Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2019/4923 E. , 2023/234 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/4923
Karar No : 2023/234
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Kum Ocağı İnş. San. Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir İli, Ödemiş İlçesi, … Mahallesi’nde kum ocağı işletmesi bulunan davacı tarafından, işletmekte olduğu I (a) grubu maden işletme sahasının izin süresinin 23/05/2015 tarihinde sona erdiğinden ve temdit yapılmadığından bahisle yıkama-eleme tesislerine ait makina ve ekipmanların sökülerek kaldırılmasına ve stok malzemelerin alandan uzaklaştırılmasının sağlanmasına ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; yönetmelik hükümleri çerçevesinde, maden üretim faaliyeleri ile bu faaliyetlere bağlı geçici tesislere dayalı olarak üretim yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler için bazı ön şartları sağlamaları gerektiği, GSM ruhsatı için maden arama veya işletme ruhsatına sahip olunmasının ön koşul olduğu, bu sebeple davacıya ait 1(a) grubu maden işletme ruhsatının iptal edilmesi üzerine bu ruhsata dayalı olarak Ovakent Belediyesi’nde alınmış olan İşyeri Açma ve Çalışma ruhsatının dayanağının kalmadığı, daha sonra bu ruhsatın Ödemiş Belediyesince iptal edildiğinin anlaşıldığı, davacı tarafından bu işlemin iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce bölgede yürütülen projelerin bütünlüğünü bozabilecek kum-çakıl ocaklarının faaliyetlerinin sonlandırılması ve GSM ruhsatlarının iptal edilmesi gereğinin bildirilmesi üzerine, Küçükmenderes Nehri üzerinde faaliyet gösteren ve projelerin bütünlüğünü bozan kum çakıl ocaklarından bir tanesinin de davacıya ait saha olduğu, belirtilen kum-çakıl ocaklarının ruhsat sınırlarına bağlı kalmaksızın uzun yıllardır sürdürdükleri kaçak malzeme alımlarının devam etmesi, tarım arazilerinin vasfınının yitirilmesine, Bölge Müdürlüğünce götürülen sulama hizmetinin atıl duruma düşmesine ve Küçükmenderes Ovasının geri dönülmez şekilde tahribatına ve taşkına neden olarak kamu zararına yol açtığından bahisle kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, şirket hakkında yasal süre verilmeden ruhsat iptal edilmesinin hukuki dayanaktan yoksun olduğu, kendisinin nehir yatağından kaçak kum ve malzeme çıkardığına ilişkin somut bir tespit, mahkeme kararı ya da idarece uygulanan ceza bulunmadığı, emsal yargı kararlarına göre çıkarılan kum ve çakılın kaçak olduğunu saptama ve el koyma yetkisinin adli yargının olduğu, bu işlem yapılmadan doğrudan ceza verilemeyeceği, şirketin büyük ortağının komşu ilçe Beydağ’da madencilik faaliyeti için ruhsat aldığı, bu ruhsata istinaden şirketleri ile rödovans sözleşmesi imzalandığı, işlem nedeniyle mağdur olunacağı, tesisin fonksiyonunu devam ettirdiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. Kesin olarak, 31/01/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.