Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2018/6661 E.  ,  2023/2061 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/6661
Karar No : 2023/2061

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 2015 yılında Hava Astsubay Meslek Yüksekokulunda öğrenci adayı olarak eğitime başlayan davacı tarafından, hakkında yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunun olumsuz olduğundan bahisle Yüksek Disiplin Kurulu kararı ile okuldan çıkarılmasına ilişkin işlemin iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesince verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararda; davacının Hava Astsubay Meslek Yüksekokulu öğrencisi olduğu, davalı idare tarafından hakkında yapılan güvenlik soruşturması sonucunda davacının ve ailesinden bir takım kişilerin FETÖ/PDY terör örgütüyle irtibatlarına dair tespitin bulunduğu, buna dayanılarak davacının güvenlik soruşturmasının olumsuz olduğuna karar verildiği ve adaylık işlemlerinin sonlandırıldığı, askeri hizmetin önemi ve hassasiyeti de göz önünde bulundurulduğunda, kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda ve idarenin takdir yetkisi çerçevesinde tesis olunan dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davanın Hava Astsubay Meslek Yüksekokulu Astsubay Temin faaliyeti kapsamında davacı hakkında yürütülen işlemlerin devam edip etmeyeceğinden kaynaklandığı, 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile de temin faaliyeti tamamlanmamış olan astsubay adayları hakkındaki işlemlerin iptal edildiğinin görüldüğü, bu durumda; dava devam ederken yürürlüğe giren anılan Kanun Hükmünde Kararname hükmü uyarınca temin faaliyeti tamamlanmamış olan astsubay adayları hakkındaki işlemler iptal edildiğinden uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesine yer bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, başvuruya konu kararın kaldırılmasına, uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının Hava Astsubay Meslek Yüksekokulunda askeri öğrenci olduğu, 675 sayılı KHK hükmünün askeri öğrencileri kapsamadığı, dış kaynaktan temin edilen subay/astsubay adaylarını kapsadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının Hava Astsubay Meslek Yüksekokuluna öğrenci adayı olarak 03/09/2015 tarihinde katıldığı, 02/10/2015 tarihinde yemin ederek eğitime başladığı, eğitim esnasında hakkında yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda Yüksek Disiplin Kurulu kararı ile 25/05/2016 tarihinde ilişiğinin kesildiği, söz konusu işleme karşı bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
669 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 104. maddesinde “(1) Harp Akademileri, askeri liseler ve astsubay hazırlama okulları kapatılmıştır…”, 105. maddesinde “Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımı tarihinde; a) Askeri liseler ile astsubay hazırlama okullarında öğrenimine devam eden öğrenciler, Millî Eğitim Bakanlığınca, giriş sınavlarının yapıldığı tarihte aldıkları ortaöğretim yerleştirme puanları dikkate alınarak durumlarına uygun okullara, b) Harp okulları, fakülte ve yüksekokullar ile astsubay meslek yüksekokullarında (Jandarma dahil) öğrenimine devam eden öğrenciler ile Yükseköğretim Kurulunca, üniversite sınavının yapıldığı tarihte aldıkları yerleştirme puanları dikkate alınarak durumlarına uygun fakülte ve yüksekokullara, naklen kaydedilirler. c) 30 Ağustos itibariyle mezun olacak askeri öğrencilerin subay ve astsubaylığa nasbı yapılmaz. Bunlara üniversite sınavının yapıldığı tarihte aldıkları yerleştirme puanları dikkate alınarak Yükseköğretim Kurulunca belirlenecek durumlarına uygun fakülte ve yüksekokullarca diploma verilir. Bu madde kapsamında hakkında işlem tesis edilenlerden herhangi bir tazminat alınmaz. Bu maddenin uygulanması ile ilgili olarak usul ve esasları belirlemeye, uygulamayı yönlendirmeye, her türlü tedbiri almaya ve ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye Yükseköğretim Kurulu görevli ve yetkilidir…” hükümlerine yer verilmiştir.
675 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 6. maddesinde “(1) Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarih itibarıyla; a) Kuvvet Komutanlıkları tarafından temin faaliyeti tamamlanmamış olan subay ve astsubay adayları ile sözleşmeli subay ve astsubay adayları hakkındaki işlemler iptal edilmiştir. b) 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununun 109 uncu maddesi uyarınca astsubaylıktan subaylığa; 18/3/1986 tarihli ve 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 15 inci maddesi uyarınca uzman erbaşlıktan astsubaylığa geçiş aşamasında olan ancak nasıpları onaylanmamış adayların statüye geçiş işlemleri iptal edilmiştir…” hükmü yer almaktadır.
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan Astsubay Meslek Yüksek Okulları Yönetmeliğinin 44. maddesinde “Astsubay meslek yüksek okullarına, ihtiyaç duyulması halinde aşağıdaki koşulları taşıyanlardan, yapılacak seçme sınavlarında başarılı olanlar alınır. Aşağıda belirtilen bu koşullar dışındaki diğer giriş koşulları, kuvvet özelliklerine göre her yıl Genelkurmay Başkanlığı, ilgili kuvvet komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca belirlenir ve yayımlanır…c) Kendisinin, annesinin, babasının, kardeşlerinin ve velisinin; 1) Tutum ve davranışları ile yasa dışı, siyasi, yıkıcı, irticai, bölücü ideolojik görüşleri benimsememiş, bu gibi faaliyetlerde bulunmamış veya bu gibi faaliyetlere karışmamış olması, 2) Türk Silahlı Kuvvetlerinin manevi şahsiyetine gölge düşürmemiş ve askerliğin şeref ve haysiyeti ile bağdaşmayacak fiil ve hareketlerde bulunmamış olması, 3) Toplumca tasvip edilmeyen kazanç yollarında çalışmamış ve halen çalışmamakta olması, 4) Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlar ile basit ve nitelikli zimmet, irtikap, iftira, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, yalan yere tanıklık, yalan yere yemin, cürüm tasnii, ırza geçmek, sarkıntılık, kız, kadın veya erkek kaçırmak, fuhşiyata tahrik, gayri tabii mukarenet, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç olmak üzere kaçakçılık, resmi ihale ve alım ve satımlara fesat karıştırma, devlet sırlarını açığa vurma suçlarından birinden mahkumiyetinin bulunmaması, 5) Yapılacak arşiv araştırması ve resmi güvenlik soruşturması sonucunda şüpheli ya da sakıncalı hallerinin bulunmaması,…”, 61. maddesinde “Astsubay meslek yüksek okulu öğrencileri aşağıdaki hallerde, yüksek disiplin kurulu kararıyla okuldan çıkarılırlar: a) Disiplin notunun tamamını kaybedenler, b) Disiplin notuna bakılmaksızın; 1) (Değişik:RG 15/06/2015 – 29387) Astsubay meslek yüksek okulu öğrenci adaylarından, intibak süresi içinde astsubay meslek yüksek okulu öğrencisi olma niteliğini kazanamadıkları bölük ve tabur komutanlarının ve rehberlik uzmanının ortak kanaat raporu ile belgelenenler, 2) Astsubay meslek yüksek okullarına giriş koşullarını taşımadıkları öğrenimleri sırasında anlaşılanlar ile öğrenimleri süresince bu koşulları kaybedenler, 3) (Değişik:RG 15/06/2015 – 29387) Sınavlarda, verilen ödevlerde, proje, tez, yayım ve bu gibi çalışmalarda ikinci kez kopya yaptıkları eğitim ve öğretim yüksek kurulu kararıyla kesinleşenler; diğer ahlaka aykırı davranışlarda bulunduğu tespit edilenler; uyuşturucu veya uyuşturucu olarak kabul edilen diğer uyarıcı maddeleri kullanan veya bulunduran, kullanılması maksadıyla başkalarına veren, kullanımını kolaylaştırmak için donanım veya malzeme sağlayan veya kullanılmasını özendirenler yahut astsubay meslek yüksekokulu öğrencilerinin öğrenimleri süresince muhafaza ve geliştirmekle yükümlü oldukları nitelikleri kaybettiklerine karar verilenler…” hükümlerine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlık; askeri öğrenci olan davacının hakkında yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunun olumsuz olduğu gerekçesiyle ilişiğinin kesilmesi işleminden kaynaklanmaktadır.
Yukarıda belirtilen 669 sayılı Kanun hükmünde kararnamenin 104. maddesi gereğince Harp Akademileri, askeri liseler ve astsubay hazırlama okullarının kapatıldığı, 105. maddesi uyarınca bu okullarda eğitim gören öğrencilerin durumlarına uygun fakülte ve yüksekokullara naklen atamalarının yapılacağı,675 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 6. maddesinde ise Kuvvet Komutanlıkları tarafından temin faaliyeti tamamlanmamış olan subay ve astsubay adayları ile sözleşmeli subay ve astsubay adayları hakkındaki işlemlerin iptal edildiği düzenlenmiştir.
Davacı ile benzer durumda olup Dairemizde temyiz incelenmesinden geçen bazı dosyalardaki davacılara ilişkin verilmiş olan Yüksek Disiplin Kurulu Kararlarının 669 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca davalı idarece kaldırıldığı görüldüğünden, Dairemizce 29/11/2022 ve 21/02/2023 tarihlerinde yapılan ara kararlar ile davalı idareden davacının okuldan çıkarılması yönünde verilmiş olan Yüksek Disiplin Kurulu Kararının, 669 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri doğrultusunda kaldırılıp, kaldırılmadığı bilgisi ile kaldırıldı ise kaldıran işlemin onaylı bir örneğinin gönderilmesinin istenildiği, davalı idare tarafından verilen ve Danıştay kayıtlarına 06/02/2023, 14/02/2023, 06/04/2023 tarihlerinde giren cevap yazılarında, davacının Hava Astsubay Meslek Yüksekokuluna öğrenci adayı olarak 03/09/2015 tarihinde katıldığı, 02/10/2015 tarihinde yemin ederek eğitime başladığı, eğitim esnasında hakkında yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda Yüksek Disiplin Kurulu kararı ile 25/05/2016 tarihinde ilişiğinin kesildiği, 669 sayılı KHK öncesinde ilişiği kesildiğinden anılan KHK kapsamında davacıya herhangi bir işlem yapılmadığının bildirildiği, anılan yazılara ek Kaynaklar Yönetim Sistemi Ekran Görüntüsünde davacının askeri öğrenci statüsünde olduğu görülmektedir.
Bu durumda Hava Astsubay Meslek Yüksekokulunda askeri öğrenci statüsünde eğitim gören davacı hakkında verilen Yüksek Disiplin Kurulu kararının 669 sayılı Kanun Hükmünde Kararname çerçevesinde kaldırılmadığı ve davacının 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 6. maddesi kapsamında olmadığı anlaşıldığından, işin esasına girilmesi gerekirken 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin anılan hükmü dikkate alınarak uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığı yönünde verilen Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın yukarıda belirtilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. Kesin olarak 14/04/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.