Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2019/4785 E.  ,  2023/271 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/4785
Karar No : 2023/271

Temyiz İsteminde Bulunanlar : 1- (Davacı) …
Vekili : Av. …
2- (Davalı) … Valiliği
Vekili : Av. …

İstemlerin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının aleyhe olan kısımlarının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmaların Özeti : Davacı tarafından istemin reddi gerektiği savunulmaktadır. Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Mahkeme kararının kısmen onanması, kısmen bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:

Dava, davacının yasal sınırın üzerinde alkol alarak araç kullandığından bahisle sürücü belgesinin 6 ay süreyle geri alınmasına ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ile aynı eylem nedeniyle 727,00-TL trafik idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptaline ve bu işlemler nedeniyle uğranıldığı ileri sürülen 10.000,00-TL maddi, 10.000,00-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 97/f maddesi uyarınca alkolmetre cihaz ölçüm sonucuna ancak Mahkemelerde itiraz edilebileceği dikkate alındığında, resmi sağlık kurumunca yapılan kan testi sonucunda davacının 0,1’den az alkollü olduğunun (alkolsüz) belirlendiği ve söz konusu raporun uyuşmazlık kapsamında hukuki anlamda delil olarak kabulünün zorunlu olduğu, iki ölçüm arasında 124 dakikalık zaman farkı bulunduğu, bu süre içerisinde davacının kanındaki alkol oranının 1,28 promilden 0,009 promile düşmesinin yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde bilimsel olarak mümkün olmadığı görüldüğünden, davacının yasal sınırın üzerinde alkollü araç kullandığından bahisle tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı; davacının önemli bir fuarda dava konusu işlemler nedeniyle iki iş günü bulunamaması nedeniyle iş gücü kaybı ve vesait ücreti ödemesi nedeniyle zarar görmesine ilişkin olarak davacı tarafından hukuken kabul edilebilir somut bir bilgi ve belgenin dava dosyasına sunulamadığı anlaşıldığından, 10.000,00-TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi isteminin reddi gerektiği; davacı fiilinin 2918 sayılı Kanun’un 48 inci maddesi kapsamındaki “alkollü araç kullanma” fiili kapsamında değerlendirilemeyeceği, tesis edilen 6 ay süre ile sürücü belgesinin geri alınmasına dair işlem sebebiyle 6 ay süreyle sürücü belgesini kullanamadığı ve buna bağlı olarak manevi olarak zarara uğradığı, yaşadığı üzüntü ve acının tatmini amacıyla davacıya takdiren 2.000,00-TL manevi tazminatın dava açma tarihten itibaren (02.06.2014) hesaplanacak yasal faiziyle birlikte ödenmesi gerektiği gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline, manevi tazminat isteminin 2.000-TL tutarındaki kısmının kabulüne, maddi tazminat istemi ile manevi tazminat isteminin geri kalan kısmı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
İdare Mahkemesi kararının; dava konusu işlemlerin iptaline, maddi ve manevi tazminat istemlerinin reddine dair kısmı yönünden incelenmesi;
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
İdare Mahkemesince verilen karar ve dayandığı gerekçe usul ve kanuna uygun olup bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, tarafların temyiz istemlerinin reddi gerekmektedir.
İdare Mahkemesi kararının; manevi tazminat isteminin 2.000-TL tutarındaki kısmının kabulüne dair kısmı yönünden incelenmesi;
Dosyanın incelenmesinden; trafik ekiplerince 21.05.2014 tarihinde saat 00:35’te yapılan denetimde davacının 1,28 promil alkollü olarak araç kullandığının tespiti üzerine, 2918 sayılı Yasa’nın 48/5.maddesi uyarınca sürücü belgesinin 6 ay süreyle geri alınmasına ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ile aynı eylem nedeniyle 727,00-TL trafik idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin tesis edildiği, akabinde davacı tarafından İstanbul Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne başvurulmak suretiyle kan testi yaptırıldığı, 21.05.2014 tarihinde saat 02:39’da, yani idarece teknik cihazla yapılan ölçümden 2 saat 4 dakika (124 dakika) sonra davacıdan alınan kan örneğinde alkol oranının 0,009 olarak tespit edilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Manevi tazminat, patrimuanda meydana gelen bir eksilmeyi karşılamaya yönelik bir tazmin aracı olmayıp, manevi tatmin aracıdır. Hukuka aykırı işlemler nedeniyle manevi bir zarardan söz edilebilmesi için öncelikle ilgilinin kişisel varlık ve haklarına hukuka aykırı bir saldırıda bulunularak kişinin yaşama gücünün azalması sonucunu doğuran olayların meydana gelmesi veya bu tür bir işlem sonucunda ağır bir elemin duyulmuş olması ya da kişinin şeref, haysiyet, kişilik hakları veya vücut bütünlüğüne yönelmiş bir saldırının varlığı gerekmektedir.
Bakılan uyuşmazlıkta, davacı hakkında tesis edilen işlemlerin yargı kararı ile iptaline karar verildiği görülmekte ise de; davalı idarece tesis olunan işlemler nedeniyle davacının kişisel varlığı ile şeref, haysiyet, kişilik hakları veya vücut bütünlüğüne yönelmiş bir saldırının varlığından söz edilemeyeceği, bu nedenle de davacıyı manevi açıdan rencide edebilecek hususların ve davalı idare aleyhine manevi tazminata hükmedilmesini gerektiren şartların oluşmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu durumda; İdare Mahkemesi kararının, 2.000,00-TL manevi tazminatın dava açma tarihten itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine yönelik kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesinin temyize konu kararının manevi tazminat isteminin 2.000-TL tutarındaki kısmının kabulüne yönelik kısmı yönünden bozulmasına, dava konusu işlemlerin iptaline, manevi tazminat isteminin geri kalan kısmının ve maddi tazminat isteminin reddine yönelik kısmı yönünden onanmasına, bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 02/02/2023 tarihinde, kararın onanmasına ilişkin kısım yönünden oybirliği, bozulmasına ilişkin kısım yönünden oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY :
(X)- Temyiz istemine konu İdare Mahkemesi kararı ve dayandığı gerekçe usul ve kanuna uygun olup bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, tarafların temyiz istemlerinin reddi ile Mahkeme kararının onanmasına karar verilmesi gerektiği oyuyla, kısmen bozma yönünde oluşan çoğunluk kararına katılmıyorum.