Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2019/3846 E.  ,  2022/435 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/3846
Karar No : 2022/435

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU :
1- … Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi öğrencisi olan davacı tarafından, 3 kat bursunun kesilmesine yönelik işlem
2- Bu işlemin dayanağı olan Gençlik ve Spor Bakanlığı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yönetim Kurulu Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı kararının 5. maddesinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Davacı tarafından; Milli Sporcu olanların Millilik belgesi ile 3 kat burs almaya hak kazandığı, davacının da “Milli Sporcu Belgesi” ile Kredi ve Yurtlar Kurumuna başvuruda bulunduğu ve 3 kat burs almaya hak kazandığı, … Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Rekreasyon Bölümü öğrencisi olarak 08.11.2016 tarihinden itibaren Milli Sporcu olması sebebi ile 3 kat burs aldığı, Kanun ve yönetmeliklerde bursun kesilme sebeplerinin açıkça belirtildiği ve davacıda bursunun kesilmesi için belirtilen sebeplerden hiçbirisinin mevcut olmadığı, Yönetim Kuruluna tanınan yetkinin bağlı bir yetki olduğu, Kanun ve yönetmelikte öğrencinin öğrenim ders başarı durumuna göre bursun devamı konusunda durum belirleneceğini belirttiği halde Yönetim Kurulu öğrencinin ders başarı durumu dışında kıstaslar belirleyerek yetkisi dışında bir işlem ile karar verdiği, davacının Üniversiteye gelmeden öncesinde Milli Sporcu Belgesini aldığı, bu belge ile kazandığı hakları, kendisinin, ailesinin ekonomik durumunu, alacağı bursu da değerlendirip buna göre öğrenim hayatı hakkında planlama yaptığı, kazanılmış hakkı olan bursun kesilmesi ile ekonomik olarak zor duruma düşeceği okuluna bu yüzden ara vereceği veya son vereceği bir durum oluştuğu, hukuka aykırı olduğu halde davacının yönetim kurulu kararından haberi olsa idi davacının bu şartları da yerine getirme gayretinde olacağı, hiçbir bildirim de olmadan hukuka aykırı karar alınıp davacının kazanılmış hakkının elinden alınmasının hukuk kuralları ile bağdaşmadığı, iddia edilmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
Davalı tarafından; Yönetim Kurulu kararı gereği 2017-2018 öğretim yılı sonunda Spor Genel Müdürlüğü tarafından davacı öğrencinin pasif sporcu olduğunun bildirilmesi üzerine 2018-2019 öğretim yılından itibaren ödenen tutarların öğrenim kredisi olarak bildirildiği, 351 sayılı
Kanun uyarınca, burs kontenjanlarını belirleme yetkisinin Yönetim Kurulu’na ait olduğu 5102 sayılı Kanun uyarınca çıkarılan Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Burs-Kredi Yönetmeliği’nin 31. maddesinde, öğrenciye burs verilmekte iken bursun kesilmesini gerektirecek bir durum ortaya çıktığında bursun kesileceğinin ve bundan sonra ödenen burs miktarlarının öğrenim kredisi borcuna dönüştürüleceğinin belirtildiği, davacının milli sporcu olduğunun tespiti üzerine, 2016-2017 ve 2017-2018 öğretim yıllarında milli sporcu bursu ödendiği, dava konusu Yönetim Kurulu kararı uyarınca, davacının 2017-2018 öğretim yılı sonunda pasif sporcu olduğunun bildirilmesi üzerine, 2018-2019 öğretim yılından itibaren bursunun kesilerek yerine öğrenim kredisi ödenmeye başlandığı, tesis edilen işlemlerin hukuka ve mevzuata uygun olduğu, bu nedenle davanın reddedilmesi gerektiğini savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Dava konusu olayda, ilgili Yönetmelik maddeleri uyarınca bursun kesilmesi sebeplerinden birini bünyesinde bulundurmayan davacının yaptığı taahhütname sonucu aldığı bursu yine ilgili Yönetmelik maddesi uyarınca öğrenim süresinin sonuna kadar alması hususunda haklı beklentisinin olduğu, Yönetim Kurulu kararıyla getirilen yeni kıstas hakkında bursunun kesilmesi tarihinden önce haberdar olmayan davacının dava konusu Yönetim Kurulu kararından işlem tarihi itibariyle haberdar olsa idi bursun kesilmesinden önce söz konusu şartları taşımak için gerçekleştirebileceği eylemlerden de yoksun bırakıldığı dikkate alındığında, dava konusu bireysel işlem ile dayanağı Yönetim Kurulu kararında hukuka uyarlık bulunmadığı ve iptali gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava, … Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi öğrencisi olan davacı tarafından, 3 kat bursunun kesilmesine ilişkin işlem ve dayanağı olan Gençlik ve Spor Bakanlığı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yönetim Kurulu Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı kararının 5. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
351 sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanunu’nun 2. maddesinde, Kurumun amacının; Yurt içinde ve dışında yükseköğrenim gören öğrenciler için yurtlar yapmak ve bunların işletmesini sağlamak, beslenme yardımı yapmak, eğitim, sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerle milli ve manevi gelişmelerine katkı sağlamak, yükseköğrenim öğrencilerine kredi veya burs vermek, öğrencilerin yüksek öğrenimlerini kolaylaştırmak olarak belirtilmiş; 02/07/2018 tarihli 703 sayılı KHK’nın 11. Maddesi ile mülga olan ancak dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibariyle yürürlükte olan 7. maddesinin sekizinci fıkrasının (b) bendinde, burs/kredi verilecek ve yurtlarda barınacak öğrencilerin değerlendirilmesine ilişkin kıstasları belirlemek, yönetim kurulunun görevleri arasında sayılmıştır.
5102 sayılı Yüksek Öğrenim Öğrencilerine Burs Kredi Verilmesine İlişkin Kanun’un 2. maddesinde, ”Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun, yurt içinde yüksek öğrenim gören ve bu Kanuna göre çıkarılacak yönetmeliklerle belirtilen usul ve esaslar dahilinde yeterlikleri ve ihtiyaçları tespit edilen öğrencilere burs-kredi verebilecekleri hükmüne yer verilmiş, ”Yönetmelik”
başlıklı 6. maddesinde ise; bu Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esasların Maliye Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığınca müştereken çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği kurala bağlanmıştır.
5102 sayılı Kanun’un 6. maddesi gereğince yürürlüğe konulan; Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Burs-Kredi Yönetmeliğinin 8. maddesinde, Kurum Yönetim Kurulunun, Kurum bütçesini dikkate alarak ilk defa burs verilecek öğrenci sayısını, aylık burs miktarlarını, ödeme zamanını ve öğrencilerin Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi sınavı sonucundaki başarılarına göre burs kontenjanlarını belirlemeye yetkili olduğu; 15. maddesinde, burs almaya hak kazanan öğrencinin, metni ve alınma usulü Genel Müdürlükçe hazırlanan taahhütnameyi Kuruma vermekle yükümlü olduğu; Belge ve Durum Araştırması başlıklı 18. maddede, Kurumun gerekli gördüğü takdirde burs alan öğrencilerin belge veya durumlarını araştırabileceği; Bursun Tahsili başlıklı 31. maddede ise bu Yönetmeliğin 18. maddesi uyarınca tespit edilen öğrencilerin bursu kesileceği, ödenen burs miktarının yasal faizi ile birlikte Kurumca geri alınacağı, öğrenciye burs verilmekte iken, bursun kesilmesini gerektirecek bir durum ortaya çıktığında, bursun kesilmesini gerektiren durumun gerçekleştiği tarih itibarıyla bursun kesileceği, bu tarihten sonra ödenen burs miktarlarının öğrenim kredisi borcuna dönüştürülerek, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Öğrenim Kredisi Yönetmeliği hükümlerine göre tahsil edileceği kurala bağlanmıştır.
Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yönetim Kurulunun … tarih ve … No’lu kararı ile amatör milli yükseköğrenim öğrencilerine verilecek bursun kıstasları belirlenmiş; 5. maddesinde; burs almaya hak kazanan sporcu, son 1 yıl içerisinde Milli Takımlarda sakatlık ve sağlık problemi hariç yer almadığı takdirde veya son bir yıl içerisinde yapılan yaş kategorisine uygun Türkiye Şampiyonasında olimpik branşlarda ilk 8, diğer branşlarda ilk 4’e girmediği zaman burs ödemesinin sona ereceği yolunda kural getirilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacının milli sporcu olduğunun tespiti üzerine, 2016-2017 ve 2017-2018 öğretim yıllarında milli sporcu bursu ödendiği, dava konusu Yönetim Kurulu kararı uyarınca, davacının 2017-2018 öğretim yılında pasif sporcu konumuna düştüğünün bildirilmesi üzerine, Ekim 2018 yılından itibaren bursunun kesilerek yerine öğrenim kredisi ödenmeye başlandığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuatın değerlendirilmesinden; Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yönetim Kurulunun burs verilecek öğrencilerin değerlendirilmesine ilişkin kıstasları belirlemeye yetkili olduğu konusunda herhangi bir duraksama bulunmamaktadır. Söz konusu bursun verilme nedeni, milli sporcuları öğrencilik dönemi içerisinde maddi bakımdan desteklemek ve onları milli sporcu unvanını kazandıkları alanda çalışmaya teşvik etmek olduğu görülmektedir.
Bu bağlamda kendisine burs verilen öğrencilerin izlenerek, burs alma koşulu olan, milli sporculuk vasfını devam ettirip ettirmediği durumuna bağlı olarak son bir yıllık süre zarfında sakatlık ve sağlık problemleri hariç milli takımda yer almadıklarının tespiti halinde burs ödemesinin durdurularak bursunun krediye dönüştürülmesini öngören Yönetim Kurulu kararının yukarıda yer verilen mevzuata uygun olduğu sonucuna varılmaktadır.

Buna göre pasif sporcu durumuna düşen milli sporcuların burslarının kesilmesini öngören Yönetim Kurulu kararına uygun olarak, Gençlik ve Spor Bakanlığı Spor Genel Müdürlüğü Uluslararası Organizasyonlar Dairesi Başkanlığınca pasif sporcu durumuna düştüğü tespit edilen davacının, 2018-2019 öğretim yılından itibaren üç kat bursunun kesilerek yerine öğrenim kredisi ödenmesine ilişkin bireysel işlemde de hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Davacının milli sporcu olduğunun tespiti üzerine, 2016-2017 ve 2017-2018 öğretim yıllarında milli sporcu bursu ödendiği, dava konusu Yönetim Kurulu kararı uyarınca, davacının 2017-2018 öğretim yılında pasif sporcu konumuna düştüğünün bildirilmesi üzerine, Ekim 2018 yılından itibaren bursunun kesilerek yerine öğrenim kredisi ödenmeye başlandığı, bunun üzerine davacının bursunun kesilmesine yönelik işlem ile bu işlemin dayanağı olan Gençlik ve Spor Bakanlığı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yönetim Kurulu Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı kararının 5. maddesinin iptali istenilmektedir.

İNCELEME VE GEREKÇE:
İlgili Mevzuat:
16.8.1961 tarihli 351 sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanunu’nun (02/07/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 11 inci maddesiyle, bu Kanunun adında yer alan “Yurtlar Kurumu” ibaresi “Yurt Hizmetleri” şeklinde değiştirilmiştir) 2. maddesinde, “(Değişik: 16/11/2016-6761/2 md.) Yurt içinde ve dışında yükseköğrenim gören öğrenciler için yurtlar yapmak ve bunların işletmesini sağlamak, beslenme yardımı yapmak, eğitim, sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerle milli ve manevi gelişmelerine katkı sağlamak, yükseköğrenim öğrencilerine kredi veya burs vermek, öğrencilerin yükseköğrenimlerini kolaylaştırmaktır.” hükmüne; 2/7/2018 tarihli 703 sayılı KHK’nın 11 md.ile mülga olan ancak dava konusu genel işlemin tesisi tarihinde yürürlükte olan 7. maddesinin sekizinci fıkrasının (b) bendinde, burs/kredi verilecek ve yurtlarda barınacak öğrencilerin değerlendirilmesine ilişkin kıstasları belirlemek, yönetim kurulunun görevleri arasında sayılmıştır.
03.03.2004 tarihli 5102 sayılı Yüksek Öğrenim Öğrencilerine Burs Kredi Verilmesine İlişkin Kanun’un 2. maddesinde, ”Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu; yurt içinde yüksek öğrenim gören ve bu Kanuna göre çıkarılacak yönetmeliklerle belirtilen usul ve esaslar dahilinde yeterlikleri ve ihtiyaçları tespit edilen öğrencilere burs-kredi verebilir.’ hükmüne; ”Yönetmelik” başlıklı 6. maddesinde; ”Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığınca müştereken çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir.

5102 sayılı Kanun’un 6. maddesine dayanılarak 24.08.2004 tarih ve 25563 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Burs-Kredi Yönetmeliğinin 8, maddesinde: ‘’Kurum bütçesi dikkate alınarak ilk defa burs verilecek öğrenci sayısını, aylık burs miktarlarını, ödeme zamanını ve öğrencilerin Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi sınavı sonucundaki başarılarına göre burs kontenjanlarını belirlemeye Yönetim Kurulu yetkilidir.
Yönetim Kurulu;
a) Üniversitelere Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Kılavuzundaki öğrenci kontenjanlarını dikkate alarak, burs kontenjanı ayırır. (Vakıf üniversiteleri hariç)
Üniversiteler; kendilerine ayrılan sayıda burs verilmesini uygun buldukları öğrencileri, Yönetim Kurulunca belirlenecek aylık taban ve tavan burs miktarı içerisinde kalmak ve yıllık toplam burs tutarını aşmamak şartıyla tespit ederek her yıl en geç Ekim ayı sonuna kadar Kuruma bildirirler.
b) Genel bütçeli daireler ve üniversiteler dışında kalan katma bütçeli idarelerden 5102 sayılı Kanunun yayımı tarihinden önce ilgili mevzuatlarında burs verilmesine ilişkin hüküm bulunanların bildirdikleri öğrencilere, uygun sayıda burs kontenjanı ayırır. ‘’
14. maddesinde, “(Değişik:RG-14/6/2008-26906) Kurumca burs verilecek öğrenciler; öğrenci ve ailesinin sosyal, ekonomik durumu ile öğrencinin burs isteğinde bulunduğu tarihte yüksek öğretim kurumuna girişte aldığı puan ve puan türü, ara sınıfta ise yılsonu başarı durumu dikkate alınarak her yıl Yönetim Kurulunca belirlenen kıstaslar doğrultusunda değerlendirilir.”19. maddesinde ‘’Öğrenciye; öğrencilik halinin devam etmesi ve burs almasına engel bir durumunun olmaması koşuluyla, öğrenim gördüğü öğretim kurumunun normal öğrenim süresi kadar burs verilir.’’ hükümleri mevcuttur.
Anılan Yönetmeliğin 24. ile 30. maddeleri arasında “Bursun Kesilme Durumları”; belirtilmiş olup, bunlar
-Başarısızlık Sebebiyle
-Öğretim Kurumundan Ayrılma, İzin Alma veya Kayıt Dondurma
-Öğretim Kurumunun Kapatılması
-Vazgeçme
-Kurum Yurtlarından Çıkarılma
-Kesin Hükümle Mahkum Olma
-Öğretim kurumlarınca disiplin cezası verilmesi olarak yer almıştır.
10/07/2018 tarih ve 30474 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 184. maddesinin (h) fıkrasında, öğrencilere verilecek öğrenim kredisi, burs ve diğer yardımlara ilişkin hizmetleri yürütmek ve bunlara dair usul ve esasları belirlemek Gençlik ve Spor Bakanlığının görev ve yetkileri arasında, 188. maddesinin (ı) fıkrasında ise öğrencilere verilecek öğrenim kredisi ve burslara ilişkin usul ve esasları belirlemek, Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü’nün görevleri arasında sayılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Gençlik ve Spor Bakanlığı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yönetim Kurulu Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı kararının 5. maddesi açısından:
Davacının Milli Sporcu olduğunun tespit edilmesi üzerine burs tahsis edildiği, ilgili Yönetmelik maddesi uyarınca burs almaya engel bir durumun olmaması koşuluyla öğrenim görülen öğretim kurumunun normal öğrenim süresi kadar burs verileceğinin belirlendiği, yine ilgili Yönetmeliğin 24 ile 30. maddeleri arasında bursun kesilme durumlarının sayıldığı ve bu durumların davacıda mevcut olmadığı, Yüksek Öğretim Kredi Yurtlar Kurumunun … tarih ve … sayılı Yönetim Kurulu Kararının 5. maddesi ile ”Burs almaya hak kazanan sporcu, son 1 yıl içerisinde Milli Takımlarda sakatlık ve sağlık problemi hariç yer almadığı takdirde veya son 1 yıl içinde yapılan yaş kategorisine uygun Türkiye Şampiyonasında olimpik branşlarda ilk 8 diğer branşlarda ilk 4’e girmediği zaman burs ödemesi sona erer.” hükmünün getirildiği, ilgili karar kapsamında Spor Genel Müdürlüğü tarafından pasif sporcu olarak bildirilen davacının bursunun da aktif sporcu olmadığı gerekçesiyle kesilerek krediye dönüştürüldüğü görülmektedir.
Kurum kaynaklarını daha doğru ve yararlı şekilde kanalize ederek kamu zararına sebebiyet verilmemesinin ve öğrencilerin spora devam konusunda teşvik edilmesinin sağlanması amacıyla
yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca, Yönetim Kurulu’nun burs verilecek öğrencilerin değerlendirilmesine ilişkin kıstasları belirleme yetkisinin bulunduğu ve pasif sporcu durumuna düşen milli sporcuların burslarının kesilmesine yönelik bir düzenleme getirebileceği açık olmakla birlikte, halihazırda burs alanlardan yeni düzenlemeyle getirilen koşulları sağlamayanlara, bursun kesilme sebeplerinin kendilerinde mevcut olduğu konusunda bilgi sahibi olabilmeleri ve bursun devamı için gerekli koşulları sağlama olanağına sahip olabilmeleri açısından gerekli süre ve imkan tanınması haklı beklentilerinin ve hukuki güvenilirlik ilkesinin bir gereği olduğundan, mevcut durumda burs alanlar için geçiş maddesi öngörülmeden tesis edilen dava konusu düzenleyici işlemde bu yönüyle hukuka uyarlık görülmemiştir.

Davacının bursunun kesilmesine ilişkin bireysel işlem yönünden:
Yukarıda yer verilen sebepler neticesinde dava konusu bireysel işlemin dayanağı olan Gençlik ve Spor Bakanlığı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yönetim Kurulu Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı kararının 5. maddesinde hukuka uyarlık görülmediğinden, söz konusu maddenin tesisi sonucu davacının üç kat bursunun kesilmesine yönelik bireysel işlemde de hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Dava konusu Gençlik ve Spor Bakanlığı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yönetim Kurulu Başkanlığı’nın … tarih ve … sayılı kararının 5. maddesinin İPTALİNE,
2. Davacının 3 kat bursunun kesilmesine yönelik dava konusu işlemin İPTALİNE,
3. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …, TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
01/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.