Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2019/1031 E.  ,  2022/433 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/1031
Karar No : 2022/433

DAVACI : …
DAVALI : …Bakanlığı
VEKİLLERİ : Av. …
DAVANIN KONUSU :
1- Davacı amatör sporcu bursu almakta iken aktif sporcu olmadığı gerekçesiyle bursunun krediye dönüştürülmesine ilişkin işlem,
2- Bu işlemin dayanağı olan Yüksek Öğretim Kredi Yurtlar Kurumunun …tarih ve …sayılı Yönetim Kurulu Kararının 5. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.

DAVACININ İDDİALARI :
Davacı tarafından; 25563 sayılı R.G.’de yayımlanan Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Burs-Kredi Yönetmeliğinin 24-30 maddelerinde bursun kesilme sebepleri gösterilmiş olup, 19.11.2016 tarihli taahhüdünde 3. madde uyarınca öğrencilik halinin devam etmesi koşuluyla öğrenim gördüğü öğretim kurumunun normal öğrenim süresi kadar burs ödenmesi gerekirken, taahhüdün 6.,7.,17., ve 19. Maddelerinde yer alan bursun kesilme sebeplerini taşımamasına rağmen kazanılmış hakkı olan bursunun hukuksuz bir şekilde iptal edildiği, Kurul Yönetim Kurulunun burs verilecek öğrencilerin değerlendirilmesine ilişkin kıstasları belirlemeye yetkili olduğu, burs verilmiş öğrencilerin burslarının ancak ilgili mevzuattaki şartların oluşması durumunda iptal edilebileceği iddia edilmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
Davalı tarafından; davacının, 2017-2018 eğitim yılında Spor Genel Müdürlüğünce pasif sporcu olarak bildirilmesi sebebiyle ilgili Yönetim Kurulu kararı gereği Ekim 2018den geçerli olmak üzere bursunun öğrenim kredisine çevrildiği, davacının taahhütnamede yer alan, bursun kesilmesini gerektiren bir durumun ortaya çıkması halinde durumun gerçekleştiği tarih itibariyle bursunun kesileceğini ve bu tarihten sonra ödenen burs tutarının öğrenim kredisine dönüştürüleceğini kabul ve taahhüt ettiği, davalı Kurum Yönetim Kurulu’nun burs/kredi verilecek öğrencilerle ilgili kıstasları tayine yetkili olduğu ve 27.10.2017 tarihli Yönetim Kurulu kararıyla bu kıstasların belirlendiği, dava konusu işlemle Kurul kaynaklarını daha doğru ve yararlı şekilde kanalize ederek kamu zararına sebebiyet verilmemesinin ve öğrencilerin spora devam konusunda teşvik edilmesinin sağlandığı ve dava konusu işlemlerin hukuka ve mevzuata uygun olduğundan davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Dava konusu olayda, ilgili Yönetmelik maddeleri uyarınca bursun kesilmesi sebeplerinden birini bünyesinde bulundurmayan davacının yaptığı taahhütname sonucu aldığı bursu yine ilgili Yönetmelik maddesi uyarınca öğrenim süresinin sonuna kadar alması hususunda haklı beklentisinin olduğu, Yönetim Kurulu kararıyla getirilen yeni kıstas hakkında bursunun kesilmesi tarihinden önce haberdar olmayan davacının dava konusu Yönetim Kurulu kararından işlem tarihi itibariyle haberdar olsa idi bursun kesilmesinden önce söz konusu şartları taşımak için gerçekleştirebileceği eylemlerden de yoksun bırakıldığı dikkate alındığında, dava konusu bireysel işlem ile dayanağı Yönetim Kurulu kararında hukuka uyarlık bulunmadığı ve iptali gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …DÜŞÜNCESİ : Dava; davacı tarafından, amatör sporcu bursu almakta iken aktif sporcu olmadığı gerekçesiyle bursunun krediye dönüştürülmesine ilişkin işlem ile bu işlemin dayanağı olan Yüksek Öğretim Kredi Yurtlar Kurumunun …tarih ve …sayılı Yönetim Kurulu Kararının 5. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
Davacı tarafından, savunmaya verdiği cevapta; …tarih ve …sayılı Yönetim Kurulu Kararının 5. maddesinin yanında, 1, 2 ve 3. maddelerinin de iptalinin istenildiği belirtilmiş ise de; “davayı genişletme yasağı” uyarınca sonradan eklenilen 1,2 ve 3. maddeler yönünden değerlendirme yapılmamıştır.
16.8.1961 tarihli 351 sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanunu’nun (2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 11 inci maddesiyle, bu Kanunun adında yer alan “Yurtlar Kurumu” ibaresi “Yurt Hizmetleri” şeklinde değiştirilmiştir) 2. Maddesinde, “(Değişik: 16/11/2016-6761/2 md.) Yurt içinde ve dışında yükseköğrenim gören öğrenciler için yurtlar yapmak ve bunların işletmesini sağlamak, beslenme yardımı yapmak, eğitim, sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerle milli ve manevi gelişmelerine katkı sağlamak, yükseköğrenim öğrencilerine kredi veya burs vermek, öğrencilerin yükseköğrenimlerini kolaylaştırmaktır.” hükmüne; 2/7/2018 tarihli 703 sayılı KHK’nın 11 md.ile mülga olan ancak dava konusu genel işlemin tesisi tarihinde yürürlükte olan 7. maddesinin sekizinci fıkrasının (b) bendinde, burs/kredi verilecek ve yurtlarda barınacak öğrencilerin değerlendirilmesine ilişkin kıstasları belirlemek, yönetim kurulunun görevleri arasında sayılmıştır.
3.3.2004 tarihli 5102 sayılı Yüksek Öğrenim Öğrencilerine Burs Kredi Verilmesine İlişkin Kanun’un 2. maddesinde, ”Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu; yurt içinde yüksek öğrenim gören ve bu Kanuna göre çıkarılacak yönetmeliklerle belirtilen usul ve esaslar dahilinde yeterlikleri ve ihtiyaçları tespit edilen öğrencilere burs-kredi verebilir.’ hükmüne; ”Yönetmelik” başlıklı 6. maddesinde; ”Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığınca müştereken çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir.
5102 sayılı Kanun’un 6. maddesine dayanılarak 24.08.2004 tarih ve 25563 sayılı R.G.’de yayımlanan Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Burs-Kredi Yönetmeliğinin 14. Maddesinde, “(Değişik:RG-14/6/2008-26906) Kurumca burs verilecek öğrenciler; öğrenci ve ailesinin sosyal, ekonomik durumu ile öğrencinin burs isteğinde bulunduğu tarihte yüksek öğretim kurumuna girişte aldığı puan ve puan türü, ara sınıfta ise yılsonu başarı durumu dikkate alınarak her yıl Yönetim Kurulunca belirlenen kıstaslar doğrultusunda değerlendirilir.” hükmü getirilmiş; 24.-30. Maddeleri arasında “Bursun Kesilme Durumları”;
-Başarısızlık Sebebiyle
-Öğretim Kurumundan Ayrılma, İzin Alma veya Kayıt Dondurma
-Öğretim Kurumunun Kapatılması
-Vazgeçme
-Kurum Yurtlarından Çıkarılma
-Kesin Hükümle Mahkum Olma
-Öğretim kurumlarınca disiplin cezası verilmesi olarak sayılmıştır.
10/07/2018 tarih ve 30474 sayılı R.G.’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 184. maddesinin (h) fıkrasında, öğrencilere verilecek öğrenim kredisi, burs ve diğer yardımlara ilişkin hizmetleri yürütmek ve bunlara dair usul ve esasları belirlemek Gençlik ve Spor Bakanlığının görev ve yetkileri arasında, 188. maddesinin (ı) fıkrasında ise öğrencilere verilecek öğrenim kredisi ve burslara ilişkin usul ve esasları belirlemek, Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü’nün görevleri arasında sayılmıştır.
Yukarıda yer alan mevzuatın değerlendirilmesinden; dava konusu genel işlemin tesis tarih itibariyle Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yönetim Kurulunun burs verilecek öğrencilerin değerlendirilmesine ilişkin kıstasları belirlemeye yetkili olduğu sonucuna varılmaktadır.
Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yönetim Kurulunun …tarih ve …No’lu kararı ile amatör milli yükseköğrenim öğrencilerine verilecek bursun kıstaslarını belirlemiş; 5. Maddesinde, “burs almaya hak kazanan sporcu, son 1 yıl içerisinde Milli Takımlarda sakatlık ve sağlık problemi hariç yer almadığı takdirde veya son bir yıl içerisinde yapılan yaş kategorisine uygun Türkiye Şampiyonasında olimpik branşlarda ilk 8 diğer branşlarda ilk 4’e girmediği zaman burs ödemesinin sona erer” kuralı getirilmiştir.
Olayda; davacının milli sporcu olduğunun tespiti üzerine, 2016-2017 ve 2017-2018 öğretim yıllarında milli sporcu bursu ödendiği, dava konusu Yönetim Kurulu kararı uyarınca, davacının 2017-2018 öğretim yılında pasif sporcu olduğunun bildirilmesi üzerine, Ekim 2018 yılından itibaren bursunun kesilerek yerine öğrenim kredisi ödenmeye başlandığı görülmektedir.
Öğrencileri spordan uzaklaştırmamak ve dolayısıyla milli takımlarda yer alıp yarışlara iştiraklerini sağlamak amacıyla; yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca, burs verilecek öğrencilerin değerlendirilmesine ilişkin kıstasları belirleme yetkisi bulunan Yönetim Kurulunun aldığı …tarih ve …sayılı karar ile, pasif sporcu durumuna düşen milli sporcuların burslarının kesilmesine yönelik bir düzenleme getirebileceği açık olmakla birlikte, anılan düzenlemede, burs almaya devam eden milli sprcu öğrenciler için geçiş hükmüne yer verilmediği görülmektedir.
Oysa 19.11.2016 tarihli taahhütname ile 2016-2017 Eğitim Öğretim yılında milli sporcu bursu almaya başlayan davacının bursu devam ederken 2017-2018 öğretim dönem için amatör milli sporcu olan yükseköğrenim öğrencilerine burs verilmesine ilişkin yeni koşullar belirlenmiş; ancak daha önce burs alanlar için bir geçiş maddesi düzenlenerek bu öğrencilere aynı koşulları sağlamaları hususunda bir fırsat verilmeden; yeni belirlenen koşulları sağlamadığından bahisle davacının bursunun krediye dönüştürülmesine ilişkin bireysel işlemde ve dayanağı genel işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davacının bursunun kesilerek krediye dönüştürülmesi işleminin ve dayanağı olan davalı İdare Yönetim Kurulunun …tarih, …sayılı kararının 5. maddesinin iptali gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının 2016 yılında Yüksek Öğretim Kredi Yurtlar Kurumundan amatör sporcu bursu alarak Marmara Üniversitesi Fransızca Öğretmenliği bölümüne kayıt olduğu, davalı idarenin 07.11.2018 tarihinde, davacının aktif sporcu olmadığı gerekçesiyle …tarihli …sayılı Yönetim Kurulu kararına dayanarak 1.400,00 TL tutarındaki bursu 500,00 TL öğrenim kredisine dönüştürdüğü, davacının bursunun geri verilmesine ilişkin 07.11.2018 tarihli başvurusunun idarenin 13.11.2018 tarihli cevabıyla redddedildiği, bunun üzerine davacı tarafından amatör sporcu bursu almakta iken aktif sporcu olmadığı gerekçesiyle bursunun krediye dönüştürülmesine ilişkin işlem ile bu işlemin dayanağı olan Yüksek Öğretim Kredi Yurtlar Kurumunun …tarih ve …sayılı Yönetim Kurulu Kararının 5. maddesinin iptali istemiyle işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
İlgili Mevzuat:
16.8.1961 tarihli 351 sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanunu’nun (2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 11 inci maddesiyle, bu Kanunun adında yer alan “Yurtlar Kurumu” ibaresi “Yurt Hizmetleri” şeklinde değiştirilmiştir) 2. maddesinde, “(Değişik: 16/11/2016-6761/2 md.) Yurt içinde ve dışında yükseköğrenim gören öğrenciler için yurtlar yapmak ve bunların işletmesini sağlamak, beslenme yardımı yapmak, eğitim, sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerle milli ve manevi gelişmelerine katkı sağlamak, yükseköğrenim öğrencilerine kredi veya burs vermek, öğrencilerin yükseköğrenimlerini kolaylaştırmaktır.” hükmüne; 2/7/2018 tarihli 703 sayılı KHK’nın 11 md.ile mülga olan ancak dava konusu genel işlemin tesisi tarihinde yürürlükte olan 7. maddesinin sekizinci fıkrasının (b) bendinde, burs/kredi verilecek ve yurtlarda barınacak öğrencilerin değerlendirilmesine ilişkin kıstasları belirlemek, yönetim kurulunun görevleri arasında sayılmıştır.
3.3.2004 tarihli 5102 sayılı Yüksek Öğrenim Öğrencilerine Burs Kredi Verilmesine İlişkin Kanun’un 2. maddesinde, ”Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu; yurt içinde yüksek öğrenim gören ve bu Kanuna göre çıkarılacak yönetmeliklerle belirtilen usul ve esaslar dahilinde yeterlikleri ve ihtiyaçları tespit edilen öğrencilere burs-kredi verebilir.’ hükmüne; ”Yönetmelik” başlıklı 6. maddesinde; ”Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığınca müştereken çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir.
*5102 sayılı Kanun’un 6. maddesine dayanılarak 24.08.2004 tarih ve 25563 sayılı R.G.’de yayımlanan Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Burs-Kredi Yönetmeliğinin 8, maddesinde: ‘’Kurum bütçesi dikkate alınarak ilk defa burs verilecek öğrenci sayısını, aylık burs miktarlarını, ödeme zamanını ve öğrencilerin Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi sınavı sonucundaki başarılarına göre burs kontenjanlarını belirlemeye Yönetim Kurulu yetkilidir.
Yönetim Kurulu;
a) Üniversitelere Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Kılavuzundaki öğrenci kontenjanlarını dikkate alarak, burs kontenjanı ayırır. (Vakıf üniversiteleri hariç)
Üniversiteler; kendilerine ayrılan sayıda burs verilmesini uygun buldukları öğrencileri, Yönetim Kurulunca belirlenecek aylık taban ve tavan burs miktarı içerisinde kalmak ve yıllık toplam burs tutarını aşmamak şartıyla tespit ederek her yıl en geç Ekim ayı sonuna kadar Kuruma bildirirler.
b) Genel bütçeli daireler ve üniversiteler dışında kalan katma bütçeli idarelerden 5102 sayılı Kanunun yayımı tarihinden önce ilgili mevzuatlarında burs verilmesine ilişkin hüküm bulunanların bildirdikleri öğrencilere, uygun sayıda burs kontenjanı ayırır. ‘’
14. maddesinde, “(Değişik:RG-14/6/2008-26906) Kurumca burs verilecek öğrenciler; öğrenci ve ailesinin sosyal, ekonomik durumu ile öğrencinin burs isteğinde bulunduğu tarihte yüksek öğretim kurumuna girişte aldığı puan ve puan türü, ara sınıfta ise yılsonu başarı durumu dikkate alınarak her yıl Yönetim Kurulunca belirlenen kıstaslar doğrultusunda değerlendirilir.”19. maddesinde ‘’Öğrenciye; öğrencilik halinin devam etmesi ve burs almasına engel bir durumunun olmaması koşuluyla, öğrenim gördüğü öğretim kurumunun normal öğrenim süresi kadar burs verilir.’’ hükümleri mevcuttur.
24.-30. maddeleri arasında “Bursun Kesilme Durumları”;
-Başarısızlık Sebebiyle
-Öğretim Kurumundan Ayrılma, İzin Alma veya Kayıt Dondurma
-Öğretim Kurumunun Kapatılması
-Vazgeçme
-Kurum Yurtlarından Çıkarılma
-Kesin Hükümle Mahkum Olma
-Öğretim kurumlarınca disiplin cezası verilmesi olarak sayılmıştır.
10/07/2018 tarih ve 30474 sayılı R.G.’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 184. maddesinin (h) fıkrasında, öğrencilere verilecek öğrenim kredisi, burs ve diğer yardımlara ilişkin hizmetleri yürütmek ve bunlara dair usul ve esasları belirlemek Gençlik ve Spor Bakanlığının görev ve yetkileri arasında, 188. maddesinin (ı) fıkrasında ise öğrencilere verilecek öğrenim kredisi ve burslara ilişkin usul ve esasları belirlemek, Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü’nün görevleri arasında sayılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacı tarafından, savunmaya verdiği cevapta; …tarih ve …sayılı Yönetim Kurulu Kararının 5. maddesinin yanında, 1, 2 ve 3. maddelerinin de iptalinin istenildiği belirtilmiş ise de; “davayı genişletme yasağı” uyarınca sonradan eklenilen 1,2 ve 3. maddeler yönünden değerlendirme yapılmamıştır.
Yüksek Öğretim Kredi Yurtlar Kurumunun …tarih ve …sayılı Yönetim Kurulu Kararının 5. maddesi açısından:
Dosyada mevcut verilerin incelenmesinden; davacının 19.11.2016 tarihli taahhütname ile 2016 yılında Yüksek Öğretim Kredi Yurtlar Kurumundan amatör sporcu bursu alarak Marmara Üniversitesi Fransızca Öğretmenliği bölümüne kayıt olduğu, ilgili Yönetmelik maddesi uyarınca burs almaya engel bir durumun olmaması koşuluyla öğrenim görülen öğretim kurumunun normal öğrenim süresi kadar burs verileceğinin belirlendiği, yine ilgili Yönetmelik 24-30. maddeler arasında bursun kesilme durumlarının sayıldığı ve bu durumların davacıda mevcut olmadığı, Yüksek Öğretim Kredi Yurtlar Kurumunun …tarih ve …sayılı Yönetim Kurulu Kararının 5. maddesi ile ”Burs almaya hak kazanan sporcu, son 1 yıl içerisinde Milli Takımlarda sakatlık ve sağlık problemi hariç yer almadığı takdirde veya son 1 yıl içinde yapılan yaş kategorisine uygun Türkiye Şampiyonasında olimpik branşlarda ilk 8 diğer branşlarda ilk 4’e girmediği zaman burs ödemesi sona erer.” hükmünün getirildiği, ilgili karar kapsamında olanlar Spor Genel Müdürlüğü’nden sorulduğu davacının bursunun da aktif sporcu olmadığı gerekçesiyle krediye dönüştürüldüğü görülmektedir.
Kurul kaynaklarını daha doğru ve yararlı şekilde kanalize ederek kamu zararına sebebiyet verilmemesinin ve öğrencilerin spora devam konusunda teşvik edilmesinin sağlanması amacıyla yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca, Yönetim Kurulu’nun burs verilecek öğrencilerin değerlendirilmesine ilişkin kıstasları belirleme yetkisinin bulunduğu ve pasif sporcu durumuna düşen milli sporcuların burslarının kesilmesine yönelik bir düzenleme getirebileceği açık olmakla birlikte, halihazırda burs alanlardan yeni düzenlemeyle getirilen koşulları sağlamayanlara, bursun kesilme sebeplerinin kendilerinde mevcut olduğu konusunda bilgi sahibi olabilmeleri ve bursun devamı için gerekli koşulları sağlama olanağına sahip olabilmeleri açısından gerekli süre ve imkan tanınması haklı beklentilerinin ve hukuki güvenilirlik ilkesinin bir gereği olduğundan, mevcut durumda burs alanlar için geçiş maddesi öngörülmeden tesis edilen dava konusu düzenleyici işlemde bu yönüyle hukuka uyarlık görülmemiştir.

Davacının bursunun kesilmesine ilişkin bireysel işlem yönünden:
Yukarıda yer verilen sebepler neticesinde dava konusu bireysel işlemin dayanağı olan Gençlik ve Spor Bakanlığı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yönetim Kurulu Başkanlığı’nın …tarih ve …sayılı kararının 5. maddesinde hukuka uyarlık görülmediğinden, söz konusu maddenin tesisi sonucu davacının bursunun kesilerek krediye dönüştürülmesine yönelik bireysel işlemde de hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Dava konusu Yüksek Öğretim Kredi Yurtlar Kurumunun …tarih ve …sayılı Yönetim Kurulu Kararının 5. maddesinin İPTALİNE,
2. .Davacının bursunun krediye dönüştürülmesine yönelik dava konusu işlemin İPTALİNE,
3. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
01/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.