Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2016/8090 E.  ,  2020/5962 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/8090
Karar No : 2020/5962

DAVACI : … Derneği
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Başkanlığı-…/…
VEKİLİ : Av….

DAVANIN KONUSU :
1. Yükseköğretim Kurulu’nun 23.07.2015 tarihinde yaptığı “Sağlık Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama” ile ilgili Duyurunun,
2. Bu Duyuruya istinaden yapılan tercih ve yerleştirme işlemlerinin, tercih ve yerleştirme işlemleri sonucunda 7-11 Eylül 2015 tarihler arasında yapılan kayıt işlemlerinin,
3. Duyuruda Lisans Tamamlama Programlarına Başvuru Yapabilecek Ön Lisans Programları içerisinde Sosyal Hizmetler Bölümüne yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin,
4. 2547 sayılı Kanunun geçici 69. maddesinde “Bu Eğitimin Usul ve Esasları Yükseköğretim Kurulunca belirlenir” denmesine rağmen tercih ve yerleştirme işlemleri öncesinde bu usul ve esasların belirlenip duyurulmamasına ilişkin eksik düzenlemenin,
5. YÖK’ün internet sitesindeki zorunlu tercih kılavuzu ile kayıt sırasında sistemin yönlendirdiği bölümlerin üst öğrenim sayılıp sayılmayacağının belirtilmemiş olmasına ilişkin eksik düzenlemenin iptali ile;
6. Dayanak alınan 19.11.2014 tarih ve 6569 sayılı Kanun’un 32. maddesiyle 2547 sayılı Kanuna eklenen geçici 69. maddesinin Anayasaya aykırı olduğu iddiasıyla somut norm denetimi yapılmak üzere, Anayasa Mahkemesine başvurulması istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Davalı idarenin 23.07.2015 tarihli duyurusu ile “Sağlık Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama” imkanı getirildiği, sosyal hizmetler bölümü ile ilgisiz olan önlisans bölümlerinden sosyal hizmetler lisans programına sınavsız geçiş imkanı tanındığı, 2547 sayılı Kanunun geçici 69. maddesinde lisans tamamlama yapabilmek için, ilişkili alan olma koşulunun arandığı, lisans tamamlama eğitimine başvuracak sağlık çalışanlarının alanları dışında başvuruda bulunmak zorunda kaldıkları, sosyal hizmet bölümü ile ilgisiz alanlardan mezun olan kişilerin lisans tamamlamasının kadro atamalarında ve mesleğin niteliğinde soruna neden olacağı, sosyal hizmetin pratiğe dayalı bir eğitim olduğu ancak Kanun maddesinde anılan eğitimin uzaktan eğitim şekliyle verilebileceğinin düzenlendiği, sosyal hizmet lisans bölümüne geçiş hakkı tanınan ilgisiz sağlık önlisans programlarında sağlık ile ilgili temel bilgilerin alındığı, ders programlarında Türk dili edebiyatı ve Atatürk ilkeleri ve inkılap tarihi dersleri dışında sosyal hizmet bölümü ile benzer ve ortak derslerin bulunmadığı, iki yıllık sosyal hizmetler ön lisans bölümünden dikey geçiş sınavıyla sosyal hizmetler lisans programına geçiş imkanı bulunurken, lisans tamamlama yolu ile sağlık ön lisans bölümlerine oranla sosyal hizmet lisans programıyla çok daha fazla benzerlik gösteren sosyal hizmet ön lisans programının YÖK tarafından belirlenen ön lisans programları arasına dahil edilmediği, sosyal hizmet lisans tamamlama imkanı verilen ön lisans alanlarının özensiz belirlendiği, üniversiteye daha düşük bir puanla iki yıllık önlisans programına yerleşen öğrenci ile çok daha yüksek puan ile dört yıllık lisans programına yerleşen öğrencinin bir tutulduğu ve aynı haklara sahip olacak şekilde düzenleme yapıldığı, sosyal hizmet bölümü ile ilişkili olmayan pek çok önlisans bölümünün ilişkilendirildiği bu lisans programı için gerekli alt yapıya sahip olmayanların sınavsız bir şekilde bu bölüme yerleştirilmelerinin Anayasa ve mevzuata aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

DAVALININ SAVUNMASI :
Usule ilişkin olarak, davacı derneğin bu davayı açmakta menfaati bulunmadığı, esasa ilişkin olarak ise, 2547 sayılı Kanunun geçici 69. maddesi uyarınca 06.02.2015 tarihli Yükseköğretim Kurulu Başkanlık Kararı ile Sağlık alanında önlisans diploması alanların lisans tamamlama eğitimi yapacağı alanların belirlenmesi amacıyla Yükseköğretim Kurulu bünyesinde “Sağlık Alanı Lisans Tamamlama Çalışma Grubu” oluşturulduğu ve başvurulacak alanların belirlendiği, tüm sağlık önlisans bölümü mezunlarının talepleri bir yerleştirme döneminde karşılanamayacağından mevcut ve gelecekteki taleplerin dikkate alınarak sağlık alanında lisans tamamlama yapabilecek programlara ekleme yapılabileceği,Yükseköğretim kurumlarına merkezi sınavlarla yerleşen lise mezunu öğrenciler ile sağlık önlisans programından mezun olan öğrencilerin sınavsız şekilde lisans programına geçişinin eşitlik ilkesine aykırı iddiasına yönelik olarak, bu iki grubun benzer koşullar içinde olmadıklarından farklı kuralların uygulanmasının eşitlik ilkesine aykırılık teşkil etmediği, sağlık alanındaki lisans tamamlama çalışmalarının kanuni zorunluluk gereği yapıldığı, kanun kapsamına da sadece sağlık önlisans bölümleri girdiği, sosyal hizmet önlisans programının, sağlık önlisans programları kapsamında olmadığı için değerlendirmeye konu olamayacağı, sosyal hizmet lisans programına, 19.08.215 tarihli kararla İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi ve Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi bünyesinde 5.000 adet kontenjan verildiği, sağlık lisans tamamlama yolu ile yerleşmeye hak kazananların belirlenmesinde, ön lisans mezuniyet not ortalaması kullanılmak suretiyle yerleştirme yapılacağı, 2016 yılı için sağlık lisans tamamlamadan yararlanacak olan bir çok önlisans alanının Meslek Yüksekokulu Komisyonu, Üniversitelerarası Kurul ve Yürütme Kurulu tarafından değerlendirildiği, sağlık alanında lisans tamamlama kapsamında verilen eğitimin lisans programı olarak kabul edilmesi yönünde Yürütme Kurulu’nun karar aldığı, lisans eğitimine başlama hakkı elde eden öğrencilere üniversitelerince önlisans eğitimi sırasında aldıkları derslerden eşdeğer kabul edilenlere muafiyet verilerek ve kredileri dikkate alınarak alması gereken derslerin belirleneceği, ISCED (International Standard Classification of Education) tablosunda sağlık teknikeri olarak belirlenmemiş hiç bir önlisans programının kapsama dahil edilmediği, oysaki sosyal hizmetler önlisans bölümünden mezun olanların meslek elemanı olarak kabul edildiği belirtilerek dava konusu işlemlerin hukuka uygun olduğu savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava, Yükseköğretim Kurulu’nun 23.07.2015 tarihinde yaptığı “Sağlık Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama” ile ilgili duyuruya ilişkin işlemin, bu duyuruya istinaden yapılan tercih ve yerleştirme işlemlerinin, tercih ve yerleştirme işlemleri sonucunda 7-11 Eylül 2015 tarihleri arasında yapılan kayıt işlemlerinin, duyuruda Lisans Tamamlama Programlarına Başvuru Yapabilecek Ön Lisans Programları içerisinde Sosyal Hizmetler Bölümüne yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, dayanak alınan 2547 sayılı Kanunun Geçici 69. maddesinde “Bu Eğitimin Usul ve Esasları Yükseköğretim Kurulunca belirlenir” denmesine rağmen tercih ve yerleştirme işlemleri öncesinde bu usul ve esasların belirlenip duyurulmamasına ilişkin eksik düzenlemenin, YÖK’ün internet sitesindeki zorunlu tercih kılavuzu ile kayıt sırasında sistemin yönlendirdiği bölümlerin üst öğrenim sayılıp sayılmayacağının belirtilmemiş olmasına ilişkin eksik düzenlemenin iptali istemiyle açılmıştır.
Davacının, 2547 sayılı Kanun’un geçici 69. maddesinin Anayasaya aykırı olduğu ve davalı idarenin usule ilişkin iddiaları yerinde görülmeyerek işin esasına geçildi.
Davacının duyuruda Lisans Tamamlama Programlarına Başvuru Yapabilecek Ön Lisans Programları içerisinde Sosyal Hizmetler Bölümüne yer verilmemesine ilişkin eksik düzenleme, dayanak alınan 2547 sayılı Kanunun Geçici 69. maddesinde “Bu Eğitimin Usul ve Esasları Yükseköğretim Kurulunca belirlenir” denmesine rağmen tercih ve yerleştirme işlemleri öncesinde bu usul ve esasların belirlenip duyurulmamasına ilişkin eksik düzenleme, YÖK’ün internet sitesindeki zorunlu tercih kılavuzu ile kayıt sırasında sistemin yönlendirdiği bölümlerin üst öğrenim sayılıp sayılmayacağının belirtilmemiş olmasına ilişkin eksik düzenleme yönündeki iddiaları yerinde görülmemiştir.
Davanın, Yükseköğretim Kurulu’nun 23.07.2015 tarihinde yaptığı “Sağlık Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama” ile ilgili duyuruya ilişkin işlem, bu duyuruya istinaden yapılan tercih ve yerleştirme işlemleri, tercih ve yerleştirme işlemleri sonucunda 7-11 Eylül 2015 tarihler arasında yapılan kayıt işlemleri yönünden iptal istemi hakkında ise;
Anayasanın 131. maddesinde; “Yükseköğretim kurumlarının öğretimini planlamak, düzenlemek, yönetmek, denetlemek, yükseköğretim kurumlarındaki eğitim-öğretim ve bilimsel araştırma faaliyetlerini yönlendirmek, bu kurumların kanunda belirtilen amaç ve ilkeler doğrultusunda kurulmasını, geliştirilmesini ve üniversitelere tahsis edilen kaynakların etkili bir biçimde kullanılmasını sağlamak ve öğretim elemanlarının yetiştirilmesi için planlama yapmak maksadı ile Yükseköğretim Kurulu kurulur.” düzenlemesine yer verilmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Yükseköğretime giriş ve yerleştirme ” başlıklı 45. maddesinin (e) bendinde, “Önlisans mezunları için, ilişkili lisans programlarında belirlenmiş kontenjanın yüzde onunu geçmeyecek şekilde Yükseköğretim Kurulu kararı ile her yıl dikey geçiş kontenjanı ayrılabilir.” düzenlemesi ile 9.11.2014 tarih ve 6569 sayılı Kanun’un 32. maddesiyle 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa eklenen Geçici 69. maddesinde; “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla sağlık alanında ön lisans diploması alanlardan ebelik ve hemşirelik programlarından mezun olanlara kendi alanlarında, diğerlerine ise Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği, ebelik ve hemşirelik programları dışındaki ilişkili alanlarda lisans tamamlama eğitimi yaptırılır. Bu eğitimler, Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği alanlarda uzaktan eğitim yöntemleri ile verilebilir. Uygulama eğitimleri için Sağlık Bakanlığı ile Yükseköğretim Kurulu iş birliği yapar. Bu eğitimlerin usul ve esasları Yükseköğretim Kurulunca belirlenir.” düzenlemesi yer almaktadır.
2547 sayılı Yasa’nın Geçici 69. maddesi uyarınca verilen yetki çerçevesinde davalı idare tarafından sağlık önlisans programlarından mezun olanların lisans tamamlama imkanı edinebilecekleri iki ayrı imkan söz konusu olup; bunlardan biri 2547 sayılı Yasa’nın 45. maddesi uyarınca Dikey Geçiş Sınavı, bir diğeri ise 2547 sayılı Yasa’nın Geçici 69. maddesi uyarınca yapılan “Sağlık Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama” imkanı tanıyan ve işbu davaya konu olan uygulamadır.
Dosyanın incelenmesinden, 19.11.2014 tarih ve 6569 sayılı Kanun’un 32. maddesiyle 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa eklenen Geçici 69. madde uyarınca, 06.02.2015 tarih ve 2015/22 sayılı Yükseköğretim Kurulu kararı ile sağlık önlisans diploması alanların lisans tamamlama eğitimi yapacağı alanların belirlenmesi amacıyla Yükseköğretim Kurulu bünyesinde “Sağlık Alanı Lisans Tamamlama Çalışma Grubu” oluşturulduğu, 2015 yılında açılacak sağlık lisans tamamlama alanları, kontenjanları, tercih, yerleştirme ve diğer işlemler ile ilgili hususlar 10.06.2015 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulunda görüşüldüğü, sağlık alanında lisans tamamlama eğitimi ile ilgili olarak davalı Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının internet sitesinde 23.07.2015 tarihinde duyuru yapılmak suretiyle programa başvurabilecek önlisans programları belirtildiği ve sürecin işleyişi hakkında bilgi verildiği, 19.08.2015 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu toplantısında sağlık alanındaki önlisans programları yeniden düzenlenerek son şeklinin verildiği anlaşılmaktadır.
Danıştay Sekizinci Dairesinin 9.2.2017 tarih ve E:2016/8090 sayılı ara kararı ile davalı idareden sağlık alanında lisans tamamlama kapsamında belirlenen sağlık önlisans programlarının, hangi gerekçe ve nedenlerle “Sosyal Hizmetler” lisans programı ile ilişkilendirildiği, bu ilişkinin nasıl tespit edildiği, “Sosyal Hizmet” programının üniversitelerde hangi fakültelerde okutulduğu, “Sosyal Hizmetler” lisans programına Dikey Geçiş Sınavı ile geçiş yapılabilen ön lisans programlarının, sağlık alanından lisans tamamlama kapsamında “Sosyal Hizmetler” lisans programına geçişi uygun görülen sağlık önlisans programları ile aralarındaki farklılık ve benzerliklerin neler olduğu ve bu programlar ile “Sosyal Hizmetler” lisans programının ders müfredatları bakımından farklılıkları ve/veya benzerliklerini gösterir her türlü bilgi ve belgenin gönderilmesinin istenilmesine karar verilmiştir.
Davalı idare tarafından 03.04.2017 tarihinde kayda giren dilekçe ile verilen cevapta; Sosyal Hizmet önlisans programının uygulamalı ders zorunluluğu olmayan sosyal bir alan olduğu ve sağlık önlisans programı olmadığı, bu kapsamda her ne kadar “Sağlık Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama” programı kapsamında başvuru yapamayacak olsa da; sağlık ön lisans mezunu olanlar açısından başvuru yapılabilecek uygun bir lisans programı olarak değerlendirildiği, ayrıca Sağlık Alanı Lisans Tamamlama Çalışma Grubu Toplantılarında; 2547 sayılı Yasa’nın 45. maddesinin (e) bendi uyarınca, Dikey Geçiş Sınavı ile lisans programına geçişlerde ilişkili lisans alanının belirlendiği, bu yasa maddesi ile 2547 sayılı Yasa’nın Geçici 69. maddesinde lisans tamamlama eğitimi için ilişkili alan tanımlaması yapıldığından, alanlar belirlenirken önlisans mezunlarının lisans programlarına geçişlerinde lisans tamamlayabilme imkanı sağlayan Dikey Geçiş Sınavı kılavuzundaki geçiş yapılabilecek alanların da dikkate alınarak başvurulabilecek lisans tamamlama programlarının belirlendiğinin belirtildiği görülmüştür.
2547 sayılı Yasa ile önlisans mezunlarına tanınan her iki uygulamanın; başvuru yapabilecek kişileri, zamanı ve usulü farklılık arz etmekle birlikte, her iki uygulamada da dayanağı Yasa maddelerinde belirtildiği gibi “ilişkili” alanlarda lisans tamamlama eğitiminin yapılması esasının benimsenmiş olduğu açıktır.
Dikey Geçiş Sınavına girmek suretiyle Sosyal Hizmetler lisans programına yerleşilebilecek önlisans programları ile “Sağlık Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama” programı kapsamında Sosyal Hizmetler lisans programına başvuru yapabilecek sağlık önlisans programları incelendiğinde; başvurabilecek programlar arasında ders müfredatları ve verilen eğitimin benzerlik ve farklılıkları ile ilgili olarak, her iki uygulamada başvuru yapabilecek önlisans programları birbirinden tamamen farklı olarak kabul edilmiş ve idare tarafından “Sağlık Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama” programları açısından kabul edilen sağlık önlisans programlarının 2547 sayılı Yasa’nın Geçici 69. maddesinde yer alan ilişkili alan ibaresi ile ne şekilde bağ kurulduğuna dair herhangi bir somut belge ve bilgi ortaya konulamadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; hemşirelik ve ebelik dışındaki sağlık önlisans mezunlarının Yasa maddesi gereği ilişkili alanlarda lisans tamamlama eğitimi yapması gerekliliği ve idarece Dikey Geçiş Sınavı Kılavuzundaki ilişkili alanlar dikkate alınarak belirleme yapıldığı savunması karşısında; Sosyal Hizmetler lisans programına Dikey Geçiş Sınavı ile başvurulabilecek önlisans programları ile “Sağlık Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama” programı kapsamında Sosyal Hizmetler lisans programına başvurabilecek olan sağlık önlisans programları arasında Yasa maddesinin aradığı şekilde herhangi bir ilişki durumu bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, Yükseköğretim Kurulu’nun 23.72015 tarihinde yaptığı “Sağlık Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama” ile ilgili duyuruya ilişkin işlemin, bu duyuruya istinaden yapılan tercih ve yerleştirme işlemlerinin, tercih ve yerleştirme işlemleri sonucunda 7-11 Eylül 2015 tarihleri arasında yapılan kayıt işlemlerinin iptali, eksik düzenleme iddiasına dayalı diğer istemlere yönelik olarak davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dava konusu düzenlemede farklı ön lisans programlarının yer alması ve davacının da Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği olması nedeniyle, uyuşmazlık Sosyal Hizmetler Ön Lisans Programına hasren incelenerek gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ :
Dava konusu düzenleme, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’un 131. maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
Davalı … Başkanlığı’nın usule ilişkin iddiaları kabul edilmeyerek işin esasına geçilmiştir.

ESAS YÖNÜNDEN:
Anayasa’ya Aykırılık İddiasının İncelenmesi:
Davacının Anayasa’ya aykırılık iddiası ciddi görülmemiştir.

İlgili Mevzuat:
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Yükseköğrenim Kurumları” başlıklı 130. maddesinin 9. fıkrasında, “Yükseköğretim kurumlarının kuruluş ve organları ile işleyişleri ve bunların seçimleri, görev, yetki ve sorumlulukları üniversiteler üzerinde Devletin gözetim ve denetim hakkını kullanma usulleri, öğretim elemanlarının görevleri, unvanları, atama, yükselme ve emeklilikleri, öğretim elemanı yetiştirme, üniversitelerin ve öğretim elemanlarının kamu kuruluşları ve diğer kurumlar ile ilişkileri, öğretim düzeyleri ve süreleri, yükseköğretime giriş, devam ve alınacak harçlar, Devletin yapacağı yardımlar ile ilgili ilkeler, disiplin ve ceza işleri, mali işler, özlük hakları, öğretim elemanlarının uyacakları koşullar, üniversitelerarası ihtiyaçlara göre öğretim elemanlarının görevlendirilmesi, öğrenimin ve öğretimin hürriyet ve teminat içinde ve çağdaş bilim ve teknoloji gereklerine göre yürütülmesi, Yükseköğretim kuruluna ve üniversitelere Devletin sağladığı mali kaynakların kullanılması kanunla düzenlenir.” hükmü bulunmaktadır.
Anayasa’nın “Yükseköğretim üst kuruluşları” başlıklı 131. maddesinde ise, “Yükseköğretim kurumlarının öğretimini planlamak, düzenlemek, yönetmek, denetlemek, yükseköğretim kurumlarındaki eğitim – öğretim ve bilimsel araştırma faaliyetlerini yönlendirmek bu kurumların kanunda belirtilen amaç ve ilkeler doğrultusunda kurulmasını, geliştirilmesini ve üniversitelere tahsis edilen kaynakların etkili bir biçimde kullanılmasını sağlamak ve öğretim elemanlarının yetiştirilmesi için planlama yapmak maksadı ile Yükseköğretim Kurulu kurulur.” hükmü yer almaktadır.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 6. maddesinin (a) fıkrasında, “Yükseköğretim Kurulu, tüm yüksek öğretimi düzenleyen ve yükseköğretim kurumlarının faaliyetlerine yön veren, bu kanunla kendisine verilen görev ve yetkiler çerçevesinde özerkliğe ve kamu tüzel kişiliğine sahip, bir kuruluştur……” hükmü yer almış, 7. maddesinin (a) bendinde de; yükseköğretim kurumlarının bu Kanunda belirlenen amaç, hedef ve ilkeler doğrultusunda kurulması, geliştirilmesi, eğitim – öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi, aynı maddenin (b) bendinde, yükseköğretim kurumları arasında bu Kanunda belirlenen amaç, ilke ve hedefler doğrultusunda birleştirici, bütünleştirici, sürekli, ahenkli ve geliştirici işbirliği ve koordinasyonu sağlamak, (h) bendinde ise; üniversitelerin her eğitim – öğretim programına kabul edeceği öğrenci sayısı önerilerini inceleyerek kapasitelerini tespit etmek; insangücü planlaması, kurumların kapasiteleri ve öğrencilerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda ortaöğretimdeki yönlendirme esaslarını da dikkate alarak öğrencilerin seçilmesi ve kabul edilmesi ile ilgili esasları tespit etmek Yükseköğretim Kurulu’nun görevleri arasında sayılmış, 12. maddesinin d fıkrasında örgün, yaygın, sürekli ve açık eğitim yoluyla toplumun özellikle sanayileşme ve tarımda modernleşme alanlarında eğitilmesini sağlamanın Yükseköğretim kurumlarının görevi olduğu belirtilmiş, 17. maddesinin 1. fıkrasında Fakültenin, eğitim – öğretim, bilimsel araştırma ve yayım faaliyetleri ve bu faaliyetlerle ilgili esasları, plan, program ve eğitim – öğretim takvimini kararlaştırmanın Fakülte Kurulu’nun görevleri arasında sayılmış, 18. maddesinin 2. fıkrasında fakültenin eğitim – öğretim, plan ve programları ile takvimin uygulanmasını sağlamanın ve öğrencilerin kabulü, ders intibakları ve çıkarılmaları ile eğitim – öğretim ve sınavlara ait işlemleri hakkında karar vermenin Fakülte Yönetim Kurulu’nun görevleri arasında sayılmış, 45. maddesinin (a) bendinde ise; “Öğrenciler Devlet Yükseköğretim Kurumlarına, esasları Yükseköğretim Kurulu tarafından tespit edilen sınavla girerler. Sonuçların değerlendirilmesinde adayların ortaöğretimdeki başarıları dikkate alınır. Ortaöğretim kurumlarını birincilikle bitiren adaylar kendileri için yükseköğretim kurumlarında ayrılacak kontenjanlara, tercih ve puanları gözönünde tutularak yerleştirilir.
Yükseköğretim kurumlarına öğrenci seçiminde, adayların ortaöğretim süresindeki başarıları Yükseköğretim Kurulunun uygun göreceği şekilde Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından geliştirilecek bir yöntemle ek bir puan olarak tespit edilir ve yükseköğretim kurumlarına giriş sınav puanlarına eklenir.
Bir mesleğe yönelik programlar uygulayan liselerin mezunları, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenecek aynı alanda bir yükseköğretim kurumuna girerken, başarı notları ayrıca tespit edilecek bir katsayı ile çarpılmak suretiyle değerlendirilerek giriş sınavı puanlarına eklenir.” hükmü yer almıştır.
2547 sayılı Kanun’un Geçici Madde 69. maddesinde; “bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla sağlık alanında ön lisans diploması alanlardan ebelik ve hemşirelik programlarından mezun olanlara kendi alanlarında, diğerlerine ise Yükseköğretim Kurulu’nun belirleyeceği, ebelik ve hemşirelik programları dışındaki ilişkili alanlarda lisans tamamlama eğitimi yaptırılır. Bu eğitimler, Yükseköğretim Kurulu’nun belirleyeceği alanlarda uzaktan eğitim yöntemleri ile verilebilir. Uygulama eğitimleri için Sağlık Bakanlığı ile Yükseköğretim Kurulu iş birliği yapar. Bu eğitimlerin usul ve esasları Yükseköğretim Kurulu’nca belirlenir.” hükmü düzenleme altına alınmıştır.
1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu’nun 31. maddesi hükmü gereğince, lise veya dengi okulları bitirenler, yükseköğrenim kurumlarına girmek için aday olmaya hak kazanır. Hangi yükseköğretim kurumuna, hangi programları bitirenlerin nasıl girecekleri, giriş şartları Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği yapılarak Yükseköğretim Kurulu tarafından tespit edilir.
Dava Konusu İşlemlerin Sosyal Hizmet Önlisans Bölümü Yönünden İncelenmesi:
19.11.2014 tarih ve 6569 sayılı Kanun’un 32. maddesiyle 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa eklenen Geçici 69. madde uyarınca, 06.02.2015 tarih ve 2015/22 sayılı Yükseköğretim Kurulu kararı ile sağlık önlisans diploması alanların lisans tamamlama eğitimi yapacağı alanların belirlenmesi amacıyla Yükseköğretim Kurulu bünyesinde “Sağlık Alanı Lisans Tamamlama Çalışma Grubu” oluşturulduğu, 2015 yılında açılacak sağlık lisans tamamlama alanları, kontenjanları, tercih, yerleştirme ve diğer işlemler ile ilgili hususlar 10.06.2015 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulunda görüşüldüğü, sağlık alanında lisans tamamlama eğitimi ile ilgili olarak davalı Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının internet sitesinde 23.07.2015 tarihinde duyuru yapılmak suretiyle programa başvurabilecek önlisans programları belirtildiği ve sürecin işleyişi hakkında bilgi verildiği, 19.08.2015 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu toplantısında sağlık alanındaki önlisans programları yeniden düzenlenerek son şeklinin verildiği, davacı Dernek tarafından 15.09.2015 tarihinde Yükseköğretim Kurulu’nun 23.07.2015 tarihinde yaptığı “Sağlık Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama” ile ilgili duyuruya ilişkin işlemin, bu duyuruya istinaden yapılan tercih ve yerleştirme işlemlerinin, tercih ve yerleştirme işlemleri sonucunda 7-11 Eylül 2015 tarihleri arasında yapılan kayıt işlemlerinin, duyuruda “Lisans Tamamlama Programlarına Başvuru Yapabilecek Ön Lisans Programları” içerisinde “Sosyal Hizmetler Bölümüne” yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin, dayanak alınan 2547 sayılı Kanunun geçici 69. maddesinde “Bu Eğitimin Usul ve Esasları Yükseköğretim Kurulunca belirlenir” denmesine rağmen tercih ve yerleştirme işlemleri öncesinde bu usul ve esasların belirlenip duyurulmamasına ilişkin eksik düzenlemenin, YÖK’ün internet sitesindeki zorunlu tercih kılavuzu ile kayıt sırasında sistemin yönlendirdiği bölümlerin üst öğrenim sayılıp sayılmayacağının belirtilmemiş olmasına ilişkin eksik düzenlemenin; lisans tamamlama eğitimine başvuracak sağlık çalışanlarının alanları dışında başvuruda bulunmak zorunda kaldıkları, sosyal hizmet bölümü ile ilgisiz alanlardan mezun olan kişilerin lisans tamamlamasının kadro atamalarında ve mesleğin niteliğinde soruna neden olacağı, sosyal hizmet bölümü ile ilişkili olmayan pek çok önlisans bölümünün ilişkilendirildiği bu lisans programı için gerekli alt yapıya sahip olmayanların sınavsız bir şekilde bu bölüme yerleştirilmelerinin Anayasa ve mevzuata aykırı olduğu öne sürülerek iptali istemiyle işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
2015 yılı sağlık lisans tamamlama yolu ile sosyal hizmet lisans programına geçebilen 34 adet ön lisans programları bulunurken, aynı yıl Dikey Geçiş Sınavı ile sosyal hizmet lisans programına geçebilen önlisans programlarının sayısı 16 adet olduğu belirtilmiştir.
Davalı idarece dava konusu duyuru ve işlemlerin 2547 sayılı Kanuna eklenen geçici 69. maddesi uyarınca yapıldığı, anılan madde kapsamına da sadece sağlık önlisans bölümleri girdiği, sosyal hizmet önlisans programının sağlık önlisans programları arasında yer almadığından, değerlendirmeye konu olamayacağı, sağlık önlisans programlarından sağlık alanı ile ilgili ya da sağlık alanı dışındaki herhangi bir lisans programına geçişlerin, YÖK Yürütme Kurulu ve Sağlık Lisans Tamamlama Çalışma Grubunun çalışmaları ve onayı ile yapıldığı, bu kapsamda sosyal hizmet önlisans programı, sağlık alanındaki önlisans programlarına dahil olmadığı için lisans tamamlama çalışmaları kapsamına alınmadığı ifade edilmiştir.
Bu durumda, sağlık önlisans diploması alanlara, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun geçici 69. maddesi uyarınca lisans tamamlama imkanı tanınacak ilişkili alanların belirlenmesinde, mutlak surette Dikey Geçiş Sınavı ile geçiş yapılacak alanların esas alınmadığı, davalı idarece oluşturulan çalışma grubunun yaptığı çalışmalar doğrultusunda bir belirleme yapıldığı görülmektedir. Ayrıca davacının üzerinde durduğu “sosyal hizmet” lisans programının, lisans tamamlama eğitimi yaptırılacak ilişkili alanlar kapsamına dahil edilmesi hususu değerlendirildiğinde; sosyal hizmet lisans programındaki derslerin sağlık bilimleri fakülteleri bünyesinde de verilmesi, yine sosyal hizmet lisans programında sağlık alanındaki derslerin yer alması, ayrıca davalı idarece sağlık teknikeri olarak belirlenmeyen hiç bir önlisans programının lisans tamamlama kapsamına dahil edilmediğinin belirtilmiş olup; davalının 03.09.2015 tarihli açıklamasında, sağlık alanındaki teknik eğitimlerin bir kısmı uzaktan eğitim yöntemiyle verilse bile büyük önem arz eden uygulamalı eğitimlerin sağlık uygulama/araştırma merkezleri (üniversite hastaneleri) yanı sıra Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastaneler de kullanılmak suretiyle eğitim verilebileceği, derslerin işlenişi ile ilgili karar verme yetkisinin ilgili Fakülte Yönetim Kurullarında olduğu, Fakülte Yönetim Kurulu tarafından gerek görülmesi halinde derslerin yüzyüze işlenmesine karar verilebileceği anlaşılmaktadır.
Öte yandan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun memuriyet sınıflarını düzenleyen 36. maddesinde sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfında sosyal hizmetler uzmanına yer verilmiş olması karşısında, sağlık ve sosyal hizmet alanları arasında 2547 sayılı Kanunun geçici 69. maddesinde aranan ilişkinin bulunduğu sonucuna varıldığından, sağlık önlisans mezunlarına sosyal hizmet lisans alanında lisans tamamlama imkanı getiren dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Yukarıda ayrıntısına yer verildiği üzere, Yükseköğretim Kurulu’nun 23.07.2015 tarihli “Sağlıkta Önlisans Alanlarından Mezun Olanlara Lisans Tamamlama” ile ilgili duyurunun 2547 sayılı Kanunu eklenen geçici 69. maddesi nedeniyle kanuni zorunluluk çerçevesinde yapıldığı, idarece çalışma grupları oluşturulup ilkelerin belirlendiği açıktır. Ayrıca davacı lisans tamamlama nedeniyle verilecek eğitimin üst öğrenim sayılıp sayılmayacağının belirsiz olduğu yolunda iddiada bulunmakta ise de; idarece, sağlıkta lisans tamamlama çalışması kapsamında yükseköğretim kurumlarında verilen eğitimin lisans programı olarak kabul edilmesi yönünde 18.11.2015 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu toplantısında karar alındığı görülmektedir. Duyuruda önlisans bölümleri içinde sosyal hizmet önlisans programına sağlık önlisans programları arasında sayılmaması nedeniyle yer verilmediğinden dava konusu 23.07.2015 tarihli duyuru ve bu duyuruya istinaden yapılan tercih, yerleştirme ve kayıt işlemlerinin hukuka aykırı olmadığı, sonucuna varılarak dava konusu edilen işlemlerin hukuka uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4.Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
23/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.