Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2019/4439 E.  ,  2023/802 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/4439
Karar No : 2023/802

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Taah. İnş. Tur. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, Mersin İli, Merkez İlçesi hudutları dahilinde ve uhdesinde bulunan sicil:… sayılı IV. grup maden işletme ruhsatının iptal edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K: … sayılı kararda; davacı şirketin eski adresi olan “…” adresine yapılan tebligatta; aynı adreste çalışan daimi işçisi olarak belirtilen evrakın tebliğ edildiği …’nin davacı şirket çalışanı olup olmadığı önem arz ettiği, idarece ve tebliğ memurunca adı geçenin davacı şirketin çalışanı olduğuna dair bir bilgi veya belge dosyaya ve tebliğ evrakına eklenmemiş olup, dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerden adı geçenin davacı şirketin işçisi olmadığı, başka bir sicil numarasında kayıtlı olan işyerinde sigortalı olduğu, buna göre davacı şirketin eski işyeri adresinde ve davacının işçisi olmayan şahsa yapılan tebliğin yukarıya alınan yasa maddesi uyarınca geçerli bir tebliğ olarak kabul edilmesine olanak bulunmadığından, işletme ruhsat bedelinin üç ay içerisinde ödenmediğinden bahisle maden işletme ruhsatının iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlem tesis edilmişse de, 3213 sayılı Kanun’un 13. maddesinin 1. fıkrası uyarınca işletme ruhsat bedelinin üç aylık sürede yatırılması hususunda bildirim yapılmasına ilişin yazının usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi gerektiğinden, söz konusu yazının usule aykırı olarak tebliğ edilmesi nedeniyle, maden işletme ruhsatının iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, 2015-2016 yıllarına ait evrakların da aynı kişi tarafından teslim alındığı, davacının iyi niyetli olmadığı, adrese yapılan tebligatlardan haberdar olmamasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan Bölge Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince 703 sayılı KHK ile 3213 sayılı Maden Kanunu’na eklenen Geçici 33. Madde ve 15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 766. Maddesi uyarınca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı hasım mevkiden çıkarılıp Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü hasım mevkine alınarak işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Davacı şirketin uhdesinde bulunan Sicil:… sayılı IV. Grup maden işletme ruhsatının 2016 yılına ait işletme ruhsat bedelinin ödenmemesi üzerine 3213 sayılı Kanun’un 13. maddesinin 1. fıkrası uyarınca işletme ruhsat bedelinin üç aylık sürede yatırılması hususunda bildirim yapılmasına dair Maden İşleri Genel Müdürlüğünce … tarih ve … sayılı işlem tesis edilmiştir.
Bu işlem, davacı şirketin ortaklar kurulunun 20/09/2013 tarihinde yaptıkları toplantıda “…” adresinde bulunan şirket merkezi “…” olarak değiştirilerek bu karar 01/10/2013 günlü, 8416 sayılı Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmasına rağmen adresin davalı idareye bildirilmemesi nedeniyle davacı şirketin “…” adresine tebligata çıkarılmış, tebliğ mazbatasında, tebliğ evrakının “aynı adreste çalışan daimi işçisi …’ye” tebliğ edildiği belirtilmiştir.
Yazının tebliğinden itibaren işletme ruhsat bedelinin üç ay içerisinde ödenmediğinden maden işletme ruhsatının iptali 25/04/2017 tarihinde Bakanlık Oluru ile uygun bulunmuş, bu işlemin davacıya bildirimine ilişkin 20/07/2017 tarihli işlem tesis edilmiştir.
Davacı tarafından, işletme ruhsatının iptaline ilişkin 25/04/2017 tarihli Bakanlık Oluru’nun iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 13. maddesinde, “Hükmi şahıslar namına kendilerine tebliğ yapılacak kimseler her hangi bir sebeple mütat iş saatlerinde iş yerinde bulunmadıkları veya o sırada evrakı bizzat alamıyacak bir halde oldukları takdirde tebliğ, orada hazır bulunan memur veya müstahdemlerinden birine yapılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Dava konusu işlemin iptal edildiği tarihte yürürlükte olan 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 13. maddesinin 1. fıkrasında “Yürürlükteki ruhsatlar için her yıl ocak ayının sonuna kadar ruhsat bedelinin tamamının yatırılması zorunludur. İşletme ruhsat bedelinin %70’i genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili muhasebe birimi hesabına, %30’u çevre ile uyum planı çalışmalarını gerçekleştirmek üzere ruhsatı veren idarenin muhasebe birimi hesabına aktarılmak üzere Bakanlığın belirlediği bankada açılacak teminat hesabına yatırılır. I. Grup (a) bendi madenlerin ruhsat bedelleri ise, büyükşehir belediyesi dışındaki illerde il özel idaresi hesabına yatırılır. Ruhsat bedelinin yatırılmaması veya eksik yatırılması hâlinde 20.000 TL idari para cezası verilir ve ruhsat bedelinin üç ay içinde tamamlanması istenir. Bu süre içinde ruhsat bedelinin yatırılmaması durumunda ruhsat iptal edilir. Verilen sürede yatırılmayan ruhsat bedelinin %70’ine tekabül eden tutar 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilmek üzere ilgili tahsil dairesine bildirilir. Kaynak tuzlalarından ruhsat bedeli alınmaz. Faaliyet sonrası sahanın çevre ile uyumlu hâle getirilmesini müteakip, çevre ile uyum bedeli iade edilir.” hükmü bulunmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
3213 sayılı Maden Kanunu’nun 13. maddesine göre ruhsat bedelinin yatırılmaması veya eksik yatırılması hâlinde 20.000 TL idari para cezası verileceği ve ruhsat bedelinin üç ay içinde tamamlanmasının istenileceği, bu süre içinde ruhsat bedelinin yatırılmaması durumunda ruhsat iptal edileceği düzenlemesi bulunmaktadır. Bu madde uyarınca ruhsatın iptal edilebilmesi için tebligatın usulüne uygun olarak yapılıp yapılmadığı önem arz etmektedir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; her ne kadar dava dilekçesinde tebligatların usulsüz olduğu belirtilmekte ise de, davacının maden işletme ruhsatının iptalinin bildirimine ilişkin 20/07/2017 tarihli işlemin 21/07/2017 tarihinde “…” adresine tebligata çıkarılması üzerine bakılan davanın açıldığı, davacı şirketin uhdesinde bulunan Sicil:… sayılı IV. Grup maden işletme ruhsatının 2016 yılına ait işletme ruhsat bedelinin ödenmemesi üzerine 3213 sayılı Kanun’un 13. maddesinin 1. fıkrası uyarınca işletme ruhsat bedelinin üç aylık sürede yatırılması hususunda bildirim yapılmasına dair Maden İşleri Genel Müdürlüğünce tesis edilen … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılan davada, İlk Derece Mahkemesince aynı gerekçelerle dava konusu işlemin iptal edilmesi ve Mahkeme kararına karşı yapılan istinaf isteminin reddedilmesi üzerine Dairemizin E:2018/5883 esasına kaydedilen dosyada, 29/11/2022 tarih ve K:2022/6935 sayılı kararımız ile, “… davacının maden işletme ruhsatının iptalinin bildirimine ilişkin 03/11/2016 tarihli işlemin 08/11/2016 tarihinde “…” adresine tebligata çıkarıldığı; tebliğ mazbatasında, “aynı adreste çalışan daimi işçisi …’ye” tebliğ edildiğinin belirtildiği, bu yazıyı tebliğ alanın ihtar yazısını tebliğ alan kişiyle aynı olduğu, yine, davacı tarafından 2013 yılında adresinin değiştiği belirtilmesine rağmen, davalı idare tarafından sunulan bilgi ve belgelerden, dava konusu işlemin tebliğine kadar davalı idareye adres değişikliğine ilişkin bir bildirimde bulunulmadığı, bu süreçte eski adresine tebligatların yapıldığı, dava konusu ruhsat sahası ile ilgili olarak tesis edilen bir işlemin 11/11/2015 tarihinde eski adres olduğu belirtilen adreste yine “…” isimli kişiye tebliğ edildiği, bu durumda, “…” isimli şahsın davacı şirkette çalıştığına ilişkin SGK kaydı bulunmasa da şirkette çalışmayan bir kişinin -birden fazla kez olacak şekilde- tebligat esnasında şirket adresinde bulunması ve tebligatı alması hayatın olağan akışına aykırı olduğu gibi şirket çalışanı olması için de sigortalı olarak görev yapması gerekmediği açık olduğundan ruhsat bedelinin 3 ay içerisinde yatırılması gerektiği aksi halde ruhsatın iptal edileceğine ilişkin … tarih ve … sayılı yazının davacı şirkete usulüne uygun tebliğ edildiği sonucuna varıldığından işletme ruhsat bedelinin verilen süre içerisinde yatırılmaması nedeniyle tesis edilen ruhsat iptaline ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.” gerekçesi ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Aynı sahaya ilişkin olarak ruhsat bedelinin yatırılması için verilen üç aylık süre sonunda yatırılmadığından bahisle 3213 sayılı Maden Kanunu’ nun 13. maddesi uyarınca iptal edilmesine ilişkin … tarih … sayılı işlemin iptali istemiyle açılan davada İdare Mahkemesince verilen dava konusu işlemin iptaline ilişkin kararın Dairemizin E:2018/5886 esasına kaydedilen dosyada, 29/11/2022 tarih ve K:2022/6936 sayılı kararımız ile; yukarıda söz edilen Dairemizin 29/11/2022 tarih ve K:2022/6935 sayılı kararı dikkate alınarak tebligatın usulüne uygun olarak yapıldığına karar verildiğinden usulüne uygun yapılan tebligata rağmen süresinde ruhsat bedelini yatırmayan davacı hakkında tesis edilen ruhsat iptaline ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle bozulmasına karar verildiği görülmüştür.
Bu durumda, “…” isimli şahsın davacı şirkette çalıştığına ilişkin SGK kaydı bulunmasa da şirkette çalışmayan bir kişinin -birden fazla kez olacak şekilde- tebligat esnasında şirket adresinde bulunması ve tebligatı alması hayatın olağan akışına aykırı olduğu gibi şirket çalışanı olması için de sigortalı olarak görev yapması gerekmediği açık olduğundan ruhsat bedelinin 3 ay içerisinde yatırılması gerektiği aksi halde ruhsatın iptal edileceğine ilişkin … tarih ve … sayılı yazının davacı şirkete usulüne uygun tebliğ edildiği sonucuna varıldığından işletme ruhsat bedelinin verilen süre içerisinde yatırılmaması nedeniyle tesis edilen ruhsat iptaline ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptaline yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın yukarıda belirtilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. Kesin olarak 23/02/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.