Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2019/1039 E. , 2023/1272 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/1039
Karar No : 2023/1272
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : …
Vekili : Av. …
Karşı Taraf (Davalı) : … Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …
Davalı Yanında Davaya Katılanlar : 1- …
2- …
3- …
4- …
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Davalı Silifke Belediye Başkanlığı tarafından istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, davacı tarafından, Yeşilovacık Belediye Meclisi’nin(kapatılan) … Liman İşletmeleri Anonim Şirketi’ndeki %5’lik hisse payının devrine ilişkin … tarih ve … sayılı meclis kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince; davanın ehliyet yönünden reddine ilişkin kararının, Dairemizin 27.09.2016 tarih ve E:2015/15110, K:2016/7306 sayılı kararıyla, davacının güncel, kişisel ve meşru bir menfaatinin ihlal edilmiş olduğunun kabulü ile davanın esası hakkında karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulması üzerine, bozma kararına uyularak mahkemece, liman işletmeciliği ile ilgili olarak herhangi bir faaliyeti, iş ve işlemleri bulunmayan Yeşilovacık Belediyesinin 2012 yılında yapılan sermaye arttırımı ile ilgili olarak hisse payına düşen kısmın yalnızca yasal zorunluluk kısmını ödediği, 2013 yılında ise 50.000,00-TL karşılığında hissesini devrettiği, belirtilen döneme kadar şirketin gelir getirici faaliyette bulunmadığı, bununla birlikte anılan şirket tarafından 27.02.2013 tarihinde belediyeye 150.000,00-TL bağış yapıldığı hususları birlikte değerlendirildiğinde dava konusu işlemde kamu yararına, hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15. maddesinin j bendinde, “Toptancı ve perakendeci hâlleri, otobüs terminali, fuar alanı, mezbaha, ilgili mevzuata göre yat limanı ve iskele kurmak, kurdurmak, işletmek, işlettirmek veya bu yerlerin gerçek ve tüzel kişilerce açılmasına izin vermek.” belediyenin görev ve yetkileri arasında; 18.maddesinin (i) bendinde, “Bütçe içi işletme ile 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununa tâbi ortaklıklar kurulmasına veya bu ortaklıklardan ayrılmaya, sermaye artışına ve gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar vermek.” belediye meclisinin görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, … Liman İşletmeleri Anonim Şirketi Yönetim Kurulu’nun … tarih ve … sayılı kararı ile, …, …, … ve …’ye ait 1.250’şer olmak üzere toplam 5.000 adet hissenin birim hisse değeri 1,00 TL olmak üzere toplam 5.000,00TL bedel karşılığında Yeşilovacık Belediye Meclisi’ne(kapatılan) devrine izin verilmesine karar verildiği, daha sonra 100.000,00-TL olan şirket sermayesinin 2010 yılında 400.000,00-TL’ye çıkarıldığı, Yeşilovacık Belediye Meclisi’nin anılan sermaye arttırımına katıldığı, 2012 yılında da şirket sermayesinin 1.000.000,00-TL ye çıkarıldığı, Yeşilovacık Belediye Meclisi’nin söz konusu sermaye arttırımı ile ilgili payına düşen kısmı ödeyemediği, ancak yasal zorunluluk kısmını ödediği, daha sonra dava konusu meclis kararı ile %5’lik hisse payının şirkete devredilmesine karar verildiği, akabinde Yeşilovacık Liman İşletmeleri Anonim Şirketi Yönetim Kurulu’nun 06.03.2013 tarih ve 5 sayılı kararı ile, %5’lik hissenin her biri için %1,25 olmak üzere …, …, … ve …’ye birim hisse değeri 1,00 TL olmak üzere toplam 50.000,00TL bedel karşılığında devrinin kabulüne karar verildiği, bu kararın iptali istemiyle davacı tarafından bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Her ne kadar Mahkeme kararında belediyenin liman işletmeciliği ile ilgili olarak herhangi bir faaliyeti, iş ve işlemlerinin bulunmadığı belirtilmişse de yukarıda yer verilen Kanun hükmünde, belediyenin ilgili mevzuata göre yat limanı ve iskele kurmak, kurdurmak, işletmek, işlettirmek veya bu yerlerin gerçek ve tüzel kişilerce açılmasına izin vermek görev ve yetkisinin olduğu görülmektedir.
İdari işlemlerin bir sebebe ve gerekçeye dayalı olması hukukun genel ilkelerinden olup bu ilke genel anlamda düzenleme veya işlem yapan idareyi, uyguladığı ve düzenleme yaptığı alanda, doğru ve anlamlı olgular ortaya koymaya ve denetim yapmaya zorlar.
İdarelerin, işlem tesis ederken Anayasa ve yasalarla çizilen çerçeve içinde takdir hakkına sahip oldukları açık ise de, bu takdir hakkı, serbestçe ve keyfi şekilde kullanılanabilecek bir durumu ifade etmeyip, kamu yararı ve hizmet gerekleri açısından hukuka uygun olarak temellendirilmiş olgularla desteklenmelidir. Başka bir deyişle, idari işlemin yargısal denetiminin yapılabilmesi için işlemin gerekçelerinin somut bilgi ve belgelerle ortaya konulması gerekmektedir.
Buna göre, dava konusu hissenin devredildiği tarihe kadar liman inşaatının tamamlanmamış olduğu hususu dikkate alındığında, devir tarihine kadar zaten şirketin gelir getirici faaliyette bulunmasının mümkün olmadığı, dolayısıyla idarenin dava konusu hissenin satış gerekçesini makul gerekçelerle ortaya koyamadığı; hisse devrine ilişkin 05.02.2013 tarihli belediye meclis kararının hemen akabinde anılan şirket tarafından, 27.02.2013 tarihinde, belediyeye 150.000,00-TL bağış yapılmış olmasının hissenin değerinde satılmadığı hususunda şüphe yarattığı; bunun yanı sıra, devir tarihindeki hisse satış bedelinin piyasa şartlarına göre araştırılarak hissenin değerinin ortaya konulması gerekiyorken, Mahkemece hissenin değerine yönelik herhangi bir araştırma yapılmadan eksik incelemeye dayalı karar verildiği sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, davanın reddine ilişkin temyize konu Mahkeme kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 16/03/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.