Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2016/8622 E. , 2020/4473 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/8622
Karar No : 2020/4473
Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) : … Genel Müdürlüğü
Vekili : Av. …
Karşı Taraf (Davacı) : … Madencilik San. ve Tic. A.Ş.
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 703 sayılı K.H.K. ile 3213 sayılı Maden Kanunu’na eklenen Geçici 33. madde ve 15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 766. maddesi uyarınca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı hasım mevkiiden çıkarılıp Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü hasım mevkiine alınarak işin gereği görüşüldü:
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
Dava, Mersin ili, … ilçesi hudutları dahilinde bulunan Sicil: … sayılı 2-b grubu maden işletme sahası için yapılan geçici tatil talebinin reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
3213 sayılı Maden Yasasının “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinde; İşletme Ruhsatı: İşletme faaliyetlerinin yürütülebilmesi için verilen yetki belgesi.”, “İşletme İzni: Bir madenin işletmeye alınabilmesi için izin.”, “Mücbir Sebep: Sel, yangın, deprem, grizu patlaması, çökme, heyelan ve benzeri haller.”, “Beklenmeyen Haller: Tenör, jeoloji, pazarlama, ulaştırma ve alt yapı şartlarındaki beklenmeyen değişiklikler ile ilgili mevzuat gereğince diğer kurumlardan alınması gereken izinlerin alınamaması durumları.” olarak tanımlanmış, 7.maddesinde, “Çevresel etki değerlendirmesi ile ilgili karar, işyeri açma ve çalışma ruhsatı, mülkiyet izni olmadan veya 13. fıkraya aykırı faaliyette bulunulduğunun tespiti halinde ruhsat teminatı irad kaydedilerek bu alandaki faaliyet durdurulur. Bu ihlallerin 3 yıl içinde 3 kez yapıldığının tespiti halinde ise teminat irad kaydedilerek ruhsat iptal edilir.”, “Mücbir Sebeplerle Geçici Tatil” başlıklı 37.maddesinin 1.fıkrasında, “Mücbir sebep veya beklenmeyen haller dolayısıyla işletme ruhsat sahalarında faaliyetin geçici olarak tatiline ruhsat sahibinin başvurusu üzerine Genel Müdürlükçe karar verilebilir. Ruhsat sahibince başvuru tarihi, geçici tatilin başlama tarihi olarak kabul edilir.” Geçici 16.maddesinde, “Bu Yasanın yayım tarihinden önce işletme ruhsatı yürürlüğe girdiği halde işletme izni düzenlenmeyen ruhsatlar için ruhsat yürürlük tarihinden itibaren 3 yıl içinde Yasanın 7 nci maddesine göre gerekli izinlerin alınarak Genel Müdürlüğe verilmesi zorunludur. Ancak bu Yasanın yayımı tarihinde 3 yıllık süresi dolmuş veya 3 yıllık sürenin dolmasına 1 yıldan az süresi kalmış ruhsatlar için söz konusu izinlerin 1 yıl içinde alınarak Genel Müdürlüğe verilmesi zorunludur. Aksi takdirde bu ruhsatlar feshedilir.” hükümlerine yer verilmiştir.
06.11.2010 gün ve 27751 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Mücbir sebep ve beklenmeyen hallerde geçici tatil” başlıklı 41.maddesinin 1.fıkrasında, ” Sel baskını, yangın, deprem, grizu patlaması, çökme, heyelan gibi geçerli sebeplerle veya tenörde/kalitede, jeolojik şartlarda, ülke ve dünya pazarlarındaki gelişme ve değişimler, ruhsat sahibi şirketin iflasına karar verilmiş olması, özelleştirme kapsamında olan kurumlara ait ruhsat olması, ulaşım, ulaştırma altyapı durumlarında beklenmeyen değişiklikler olması veya yargı kararları sonucu faaliyetin yapılamaz duruma gelmesi hallerinde, işletme ruhsat sahalarında faaliyetin geçici tatili için ruhsat sahibince gerekli belgelerle Genel Müdürlüğe müracaat edilir. Yapılan inceleme sonrası istemin uygun bulunması durumunda başvuru tarihi, geçici tatilin başlama tarihi olarak kabul edilerek bir yıla kadar geçici tatil verilebilir.”, 6.fıkrasında, “Yasanın 7 nci maddesi gereğince alınması zorunlu olan izinlerin alınamaması gerekçe gösterilerek yapılan geçici tatil istemlerinin, izin alınamamasına ilişkin bilgi ve belgelerin ibraz edilmesi kaydıyla yapılan geçici tatil istemleri, en fazla 3 defa 1’er yıl süre ile kabul edilebilir.”, aynı maddenin 7.,8. ve 9.fıkralarında ise, “(7) II (a) ve V. Grup madenlerin ülke ve dünya pazarlarındaki gelişme ve değişimler nedeniyle yapılan geçici tatil istemleri ile işletme izni alınmasını müteakip üretim faaliyetine geçilmeden yapılan geçici tatil istemleri kabul edilmez. (8) Mücbir sebep veya beklenmeyen hal var ise ruhsat sahasında mücbir sebep veya beklenmeyen hali geçerli olan alan dışında üretim yapılabilecek işletme izinli alan olup olmadığı kontrol edilerek geçici tatil istemi değerlendirilir.(9) Beklenmeyen hal kapsamındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarından alınması gereken izinlerin alınamaması durumlarında, ruhsat sahibinin izin alınmamasında bir kusurunun olup olmadığına dair gerekirse ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından görüş alınır. Ruhsat sahibinin izin alınmamasında bir kusuru var ise geçici tatil istemi değerlendirilmez.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
İdare Mahkemesince dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi sonuç itibariyle isabetli olmakla beraber, kararda yer verilen; “dolayısıyla talebin, Kanunun 37. ve Yönetmeliğin 41. maddesinde yer alan kurallar uyarınca değerlendirilmesi suretiyle geçici tatil talebinin kabulü gerekirken, talebe konu ruhsat sahası için işletme izni verilmediği gerekçesiyle talebin reddi yönünde kurulan dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.” şeklindeki gerekçede hukuki isabet görülmemiştir. Zira bu gerekçe; geçici tatil talebi üzerine Kanunun 37. ve Yönetmeliğin aynı doğrultudaki 41. maddesinde yer alan kurallar uyarınca davalı idarenin yapacağı değerlendirmeyi zorunlu olarak talebin kabul edilmesi sonucuna götürmektedir. Halbuki talep üzerine davalı idarenin sahip olduğu takdir yetkisinin diğer sair şartlarla birlikte yapılacak bütüncül bir inceleme ile kullanılması gerekli olup, idarece değerlendirilecek ruhsata yönelik özgül şartların durumuna göre geçici tatil talebinin kabulü veya reddi sonuçlarının ortaya çıkabileceği muhakkaktır.
İdare Mahkemesince verilen karar ve dayandığı gerekçe usul ve kanuna uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın belirtilen açıklama ile onanmasına ve temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 15/10/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.