Danıştay Kararı 8. Daire 2019/3972 E. 2023/396 K. 07.02.2023 T.

Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2019/3972 E.  ,  2023/396 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/3972
Karar No : 2023/396

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVACI) … Elektrik Üretim A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI) … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin .. gün ve E:… , K:… sayılı kararının taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, … sicil numaralı sahanın Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nce incelenmesi sonucunda 2013/1-3, 2014 ve 2015 yıllarına ait devlet hakkı (hazine payı, özel idare payı, köylere hizmet götürme payı) farklarının komisyon raporu doğrultusunda revize edilmesi ve gecikme cezasıyla birlikte ödenmesine ilişkin Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; dava konusu işlemin 2013/3, 2014 ve 2015 dönemlerine ilişkin kısmı için; dava konusu uyuşmazlığın, 2013, 2014 ve 2015 yılı ocak başı satış fiyatının belirlenmesi için davalı idarece hazırlattırılan komisyon raporlarının işleme esas alınarak davacı şirkete ek Devlet hakkı farklarının çıkartılarak bu farkın gecikme cezası ile birlikte yatırılmasının istenilmesinden kaynaklandığı, söz konusu 2013 yılına ilişkin olarak hazırlanan 07/04/2014 tarihli komisyon raporu doğrultusunda uygulama yapılması için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı olur işleminin iptali istemiyle Danıştay Sekizinci Dairesi’nin E:2018/125 sayılı esasına kayıtlı dosyasında dava açıldığı, 2014 yılına ilişkin olarak hazırlanan 23/12/2014 tarihli komisyon raporu doğrultusunda uygulama yapılması için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı olur işleminin iptali istemiyle Danıştay Sekizinci Dairesi’nin E:2015/11967 sayılı esasına kayıtlı dosyasında dava açıldığı, 2015 yılına ilişkin olarak hazırlanan 06/01/2016 tarihli komisyon raporu doğrultusunda uygulama yapılması için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün işleminin iptali istemiyle Danıştay Sekizinci Dairesi’nin E:2016/3393 sayılı esasına kayıtlı dosyasında dava açıldığı ve bu üç davanın da devam ettiği görüldüğünden, bu aşamada hukuka aykırılığı noktasında bir karar veya tespit bulunmayan 2013, 2014 ve 2015 yılı ocak başı satış fiyatına esas alınan mevcut komisyon raporlarının uygulanmasına ilişkin olur işlemleri doğrultusunda tesis edilen dava konusu ek Devlet hakkı farklarının gecikme cezası ile birlikte yatırılmasının istenilmesine ilişkin dava konusu işlemin 2013/3, 2014 ve 2015 dönemlerine ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı; dava konusu işlemin 2013/1 dönemine ilişkin kısmı için ise; davacı şirketin maden ruhsatını 17/06/2013 tarihinde devraldığı, ancak dava konusu işlemle 01/01/2013-12/06/2013 tarihlerini kapsayan 2013/1 dönemine ilişkin devlet hakkı tutarlarının da davacı şirket adına tahakkuk ettirildiği, şahsilik ilkesinin gereği olarak devir tarihinden önceki döneme ilişkin borçlardan davacı şirketin sorumlu olamayacağı, dolayısıyla dava konusu işlemin 2013/1 dönemine ilişkin devlet hakkı tutarının davacı şirket adına tahakkuk ettirilmesine ilişkin kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçeleriyle dava konusu işlemin 2013/1 dönemine ait ek Devlet hakkı farklarının gecikme cezası ile birlikte yatırılmasının istenilmesine ilişkin kısmı yönünden iptaline, 2013/3, 2014 ve 2015 dönemlerine ait ek Devlet hakkı farklarının gecikme cezası ile birlikte yatırılmasının istenilmesine ilişkin kısımları yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davalı idare istinaf talebi yönünden; istinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine, davacının istinaf talebi yönünden; istinaf başvurusuna konu olan Kütahya İdare Mahkemesi kararının davacının bildirdiği adrese Tebligat Kanunu hükümlerine uygun olarak 23/07/2018 tarihinde tebliğ edildiği, bu karara karşı kararın tebliğini izleyen günden itibaren otuz gün içinde ve bu sürenin son gününün adli tatile rastlaması nedeniyle, en son 08/09/2018 gününün de hafta sonuna rastlaması nedeniyle 10/09/2018 tarihinde istinaf başvurusunda bulunulması gerekirken, bu süre geçirildikten sonra 05/11/2018 tarihinde kayda giren dilekçe ile yapılan istinaf başvurusunun süresinde olmadığı gibi, 2577 Sayılı Kanun hükümlerine göre, istinaf dilekçesinin karşı tarafa tebliği üzerine 30 günlük cevap süresinde istinaf başvurusunda bulunmak mümkün ise de, davalı idarenin istinaf başvurusunun 17/08/2018 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, bu tarihten itibaren 30 günlük istinaf süresinin de geçtiği anlaşıldığından davacının istinaf başvurusunun süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, beyan edilen ocak başı fiyatlarının emsallerinden düşük olması nedeniyle, Maden Kanunu hükümleri uyarınca Genel Müdürlükçe oluşturulan komisyon raporu uyarınca belirlenen ocak başı satış fiyatları üzerinden revize edilen devlet hakları farklarının dava konusu işlemle davacıdan istendiği, işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, davacı tarafından; ocakbaşı fiyatı üzerinden hesaplanan devlet hakkında hukuka aykırılık bulunmadığı, Mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idareler tarafından istemin reddi gerektiği savunulmakta olup, davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının açıklama ile onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 703 sayılı KHK ile 3213 sayılı Maden Kanunu’na eklenen Geçici 33. madde ve 15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 766. maddesi uyarınca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı hasım mevkiiden çıkarılarak işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
İdare Mahkemesince, dava konusu uyuşmazlığın, 2013, 2014 ve 2015 yılı ocak başı satış fiyatının belirlenmesi için davalı idarece hazırlattırılan komisyon raporlarının işleme esas alınarak davacı şirkete ek Devlet hakkı farklarının çıkartılarak bu farkın gecikme cezası ile birlikte yatırılmasının istenilmesinden kaynaklandığı, söz konusu 2013 yılına ilişkin olarak hazırlanan 07/04/2014 tarihli komisyon raporu doğrultusunda uygulama yapılması için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı olur işleminin iptali istemiyle Danıştay Sekizinci Dairesi’nin E:2018/125 sayılı esasına kayıtlı dosyasında dava açıldığı, 2014 yılına ilişkin olarak hazırlanan 23/12/2014 tarihli komisyon raporu doğrultusunda uygulama yapılması için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı olur işleminin iptali istemiyle Danıştay Sekizinci Dairesi’nin E:2015/11967 sayılı esasına kayıtlı dosyasında dava açıldığı, 2015 yılına ilişkin olarak hazırlanan 06/01/2016 tarihli komisyon raporu doğrultusunda uygulama yapılması için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle Danıştay Sekizinci Dairesi’nin E:2016/3393 sayılı esasına kayıtlı dosyasında dava açıldığı ve bu üç davanın da devam ettiği görüldüğünden, bu aşamada hukuka aykırılığı noktasında bir karar veya tespit bulunmayan 2013, 2014 ve 2015 yılı ocak başı satış fiyatına esas alınan mevcut komisyon raporlarının uygulanmasına ilişkin olur işlemleri doğrultusunda tesis edilen dava konusu ek Devlet hakkı farklarının gecikme cezası ile birlikte yatırılmasının istenilmesine ilişkin dava konusu işlemin 2013/3, 2014 ve 2015 dönemlerine ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilmiştir.
… tarih ve … sayılı olur işleminin iptali istemiyle açılan davanın Dairemizin 08/06/2022 tarih ve E:2018/125, K:2022/3924 sayılı kararı ile reddedildiği ve temyiz edilmeyerek kesinleştiği, … tarih ve … sayılı olur işleminin iptali istemiyle açılan davanın Dairemizin 27/06/2019 tarih ve E:2015/11967, K:2019/6158 sayılı kararıyla reddedildiği ve karara karşı yapılan temyiz isteminin Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 09/12/2020 tarih ve E:2019/3480, K:2020/2985 sayılı kararı ile reddedilerek kararımızın kesin olarak onandığı, 2015 yılına ait Devlet hakkı hesaplamasına esas ocak başı satış fiyatının tespitine dair işlemin iptali istemiyle açılan davanın Dairemizin 27/06/2019 tarih ve E:2016/3393, K:2019/6160 sayılı kararıyla reddedildiği ve karara karşı yapılan temyiz isteminin Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 09/12/2020 tarih ve E:2019/3428, K:2020/29854 sayılı kararı ile reddedilerek kararımızın kesin olarak onandığı, bu suretle dava konusu işlemin dayanağı olan Maden İşleri Genel Müdürlüğü işlemlerinde hukuka aykırılık bulunmadığı olduğu sonucuna varıldığı anlaşılmakta olup, sonucu itibariyle Mahkeme kararında hukuka aykırılık bulunmadığı ve yapılan bu ek açıklama ile kararın onanmasına gerektiği sonucuna varılmıştır.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz istemlerinin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının belirtilen açıklama ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. Kesin olarak, 07/02/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.