Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2018/4441 E. , 2020/6117 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/4441
Karar No : 2020/6117
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Müdürlüğü – …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Muğla İli, Fethiye İlçesi, … Köyü, … ada … parsel sayılı taşınmazın, 6292 sayılı Kanun’un 6. maddesi kapsamında satın alınmasına yönelik 18/11/2014 tarihli başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Fethiye Milli Emlak Müdürlüğü işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile; davacının mülkiyeti Hazineye ait, Muğla İli, Fethiye İlçesi, … Köyünde bulunan, … ada, … parsel sayılı taşınmazdaki zilyetlik şerhinin iptaline yönelik davalı idarece açılan davada, … Kadastro Mahkemesi’nin … günlü ve E:…, K:… sayılı kararı ile 6292 sayılı Kanunun 9.maddesinin 2.bendi uyarınca davanın durdurulmasına karar verildiği, bu kararın temyiz incelemesi soncunda … Hukuk Dairesi’nin … günlü ve E:…, K:… sayılı kararı ile onanarak 21/08/2014 tarihinde kesinleştiği, davacının zilyetlik iddiasındaki dava konusu taşınmazın açılan bu dava nedeniyle kadastro tutanaklarının ve güncelleme listelerinin kesinleşmediğinden taşınmazın tapu kütüğünde kullanıcı olduğuna yönelik belirtmenin olmadığı ve kesinleşmeyen kadastro tutanakları ve güncelleme listelerine göre tapu kütüğünde oluşmayan kullanıcı belirtmesine dayanarak 2/B kapsamındaki dava konusu taşınmazın 6292 sayılı Kanunun 6.maddesi uyarınca doğrudan satışının yapılmasına yönelik 18/11/2014 günlü başvurusunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı vekili tarafından, kadastro çalışmaları esnasında dava konusu taşınmazın 2/b niteliği ile hazine adına tespit gördüğü ve davacı kullanımında olduğunun belirtildiği, tapu kaydında kullanıcı olan davacının başvurusunun reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Muğla İli, Fethiye İlçesi, … Köyünde Kadastro Müdürlüğü tarafından 2010 yılında yapılan 2/B hak sahipliği tespit çalışmalarında dava konusu … ada.. . sayılı parselin davacı “… kullanımında” olduğu tespit edilmiştir.
Dava konusu taşınmazın tapu kaydında davacı adına olan zilyetlik tespitinin iptaline yönelik Maliye Hazinesi tarafından davacıya karşı açılan kullanım kadastrosuna itiraz davasında, … Kadastro Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile hazinenin davasının reddine, birleşen davacıların davalarının kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.
Anılan kararın …Hukuk Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile bozulması üzerine; bu defa … Kadastro Mahkemesinin … tarih, E…., K. … sayılı kararı ile bozmaya uyularak 6292 sayılı Kanun’un 9/2. maddesi ile “Bu Kanuna göre yapılacak işlemler sonuçlanıncaya kadar 2B alanları hakkında Hazine tarafından kişiler aleyhine açılması gereken davalar açılmaz, açılmış ve devam eden davalar durdurulur.”düzenlemesi gerekçesiyle Hazine tarafından açılan davanın durdurulmasına, birleşen davacıların davalarının kısmen kabulüne, kısmen reddine ve dava konusu …. ada, … sayılı parsele yönelik kadastro tespitinin iptaline, taşınmazın haritada “A” harfi ile gösterilen 3.211,00 m2 yüz ölçümündeki kısmın tarla vasfı ile … ada ve … parsel numarasıyla beyanlar hanesine “Taşınmazın 2/b maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkartılmıştır, taşınmaz … oğlu, … kullanımındadır, taşınmazın kadastro tutanağının beyanlar hanesinde yer alan kullanıcı şerhine yönelik
olarak Hazine tarafından açılmış bir dava bulunduğu ve bu davanın 6292 sayılı yasanın 9. maddesi uyarınca durdurulduğu” şerhi verilerek taşınmazın Hazine adına tapuya tescili için kadastro tutanağının tapu müdürlüğüne gönderilmesine karar verilmiştir.
Bahse konu karar … Hukuk Dairesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararı ile onanmış ve taraflara tebliğ edilerek 21/08/2014 tarihinde kesinleşmiştir.
Muğla İli, Fethiye İlçesi, Hisarönü Köyünde bulunan, … ada, … parsel sayılı taşınmazın üzerinde zilyet olan davacı tarafından 18/11/2014 tarihinde anılan taşınmazın 6292 sayılı Kanun kapsamında satışı istemiyle davalı idareye başvuruda bulunulmuş, yapılan başvurunun … tarih ve … sayılı Fethiye Kaymakamlığı Milli emlak Müdürlüğü işlemi ile reddedilmesi üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanunun “Tanımlar” başlıklı 2. maddesinin (ç) bendinde; güncelleme listeleri, 21/6/1987 tarihli ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun ek 4 üncü maddesine göre düzenlenen ve 2/B alanlarından daha önce kullanım kadastrosu yapılan yerlerin fiili kullanım durumlarını gösteren ve tescil edilen listeler olarak, (e) bendinde ise; kadastro tutanağı, 3402 sayılı Kanuna göre düzenlenen ve 2/B alanlarının fiili kullanım durumlarını gösteren ve kesinleşen tutanaklar olarak tanımlanmaktadır.
Aynı Kanunu’nun “Hak sahibi, başvuru ve doğrudan satış” başlıklı 6. maddesinde ise; ” (1) 2/B alanlarında bulunan taşınmazlar hakkında bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenen güncelleme listelerine veya kadastro tutanaklarına ya da kesinleşmiş mahkeme kararlarına göre oluşturulan tapu kütüklerinin beyanlar hanesine göre; bu taşınmazların 31/12/2011 tarihinden önce kullanıcısı ve/veya üzerindeki muhdesatın sahibi olarak gösterilen kişilerden bu taşınmazları satın almak için süresi içerisinde idareye başvuran ve idarece tespit edilen satış bedelini itiraz ve dava konusu etmeksizin kabul edenler bu Kanuna göre hak sahibi sayılır.
(2) 2/B alanlarında bulunan taşınmazlar hakkında bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra düzenlenecek güncelleme listelerine veya kadastro tutanaklarına ya da kesinleşmiş mahkeme kararlarına göre oluşturulacak tapu kütüklerinin beyanlar hanesine göre; bu taşınmazların 31/12/2011 tarihinden önce kullanıcısı ve/veya üzerindeki muhdesatın sahibi olarak gösterilecek kişilerden bu taşınmazları satın almak için süresi içerisinde idareye başvuran ve idarece tespit edilen satış bedelini itiraz ve dava konusu etmeksizin kabul edenler de hak sahibi sayılır.
(3) Hak sahiplerinden birinci fıkra kapsamında olanlar bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde, ikinci fıkra kapsamında olanlar ise, güncelleme listelerinin tescil edildiği veya kadastro tutanaklarının kesinleştiği tarihten itibaren sekiz ay içinde idareye başvurarak, bu taşınmazların bedeli karşılığında kendilerine doğrudan satılmasını isteyebilirler.” kuralı yer almaktadır.
Aynı Kanun’un “Davalar” başlıklı 9. maddesinin 2. fıkrasında; “Bu Kanuna göre yapılacak işlemler sonuçlanıncaya kadar 2/B alanları hakkında Hazine tarafından kişiler aleyhine açılması gereken davalar açılmaz, açılmış ve devam eden davalar durdurulur. Durdurulan bu davalara konu taşınmazlar hakkında hak sahipleri veya ilgilileri tarafından bu Kanunda belirtilen süreler içinde gerekli başvuruların yapılmaması veya başvuru yapılmasına rağmen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde mahkemelerce bu davalara devam edilerek genel hükümlere göre karar verilir.” hükmü yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6292 sayılı Kanun’un 6. maddesinin 2. fıkrası uyarınca; 2/B alanlarında bulunan taşınmazlar hakkında bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra düzenlenen güncelleme listelerine veya kadastro tutanaklarına ya da kesinleşmiş mahkeme kararlarına göre oluşturulan tapu kütüklerinin beyanlar hanesine göre; bu taşınmazların 31/12/2011 tarihinden önce kullanıcısı ve/veya üzerindeki muhdesatın sahibi olarak gösterilen ve bu taşınmazları satın almak için süresi içerisinde başvuran kişiler bu Kanun kapsamında hak sahibi sayılmışlardır.
Davacıların 6292 sayılı Kanun’un 6. maddesi uyarınca hak sahibi olup olmadığı yönünden yapılan değerlendirmede, dava konusu … ada, … sayılı parselin Yargıtay incelemesinden geçerek kesinleşen … Kadastro Mahkemesinin … tarih, E…., K. … sayılı kararına göre oluşturulan tapu kaydının incelenmesinden davacı “… kullanımında” olduğu anlaşıldığından davacının 6292 sayılı Kanun’un 6. maddesinin 2. fıkrası uyarınca hak sahibi olduğunun kabulü gerekmektedir.
Bu durumda, “… oğlu … kullanımında” olduğu anlaşılan taşınmazın 6292 sayılı Kanunun 6. maddesi kapsamında doğrudan satışına engel herhangi bir nedenin de bulunmadığının anlaşılması karşısında davacının başvurunun reddine yönelik tesis olunan davalı idare işleminde hukuka uyarlık, aksi yönde verilen Mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine dair Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ….. İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 29/12/2020 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.