Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2019/2697 E.  ,  2023/1631 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/2697
Karar No : 2023/1631

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Turz. İnş. Gıda Tem. Nak. San. Tic. ve Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı firma tarafından, otomobil ile tarifesiz yolcu taşımacılığı yapmak üzere adına düzenlenmiş olan A1 yetki belgesinin Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 78.maddesinin 9.fıkrası uyarınca 12/01/2016 tarihinde iptal edilmesine, bu iptal işleminin bildirim tarihini takip eden 30. gün yürürlüğe gireceğinin ve iptal edilen A1 yeki belgesinin, taşıt belgesinin ve taşıt kartı asıllarının iptal işleminin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde teslim edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin; iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:, … İdare Mahkemesi’nce verilen … gün ve E:… K:… sayılı kararda; olayda, Büyükşehir Belediye sınırları içerisinde ilgili Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME)’nden, diğer yerlerde ise ilgili il trafik komisyonundan şehiriçi taşıma düzeni ve arz/talep dengesi açısından uygundur ibareli kararın alınmasına ilişkin zorunluluğun Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde 23.10.2012 tarih ve 28450 sayılı Resmi Gazete’de yapılan değişiklik ile getirildiği, anılan belgenin A1 yetki belgesi almak isteyen şirketler tarafından Bakanlığa sunulması gerektiği, davacı firmanın ise A1 yetki belgesini belirtilen değişiklikten önce alındığı ve 07/12/2016 tarihine kadar geçerli olduğu, Yönetmelik ile getirilen zorunluluğun madde başlığında da belirtildiği üzere yetki belgesinin ilk defa alınması veya yenilenmesi sırasında sunulması gerektiği, değişikliğin yapıldığı tarih itibari ile halihazırda yetki belgesi sahibi olan firmalardan anılan belgenin istenilmesinin kazanılmış hak ilkesine aykırı olacağı, olayda Yönetmeliğin 78/9. maddesinde bahsi geçen “yetki belgesi alma şartlarından herhangi birininin kaybedilmesi” durumunun da söz konusu olmadığı, zira davacı tarafından yetki belgesinin alındığı tarih itibari bahsi geçen şartın yetki belgesi alma şartlarından birisi olmadığı, bu durumda Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde 23.10.2012 tarihinde yapılan değişikliğin davacıya ancak A1 yetki belgesinin yenileneceği zaman uygulanabileceği sonucuna varılarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; dava konusu işlemin dayanağı olan Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 23/10/2012 günlü ve 28450 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeligin 6. maddesiyle Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 13. maddesinin 1. fıkrasına eklenen (d) bendinin, Danıştay Onbeşinci Dairesi’nin 16/12/2015 tarihli ve E:2013/2135 K:2015/8833 sayılı kararı ile iptal edildiği, bu durumda tesis edilen işlemin hukuki dayanağının kalmadığı, dolayısıyla dava konusu işlemde bu yönüyle hukuka uygunluk bulunmadığından, İdare Mahkemesi kararı da sonucu itibarıyla yerinde görüldüğü belirtilerek istinaf başvurusuna konu edilen kararın, usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu, kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı gerekçesiyle, 2577 sayılı Yasanın 45/3. maddesi uyarınca başvurunun gerekçeli reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, işleminin hukuka ve mevzuata uygun olduğu ileri sürülerek istinaf kararının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Temyize konu Bölge Mahkemesi kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının 07.12.2011 tarihli A1 yetki belgesi sahibi olduğu, 23.10.2012 tarih ve 28450 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in 6. maddesiyle anılan Yönetmeliğin 13. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi eklenerek A1 yetki belgesi için Büyükşehir Belediye sınırları içerisinde ilgili Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME)’nden, diğer yerlerde ise ilgili İl Trafik Komisyonu’ndan şehiriçi taşıma düzeni ve arz/talep dengesi açısından uygundur ibareli kararın alınması için önce 31.12.2014 tarihine kadar, sonra da 01.10.2015 tarihine kadar süre verildiği, söz konusu eksikliğin süresinde tamamlanmaması üzerine davacıya gönderilen dava konusu işlem ile eksikliğin giderilmesi, aksi takdirde yetki belgesinin iptal edileceğinin bildirildiği, davacının eksikliği gidermediğinin görülmesi üzerine de bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
23.10.2012 tarih ve 28450 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle değişik yetki belgesi almanın ve yenilemenin özel şartları başlıklı 13. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde, “A1 veya A2 yetki belgesi için başvuranların, (c) bendinde belirtilen taşınmazda yürütecekleri taşımacılık faaliyetinin arz/talep dengesi ve taşıma düzeni bakımından sakıncası olmadığına dair büyükşehir belediye sınırları içerisinde ilgili Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME)’nden, diğer yerlerde ise ilgili il trafik komisyonundan alınmış kararı Bakanlığa sunmaları şarttır. Ancak bir kamu kurum/kuruluşuyla yapılan geçerli bir taşıma hizmet alımı sözleşmesine sahip olanlardan A1 yetki belgesi başvurusu sırasında sözleşme süresi sonuna kadar bu şart aranmaz. Sözleşme süresinin bitiminden itibaren 90 gün içerisinde söz konusu şartın gereği olan ilgili Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) veya ilgili il trafik komisyonu kararının Bakanlığa sunulmaması halinde bu kapsamda düzenlenen yetki belgeleri iptal edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin iptal başlıklı 78. maddesinin 9. fıkrasında; “Yetki belgesi sahibinin faaliyeti esnasında, yetki belgesi alma şartlarından herhangi birini kaybetmesi ve bu konuda, bu Yönetmelikte bir süre öngörülmemiş olması halinde, kaybedilen şartın veya şartların giderilmesi veya tamamlanması için Bakanlıkça 90 gün bekleneceği, bu 90 günlük süre içinde eksikliğin giderilmemesi halinde yetki belgesinin iptal edilir” kuralı yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince, dava konusu işlemin dayanağı olan Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 23/10/2012 günlü ve 28450 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeligin 6. maddesiyle Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 13. maddesinin 1. fıkrasına eklenen (d) bendinin, Danıştay Onbeşinci Dairesi’nin 16/12/2015 tarihli ve E:2013/2135 K:2015/8833 sayılı kararı ile iptal edildiği, bu durumda tesis edilen işlemin hukuki dayanağının kalmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş ise de Danıştay Onbeşinci Dairesinin ilgili yönetmelik hükmüne ilişkin iptal kararı Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 31/10/2018 gün ve E:2016/2234, K:2018/4042 sayılı kararıyla bozulmuş olup Dairemizin 02.02.2020 gün ve E:2019/4819 K:2020/708 sayılı dava ret kararı ile Yönetmelik hükmünün yürürlükte olduğu görüldüğünden bu gerekçeyle dava konusu işlemin iptal edilmesinde hukuki isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan Büyükşehir Belediye sınırları içerisinde ilgili Ulaşım Koordinasyon Merkezinden, diğer yerlerde ise ilgili il trafik komisyonundan şehiriçi taşıma düzeni ve arz/talep dengesi açısından uygundur ibareli kararın alınmasına ilişkin zorunluluğun Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde 23.10.2012 tarih ve 28450 sayılı Resmi Gazete’de yapılan değişiklik ile getirildiği, anılan belgenin A1 yetki belgesi almak isteyen şirketler tarafından Bakanlığa sunulması gerektiği, davacı firmanın ise A1 yetki belgesini, belirtilen değişiklikten önce 07/12/2011 tarihinde aldığı, Yönetmelik ile getirilen zorunluluğun madde başlığında da belirtildiği üzere yetki belgesinin ilk defa alınması veya yenilenmesi sırasında sunulması gerektiği, değişikliğin yapıldığı tarih itibari ile halihazırda yetki belgesi sahibi olan firmalardan anılan belgenin istenilmesinin kazanılmış hak ilkesine aykırı olacağı, olayda Yönetmeliğin 78/9. maddesinde bahsi geçen “yetki belgesi alma şartlarından herhangi birininin kaybedilmesi” durumunun da söz konusu olmadığı, zira davacı tarafından yetki belgesinin alındığı tarih itibariyle bahsi geçen şartın yetki belgesi alma şartlarından birisi olmadığı, Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde 23.10.2012 tarihinde yapılan değişikliğin davacıya ancak A1 yetki belgesinin yenileneceği zaman uygulanabileceği açık olduğundan sonucu itibarıyla hukuka uygun bulunan Bölge İdare Mahkemesi kararının belirtilen gerekçe ile onanması gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. 2577 sayılı Kanunun 50. maddesi uyarınca onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine,
5. Kesin olarak, 04/04/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.