ruhsat alanı dışında faaliyette bulunulduğunun yapılan tetkik ve denetimler sonucunda tespit edildiği, bu nedenle 11.12.2016 tarih ve E.813865 sayılı Makam Oluru gereği Maden Kanunu 7. maddesince idari para cezası uygunlandığı, 17.01.2018 tarih ve 402823 sayılı yazı ile ruhsat sahasının son iki mahallinde tetkikinde, sahada mevcut izin alanları dışında faaliyette bulunulduğunun tespit edilmesi nedeniyle ruhsat hukukuna 2. defa Maden Kanunu 7. maddesinin uygulandığı, birinci yazının tebliği tarihi olan 06.04.2017 tarihinden itibaren 3 yıl içerisinde Maden Kanunu 7. madde uyarınca ihlallerin ilk tespit tarihinden itibaren, ilk tespit dâhil üç yıl içinde üç kez yapıldığının tespiti hâlinde ise ruhsat iptal edileceğinin düzenlendiği, izin alanlarının yeniden ihlal edildiğinin 05.07.2018 tarihli heyet raporunda tespit edilmesi üzerine yukarıda yer verilen mevzuat uyarınca dava konusu maden işletme ruhsatının iptali ile Maden Kunun uyarınca tesis edilen … TL idari para cezasına ilişkin Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün 24.07.2018 tarih ve E.433036 sayılı işleminin tesis edilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu …İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı vekili tarafından, dava konusu işlemin sebep unsuru olan ikinci ihlale ilişkin idari para cezası ve uyarı yazısının davacıya tebliğ edilmediği, dava konusu işlemin mevzuata aykırı olduğu, maden ruhsatının iptalinde Kanunda öngörülen usule uyulmadığı, yazılı bildirimin esas olması gerektiği, işlemin sebep unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu ve iptali gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, mahallinde yapılan tetkikler sonucunda davacı şirketin, dava konusu işlemden daha önce iki kez Maden Kanunu’nun 7. Madde izinleri dışında faaliyet gösterdiğinin tespit edilerek para cezası tesis edildiği, daha sonra yine mahallinde yapılan tetkikler neticesinde üretim faaliyetlerinin mevcut GSM ruhsatı ve ÇED izinleri dışında kaldığı ve tapulu şahıs arazilerinde üretim faaliyetinde bulunulduğu ancak tapulu alanlar ile ilgili izin belgelerinin olmadığının tespit edildiği ve 3. defa Maden Kanunu 7. madde uygulanarak ilgili madde uyarınca ruhsatın iptal edildiği ve para cezasının tesis edildiği, ilgili mevzuat uyarınca işlemin tesis edildiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeyerek işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirket, …İli, … İlçesi sınırları dahilinde bulunan S:82061 sayılı II(a) grubu maden işletme ruhsatlı sahada faaliyet göstermektedir.
S:82061 sayılı II(a) grubu maden işletme ruhsatlı ile ilgili olarak, davalı idarenin 31.03.2017 tarih ve 41077 sayılı işlemi ile ruhsat sahasında 7. madde izin alanları dışında yürütülen faaliyetler nedeni ile Maden Kanunu’nun 7. maddesinin 21. fıkrası uyarınca idari para cezası uygulandığı, yazılarının tebliğ tarihinden itibaren üç yıl içerisinde üç defa söz konusu Kanun hükmünün ihlal edilmesi durumunda ruhsatın iptal edileceği hususları davacı şirkete 06.04.2017 tarihinde tebliğ edilmiş olup, anılan idari para cezasının iptali istemiyle açılan dava …Sulh Ceza Hakimliği’nin E:…D.İş, K:… sayılı kararı ile reddedilmiştir.
Davacı şirket uhdesinde bulunan S:82061 sayılı II(a) grubu maden işletme ruhsat sahasının 03.10.2017 tarih ve 805607 sayılı olur ile yeniden tetkiki sonucunda, davalı idarenin 17.01.2018 tarih ve 402823 sayılı kararı ile ruhsat sahasının son iki mahallinde tetkikinde, sahada mevcut 7. madde izin alanları dışında faaliyette bulunulduğunun tespit edilmesi nedeniyle ruhsat hukukuna ikinci defa 7. maddenin uygulandığı, birinci yazının tebliği tarihi olan 06.04.2017 tarihinden itibaren 3 yıl içerisinde 7. madde izin alanlarının yeniden ihlal edildiğinin tespit edilmesi durumunda Sicil:82061 sayılı ruhsatın iptal edileceği hususları davacı şirketin KEP adresine gönderilmiştir.
Daha sonra ise yine saha mahallinde yapılan tetkikler sonucunda hazırlanan 05.07.2018 tarihli heyet raporda, üretim gerçekleştirilen alanların mevcut 7. madde izin alanları dışında kaldığının üçüncü kez tespit edilmesi nedeni ile Maden Kanunu’nun 7. maddesinin 21. fıkrası uyarınca işletme ruhsatının iptaline ilişkin Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün 24.07.2018 tarih ve E.433036 sayılı işlemi tesis edilmiştir.
Aynı işlem ile mahallinde yapılan tetkikler sonucunda hazırlanan 05.07.2018 tarihli heyet raporunda yer alan tespitler doğrultusunda davacı şirkete ayrıca Maden Kanunu’nun 7. maddesinin 21. fıkrası, 10. maddesinin 7. fıkrası, 12. maddesinin 7. fıkrası ve Maden Yönetmeliği’nin 43. maddesinin 1. fıkrası uyarınca toplam … TL idari para cezası verilmiştir.
Bunun üzerine Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün 24.07.2018 tarih ve E.433036 sayılı işleminin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
Dava konusu işlemin işletme ruhsatının iptaline ilişkin kısmı yönünden yapılan inceleme:
İLGİLİ MEVZUAT:
3213 sayılı Maden Kanunu’nun dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan hali ile “Madencilik faaliyetlerinde izinler” başlıklı 7. maddesinin 21. fıkrasında; “Çevresel etki değerlendirmesi ile ilgili karar, işyeri açma ve çalışma ruhsatı, mülkiyet izni olmadan veya on üçüncü fıkraya aykırı faaliyette bulunulduğunun tespiti hâlinde 30.000 TL tutarında idari para cezası uygulanarak bu alandaki işletme faaliyetleri durdurulur. Bu ihlallerin üç yıl içinde üç kez veya daha fazla yapıldığının tespiti hâlinde ise ruhsat iptal edilir.” hükmü yer almıştır.
7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 18.01.2018 tarihinde yürürlükte olan hali ile “Elektronik tebligat” başlıklı 7/a maddesinde; “Tebligata elverişli bir elektronik adres vererek bu adrese tebligat yapılmasını isteyen kişiye, elektronik yolla tebligat yapılabilir.
Anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlere elektronik yolla tebligat yapılması zorunludur.
Birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre elektronik yolla tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması hâlinde bu Kanunda belirtilen diğer usullerle tebligat yapılır.
Elektronik yolla tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar yönetmelikle belirlenir.” hükmü yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer alan mevzuatın değerlendirilmesinden, çevresel etki değerlendirmesi ile ilgili karar, işyeri açma ve çalışma ruhsatı, mülkiyet izni olmadan veya on üçüncü fıkraya aykırı faaliyette bulunulduğunun üç yıl içinde üç kez veya daha fazla yapıldığının tespiti hâlinde ruhsatın iptal edileceği açık olup, bu madde uyarınca uygulanacak yaptırımın ağırlığı dikkate alınarak birinci ve ikinci ihlal üzerine uygulanacak olan idari para cezalarına ilişkin yapılan tebligatların usulüne uygun olarak yapılıp yapılmadığı önem arz etmektedir.
Davacı şirket tarafından, Maden Kanunu’nun 7. maddesinin 21. fıkrası uyarınca ikinci ihlal üzerine idari para cezası uygulanmasına ilişkin davalı idarenin 17.01.2018 tarih ve 402823 sayılı kararının taraflarına tebliğ edilmediği iddia edilmektedir.
Dava konusu işlemde ise de; 17.01.2018 tarih ve 402823 sayılı davalı idare yazıları ile sahada mevcut 7. madde izin alanları dışında faaliyette bulunulduğunun tespit edilmesi nedeniyle ruhsat hukukuna 2. defa 7. maddenin uygulandığı, birinci yazının tebliği tarihi olan 06.04.2017 tarihinden itibaren 3 yıl içerisinde 7. madde izin alanlarının yeniden ihlal edildiğinin tespit edilmesi durumunda Sicil:82061 sayılı ruhsatın iptal edileceği hususlarının davacı şirketin KEP adresine gönderildiği belirtilmiştir.
Uyuşmazlığın çözümü için; Maden Kanunu’nun 7. maddesinin 21. fıkrası uyarınca ikinci ihlal üzerine idari para cezası uygulanmasına ilişkin davalı idarenin 17.01.2018 tarih ve 402823 sayılı işleminin 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nda belirtilen usullere uyularak tebliğ edilip edilmediğinin incelenmesi gerekmektedir.
… İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… sayılı ara kararı ile, … Genel Müdürlüğü’nden 17.01.2018 tarih ve 402823 sayılı işlemin davacının KEP adresine bilidirilip bildirilmediğine ilişkin bilgi belgenin istenilmesine karar verilmiş, ara karara verilen cevap ekinde yer alan sorgulamadan Maden İşleri Genel Müdürlüğüne ait KEP adresinden davacı şirkete ait KEP adresine 2018 Ocak ayı içerisinde sadece bir adet iletinin gönderildiği ve bu iletinin 18.01.2018 tarihinde alıcının aktivasyon sözleşmesini imzalamadığı için teslim edilemediği, “Teslim Edilemedi” delilinin Maden İşleri Genel Müdürlüğüne ait KEP adresine gönderildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, Maden Kanunu’nun 7. maddesinin 21. fıkrası uyarınca ikinci ihlal üzerine idari para cezası uygulanmasına ilişkin davalı idarenin 17.01.2018 tarih ve 402823 sayılı işleminin davacı şirkete usulüne uygun olarak tebliğ edilmediği anlaşıldığından, sahadaki faaliyetlerin mevcut 7. madde izin alanları dışında kaldığının üçüncü kez tespit edilmesi nedeni ile Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün 24.07.2018 tarih ve E.433036 sayılı işleminin Maden Kanunu’nun 7. maddesinin 21. fıkrası uyarınca işletme ruhsatının iptaline yönelik kısmında hukuka uyarlık, aksi yönde verilen Mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.
Dava konusu işlemin Maden Kanunu’nun 7. maddesinin 21. fıkrası, 10. maddesinin 7. fıkrası, 12. maddesinin 7. fıkrası ve Maden Yönetmeliği’nin 43. maddesinin 1. fıkrası uyarınca toplam … TL idari para cezası verilmesine ilişkin kısmı yönünden yapılan inceleme:
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Dosyaların incelenmesi” başlıklı 20. maddesinin 1. fıkrasında; ” Danıştay, bölge idare mahkemeleri ile idare ve vergi mahkemeleri, bakmakta oldukları davalara ait her türlü incelemeyi kendiliğinden yapar…” hükmüne, “Kararlarda bulunacak hususlar” başlıklı 24. maddesinin 1. fıkrasında ise; ” Kararlarda; …
b) Davacının ileri sürdüğü olayların ve dayandığı hukuki sebeplerin özeti, istem sonucu ile davalının savunmasının özeti,
…
e) Kararın dayandığı hukuki sebepler ile gerekçesi ve hüküm, tazminat davalarında hükmedilen tazminat tutarı… belirtilir.” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün 24.07.2018 tarih ve E.433036 sayılı dava konusu işlemi ile, davacı şirkete Maden Kanunu’nun 7. maddesinin 21. fıkrası uyarınca … TL, 10. maddesinin 7. fıkrası uyarınca … TL, 12. maddesinin 7. fıkrası uyarınca … TL ve Maden Yönetmeliği’nin 43. maddesinin 1. fıkrası uyarınca ise de … TL olmak üzere toplam … TL idari para cezası uygulanmıştır.
Ancak, İdare Mahkemesince verilen kararda Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün 24.07.2018 tarih ve E.433036 sayılı dava konusu işlemi ile uygulanan idari para cezalarına yönelik kısmı yönünden hukuki değerlendirme yapılmamış olup, davacının istemi hakkında eksik inceleme yapan İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki …İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu Bölge Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan … TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 08/10/2020 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.