Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2019/5898 E.  ,  2023/280 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/5898
Karar No : 2023/280

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- …
…
19- …
VEKİLLERİ : Av. … – Av. …
Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ordu ili, Gölköy ilçesi, … Mahallesi mevkiindeki … Enerji Taahhüt Nakliyat Madencilik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından yapılması plânlanan ER: … numaralı II-(A) Grubu Patlatmalı Bazalt Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi projesiyle ilgili olarak Maden İşleri Genel Müdürlüğünce … sicil numaralı maden işletme ruhsatının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; Maden Kanunu’nun ve Yönetmelik’in ilgili maddeleri uyarınca usûlüne uygun olarak yapılan müracaatla birlikte işletme ruhsatı hakkının doğduğu, işletme ruhsatının iptal edilmesi nedenleri olarak Maden Kanunun yukarıda aktarılan hükümlerinde sayılan şartların ihlal edildiğine ilişkin dosyada hangi bir bilgi ve belgenin bulunmadığı, Mahkemece 01/07/2016 günlü kararıyla keşif ve bilirkişi incelemesine karar verildiği ve 10/08/2017 havale tarihli bilirkişi raporunda da, işletme ruhsatının usûl hükümlerine uygun olduğu yönündeki tespitleri gözetildiğinde ve davacıların iddialarının çevresel etkilere ilişkin olduğu ancak dava konusu edilen işlemin “maden işletme ruhsatı” verilmesine ilişkin olduğu, bu yönüyle bu iddiaların söz konusu madenin işletilebilmesi için alınması gerekli çevresel izinlere ilişkin olarak açılacak davalarda değerlendirmeye alınabileceği dikkate alındığında, hukuken gerekli şartları haiz olarak düzenlenen dava konusu işletme ruhsatında hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, dava konusu işletme ruhsatının bulunduğu alanda yapılacak faaliyetin çevresel sosyolojik tarihi eserlere ve tarıma yönelik olumsuz etkileri, bilirkişilere yönelik itirazlarının mahkemece giderilmediği, raporun detaylı bir incelemeyi içermediği, ÇED gerekli değildir kararı olmaksızın yapılan ruhsatlandırma işlemi hukuka aykırı olduğu, ÇED gerekli değildir kararına karşı açılan davada iptal kararı verilerek onandığı, bu karardan söz edilmediği, bu kararda ÇED kararının değil alanın ruhsatlandırılmasının hukuka aykırı olduğunun belirtildiği, yer seçim kriterine uyulmadığı, ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlem hukuka ve mevzuata uygun olduğundan istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının belirtilen gerekçe ile onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava; Ordu ili, Gölköy ilçesi, … Mahallesi mevkiindeki … Enerji Taahhüt Nakliyat Madencilik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından yapılması plânlanan ER: … numaralı II-(A) Grubu Patlatmalı Bazalt Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi projesiyle ilgili olarak Maden İşleri Genel Müdürlüğünce 13/01/2016 tarihinden geçerli olarak verilen … sicil numaralı maden işletme ruhsatının iptaline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
Davacılar tarafından … Enerji Taahhüt Nakliyat Madencilik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararının iptali istemiyle … İdare Mahkemesi’nin E:… esasına kayden açılan davada yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor hükme esas alınarak Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği’nin 17’nci maddesi uyarınca söz konusu şirkete “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilmesine yönelik davalı idare işleminde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verildiği, anılan kararın Danıştay On Dördüncü Dairesi’nin 10/04/2018 tarih E:2018/948 K:2018/2408 sayılı kararıyla onandığı görülmüş ise de; davacılar tarafından ileri sürülen hukuka aykırılık sebeplerinin dava konusu işletme ruhsatı ile ilgili olmadığı, bu hususların işletme izni ve ÇED Gerekli Değildir kararına yönelik olduğu, bu hususların ise davacılar tarafından dava konusu alana ilişkin verilmiş olan işletme izni ile ÇED Gerekli Değildir kararına yönelik olarak açılmış olan davalarda değerlendirilmesi gerektiği açıktır.
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. Kesin olarak, 02/02/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.