Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2018/4497 E. , 2020/5031 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/4497
Karar No : 2020/5031
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü – …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Kireç Mad. İnş. San. ve Tic. A.Ş
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … gün ve E: …, K: … sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Amasya İli, Merkez İlçesi sınırları dahilinde ve davacı şirket uhdesinde bulunan … sayılı II(a) grubu maden işletme ruhsatı ile ilgili olarak, Maden Kanunu uyarınca verilen 198.417,60 TL idari para cezasının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … ana takip dosya numaralı ödeme emrinin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E: …, K: … sayılı karar ile; 3213 sayılı Maden Kanununa aykırı fiilerinin tespiti üzerine davacı şirket aleyhine ayrı ayrı 50.000,00 TL, 75.173,00 TL, 70.769,00 TL ve 2.475,60 TL idari para cezası uygulandığı ve 03.11.2015 tarihinde davacı şirkete tebliğ edildiği, davacı şirket tarafından, idari para cezalarından 50.000,00 TL ve 75.173,00 TL’lik kısmına karşı açılan davada davacı itirazının reddine karar verildiği ve bu karara karşı yapılan itirazın da reddine karar verildiği, idari para cezalarından 50.000,00 TL ve 75.173,00 TL’lik kısmının itirazın reddi sonucunda, diğer 70.769,00 TL ve 2.475,60 TL’lik kısmının ise süresinde itiraz edilmeyerek kesinleştiği, davacı şirket aleyhine tesis edilen idari para cezalarının ödeme emri tesis edilmeden önce kesileştiği görüldüğünden, düzenlenen dava konusu ödeme emrinde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; davacı şirkete dört farklı eyleminden dolayı aynı işlemle verilen toplam 198.417,60.-TL tutarındaki para cezasının tahsili amacıyla dava konusu ödeme emrinin düzenlendiği görülmekte ise de, ödeme emrinin dayanağı para cezalarının her birinin farklı fiillere ilişkin olduğu ve farklı hukuki sonuçlar doğuracağı, yargısal denetimlerinin de ayrı ayrı yapılacağı, her bir para cezasına ilişkin ayrı ödeme emri düzenlemesi gerekirken, tek ödeme emri düzenlenmesinde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında da hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun kabulüne, … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E: …, K: … sayılı kararın kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, idari yaptırım kararına yapılan itirazın süre yönünden reddedildiği, kesinleşen alacağın tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile temyize konu olan Bölge Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirket, Amasya İli, Merkez İlçesi sınırları dahilinde ve davacı şirket uhdesinde bulunan …sayılı II(a) grubu maden işletme ruhsatı ile madencilik faaliyetinde bulunmaktadır.
Mülga Maden İşleri Genel Müdürlüğünce … sayılı sahada yapılan mahalli tetkik sonucunda; Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işlemi ile 2010 yılında toplam 57.825,39 ton üretim ve satışın Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne beyan edilmediğinden bahisle 3213 sayılı Kanunun 10. maddesi uyarınca 50.000 TL idari para cezası, 2010 yılında beyan edilmeyen 57.825,39 ton üretim ve satış nedeniyle 3213 sayılı Kanunun 12/4. maddesi uyarınca ödenmesi gereken devlet hakkı tutarının 5 katı olan 75.173,00 TL idari para cezası, 2013 yılında eksik beyan edilen 41.874,93 ton kalker satışı nedeniyle 3213 sayılı kanunun 12/4. maddesi uyarınca ödenmesi gereken devlet hakkı tutarının 5 katı olan 70.769,00TL idari para cezası ve 2010 yılına ait satış bilgi formunun Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne süresi içinde verilmediğinden 3213 sayılı Kanunun 29. maddesi, Geçici 21. maddesi ve uygulama esasları uyarınca 2.475,60 TL idari para cezası olmak üzere toplamda 198.417,60 TL idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir.
Mülga Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işlemi dava şirkete 03.11.2015 tarihinde tebliğ edilmiş olup, davacı tarafından idari para cezalarının 50.000,00 TL ve 75.173,00 TL’lik kısmı için 30.11.2015 tarihinde yapılan itirazın … Sulh Ceza Mahkemesi’nin …tarih ve … D.iş sayılı kararıyla reddine, ret kararına yapılan itirazın da … Sulh Ceza Hakimliği’nin … tarih ve … D.iş sayılı kararı ile reddine karar verilmiştir.
Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işlemi ile uygulanan toplamda 198.417,60 TL idari para cezasının, itiraz konusu edilen 125.173,00 TL’lik kısmı 18.03.2016 tarihinde, kalan kısmı ise itiraz edilmeksizin kesinleşmiş olup, kesinleşen amme alacağının tahsili maksadıyla 25.04.2016 tarihli ödeme emri düzenlenmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3213 sayılı Maden Kanununun 13. maddesinin 3. fıkrasının dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, “Bakanlık, mülki idare amirlikleri ve il özel idareleri tarafından bu Kanuna göre verilen idarî para cezaları 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununa göre tahsil edilir. Tahakkuk eden ve ödenmeyen Devlet hakları ile ruhsat harçları 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilmek üzere ilgili tahsil dairesine bildirilir.” hükmüne yer verilmiştir.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun “Ödeme Emri” başlıklı 55. maddesinin dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan halinde; “Amme alacağını vadesinde ödemiyenlere, 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumu bir “ödeme emri” ile tebliğ olunur.
Ödeme emrinde borcun asıl ve ferilerinin mahiyet ve miktarları, nereye ödeneceği, müddetinde ödemediği veya mal bildiriminde bulunmadığı takdirde borcun cebren tahsil ve borçlunun mal bildiriminde bulununcaya kadar üç ayı geçmemek üzere hapis ile tazyik olunacağı, gerçeğe aykırı bildirimde bulunduğu takdirde hapis ile cezalandırılacağı kayıtlı bulunur. Ayrıca, borçlunun 114 üncü maddedeki vazifeleri ve bu vazifeleri yerine getirmediği takdirde hakkında tatbik edilecek olan ceza bu ödeme emrinde kendisine bildirilir.” hükmüne yer verilmiştir.
5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun “İdari Para Cezası” başlıklı 17. maddesinde ise;”…(3)10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri tarafından verilen idarî para cezalarının ilgili kanunlarında 1/6/2005 tarihinden sonra belirlenen oranın dışındaki kısmı ile Cumhuriyet başsavcılıkları ve mahkemeler tarafından verilen idarî para cezaları Genel Bütçeye gelir kaydedilir. Sosyal güvenlik kurumları ile mahalli idareler tarafından verilen idarî para cezaları kendi bütçelerine gelir kaydedilir. Diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen idarî para cezaları ise, ilgili kanunlarındaki hükümler saklı kalmak kaydıyla, Genel Bütçeye gelir kaydedilir….(4) Genel Bütçeye gelir kaydedilmesi gereken idarî para cezalarına ilişkin kesinleşen kararlar, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairelerine gönderilir…” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Mülga Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işlemi ile davacı şirkete 2010 yılında toplam 57.825,39 ton üretim ve satışın Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne beyan edilmediğinden bahisle 3213 sayılı Kanunun 10. maddesi uyarınca 50.000 TL idari para cezası, 2010 yılında beyan edilmeyen 57.825,39 ton üretim ve satış nedeniyle 3213 sayılı Kanunun 12/4. maddesi uyarınca ödenmesi gereken devlet hakkı tutarının 5 katı olan 75.173,00 TL idari para cezası, 2013 yılında eksik beyan edilen 41.874,93 ton kalker satışı nedeniyle 3213 sayılı kanunun 12/4. maddesi uyarınca ödenmesi gereken devlet hakkı tutarının 5 katı olan 70.769,00TL idari para cezası ve 2010 yılına ait satış bilgi formunun Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne süresi içinde verilmediğinden 3213 sayılı Kanunun 29. maddesi, Geçici 21. maddesi ve uygulama esasları uyarınca 2.475,60 TL idari para cezası olmak üzere toplamda 198.417,60 TL idari para cezası uygulanmış ve anılan işlem dava şirkete 03.11.2015 tarihinde tebliğ edilmiştir.
Maden Kanunu’nun dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan 13. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, Maden Kanunu uyarınca verilen idari para cezaları Kabahatler Kanunu hükümlerine göre tahsil edilmektedir.
Bakılan davada, Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün … tarih ve … sayılı işlemi ile uygulanan toplamda 198.417,60 TL idari para cezasının, itiraz konusu edilen 125.173,00 TL’lik kısmı 18.03.2016 tarihinde, kalan kısmı ise itiraz edilmeksizin kesinleştiği anlaşıldığından, kesinleşen amme alacağının tahsili amacıyla tek ödeme emri düzenlenmesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu itibarla, davanın reddine yönündeki … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E: …, K: … sayılı karara yönelik istinaf isteminin kabulü ile anılan kararın kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu Bölge Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin … gün ve E: …, K: … sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 11/11/2020 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.