Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2018/6139 E. , 2020/6119 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/6139
Karar No : 2020/6119
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Üretim ve Pazarlama San. ve Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı – …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul İli, Sarıyer İlçesi, … Köyü, … mevkiinde madencilik faaliyette bulunan davacı şirket lehine verilen ve … tarih ve … sayılı olur ile izinleri uzatılan 4.764,72 m2 asfalt plenti tesisi ve 10.908,47 m2 hazır beton tesis izinlerinin, makamın … tarih ve …sayılı oluru ile iptal edilmesine dair, İstanbul Orman İşletme Müdürlüğü’nün … tarih … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile; devlet ormanları içerisinde “asfalt ve beton karıştırma üniteleri” kurulmasına izin veren yönetmelik hükmünün Dairemizin 17.09.2014 tarih ve 2014/5492 sayılı kararıyla yürürlüğü durdurulduğundan, anılan düzenleyici işleme dayalı olarak tesis edilen işlemlerin de hukuki dayanağı ortadan kalkmış olduğundan, … tarih ve …sayılı olur ile izinleri uzatılan 4.764,72 m2 asfalt plenti tesisi ve 10.908,47 m2 hazır beton tesis izinlerinin iptal edilmesine dair işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu, Yönetmelik hükmünün yürütmesinin durdurulmasının yeni verilecek izinler için geçerli olduğu, mevcut izinlerin iptalini gerektirmediği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Nitekim, 18.04.2014 tarih ve 28976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği’nin 3/1 maddesinin II.Alt bendinin “Tesis” tanımı içerisinde yer alan “Asfalt ve Beton karıştırma üniteleri” ibaresinin iptali istemiyle açılan davada, Dairemizin 26/02/2018 tarih ve E:2014/5492, K:2018/1043 sayılı kararıyla; dava konusu düzenlemenin dayanağı Yasada yer almayan “asfalt ve beton karıştırma ünitelerini” ibaresinin Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği’nin 3.maddesinde yer verilmesinde üst hukuk normuna uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş olup, Dairemizin anılan kararı İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 12/09/2019 tarih ve E:2018/3431, K:2019/3702 sayılı kararı onanarak kesinleşmiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kullanılmayan … TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Kesin olarak, 29/12/2020 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY :
(X) – Dava, İstanbul İli, Sarıyer İlçesi, … Köyü, … mevkiinde madencilik faaliyette bulunan davacı şirket lehine verilen ve … tarih ve …sayılı olur ile izinleri uzatılan 4.764,72 m2 asfalt plenti tesisi ve 10.908,47 m2 hazır beton tesis izinlerinin, makamın … tarih ve …sayılı oluru ile iptal edilmesine dair, İstanbul Orman İşletme Müdürlüğü’nün … tarih … sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince ise de davacının istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
6831 sayılı Orman Kanunu’nun 16. Maddesinin 1. Fıkrasında; “Devlet ormanları içinde maden aranması ve işletilmesi ile madencilik faaliyeti için zorunlu; tesis, yol, enerji, su, haberleşme ve altyapı tesislerine, fon bedelleri hariç, bedeli alınarak Çevre ve Orman Bakanlığınca izin verilir. Ancak, temditler dahil ruhsat süresince müktesep haklar korunmak kaydı ile Devlet ormanları sınırları içindeki tohum meşcereleri, gen koruma alanları, muhafaza ormanları, orman içi dinlenme yerleri, endemik ve korunması gereken nadir ekosistemlerin bulunduğu alanlarda maden aranması ve işletilmesi, Çevre ve Orman Bakanlığının muvafakatine bağlıdır. Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin; baraj, gölet, liman ve yol gibi yapılarda dolgu amaçlı kullanacağı her türlü yapı hammaddesi üretimi için yapacağı madencilik faaliyetleri ile zorunlu tesislerinden bedel alınmaz. ” hükmü yer almaktadır.
18/04/2014 gün ve 28976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinde;”…ll) Tesis: Her türlü kırma, eleme, öğütme, kesme ve sayalama tesisleri ile işleme tesisleri kapsamında sallantılı masa, jig, konsantratör, flotasyon, liç, kalsinasyon, bioksidasyon gibi cevher hazırlama ve zenginleştirme tesisleri, karıştırma, depolama, atık kazanma ve atık bertaraf tesisleri ile asfaltı ve beton karıştırma ünitelerini, ifade eder” düzenlemesi yer almaktadır.
Öte yandan, anılan Yönetmeliğin Geçici 1. maddesinin 4. fıkrasında, “Bu yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce verilmiş izinlerden bu Yönetmeliğe göre izin verilemeyecek olanların süreleri yenilenmiş ruhsat süresi dikkate alınarak uzatılabilir.” hükmü yer almaktadır.
Olayda, Dairemizin 26/02/2018 tarih ve E:2014/5492, K:2018/1043 sayılı kararıyla, 18/04/2014 gün ve 28976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Orman Kanununun 16 ncı Maddesinin Uygulama Yönetmeliği”nin 3. maddesinin birinci fıkrasının (II) bendinde “Tesis” tanımı içerisinde yer alan “asfalt ve beton karıştırma ünitelerini” ibaresinin iptaline karar verildiğinden, karar tarihinden itibaren ormanlık alanda asfalt ve beton karıştırma izni verilemeyeceği açık ise de; anılan Yönetmeliğin Geçici 1. maddesinin 4. fıkrası uyarınca bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce verilmiş izinler yenilenmiş ruhsat süreleri dikkate alınarak uzatılabilecektir.
Bu durumda, davacı şirket lehine verilen ve … tarih ve … sayılı olur ile izinleri uzatılan 4.764,72 m2 asfalt plenti tesisi ve 10.908,47 m2 hazır beton tesis izinlerinin, makamın…tarih ve … sayılı oluru ile iptal edilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık, aksi yönde verilen Mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği görüşüyle aksi yönde verilen çoğunluk kararına katılmıyorum.