Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2019/6776 E.  ,  2023/1526 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/6776
Karar No : 2023/1526

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Krom Madencilik A. Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, Erzurum İli Aşkale İlçesi sınırları içerisinde yer alan Sicil: … sayılı maden işletme ruhsatının, 2016 yılına ait işletme ruhsat bedelinin verilen süre içerisinde tamamlanmaması nedeniyle iptaline yönelik tesis edilen … tarih ve … sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; davalı idarece davacı şirket adresinin araştırılıp resmi veya hususi müessese ve dairelerden gerekli görülenlere sorulması ve zabıta vasıtasıyla tahkik ve tespit ettirilmesi suretiyle tespiti mümkünken, davalı idarece belirtilen şekilde herhangi bir adres araştırması yoluna gidilmeksizin, salt sistemde kayıtlı adrese tebligat yapılamadığından bahisle ilanen tebligat yapılması tebligat usulüne aykırılık teşkil ettiği, bu durumda, 3213 sayılı Maden Kanununun 13. maddesinde belirtildiği şekilde ruhsat bedelinin yatırılmaması halinde ruhsatın iptal edilebilmesi için ruhsat bedelinin üç ay içinde tamamlanması gerektiğinin usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi gerektiğinden, bu hususta tebligat usulüne aykırı şekilde yapıldığı anlaşılan ilanen tebligata istinaden, davacı şirketin ruhsatının iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, işlemin hukuka uygun olarak tesis edildiği, davacının adres değişikliğini bildirmekle yükümlü olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, mahkeme kararının usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Erzurum İli Aşkale İlçesi sınırları içerisinde yer alan ve davacı şirket uhdesinde bulunan Sicil: … sayılı maden işletme ruhsatının, 2016 yılına ait işletme ruhsat bedelinin davacı şirket tarafından yatırılmadığı, bu hususta alınan … tarih ve … sayılı makam oluru ile davacı şirketten 31.674,00 TL tutarındaki işletme ruhsat bedelinin 3 (üç) ay içerisinde yatırılmasının istenildiği, bu işlemin davacı şirketin genel müdürlük kayıtlarında bulunan adresine gönderildiği ancak tebliğ edilemediği, bunun üzerine anılan işlemin resmi gazetede ilan yolu ile tebliğ edilip ilan süresinin sonunda da işletme ruhsatının iptali üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 13. maddesinin 1. fıkrasında “Yürürlükteki ruhsatlar için her yıl ocak ayının sonuna kadar ruhsat bedelinin tamamının yatırılması zorunludur. İşletme ruhsat bedelinin %70’i genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili muhasebe birimi hesabına, %30’u çevre ile uyum planı çalışmalarını gerçekleştirmek üzere ruhsatı veren idarenin muhasebe birimi hesabına aktarılmak üzere Bakanlığın belirlediği bankada açılacak teminat hesabına yatırılır. I. Grup (a) bendi madenlerin ruhsat bedelleri ise, büyükşehir belediyesi dışındaki illerde il özel idaresi hesabına yatırılır. Ruhsat bedelinin yatırılmaması veya eksik yatırılması hâlinde 20.000 TL idari para cezası verilir ve ruhsat bedelinin üç ay içinde tamamlanması istenir. Bu süre içinde ruhsat bedelinin yatırılmaması durumunda ruhsat iptal edilir. Verilen sürede yatırılmayan ruhsat bedelinin %70’ine tekabül eden tutar 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilmek üzere ilgili tahsil dairesine bildirilir. Kaynak tuzlalarından ruhsat bedeli alınmaz. Faaliyet sonrası sahanın çevre ile uyumlu hâle getirilmesini müteakip, çevre ile uyum bedeli iade edilir.” hükmü bulunmaktadır.
7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 10. maddesinde; tebligatın, tebliğ yapılacak şahsa bilinen en son adresinde yapılacağı belirtilmiş; 21. maddesinin birinci fıkrasında, kendisine tebligat yapılacak kimse veya kanun’da sayılan kişilerden hiçbirinin gösterilen adreste bulunmaması veya tebellüğden imtina etmesi durumunda, tebliğ memurunun tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza mukabilinde teslim edeceği ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırmakla beraber, adreste bulunmama halinde tebliğ olunacak şahsa keyfiyetin haber verilmesini de mümkün oldukça en yakın komşularından birine, varsa yönetici veya kapıcıya da bildireceği, ihbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarihin tebliğ tarihi sayılacağı, 28. maddesinde, adresi meçhul olanlara tebligatın ilanen yapılacağı, kanun gereğince tebligat yapılamayan ve ikametgâhı, meskeni veya iş yeri de bulunamayan kimsenin adresinin meçhul sayılacağı, adresin meçhul olması halinde keyfiyetin tebliğ memuru tarafından mahalle veya köy muhtarına şerh verdirilmek suretiyle tespit edileceği, bununla beraber tebliği çıkaran merciin, muhatabın adresini resmî veya hususi müessese ve dairelerden gerekli gördüklerine soracağı ve zabıta vasıtasıyla tahkik ve tespit ettireceği kurala bağlanmıştır.
Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 48. maddesinde de; “Bu Yönetmelik hükümleri uyarınca kendisine tebligat yapılamayan, tebliğ memuru tarafından adresi tespit edilemeyen, adres kayıt sisteminde de yerleşim yeri adresi bulunmayan kişinin adresinin tespiti için tebligatı çıkaran merci tarafından adres araştırması yapılır. Tebligatı çıkaran merci, muhatabın adresini öncelikle resmî veya özel kurum ve dairelerden, bunlardan sonuç alınamadığı takdirde kolluk vasıtasıyla araştırabilir ve tespit ettirebilir. Yapılan araştırmalara rağmen muhatabın adresinin tespit edilememesi halinde adres meçhul sayılır. Adresi meçhul olanlara tebligat ilanen yapılır. İlânen tebligat, bu maddedeki usuller izlendikten sonra başvurulacak son çaredir.” hükümlerine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
3213 sayılı Maden Kanunu’nun 13. maddesine göre ruhsat bedelinin yatırılmaması veya eksik yatırılması hâlinde 20.000 TL idari para cezası verileceği ve ruhsat bedelinin üç ay içinde tamamlanmasının istenileceği, bu süre içinde ruhsat bedelinin yatırılmaması durumunda ruhsat iptal edileceği düzenlemesi bulunmaktadır. Bu madde uyarınca ruhsatın iptal edilebilmesi için tebligatın usulüne uygun olarak yapılıp yapılmadığı önem arz etmektedir.
Uyuşmazlıkta, 2016 yılına ait işletme ruhsat bedelinin 3 ay içerisinde yatırılmaması halinde ruhsatın iptal edileceğini bildirir … tarih ve … sayılı işlemin “… Mahallesi … Sok. … Sit. … Blok No:.. Daire:… Beşiktaş/İstanbul” adresine tebligata çıkarıldığı, tebliğ edilememesi üzerine anılan işlemin Resmi Gazetede ilan yoluyla tebliğ edildiği anlaşılmaktadır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacıya ait işletme ruhsatı bilgi formunda şirket adresinin “… Mah. … Sk. No:… İç Kapı No:… Beşiktaş/İstanbul” olarak yer aldığı, … tarih ve … sayılı davalı idare işleminin de belirtilen adrese tebliğ edildiği, şirketin adres değişikliği yaptığına ilişkin bilgi ve belge bulunmadığı, davacı vekilince Maden İşleri Genel Müdürlüğüne hitaben yazılan 12/01/2018 tarihli dilekçede de şirket adresinin “… Mah. … Sk. No:… İç Kapı No:… Beşiktaş/İstanbul” olarak belirtildiği, … tarih ve … sayılı işlemin idare tarafından davacı şirkete ait olmayan bir adrese tebliğe çıkarıldığı görülmektedir.
Bu durumda, … tarih ve … sayılı ihtar yazısının, davacı şirkete ait olmayan bir adrese gönderilmek suretiyle tebliğ edildiği ve davacının, idarenin tebligat usulüne aykırı olarak tebliğ yapması nedeniyle yükümlülüklerini yerine getiremediği açık olup, davalı idarece tesis edilen maden işletme ruhsatının iptaline ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk; temyizen incelenen kararda sonucu itibariyle hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının yukarıda yer alan gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. 2577 sayılı Kanunun 50. maddesi uyarınca onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine,
5. Kesin olarak, 29/03/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.