Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2016/6785 E. , 2020/4151 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/6785
Karar No : 2020/4151
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : …
Vekili : Av. …
Karşı Taraf (Davalı) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekili Av. … – (Aynı adreste)
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava; Elbistan Belediye Encümeni’nin … tarih ve … sayılı kararı ile … adına kayıtlı bulunan taksi durak hattını devralan davacının, T plaka talebini içeren 26/09/2014 tarihli başvurusunun reddine dair … tarih ve … sayılı Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Hizmetleri Dairesi Başkanlığı işleminin iptaline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, davacının Trafik Tescil Şube Müdürlüğü’nde adına kayıtlı hiçbir ticari plaka tescili bulunmadığı gibi İl Trafik Komisyonunun T plakaya geçiş sürecinde de başvurusunun bulunmadığı, salt durak hakkını devralmasının ve işgaliye harçlarını ödemesinin davacıya ticari plaka tahsisi hususunda kazanılmış bir hak sağlayamayacağı, bunun yanında T plakalara ait kiralama işinin ihale yolu ile yapılması ve verilecek iznin ticari taksi hatlarında söz konusu yerde taşımacılık yapan hat ve güzergah sahipleriyle haksız rekabete neden olacağı, bu hususun da kamu yararına aykırılık teşkil edeceği anlaşıldığından, davacının T plaka talebini içeren başvurusunun reddi yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 7. maddesinin (f) bendinde; Büyükşehir Ana Ulaşım Planını yapmak veya yaptırmak ve uygulamak, ulaşım ve toplu taşıma hizmetlerini planlamak ve koordinasyonunu sağlamak; kara, deniz, su ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergahlarını belirlemek, durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek işlettirmek veya kiraya vermek, kanunların belediyelere verdiği trafik düzenlemesinin gerektirdiği diğer bütün işleri yürütmek Büyükşehir belediyesinin görev ve yetkileri arasında sayılmış olup, aynı Kanunun 9. maddesinin 1. fıkrasında; bu hizmetleri yürütmek üzere Ulaşım Koordinasyon Merkezi kurulacağı hükme bağlandıktan sonra, 2. fıkrasında; bu Kanun ile Büyükşehir Belediyesine verilen trafik hizmetlerini planlama, koordinasyon ve güzergah belirlemesi ile taksi, dolmuş ve servis araçlarının durak ve araç park yerleri ile sayısının tespitine ilişkin yetkiler ile Büyükşehir sınırları dahilinde il trafik komisyonunun yetkilerinin Ulaşım Koordinasyon Merkezi tarafından kullanılacağı hükme bağlanmıştır.
15/06/2006 gün ve 26199 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliğinin “Ulaşım Koordinasyon Merkezinin Görev ve Yetkileri” başlıklı 18. maddesinde ise; ” UKOME, büyükşehir içindeki kara, deniz, göl, nehir, kanal ve demiryolu üzerinde her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesini sağlamak üzere; ulaşım, trafik ve toplu taşıma konularında üst düzeyde yönlendirici karar alma, uygulama, uygulatma ve ilgili mevzuattaki usulüne göre gereken tesisleri kurma, kurdurma ve işletme hak ve yetkilerine haizdir. Bu amaçla; a) Büyükşehir belediyesinin sınırları içinde, mevzuatla yetkili kılındığı durumlarda mahalli ihtiyaç ve şartlara göre trafik düzeni ve güvenliğini sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri almakla…,ç) Kara, deniz, göl, nehir, kanal ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergâhlarını belirlemek; otobüs, taksi, dolmuş ve servis durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek, gerçek ve tüzel kişiler ile resmi ve özel kurum ve kuruluşlara ait otopark olmaya müsait boş alan, arazi ve arsaları geçici otopark yeri olarak ilan etmek ve bunların sahiplerine veya üçüncü şahıslara işletilmesi için izin vermek, izin verilen otoparklar ile karayolu üzerindeki diğer park yerlerinde özürlüler için işaretlerle belirlenmiş bölümler ayrılmasını sağlamakla, e) Büyükşehir belediyesinin sınırları içinde, ulaşım, toplu taşıma ve trafik mevzuatının büyükşehir belediyesine verdiği yetki doğrultusunda uygulamaya yönelik yönlendirici karar almak ve görüş oluşturmakla, görevli ve yetkilidir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ile, büyükşehir içindeki kara, deniz, su, göl ve demiryolu üzerinde her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacıyla, büyükşehir belediye başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluş temsilcilerinin katılacağı ulaşım koordinasyon merkezi kurulacağı, büyükşehir belediyesine verilen trafik hizmetlerini plânlama, koordinasyon ve güzergâh belirlemesi ile taksi, dolmuş ve servis araçlarının durak ve araç park yerleri ile sayısının tespitine ilişkin yetkiler ile büyükşehir sınırları dahilinde il trafik komisyonunun yetkilerinin ulaşım koordinasyon merkezi tarafından kullanılacağı, mahalli ihtiyaç ve şartlara göre trafik düzeni ve güvenliğini sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri alma, büyükşehir belediyesinin sınırları içinde, ulaşım, toplu taşıma ve trafik mevzuatının büyükşehir belediyesine verdiği yetki doğrultusunda uygulamaya yönelik yönlendirici karar alma ve görüş oluşturma görev ve yetkilerinin Ulaşım Koordinasyon Merkezi’ne bırakıldığı ve anılan görev ve yetkilerin Ulaşım Koordinasyon Merkezi tarafından kullanılması gerektiği açıktır.
Bu durumda, davacıya (T) ticari plaka tahsis edilmesi istemiyle yapılan başvurunun, Ulaşım Koordinasyon Merkezi Genel Kurulu tarafından incelenip karara bağlanması gerekirken, bu konuda yetkisi bulunmayan Ulaşım Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından tesis edilen dava konusu işlemde yetki yönünden hukuka uygunluk, davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 07/10/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.