Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2019/6750 E.  ,  2023/1616 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/6750
Karar No : 2023/1616

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU :
18/08/2012 gün ve 28388 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’nin “Yükseköğretim kurumundan çıkarma cezasını gerektiren disiplin suçları” başlıklı 9. maddesinin a fıkrasının iptaline karar verilmesi istemidir.

DAVACININ İDDİALARI :
Anayasa’nın 42. maddesinde eğitim hakkının düzenlendiği, dava konusu düzenlemenin eğitim hakkını sınırlandırdığı, yükseköğretim kurumundan çıkarma cezasına karşı Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunulduğu, dolayısıyla hakkında verilen kararın kesinleşmediği, yükseköğretim kurumundan çıkarma cezası verilmesi ile iki defa cezalandırılmış olduğu iddia edilmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
Davanın süre aşımı nedeniyle reddedilmesi gerektiği, 2547 sayılı Kanun uyarınca verilen yetkiye dayanılarak ilgili Yönetmeliğin hazırlandığı, düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : 18/08/2012 gün ve 28388 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’nin dava konusu “Yükseköğretim Kurumundan Çıkarma cezasını gerektiren disiplin suçları başlıklı 9. maddesinin a fıkrasının iptali istenilmektedir.
Anayasa’nın 131. maddesi ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 54. maddesi uyarınca verilen yetkiye dayanılarak ilgili Yönetmeliğin hazırlandığı, düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ :
Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencisi olan davacı hakkında açılan davada, ‘Silahlı Terör Örgütüne Üye Olma’ suçu nedeniyle … Ağır Ceza Mahkemesi’nin E:…, K:… sayılı mahkumiyet kararının …Bölge Adliye Mahkemesi … Dairesi’nin … günlü kararı ile onanması ve ilgili kararın 13/03/2019 günü kesinleşmesi nedeniyle; davacı hakkında Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’nin 9/a maddesi uyarınca ‘Yükseköğretim Kurumundan Çıkarma Cezası’ uygulanmıştır.
İlgili disiplin cezası işlemine karşı … İdare Mahkemesi’nin E:… sayılı dosyası ile dava açılmış olup, anılan Mahkemenin … tarih ve K:… sayılı kararıyla “olayda Yüksek Öğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’nin 9/1-a fıkrası uyarınca Yükseköğretim Kurumlarında çıkarma cezası verilmesine yönelik olarak tesis edilen cezayı Hukuk Fakültesi Disiplin Kurulu’nun tesis ettiği ve kurul üyeleri arasında Prof. Dr. …’un olduğu, davacının söz konusu cezaya itiraz ettiği ve itirazın Özyeğin Üniversitesi Disiplin Kurulu’nca incelendiği, anılan kurulda Prof. Dr. …’un da yer aldığı, disiplin cezasını veren ve itirazı inceleyen kurulda aynı öğretim görevlisinin yer almasının, adı geçen kişinin kurulda bulunmasının kurulun diğer üyeleri tarafından olayın nitelendirilmesinde tarafsız bir şekilde karar verilmesi ve herhangi bir etki altında kalmadan olayın değerlendirilmesini olumsuz yönde etkileyeceği, dava konusu disiplin cezasının gereken tarafsızlık ve objektiflik ilkelerine ve hukuka aykırı tesis edildiği, öte yandan, her ne kadar dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte davacı hakkında kesinleşmiş mahkumiyet kararı olsa da, mevzuat uyarınca davacının istinaf mahkemesi tarafından onanan ve kesinleşen hapis cezasına karşı temyiz yolunun açıldığı ve davacı tarafından kararın Yargıtay’a temyiz edildiği, dolayısıyla davacı hakkında kesinleşmiş mahkumiyet hükmünün ortadan kalktığı, lehe olan düzenlemenin göz ardı edilmesi durumunda Anayasa ile güvence altına alınmış eğitim hakkının ihlal edileceği açık olduğundan, yasa koyucunun iradesiyle oluşan tanınan imkanı kullanan davacı hakkında bu sebeple de dayanaksız kalan dava konusu işlemde bu yönüyle de hukuka uygunluk olmadığı” gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Anılan karara yapılan istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
Bireysel işlemin dayanağı olan Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’nin “Yükseköğretim kurumundan çıkarma cezasını gerektiren disiplin suçları” başlıklı 9. maddesinin a fıkrasının iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
İlgili Mevzuat:
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Suç ve cezalara ilişkin esaslar” başlıklı 38. maddesinde, ceza ve ceza yerine geçen güvenlik tedbirlerinin ancak kanunla konulacağı; “Yönetmelikler” başlıklı 124. maddesinde, Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilecekleri düzenlenmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun dava tarihinde yürürlükte olan halinde, “Öğrencilerin disiplin işleri” başlıklı 54-a maddesinde, “Yükseköğretim kurumları içinde veya dışında yükseköğretim öğrenciliği sıfatına, onur ve şerefine aykırı harekette bulunan, öğrenme ve öğretme hürriyetini, doğrudan doğruya veya dolaylı olarak kısıtlayan, kurumların sükûn, huzur ve çalışma düzenini bozan, boykot, işgal ve engelleme gibi eylemlere katılan, bunları teşvik ve tahrik eden, yükseköğretim mensuplarının şeref ve haysiyetine veya şahıslarına tecavüz eden veya saygı dışı davranışlarda bulunan ve anarşik veya ideolojik olaylara katılan veya bu olayları tahrik ve teşvik eden öğrencilere; eylem başka bir suçu oluştursa bile ayrıca uyarma, kınama, bir haftadan bir aya kadar veya bir veya iki yarıyıl için kurumdan uzaklaştırma veya yükseköğretim kurumundan çıkarma cezaları verilir.” hükmü düzenlenmiş; “Yönetmelikler” başlıklı 65-a/9 maddesinde “Öğretim elemanları, memur ve diğer personel ile öğrencilerin disiplin işlemleri, disiplin amirlerinin yetkileri ve disiplin kurullarının teşkili ve çalışması ile ilgili hususlar”ın Yükseköğretim Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmeliklerle düzenleneceği hüküm altına alınmıştır.
Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’nin “Dayanak” başlıklı 2. maddesinde, “Bu Yönetmelik 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 54 üncü maddesi ile 65 inci maddesinin (a) fıkrasının (9) numaralı bendine dayanılarak hazırlanmıştır.” düzenlemesi; “Yükseköğretim kurumundan çıkarma cezasını gerektiren disiplin suçları” başlıklı 9-1/a maddesinde, ” Mahkeme kararıyla kesinleşmiş olmak kaydıyla, suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, böyle bir örgütü yönetmek veya bu amaçla kurulan örgüte üye olmak, üye olmamakla birlikte örgüt adına faaliyette bulunmak veya yardım etmek” düzenlemesi yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Anayasa Mahkemesi’nin 08/09/2022 tarih ve E:2022/54, K:2022/99 sayılı kararı ile; 2547 sayılı Kanun’un 54. maddesinin (a) bendi ile 65. maddesinin (a) fıkrasının (9) numaralı alt bendinde yer alan “…ile öğrencilerin…” ibaresinin; “Kuralla yükseköğretim öğrencilerinin disiplin işlemleri ile ilgili hususların düzenlenmesi yetkisi YÖK’e verildiği ancak Kanun’un 54. maddesinin (a) fıkrasında düzenlenen disiplin suç ve cezalarına işaret ettiği anlaşılan disiplin işlemleri ile ilgili hususların belirli bir açıklık ve kesinlikte ortaya konulmadığı kuralın, disiplin cezası gerektiren eylemlerle disiplin cezalarının belirlendiği ancak disiplin suç ve cezaları
arasında yeterli bağlantının kurulmadığı bir alanda idareye söz konusu alanın yönetmelikle düzenlenmesi yetkisini verdiği, bu durumda, ilgililerin hangi somut fiil ve olguya hangi hukuksal yaptırımın veya sonucun uygulanacağını belirli bir açıklık ve kesinlikte öngörebilmelerine yasal çerçevede imkân tanıyacak şekilde belirliliğe sahip olmayan düzenlemelerle idareye verilen yetkinin çerçevesinin çizildiğinin söylenemeyeceği, bu itibarla kuralın belirlilik ve yasama yetkisinin devredilemezliği ilkeleriyle bağdaşmadığı” gerekçesiyle iptaline, kararın Resmi Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine karar verilmiştir. Anılan karar 20/09/2022 tarih ve 31959 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
02/02/2023 tarih ve 7437 sayılı Kanun ile 2547 sayılı Kanun’un 54. maddesi yeniden düzenlenmiş ve öğrenci disiplin suç ve cezaları düzenleme altına alınmıştır. Bu Kanun’un 54/1-d bendinin 1. ve 2. alt bendlerinde,
1) Mahkeme kararıyla kesinleşmiş olmak kaydıyla suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, böyle bir örgütü yönetmek veya bu amaçla kurulan örgüte üye olmak,
2) Suç işlemek amacıyla kurulan bir örgüte üye olmamakla birlikte, örgüt adına faaliyette bulunmak veya örgüte yardım etmek,
Yükseköğretim kurumundan çıkarma disiplin cezasını gerektiren fiiller olarak sayılmıştır.
Anılan Kanun, 09/02/2023 tarih ve 32099 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan Öğrenci Disiplin Yönetmeliği, yayımlandığı tarihte yürürlükte olan dayanağı Kanun’a uygun olarak hazırlanmış ise de; Anayasa Mahkemesi’nin 08/09/2022 tarih ve E:2022/54, K:2022/99 sayılı kararı ile dayanağı Kanun maddesinin hukuka aykırılığı tespit edildiğinden, dava konusu Yönetmelik de hukuka uygunluk bulunmamakta ise de; 11/03/2023 tarih ve 32129 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik ile, 18/08/2012 tarihli ve 28388 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Sonuç itibariyle, Anayasa Mahkemesi kararının uygulanması amacıyla 2547 sayılı Kanun’da düzenleme yapıldığı ve 11/03/2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik ile de dava konusu Öğrenci Disiplin Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldığından, dava konusu düzenleme hakkında karar verilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. KONUSU KALMAYAN DAVA HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
04/04/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.