Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2016/3153 E.  ,  2020/5891 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/3153
Karar No : 2020/5891

DAVACI : … Odası
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Başkanlığı …/ …
VEKİLİ : Av. …

DAVALI İDARE YANINDA DAVAYA KATILAN: … Derneği

DAVANIN KONUSU :
1. “Laborant ve Veteriner Sağlık” ile “Veteriner Sağlık Teknikerliği” önlisans programlarından mezun olanların, 2547 sayılı Kanunun geçici 69. maddesi uyarınca Sağlık Lisans Tamamlama Eğitimi verilmek üzere, Zootekni lisans programına geçiş yapabilmelerine ilişkin Yükseköğretim Kurulu Yürütme Kurulu’nun … gün ve … sayılı kararının iptali,
2. Davaya konu işlemin dayanağı olan 2547 sayılı Kanunun geçici 69. maddesinin, Anayasa aykırılığı iddiasıyla somut norm denetimi yoluyla iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurulmasına karar verilmesi istemidir.

DAVACININ İDDİALARI :
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun geçici 69. maddesinde; ebelik ve hemşirelik dışındaki bölümler için Yükseköğretim Kurulunca belirleme yapılacağı yönünde düzenleme yapılmasının eşitlik ilkesine aykırı olduğu, Kanun ile çerçevesi çizilmeden Yükseköğretim Kuruluna çok geniş yetki tanınmasının Anayasaya aykırı olduğu, ‘’Laborant ve Veteriner Sağlık” ve “Veteriner Sağlık Teknikerliği” önlisans programlarından mezun olanlara, Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümüne sınavsız geçiş hakkı verilmesinin eşitlik ve hukuk devleti ilkesine uyarlık taşımadığı, veterinerlik fakülteleri yerine ziraat fakültelerine kontenjan tanınmasının ve ilişkili alanın Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü olarak belirlenmesinin dayanak kanun maddesine ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
Usule ilişkin olarak, davanın ehliyet yönünden ve süre aşımı nedeniyle reddi gerektiği; esas yönünden, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun geçici 69. maddesi uyarınca Sağlık Alanı Lisans Tamamlama Çalışma Grubu oluşturulduğu ve çalışma grubunun kararları doğrultusunda işlemlerin tesis edildiği, dayanak Kanun maddesinde sınav yapılması yönünde bir sınırlama olmadığı için yükseköğretim kurumlarının kapasitesi ve imkanları çerçevesinde önlisans not ortalamasına göre yerleştirme yapıldığı, 2547 sayılı Kanunun 45. maddesinde Dikey Geçiş Sınavı için ve dayanak geçici 69. maddede sağlık lisans tamamlama için ilişkili alan belirlemesi yapıldığından, Dikey Geçiş Sınavı Kılavuzundaki geçiş alanları dikkate alınarak, sağlık lisans tamamlama alanlarının belirlendiği, hukuka aykırılık olmadığı davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DAVALI İDARE YANINDA DAVAYA KATILANIN DİLEKÇESİ :
“Laborant ve Veteriner Sağlık” ve “Veteriner Sağlık Teknikerliği” önlisans programlarının müfredatları incelendiğinde, Ziraat Fakültesi Zootekni bölümünde okutulan dersleri alındığının görüleceği, yetişmiş eleman ihtiyacının dikkate alındığı, davanın reddi gerektiği belirtilmiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …

DÜŞÜNCESİ : Dava, sağlık lisans tamamlama eğitimi kapsamında “Laborant ve Veteriner Sağlık” veya “Veteriner Sağlık Teknikerliği” ön lisans programlarından mezun olanların “Zootekni” lisans programında lisans tamamlamalarını öngören 19.08.2015 tarihli Yükseköğretim Kurulu Yürütme Kurulu kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Davacının, 2547 sayılı Yasanın Geçici 69. Maddesinde yer alan “diğerlerinde ise Yükseköğretim Kurulu’nun belirleyeceği, ebelik ve hemşirelik dışındaki ilişkili alanlarda lisans tamamlama eğitimi yaptırılır.” cümlesinin Anayasaya aykırı olduğu yolundaki iddiası yerinde görülmeyerek işin esasına geçildi.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 7. maddesinde, Yükseköğretim Kurulu’nun görevleri düzenlenmiş ve (e) fıkrasında, yükseköğretim kurumlarında eğitim-öğretim programlarının asgari ders saatlerini ve sürelerini, öğrencilerin yatay ve dikey geçişleriyle ve yüksekokul mezunlarının bir üst düzeyde öğrenim yapmalarına ilişkin esasları, Üniversitelerarası Kurulun da görüşlerini alarak tespit etmek görevleri arasında sayılmıştır. Aynı Kanun’un “Yükseköğretime giriş ve yerleştirme” başlıklı 45. maddesinin (e) fıkrasında, önlisans mezunları için, ilişkili lisans programlarında belirlenmiş kontenjanın yüzde onunu geçmeyecek şekilde Yükseköğretim Kurulu kararı ile her dikey geçiş kontenjanı ayrılabileceği, yine aynı Kanun’a 19.11.2014 tarih ve 6569 sayılı Yasa’nın 32. maddesi ile eklenen geçici 69. maddesinde, maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle sağlık alanında ön lisans diploması alanlardan ebelik ve hemşirelik programlarından mezun olanlara kendi alanlarında, diğerlerine ise Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği, ebelik ve hemşirelik programları dışındaki ilişkili alanlarda lisans tamamlama eğitimi yaptırılacağı, bu eğitimlerin, Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği alanlarda uzaktan eğitim yöntemleri ile verilebileceği, uygulama eğitimleri için Sağlık Bakanlığı ile Yükseköğretim Kurulunun işbirliği yapacağı, bu eğitimlerin usul ve esaslarının Yükseköğretim Kurulunca belirleneceği hükme bağlanmıştır.
Yukarıda belirtilen mevzuatın değerlendirilmesinden; 2547 sayılı Yasaya göre Yükseköğretim Kurulunun Üniversitelerarası Kurulun da görüşlerini alarak önlisans mezunlarının ilişkili lisans programlarında öğrenim yapmalarına ilişkin esasları belirleyeceği, bunun ilişkili lisans programında belirlenmiş kontenjanın yüzde onunu geçemeyeceği, sağlık alanında önlisans mezunu olup lisans tamamlama eğitimi yapamayanların sayısının artması üzerine, 6569 sayılı Yasanın 32. maddesinin yürürlüğe girdiği 19.11.2014 tarihine kadar belirlenen ön lisans programlarından mezun olanlara ebelik ve hemşirelik programları dışındaki ilişkili alanlarda lisans tamamlama eğitimi yaptırılmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır.
Yine 2547 sayılı Yasa’nın 6. Maddesinin (c) fıkrasında, Yükseköğretim Genel Kurulu’nun, Yükseköğretim Kanunu ile kendisine verilen görevlerden, Yükseköğretim kurumlarının öğretiminin planlanması, düzenlenmesi, yönetilmesi ve denetlenmesi, yönetmeliklerin hazırlanması, yükseköğretim üst kuruluşlarıyla, üniversitelerce hazırlanan bütçelerin tetkik ve onaylanması dışında kalan yetki ve görevlerinden uygun gördüğü bölümleri Yürütme Kuruluna devredebileceği öngörülmüştür.
2547 sayılı Yasanın 6. maddesinin (c) fıkrasında, Yükseköğretim kurumlarının öğretiminin planlanması, düzenlenmesi ve yönetilmesi dışında kalan yetki ve görevlerden uygun görülenlerin Yürütme Kuruluna devredilebileceği öngörülmesine karşın, bu husus dikkate alınmaksızın, Yürütme Kurulu’nun 19.08.2015 tarihli toplantısında alınan kararda yetki yönünden hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle dava konusu düzenlemenin iptali gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ :
Davacı Oda tarafından, sağlık önlisans diploması alanlardan hangilerine, Ziraat Fakülteleri Zootekni Bölümlerine, kayıt imkanı tanındığı, hangi fakültelerdeki Zootekni Bölümlerine kaç kişilik kontenjan verildiği, kaç kişinin kayıt yaptırdığının bildirilmesi istemiyle 10.2.2016 günü davalı idareye başvuruda bulunulmuştur.
Davalı İdare tarafından, Yükseköğretim Yürütme Kurulu’nun dava konusu 19.08.2015 günlü kararı ile 2547 sayılı Kanunun geçici 69. maddesi uyarınca Zootekni Lisans Programına, “Laborant ve Veteriner Sağlık” ve “Veteriner Sağlık Teknikerliği” önlisans programlarından mezun olanlara başvuru imkanı tanındığının belirtilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
Davalı idarenin, ehliyet ve süre aşımı itirazı yerinde görülmemiştir.
ESAS YÖNÜNDEN:
Anayasa’ya Aykırılık İddiasının İncelenmesi:
Davacının Anayasa’ya aykırılık iddiası ciddi görülmemiştir.
İlgili Mevzuat:
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu geçici 69. maddesinde; ”Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla sağlık alanında ön lisans diploması alanlardan ebelik ve hemşirelik programlarından mezun olanlara kendi alanlarında, diğerlerine ise Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği, ebelik ve hemşirelik programları dışındaki ilişkili alanlarda lisans tamamlama eğitimi yaptırılır. Bu eğitimler, Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği alanlarda uzaktan eğitim yöntemleri ile verilebilir. Uygulama eğitimleri için Sağlık Bakanlığı ile Yükseköğretim Kurulu iş birliği yapar. Bu eğitimlerin usul ve esasları Yükseköğretim Kurulunca belirlenir.’’ kuralı yer almıştır.
Hukuki Değerlendirme:
İdare Hukukunun temel ilkeleri uyarınca; normlar hiyerarşisinde kanunlardan sonra gelen düzenleyici işlemler, bir kanun hükmüne dayalı olarak hazırlanır. İdare tarafından, düzenleyici işlemler tesis edilirken, üst hukuk normlarına açıklık getirilmesi ve bu normlarca çizilen çerçeve içerisinde teknik detayların belirlenmesi, uygulamadaki belirsizliklerin giderilmesi amaçlanmalıdır.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunun geçici 69. maddesi değerlendirildiğinde; sağlık alanında ön lisans diploması alanlardan hangilerine, lisans tamamlama eğitimi yaptırılacağı konusunda ilişkili alanları belirleme görev ve yetkisinin Yükseköğretim Kuruluna verildiği açıktır.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunun geçici 69. maddesi ile Yükseköğretim Kuruluna verilen yetkinin ”Kanuni idare” ilkesi uyarınca usulüne uygun kullanılıp kullanılmadığının hukuk devleti ilkesi gereği yargısal olarak denetlenmesi gerekmektedir.
Bu bakımdan, uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için dava konusu işlemin tesis edilmesinde, Yükseköğretim Kuruluna tanınan görev ve yetkilerin, üst hukuk normlarına ve akademik hizmet gereklerine uygun olarak kullanılıp kullanılmadığının ortaya konulması gerekmektedir.
Öte yandan; Anayasa Mahkemesi kararlarında; Anayasada kurala bağlanan eşitlik ilkesinin eylemli eşitlik değil, hukuksal eşitlik olduğu, aynı hukuki durumda olanların aynı, farklı hukuki durumda olanların farklı kurallara bağlı tutulmasının eşitlik ilkesini ihlal etmeyeceği ifade edilmiştir.
Diğer bir anlatımla, Anayasal eşitlik ilkesi farklı durumda ve statüde bulunanlar arasında benzeşim kurulması suretiyle iki ayrı halin eşit hukuki muameleye tabi kılınmasını ve aynı haklardan yararlanmasını sağlamaya yönelik bir ilke olmadığı da kabul edilmelidir.
Dairemizin 15.11.2016 gün ve E:2016/3153 sayılı kararı ile davaya konu işlem tesis edilmeden önce Sağlık Alanı Lisans Tamamlama Çalışma Grubu oluşturulup oluşturulmadığı, sorulmuş olup; oluşturulmuş ise, Çalışma Grubu tarafından “Zootekni” lisans tamamlama eğitimine ilişkin olarak hazırlanan rapor ve “Zootekni” lisans programına sınavsız geçiş imkanı tanınan ön lisans programları ile DGS (Dikey Geçiş Sınavı) ile geçiş yapılabilen önlisans programlarının neler olduğu, bu programların ders müfredatları bakımından farklılıkları ve/veya benzerliklerini gösterir her türlü bilgi ve belgenin gönderilmesi istenilmiştir.
Dairemizin Ara Kararına cevaben gönderilen bilgi, belge, görüşme ve toplantı tutanaklarının incelenmesinden; 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun geçici 69. maddesi uyarınca Sağlık Alanı Lisans Tamamlama Çalışma Grubu oluşturulduğu; Çalışma Grubunun 13.02.2015 ve 11.03.2015 günlü toplantılarında, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunun geçici 69. maddesi çerçevesinde, sağlık önlisans programları ve lisans tamamlama ile geçiş yapılacak alan listelerinin, sınav yapılıp yapılmayacağı hususunun, eğitim öğretimin hangi üniversitelerde, nasıl verileceği ve yıllık kontenjanın nasıl belirleneceğinin değerlendirilerek; dayanak Kanun maddesinde sınav yapılması yönünde bir sınırlama olmadığı için yükseköğretim kurumlarının kapasitesi ve imkanları çerçevesinde önlisans not ortalamasına göre yerleştirme yapılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Bu bakımdan; “Laborant ve Veteriner Sağlık” ile “Veteriner Sağlık Teknikerliği” önlisans programlarından mezun olanlarının, sağlık lisans tamamlama eğitimi verilmek üzere, Zootekni lisans programına geçiş yapabilmeleri için 2547 sayılı Kanunun geçici 69. maddesi kapsamında ilişkili alan belirlemesi yapılmasının, konuya ilişkin akademik ve teknik bilgiye sahip komisyon üyelerinden oluşan çalışma grubunun çalışmalarına ve değerlendirmelerine dayandığı anlaşılmıştır. Ayrıca, yapılan bu değerlendirmelerde, önlisans mezunlarının lisans tamamlamalarına imkan sağlayan Dikey Geçiş Sınavı için yapılan ilişkili alan belirlemesinin dikkate alındığı; “Laborant ve Veteriner Sağlık” ile “Veteriner Sağlık Teknikerliği” önlisans programlarından mezun olanlarının, Dikey Geçiş Sınavı ile Zootekni lisans programına da geçiş yapabildiği anlaşılmıştır.
Bu bağlamda; 2547 sayılı Kanunun geçici 69. maddesi ile Yükseköğretim Kuruluna tanınan yetkinin kullanılarak, oluşturulan çalışma grubunun çalışmalarının değerlendirilmesi suretiyle ”Laborant ve Veteriner Sağlık” ile “Veteriner Sağlık Teknikerliği” önlisans programlarından mezun olanların, sağlık lisans tamamlama eğitimi verilmek üzere, Zootekni lisans programına geçiş yapabilmeleri yönünde tesis edilen dava konusu işlemin, üst hukuk normlarına ve akademik hizmet gereklerine uygun olduğu; her bir önlisans ve lisans programının aynı hukuki durumda bulunmadığı ve 2547 sayılı Kanunun geçici 69. maddesinin bir hak tanındığı dikkate alındığında, eşitlik ilkesine aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Yükseköğretim Kurulu Yürütme Kurulu’nun … günlü kararının iptali istemi yönünden DAVANIN REDDİNE,
2. Aşağıda dökümü yapılan … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına ve karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
3.Davalı idare yanında davaya katılanın yaptığı yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
23/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.