Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2019/109 E.  ,  2023/2143 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/109
Karar No : 2023/2143

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Tekirdağ ili, Kapaklı ilçesi, … Mahallesi, … Cadde, Kredi ve Yurtlar Kurumu … Sokakta bulunan … Taksi Durağı üyesi (…) plakalı aracın maliki davacı tarafından; taksi durağının iptal edilmesi, durak üyeliğinin sona erdirilmesi, tahsisli T (…) plakasının tescil kaydının silinerek seriden plakaya dönüştürülmesi ve boşa çıkartılması için ilgililere ve ilgili İl Emniyet Müdürlüğüne yazı yazılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Koordinasyon Merkezi kararının kendisine ilişkin kısmının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; … Taksi Durağının kurulması ve anılan durakta davacının çalışma hakkının, Karaağaç Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararına dayandığı, davacının, bu durakta çalışma hakkı bulunan …’dan … Taksi Durağındaki hak ve hissesinin tamamını devir aldığı ve … nolu plakalı araçla bu durakta faaliyetine başladığı, Karaağaç Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararında belirli bir süre öngörülmediği gibi …’ye, …’ya ya da davacıya verilen çalışma izninin iptaline ilişkin daha sonra alınan bir İl Trafik Komisyonu veya Belediye Meclis/Encümen kararının bulunmadığı, davacının … Taksi Durağında … nolu plakalı araçla ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yapma hakkı yönüyle Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliği’nin 29. maddesi kapsamında bir kazanılmış hakkının bulunduğu, … Taksi Durağının kurulması ile anılan durakta davacının … nolu plaka ile ticari amaçlı yolcu taşıma hakkının Karaağaç Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararına dayandığı, kararda belirli bir süre öngörülmediği, durağın ve çalışma hakkının iptaline ilişkin daha sonra alınan bir İl Trafik Komisyonu kararı veya Belediye Meclis/Encümen kararı bulunmadığı, … Taksi Durağına ihtiyaç bulunmadığı yönünde bir tespitin bulunmadığı gibi T Plaka Yönetmeliği uyarınca durak hakkı ile T plakanın bir bütün oluşturması nedeniyle, Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Koordinasyon Merkezinin … tarih ve … sayılı kararının, … Taksi Durağının iptal edilmesine, durağa kayıtlı davacıya ait … nolu plakaya ilişkin durak üyeliğinin sona erdirilmesine, T plakasının tescil kaydının silinerek seriden plakaya dönüştürülmesine ve boşa çıkartılması için ilgililere ve İl Emniyet Müdürlüğüne gerekli yazının yazılmasına ilişkin uyuşmazlığa konu kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstanbul Bölge İdare Mahkemesince verilen kararda; İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, taksi durağı açılması ve taksi durağı işletme hakkı verilmesi için önce Meclis Kararı alınması, sonra 2886 sayılı Kanuna dayalı olarak ihale yapılmak üzere Encümen Kararı alınması gerektiği, dava konusu olayda ihale süresinin sona erdiği, Meclis Kararı ile süreli hakkın süresiz hale gelmesinin mümkün olmadığı, aynı dosyalara ilişkin farklı kararlar verildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı vekili tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyası ile Tekirdağ iline ait ulaşım dosyalarının, yukarıda belirtilen mevzuatın ve Anayasa Mahkemesi’nin Cafer Sezgin ve Diğerleri Başvurusu’na ilişkin 07/04/2021 tarih, Başvuru No:2018/20720 sayılı kararının birlikte değerlendirilmesi neticesinde; ulaşımın bir kamu hizmeti olduğu, kamu hizmetinin devamlılığı ve sürekliliği kriterlerini taşıması gerektiği; taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına verilecek ticari plakaların sayısı, verilme usul ve esaslarının belediyelerin denetim ve yönetiminde olup; dağıtımının da 2886 Kanun kapsamında ihale yoluyla yapılması gerektiği, bu şekilde elde edilecek plakaların mülkiyetinin, şartları sağlayan ve belediyece uygun görülen üçüncü şahıslara satış yoluyla devrinin mümkün olduğu, taşımacılık faaliyetine ilişkin plaka uygulamasının (örneğin M, S, T ve J plaka gibi) plakaların şehir içi toplu taşımacılık yapan araçların belirli bir düzende faaliyet göstermeleri ve takibinin kolaylığı açısından getirilmiş bir uygulama olduğu, bu plakaların temelinde çalışma izni olmaması halinde başka bir harf grubuna dahil olmasıyla bu harf grubuna dahil olması arasında hukuken herhangi bir fark bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Ayrıca bu plakaların mülkiyet hakkı gibi süreklilik arz edemeyeceği, sahipliklerinin dayanak işlemlerinin süresiyle sınırlı olduğu; Tekirdağ ilinin büyükşehir olmasından sonra davalı Büyükşehir Belediyesince şehrin ulaşım hizmetleri konusunda güncelleme çalışmaları yapıldığı ve çeşitli Yönetmelikler çıkarılarak yeni düzenlemeler getirildiği görülmüş, her ne kadar belediye sınırları içerinde ulaşıma ilişkin düzenleme ve karar verme yetkisinin belediyelere / büyükşehir belediyelerine ait olduğu açık olsa da, düzenlemenin yapıldığı tarihten önce T plakası olan yani mülkiyet hakkı kapsamında gözetilmesi gereken bir menfaati olan ve aktif olarak taksicilik yapan esnafa, ilgili belediyenin güncelleme çalışmalarından ve yapılan yeniliklerden olumsuz, aşırı ve tek taraflı olarak etkilenmemesi amacıyla makul beklentilerinin karşılanabilmesi için uygun geçiş süreci tanınması gerektiği anlaşılmıştır.
Olayda ise,davacının T plaka sahibi olduğu, aktif olarak taksicilik yaptığı, çalışmasına ilişkin mesleki faaliyet belgesi ve vergi kaydı bulunduğu, davacının Büyükşehir Belediyesinin güncelleme çalışmalarından ve yapılan yeniliklerden olumsuz, aşırı ve tek taraflı etkilenmemesi amacıyla makul beklentilerinin karşılanabilmesi için uygun geçiş süreci tanınması gerektiği anlaşıldığından, dava konusu işlemin iptali yönündeki … İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararı neticesi itibarıyla hukuka uygun bulunmuştur.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından varsa artan tutarın Mahkeme tarafından ilgili tarafa iadesine,
4. 2577 sayılı Kanunun 50. maddesi uyarınca onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine,
5. Kesin olarak, 17/04/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.