Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2019/1248 E.  ,  2023/1220 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/1248
Karar No : 2023/1220

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Tarım İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, Gündoğmuş İlçesi … Mahallesi sınırları içinde davacı şirket adına verilen … ruhsat nolu saha içinde toplam 25.204,80 m² alandaki açık işletme ve altyapı tesisi izinlerinin 12.07.2017 tarihinde süresinin dolması nedeniyle izin yenilemek için yaptığı 12.07.2017 başvuru sonrasında kendisine tebliğ edilen … tarih ve … sayılı işlemde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmediği, izin süresinin dolduğu ve süresi içinde gerekli evraklarla uzatma talebinde bulunmadığı gerekçesiyle … Orman Bölge Müdürlüğünce açık işletme ve altyapı tesisi izinlerinin … tarih ve …/…, … ve … sayılı iptal olurlarını bildiren … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemidir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile; davacı şirketin madencilik faaliyet kapsamında sahip olduğu orman iznini 12.07.2017 tarihinde süresinin dolduğu ve bu tarihten önce Yönetmelikte iznin uzatılması için gerekli olan şartları yerine getirmediği açık olduğundan, izinlerinin iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, öte yandan; davacı tarafından 12.07.2017 tarihinde bir dilekçe ile iznin uzatılması talebinde bulunulmuş ise de; izin süresinin bitmesinden önce yalnızca uzatım dilekçesi verilmesi mevzuat uyarınca yeterli olmayıp, en geç bu tarihte Yönetmeliğin 10.maddesinde sayılan diğer yükümlülüklerin de (ruhsat hukukunun yürürlükte olduğuna veya işletme ruhsatına geçiş ile ilgili işlemlerin devam ettiğine dair beyan ile birlikte müracaat, bir yıllık arazi izin bedeli ödeme belgesi, ek taahhüt senedi) yerine getirilmesi gerektiğinden, bütün bu hususlar tamamlanmadan yapılan müracaatın yönetmelik hükmü uyarınca tek başına davacıya hak sağlamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve kararın kaldırılmasını gerektirecek bir neden bulunmadığı belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 31/07/2017 tarihli cevabi yazının usule uygun olarak tebliğ edilmediği, dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Antalya İli, Gündoğmuş İlçesi, … Mahallesi sınırları dahilinde bulunan IR:… ruhsat nolu sahada faaliyet gösteren davacı şirket tarafından, adına düzenlenen 12/07/2007 başlangıç tarihli IR:… nolu mermer işletme ruhsat sahası içinde toplam 25.204,80 m² alandaki açık işletme ve altyapı tesisi izinlerinin süresi 12/07/2017 tarihinde dolması üzerine 12/07/2017 tarihinde Orman Bölge Müdürlüğü kaydına giren dilekçe ile Maden İşleri Genel Müdürlüğü nezdinde izin uzatım işlemlerinin devam ettiğini belirterek orman izinlerinin süresinin uzatılmasının talep edildiği, anılan dilekçede adres “…” olarak belirtildiği, davalı idarece, Maden İşleri Genel Müdürlüğünden (MİGEM) alınacak ruhsat hukukunun yürürlükte olduğuna dair belgenin alınmasını müteakip 1 yıllık arazi izin bedeli olan 2.955,48 TL’nin KDV toplamı ile birlikte yatırılması ve yazı ekinde gönderilen taahhüt senedi örneğinin 1 asıl 2 yedek suret olacak şekilde noterden tasdik ettirilerek, bedellerin ödendiğine dair dekontlar ve MİGEM yazısı ile Bölge Müdürlüğüne 15 gün içinde başvurulması halinde izinlerin 1 yıl süreyle uzatılabileceğine ilişkin … tarih ve … sayılı cevabi yazının davacı şirketin 12/07/2017 tarihli başvuru dilekçesinde belirtilen “…” adresine iadeli taahhütlü posta ile dağıtıma çıkarılarak 03/08/2017 tarihli posta evrakının “…” isimli kişiye tebliğ edildiği, yapılan tebliğ kapsamında 31/07/2017 tarihli yazıda belirtilen yükümlülükler yerine getirilmek suretiyle süresi içinde gerekli evraklarla izin uzatma talebinde bulunulmadığından bahisle … Orman Bölge Müdürlüğünce açık işletme ve altyapı tesisi izinlerinin … tarih ve …/…, … ve … sayılı Olurları ile iptal edildiğini bildiren … tarih ve … sayılı dava konusu işlemin tesis edilmesi üzerine bu işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği’nin işlem tarihinde yürürlükte olan “Kesin izin süre uzatımı” başlıklı 10. maddesinin 2. fıkrasında; “İzin süresi ile birlikte ruhsat süresinin de sona ermesi ve izin sahibinin ilgili kanun hükümlerine göre yenilenmiş ruhsatı alamaması halinde; izin sahibinin, izin süresi son günü mesai bitimine kadar Maden İşleri Genel Müdürlüğünden alınmış ruhsat hukukunun yürürlükte olduğuna veya işletme ruhsatına geçişle ilgili işlemlerin devam ettiğine dair belge ile birlikte bölge müdürlüğüne müracaat etmesi, bir yıllık arazi izin bedelini ödemesi ve mevcut taahhüt senedi hükümlerini kabul ettiğine dair onaylı ek taahhüt senedi vermesi halinde bir yıl süreyle izin aynı şartlarla devam eder.
” hükmü yer almıştır.
Aynı Yönetmeliğin işlem tarihinde yürürlükte olan “İptal İşlemleri” başlıklı 11. maddesinin (d) bendinde “Bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat veya hammadde üretim izin belgesine dayalı olarak verilen maden arama, işletme, tesis ve altyapı tesis izinleri; Bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasında tanınan süre içinde yenilenmiş ruhsat, revize edilmiş rehabilitasyon projesi ve bu yönetmelik hükümlerine göre istenen evrak ile birlikte süre uzatımı için müracaat edilmemesi halinde Bakanlıkça iptal edilir.” hükmü bulunmaktadır.
7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun “Tebligatın yapılması” başlıklı 1. maddesinde “Kazaî merciler, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I) sayılı cetvelde yer alan genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, (II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idareler, (III) sayılı cetvelde yer alan düzenleyici ve denetleyici kurumlar, (IV) sayılı cetvelde yer alan sosyal güvenlik kurumları ile vakıf yükseköğretim kurumları, il özel idareleri, belediyeler, köy hükmî şahsiyetleri, barolar ve noterler tarafından yapılacak elektronik ortam da dâhil tüm tebligat, bu Kanun hükümlerine göre Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü veya memur vasıtasıyla yapılır.” hükmü, “Bilinen adreste tebligat” başlıklı 10. maddesinde “Tebligat, tebliğ yapılacak şahsa bilinen en son adresinde yapılır. Bilinen en son adresin tebligata elverişli olmadığının anlaşılması veya tebligat yapılamaması hâlinde, muhatabın adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresi, bilinen en son adresi olarak kabul edilir ve tebligat buraya yapılır. Şu kadar ki; kendisine tebliğ yapılacak şahsın müracaatı veya kabulü şartiyle her yerde tebligat yapılması caizdir.” kuralı yer almıştır.
Aynı Kanun’un “Hükmi şahıslara ve ticarethanelere tebligat” başlıklı 12. maddesinin 1. fıkrasında “Hükmi şahıslara tebliğ, salahiyetli mümessillerine, bunlar birden ziyade ise, yalnız birine yapılır.” hükmü, “Hükmi şahısların memur ve müstahdemlerine tebligat” başlıklı 13. maddesinde “Hükmi şahıslar namına kendilerine tebliğ yapılacak kimseler her hangi bir sebeple mütat iş saatlerinde iş yerinde bulunmadıkları veya o sırada evrakı bizzat alamıyacak bir halde oldukları takdirde tebliğ, orada hazır bulunan memur veya müstahdemlerinden birine yapılır.” düzenlemesi yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer alan düzenlemelerden anlaşıldığı üzere; 7201 sayılı Kanun uyarınca 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (II) sayılı cetveldeki özel bütçeli idareler arasında yer alan Orman Genel Müdürlüğü tarafından, ilgililere yapılacak tebligatlara ilişkin iş ve işlemlerin, 7201 sayılı Kanun hükümlerine tabi olduğu düzenlenmiş olup; buna göre, 7201 sayılı Kanun’da tebligatın nasıl yapılacağı; tebligatın yapılamaması ya da ilgilinin tebligatı kabul etmemesi halinde nasıl bir yol izleneceği; tebligat yapılacak kişinin hukuki statüsü sebebiyle tabi olduğu istisnai tebligat yöntemleri ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.
Belirtilen Yönetmelik hükümlerinin değerlendirilmesinden, izin süresi ile birlikte ruhsat süresi de sona eren ve ilgili kanun hükümlerine göre yenilenmiş ruhsatı alamayan izin sahibinin, izin süresi son günü mesai bitimine kadar Maden İşleri Genel Müdürlüğünden alınmış ruhsat hukukunun yürürlükte olduğuna veya işletme ruhsatına geçişle ilgili işlemlerin devam ettiğine dair belge ile birlikte bölge müdürlüğüne müracaat etmesi ve belirtilen diğer yükümlülükleri yerine getirmesi halinde iznin aynı şartlarla devam edeceği, bu hususların yerine getirilmemesi halinde ise izinlerin Bakanlıkça iptal edileceği anlaşılmaktadır.
Davacı şirket, 12/07/2017 tarihinde Maden İşleri Genel Müdürlüğü nezdinde izin uzatım işlemlerinin devam ettiğini belirterek orman izinlerinin süresinin uzatılması talebiyle davalı idareye başvuruda bulunduğu, davalı idare tarafından, … tarih ve … sayılı yazı ile, belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmesi durumunda izin uzatımı yapılabileceğine dair işlem tesis edilerek iadeli taahhütlü posta ile tebliğe çıkarılarak davacı şirketin 12/07/2017 tarihli başvuru dilekçesinde belirttiği adrese tebliğ edildiği görülmüştür.
Davacı şirket tarafından, … tarih ve … sayılı yazının şirket çalışanı olmayan “Celal Altan” isimli şahsa, usule uygun olmayan şekilde tebliğ edildiği, anılan yazının içeriğinden 11/10/2017 tarihli cevabi yazı ekinde gönderilen belgelerin incelenmesi sonucu haberdar olunduğu iddia edilmektedir.
Davalı idarenin … tarih ve … sayılı işleminin, davacı şirketin tek ortağı ve yetkilisi … adına “…” adresine iadeli taahhütlü posta ile dağıtıma çıkarıldığı, 03/08/2017 tarihli posta evrakının “Celal Altan (Yardımcı)” isimli kişiye tebliğ edildiği ancak tebliğ evrakında tebligatın hangi sebeple bu kişiye yapıldığına veya belirtilen kişinin tebligatı almaya yetkili olup olmadığına dair açıklayıcı nitelikte bir şerh yer almadığı, ayrıca davacı şirket tarafından yapılan 12/07/2017 tarihli başvuru dilekçesinde kapı numarasının “14” olarak belirtilmesine rağmen 31/07/2017 tarihli yazıda iadeli taahhütlü tebligatın yapılacağı adresin yazılı olduğu kısımda daire numarasının “17” olarak yazıldığı ve tebliğ evrakında da aynı şekilde “Daire 17” ibaresinin bulunduğu görülmektedir.

Bu durumda, dava konusu işlemin tesis edilmesine dayanak olan … tarih ve … sayılı işlemin Tebligat Kanunu’nun yukarıda yer verilen hükümlerinde belirtilen usule aykırı olarak tebliğ edildiği ve anılan işlemde belirtilen yükümlülükleri usulsüz yapılan tebligat nedeniyle yerine getiremediği açık olup, süresi içinde gerekli evraklarla uzatma talebinde bulunmadığı gerekçesiyle Antalya Orman Bölge Müdürlüğünce açık işletme ve altyapı tesisi izinlerinin … tarih ve …/…, … ve … sayılı iptal olurlarını bildiren … tarih ve … sayılı dava konusu işlemde hukuka uyarlık, aksi yönde verilen Mahkeme kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın yukarıda belirtilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. Kesin olarak, 15/03/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.